Bipolair - Medicatie Flashcards
Lithium
Werkingsmechanisme, Bijwerking, Interacties, Monitor, Plaats behandeling
Werkingsmechanisme:
Effect op transcriptie. Stabilizeert werking op de verstoorde neurotransmissie.
Bijwerkingen:
* Polyurie (Remt ADH > minder water resorptie)
* Tremor
* Gewichtstoename
* Schildklierstoornissen
Interacties:
* ↓[Li] door SGLT-2-remmers en theofylline
* ↑[Li] door thiaziden, lisdiuretica, RAAS-remmers, metronidazol, NSAID’s en topiramaat
Monitoring:
* Lithium niveau: na 1 week, dan om de maand, dan elke 3-6 maanden
* 0.6 - 0.8 mmol/L
Plaats behandeling
* Eerste keuze onderhoudsbehandeling
* Evidence: Effectief voor vookomen en verkorten manische en depressieve aanvallen
Lamotrigine
Werkingsmechanisme, Bijwerking, Interacties, Monitor, Plaats behandeling
Werkingsmechanisme:
* Remt spanningsafhankelijke Na+ kanalen.
* Remt glutamaat afgifte
Bijwerkingen:
* Huiduitslag > steven johnson syndroom > kan levensgevaarlijk zijn
* Sedatie
* Misselijkheid
Interacties:
* Zelf geen enzym remming of inductie
Wordt gemetaboliseerd door UGT:
* Anticonceptie of carbamazepine: Induceert UGT > minder lamotrigine!!!
* Valproïnezuur: Remt UGT > meer lamotrigine!!!
Monitoring:
Controleer op huidreacties
* geleidelijk opbouwen! > anders steven johnson syndroom
Plaats behandeling:
* 2e keuze preventie > effectief preventie van depressieve episode
* Niet effectief bij manische episode
Valproïnezuur
Werkingsmechanisme, Bijwerking, Interacties, Monitor, Plaats behandeling
Werkingsmechanisme:
* Remt spanningsafhankelijke Na kanalen
* Verhoogt gaba concentraties
* sterk anti-manisch middel!
Bijwerkingen:
* Tremor
* Sedatie
* Misselijkheid, braken
Interacties:
* Remt UGT > verhoogt lamotrigine
* Remt Cyp enzymen > effect op antipsychotica en antidepresieva
Monitoring:
* niet aan zwangere vrouwen!!! > passeert de placenta
Plaats behandeling
Valproïnezuur kan gebruikt worden in de acute fase van manie en bipolaire depressie, en als onderhoudsbehandeling, eventueel in combinatie met lithium.
Carbamazepine
Werkingsmechanisme, Bijwerking, Interacties, Monitor, Plaats behandeling
Werkingsmechanisme:
Remt spanningsafhankelijke Na+ kanalen > vermindert ontladingsfrequentie
Bijwerkingen:
* Huidreacties > steven johnson syndroom
* Sedatie
* Misselijkheid
Interacties:
Induceert CYP2C9 en CYP3A4:
* Kan anticonceptie werking verminderen
* Vermindert werking lamotrigine, antipsychotica, en valproïnezuur
* Neurotoxiciteit van lithium verhogen
* LET OP TOETS VOOR DIT MIDDEL
Monitoring:
Induceert eigen afbraak > bij start is dosis monitoring nodig!
Plaats behandeling
Carbamazepine kan worden overwogen als onderhoudsbehandeling, eventueel in combinatie met lithium, maar wordt afgeraden in de acute fase van manie
Welke anti-psychotica worden gebruikt bij een manische episode?
evidence based
Haloperidol, Quetiapine, Olanzapine, Risperidon
Welke anti-psychotica worden gebruikt bij een depressieve episode?
evidence based
Quetiapine of Olanzapine/Fluoxetine
2e keus: Lurasidon
