Bevolkings- en Gemeenskapsekologie

Question 1

2 Faktore wat ‘n bevolking laat toeneem

Answer 1

• Nataliteit
• Immigrasie

Question 2

2 Faktore wat ‘n bevolking laat afneem

Answer 2

• Mortaliteit
• Emigrasie

Question 3

4 Fases van Logistiese groei

Answer 3

• Sloerfase
• Versnellende (geometriese) groeifase
• Afnemende groeifase
• Ewewigsfase (stilstaande fase)

Question 4

Verduidelik die Sloerfase

Answer 4

Bevolking groei stadig,

want die organismes akklimatiseer tot (raak gewoond aan) die nuwe omgewing.

Question 5

Verduidelik die Geometriese groeifase

Answer 5

Bevolking groei baie vinnig

omdat daar genoeg kos en ruimte en baie min omgewingsweerstand (kompetisie) is.

Question 6

Verduidelik die Afnemende groeifase

Answer 6

Groeitempo neem af

as gevolg van ’n toename in omgewingsweerstand.

Question 7

Verduidelik die Ewewigsfase (Stilstaande fase)

Answer 7

Bevolkingsgrootte bereik nou die dravermoë van die omgewing en stabiliseer rondom hierdie waarde.

Nataliteit is gelyk aan mortaliteit.

Question 8

Definieer:

Dravermoë

Answer 8

Die maksimum** aantal **individue (bevolkingsgrootte) wat ’n spesifieke omgewing kan onderhou.

Question 9

Definieer:

Omgewingsweerstand

Answer 9

Al die faktore wat keer dat ’n bevolking onbepaald kan groei,

bv. tekort aan voedsel en water, tekort aan lewensruimte, siektes, ens.

Question 10

2 Fases van die Geometriese groeivorm

Answer 10

• Sloerfase
• Versnellende (geometriese) groeifase

Question 11

Redes waarom die menslike bevolking ‘n geometriese groeivorm volg.

Answer 11

• Afname in mortaliteit (sterftes)
• Toename in nataliteit (geboortes) van ’n bevolking
• Verbeterde gesondheidsdienste
• Verbeterde kwaliteit van voeding
• Min of geen omgewingsweerstand

Question 12

2 Maniere om bevolkingsgrootte te bepaal

Answer 12

Direkte tegniek & Indirekte tegniek

Question 13

Wat behels die direkte tegniek van bevolkingsgroottebepaling

Answer 13

Hierdie metode behels die tel van alle individue in ’n bevolking.

Dit staan ook bekend as die sensusmetode.

Question 14

Wat behels die indirekte tegniek van bevolkingsgroottebepaling:

Answer 14

Hierdie tegnieke word gebruik om ’n skatting te maak van die bevolkingsgrootte.

Daar is twee indirekte tegnieke:

• merk-en-hervangmetode
• kwadraatmetode (steekproefneming).

Question 15

Verduidelik die 2 stadiums van die merk-hervang-metode:

Answer 15

• Vir die eerste monster word ’n aantal individue gevang en op ’n bepaalde manier gemerk.
• Die gemerkte individue word dan in die gebied vrygelaat.
• ’n Tweede monster word dan geneem en die aantal diere in die monster word aangeteken.
• Die aantal gemerkte diere (uit die eerste monster) in hierdie tweede monster word ook aangeteken.

Question 16

Gee die formule vir die merk-en-hervangmetode

Answer 16

Beraamde bevolkingsgrootte = Aantal diere gemerk in monster 1 x Aantal diere gevang in monster 2 / Aantal gemerkte individue in monster 2

Question 17

Gee die formule vir die Kwadraatmetode van bevolkingsgroottebepaling

Answer 17

Beraamde aantal = Aantal in monster × Habitatgrootte/Monstergrootte

Question 18

Definieer:

Predasie

Answer 18

Predasie is ‘n voedingsreaksie tussen die roofdier en die prooi.

Question 19

Definieer:

Predator

Answer 19

‘n Organisme wat ander organismes jag, vang en doodmaak vir kos.

Question 20

Definieer:

Prooi

Answer 20

Die dier wat gejag en doodgemaak word.

Namate die prooibevolking toeneem, sal die predatorbevolking ook toeneem, en omgekeerd.

Question 21

Definieer:

Kompetisie

Answer 21

Kompetisie is die interaksie tussen organismes wat meeding vir skaars hulpbronne in die omgewing.

Question 22

Noem 3 tipes kompetisie

Answer 22

1. Intraspesifieke kompetisie
2. Interspesifieke kompetisie
3. Kompeterende uitsluiting

Question 23

Definieer:

Intraspesifieke kompetisie

Answer 23

Kompetisie tussen organismes van dieselfde spesie wat van dieselfde hulpbronne afhanklik is.

Voorbeeld: 2 leeumannetjies wat kompeteer om met ’n leeuwyfie te paar.

Question 24

Definieer:

Interspesifieke kompetisie

Answer 24

Kompetisie tussen organismes van verskillende spesies wat van dieselfde hulpbronne afhanklik is.

Voorbeeld: ’n leeu en hiëna kompeteer om dieselfde voedselbron.

Question 25

# Definieer: **Kompeterende uitsluiting**

Answer 25

Dit is ’n vorm van kompetisie waar een van die twee kompeterende spesies **meer suksesvol** as die ander een is sodat die suksesvolle spesie **oorleef** en die ander spesie **uitsterf**.

Question 26

# Definieer: **Hulpbronverdeling**

Answer 26

Dit is ’n tipe interaksie waar verskillende spesies in **dieselfde habitat** saambestaan en dieselfde hulpbronne verskillend benut.

Question 27

# Definieer: **Simbiose**

Answer 27

’n Tipe interaksie waar organismes direk of indirek van **mekaar afhanklik** is vir hulle oorlewing.

Question 28

Noem **3 tipes simbiose**:

Answer 28

1. Kommensialisme 2. Parasitisme 3. Mutualisme

Question 29

# Definieer: **Mutualisme**

Answer 29

**Albei spesies** in die verhouding word **bevoordeel**

Question 30

# Definieer: **Kommensialisme**

Answer 30

Een spesie word **bevoordeel** en die ander spesie word **nie benadeel** nie.

Question 31

Parasitisme

Answer 31

Die parasiet word bevoordeel en die gasheer benadeel.

Question 32

# Definieer: **Ekologiese Suksessie**

Answer 32

’n **Geleidelike verandering** in getalle en verskeidenheid van organismes wat in ’n habitat leef, wat lei tot ’n **klimaks** (eindpunt) van **suksessie** in die gemeenskap.

Question 33

# Definieer: **Primere Suksessie**

Answer 33

’n **Geleidelike verandering** in getalle en verskeidenheid van organismes wat in ’n **nuwe habitat** leef. Dit begin aanvanklik met **pionierplante** en eindig met ’n **klimaksgemeenskap**.

Question 34

# Definieer: **Sekondere Suksessie**

Answer 34

’n Geleidelike verandering in getalle en verskeidenheid van organismes wat ’n **versteurde habitat** beset, of wanneer ’n gevestigde gemeenskap op ’n **katastrofiese manier** ontwrig word.