B. Antistolling Flashcards
Fysiologie van bloedstolling
- Primaire hemostase (= vormen trombocytenprop)
⇥ Trombo aggregatie m.b.v. FvW –> activatie trombo –> Gp IIb/ IIIa op celmembraan - Secundaire hemostase (= vormen fibrinenetwerk)
⇥ Stollingsfactorencascade, hepatische productie - Fibrinolyse
⇥ D.m.v. plasmine
De trias van Virchow bestaat uit:
- Samenstelling van het bloed = hypercoagulabiliteit
- Stase van het bloed
- Endotheelschade
Er zijn twee typen trombosen, die o.b.v. hun samenstelling een andere therapie behoeven, te weten:
- Arteriële trombose (e.g. MI, CVA), geeft witte trombi bestaande uit hoofdzakelijk trombo’s ⇥ Tx = TAR’s
- Veneuze trombose (e.g. DVT, LE), geeft rode trombi bestaande uit hoofdzakelijk ery’s + fibrine ⇥ VKA’s, Heparines, DOAC’s
Eigenschappen acetylsalicylzuur
Remming door irreversibele binding aan COX in trombocyt, waardoor de vorming van tromboxaan A2 (TxA2; prostaglandine) afneemt –> remming primaire hemostase.
Werkingsduur door irreversibele binding +7-10 dagen na staken TAR –> komt overeen met de levensduur van een trombo.
Eigenschappen clopidogrel
Irreversibele, specifieke binding aan ADP-R op trombocyt –> ADP-afhankelijke activering van GPIIb/ IIIa-complex wordt hierdoor irreversibel geremd.
Werkingsduur door irreversibele binding +7-10 dagen na staken TAR –> komt overeen met de levensduur van een trombo.
Eigenschappen ticagrelor
Selectieve, reversibele blokkade van P2Y12-R, waardoor de ADP-gefaciliteerde trombo-activatie en -aggregatie wordt voorkomen.
τ = 7 uur; τ van de actieve metaboliet = 8-12 uur. Werkingsduur is hierdoor kort.
Eigenschappen dipyridamol
Reversibele remming op de trombocytenaggregatie.
τ = 12 uur, werkingsduur is daardoor kort.
Indicaties voor TAR’s
- ASA: na MI, bij SAP, post CABG, ACS; tweede keuze middel na TIA of CVA en PAV.
- Clopidogrel: na stentplaatsing, ACS; eerste keuze middel bij PAV en na TIA of CVA.
- Ticagrelor: i.c.m. ASA bij ACS
- (Dipyridamol: i.c.m. ASA tweede keuze na TIA of CVA.)
Dosering ASA
80 mg 1 dd.
Dosering clopidogrel
75 mg 1 dd.
Dosering ticagrelor
90 mg 2 dd.
Dosering dipyridamol
200 mg 2dd1.
Belangrijke interacties bij TAR’s
Bij gebruik van ASA als TAR gelden dezelfde interacties als bij analgetisch gebruik:
* Corticosteroïden
* NSAID’s
* SSRI’s
Belangrijkste bijwerkingen bij gebruik TAR’s
- Verhoogd risico op bloedingen.
Dit risico is het grootst bij ouderen.
Handelen bij bloeding onder TAR
Couperen in niet-acute situaties
⇥ ASA/ clopidogrel: 5 dagen van tevoren stoppen bij invasieve ingreep of geen hemostase à vue mogelijk (e.g. neuro, KNO, lever- of nierbiopten)
⇥ Dipyridamol: 1 dag van tevoren stoppen.
Acute situatie
⇥ Indien wachten niet mogelijk is, kan bij de inleiding desmopressine (DDAVP) worden toegediend: dit verbetert de adhesie van trombo’s aan het endotheel en verkort daarmee de bloedingstijd.
⇥ De meeste ingrepen kunnen echter onder ASA worden uitgevoerd.
⇥ Indien de ingreep niet kan worden uitgesteld, kan perioperatief een trombotransfusie gegeven worden, dit kan 40 min na toediening van ASA en 12 uur na clopidogrel. Bij gebruik van dipyridamol is het niet zinvol, de trombo’s werken niet goed zolang het middel in het bloed zit.