Anestetyki dożylne Flashcards
Podział anestetyków dożylnych ze względu na punkt uchwytu:
- GABA agoniści
- NMDA antagoniści
Receptor GABAa
- kanał jonowy bramkowany ligandem
- otwarcie kanału, napływ jonów chlorkowych do wnętrza neuronu, hiperpolaryzacja blony, zmniejszenie potencjału spoczynkowego do -75mV
- hamujący wpływ na OUN
Receptor NMDA
- kanał jonowy bramkowany ligandem
- asparaginian i glicyna otwierają kanał, kationy napływają do neuronu, zwiększa się potencjał spoczynkowy do 0 mV, pobudza czynność OUN
- antagoniści blokują receptor i tym samym hamują czynność OUN
Wymień GABA agonistów
- tiopental
- propofol
- etomidat
- midazolam
Wymień antagonistów NMDA
- ketamina
Którego z anestetyków dożylnych nie można stosować we wlewie ciągłym i dlaczego
Etomidatu; z powodu ryzyka głębokiej supresji kory nadnerczy
Czas półtrwania wrażliwy na kontekst - co to
zależność czasu półtrwania od czasu trwania wlewu, czyli czas działania leku zależy od czasu infuzji dożylnej
TIOPENTAL - zalety
- szybkie zasypianie
- działanie neuroprotekcyjne
- działanie przeciwdrgawkowe
TIOPENTAL - wady
- długi czas półtrwania wrażliwy na kontekst
- depresja ośrodka oddechowego
- zwiększa stężenie porfiryn
- duży potencjał anafilaktyczny
- skurcz oskrzeli
- martwica tkanek przy wynaczynieniu
- proemetogenny
TIOPENTAL - szczególne cechy
- smak cebuli/czosnku w trakcie iniekcji
TIOPENTAL - dawkowanie w indukcji znieczulenia
3-5 mg/kg (UWAGA na niedoszacowanie dawki)
max działania po 45 sekundach
działa kilka minut
TIOPENTAL - kiedy redukować dawkę
- niewydolność nerek
- niewydolność wątroby
TIOPENTAL - przeciwskazania bezwzględne
- porfiria
- ciężka astma
- alergia na barbiturany
- niedrożność dróg oddechowych
- ciężki wstrząs
PROPOFOL - zalety
- szybki początek działania
- krótki czas działania
- przyjemne zasypianie
- antyemetogenny
- przerywa napad drgawek
PROPOFOL - wady
- ból przy iniekcji
- depresja układu krążenia
- depresja układu ośrodka oddechowego
- alergie - soja, lecytyna
- zespół propofolowy (PRIS) przy długotrwałym wlewie
PROPOFOL - szczególne cechy
długotrwały wlew może powodować hiperlipidemię
PROPOFOL - bezwzględne przeciwskazania
- alergia na soję, lecytynę
- PRIS w wywiadzie
PROPOFOL - dawkowanie przy indukcji
- (1) - 1,5 - 2,5 mg/kg
- miareczkować, bo im starszy pacjent, tym mniejsza dawka i poźniejszy początek działania
PROPOFOL - dawka podtrzymująca TIVA
- 4-12 mg/kg/h (pompa strzykawkowa)
PROPOFOL - stężenie w przedziale docelowym niezbędne w TIVA-TCI:
minimum 3,5 ug/ml
PROPOFOL - dawka we wlewie ciągłym do SEDACJI
na ogół 1-4 mg/kg/h
PROPOFOL - jak zredukować ból przy iniekcji:
- powolne podanie
- roztwór 0,5% zamiast 1% lub 2%
- podawanie do większego naczynia
- podanie lidokainy i.v. bezpośrednio przed propofolem
PROPOFOL - działania niepożądane:
- ból przy iniekcji
- depresja krążeniowa
- hipowentylacja
- bóle głowy
- “flush”
- reakcje alergiczne
- gorączka
- PRIS
ETOMIDAT - zalety
- szybkie i krótkotrwałe działanie
- mały wpływ na układ krążenia
ETOMIDAT - wady
- pobudzenie ruchowe przy indukcji
- sztywność mięśni, prężenia
- zahamowanie syntezy kortyzolu
- proemetogenny
- ból przy iniekcji
ETOMIDAT - szczególne cechy
wywołuje burst suppression w EEG
ETOMIDAT - bezwzględne przeciwskazania
- uczulenie na etomidat w wywiadzie
ETOMIDAT - dawkowanie do indukcji znieczulenia
- 0,3 - 0,4 mg/kg
NIE POWTARZAĆ DAWKI z uwagi na ryzyko hamowania czynności kory nadnerczy nawet po jednorazowym podaniu
KETAMINA - zalety
- jako jedyna z anestetyków i.v. działa PRZECIWBÓLOWO
- podnosi BP, HR, CO
- rozszerza oskrzela
- można podać i.m.
KETAMINA - wady
- anestezja zdysocjowana
- koszmary
- halucynacje
- wzrost ICP i IOP
- działanie sympatykomimetyczne
KETAMINA - szczególnie użyteczna w:
anestezji nisko- lub bezopioidowej
KETAMINA - bezwzględne przeciwskazania:
- stany przebiegające z wysokim BP
- zwiększone ICP
- alergia na ketaminę w wywiadzie
- ChNS
- NT
- objawowa NS
- stenoza aortalna
- stenoza mitralna
- pheochromocytoma
- niewyrównana hipertyreoza
- pęknięcie macicy
- perforacje oka
KETAMINA - działania niepożądane
- hipertensja
- tachykardia
- wzrost ICP
- hipersaliwacja
- koszmary
- dysocjacja
KETAMINA - dawkowanie
ANALGEZJA 0,25-0,5 mg/kg
ZNIECZULENIE 1-2 mg/kg, połowa dawki co 10-15 min
(w przypadku S-ketaminy połowa powyższych dawek)
MIDAZOLAM - zalety
- mały wpływ na krążenie
- działanie anksjolityczne, sedatywne, przeciwdrgawkowe, amnestyczne, słabe miorelaksacyjne
- minimalna aktywność metabolitów
- jest antidotum - flumazenil
MIDAZOLAM - wady
- reakcje paradoksalne
- depresja ośrodka oddechowego
- długi czas półtrwania
MIDAZOLAM - szczególne cechy
powoduje amnezję NASTĘPCZĄ, a nie wsteczną
MIDAZOLAM - bezwzględne przeciwskazania
- miastenia
- jaskra z wąskim kątem przesączania
- alergie na midazolam
MIDAZOLAM - dawkowanie
SEDACJA 2-2,5 mg do łącznej dawki 7,5 mg
U DZIECI UWAGA
0,4-0,5 mg/kg - zatem potrzebują one WIĘCEJ niż dorośli!!!!
BENZODIAZEPINY - przeciwskazania ogólne
- miastenia
- nadwrażliwość na bzdzp
- zatrucie alkoholem i środkami nasennymi
- ciężka niewydolność oddechowa
LORAZEPAM - dawkowanie
anksjoliza: 0,05 mg/kg i.v.
drgawki: 4 mg i.v. powoli
DIAZEPAM - dawkowanie
anksjoliza: 0,1-0,2 mg/kg i.v.
drgawki: 5-10 mg i.v.
OPIOIDY - działają na receptory:
- MOR (ośrodkowe i obwodowe)
- DOR (raczej nie)
- KOR (przy większych stężeniach)
Endogenne ligandy receptorów MOR
endorfiny
Endogenne ligandy receptorów DOR
enkefaliny
Endogenne ligandy receptorów KOR
dynorfiny
Korzyści z opioidów w okresie okołooperacyjnym:
- synergia z lekami sedatywnymi i anestetykami - mniejsze dawki
- uspokojenie, senność, redukcja lęku
- zmniejszenie zapotrzebowania na bzdzp (dzięki receptorom KOR)
- zniesienie odruchu kaszlowego (oskrzelowe receptory MOR) i wykrztuśnego - lepsze warunki do intubacji
- zahamowanie odpowiedzi współczulnej
Okres półtrwania opioidów jest:
wrażliwy na kontekst (wyjątek to remifentanyl)
Z czego wynika stały czas póltrwania remifentanylu?
z tego, że jest on rozkładany pozawątrobowo przez niespecyficzne esterazy tkankowe i krwinkowe
Siła działania przeciwbólowego opioidów (morfina=1)
Fentanyl 125
Remifentanyl 125
Sufentanyl 1000
Alfentanyl 30-40
Czas do wystąpienia max. działania po podaniu i.v. w bolusie poszczególnych opioidów:
Fentantyl 5-8 min
Remifentanyl 1,5-2 min
Sufentanyl 2-4 min
Alfentanyl 1 min
Minimalny czas działania po podaniu i.v. w bolusie poszczególnych opioidów:
Fentanyl 20-30 min
Remifentanyl 10 min
Sufentanyl 30 min
Alfentanyl 11 min
Względny (dłuższy) czas działania po podaniu i.v. w bolusie poszczególnych opioidów:
Fentanyl 60-120 min
Remifentanyl 20 min
Sufentanyl 100-150 min
Alfentanyl 30-60 min
Mechanizm hamowania napędu oddechowego przez opioidy:
stopniowe, dawkozależne znoszenie wrażliwości ośrodków oddechowych na bodziec stymulujący - prężność CO2
OPIOIDY - działania niepożądane:
- depresja ośrodka oddechowego
- sztywność mięśniowa
- nudności, wymioty, spowolnienie perystaltyki, opóźnienie opróżniania żołądka
- spadek BP, bradykardia (zwłaszcza w towarzystwie propofolu lub adrenolityków)
FENTANYL - dawkowanie
0,1 - 0,5 mg do indukcji
0,025 - 0,1 mg do podtrzymania w zależności od potrzeb i przebiegu operacji
REMIFENTANYL - dawkowanie
0,2 - 0,5 ug/kg/min do indukcji
podtrzymanie od 0,05 do 0,2 - 0,3 ug/kg/min
SUFENTANYL - dawkowanie
(0,2) - 0,5 - 2 ug/kg do indukcji
0,1 - 0,15 ug/kg do podtrzymania
NALOKSON - dawkowanie
- 0,1 - 0,2 mg co 2-3 minuty do przywrócenia spontanicznego oddechu
- Najlepiej wziąć 1 amp. (400 ug) i rozpuścić w 5 ml - wtedy masz 80 ug/ml i podawaj po 1 ml co 2 minuty i obserwuj. Chodzi o to, żeby nie znosić działania przeciwbólowego.*
NALOKSON - początek działania i całkowity czas działania:
- początek 1-2 minuty
- czas działania 45-60 min (krótszy niż wielu opioidów, więc gdy przestanie działać, to znów ryzyko depresji oddechowej, bo opioidy dalej będą działać)
FLUMAZENIL - dawkowanie
0,2 mg,
dodatkowo 0,1 mg co minutę do łącznej maksymalnej dawki 1 mg
