ADHD: kenmerken Flashcards
Wat is het normale verloop van zelfsturing en regulatie?
- jonge kinderen: impulsief en hyperactief
- vanaf 3j: zelfsturing (rijping frontale hersenzones)
- gedrag remmen + emoties reguleren
** controle over gedrag
** sociaal aangepast reageren
** aanpassen aan situatie - na 3j: tekort aan zelfsturing: hyperactief gedrag, impulsiviteit, moeite met aandacht => hypothese ADHD
ADHD komt steeds vaker voor, modeverschijnsel/hype? Wat zou hier de oorzaak van zijn?
- overdiagnose?: grote impact
- onderdiagnose?
- valide diagnose? (geen objectieve ADHD-test)
- consensus: ernst, moeilijk te behandelen, levenslange invloed
- geen consensus: oorzaken, behandeling, kenmerken
Waarom zou er meer diagnoses gesteld worden?
- meer kennis
- meer onderzoek
- betere diagnostische middelen
- meer toegang tot hulpverlening
- minder taboe
- andere definities doorheen de jaren: versoepeling van criteria
- labelnood?
- medicatieverkoop?
Welke zaken worden in acht genomen bij de signalering?
- omgevingsfactoren
- differentiaaldiagnostiek
- extremer gedrag is niet altijd een stoornis
- leeftijdseffect
=> ouders, leerkrachten, hulpverleners belangrijke rol
Wat zijn gevolgen van een onterechte diagnose van ADHD?
- geen of verkeerd beeld van de mogelijkheden
- stigma
- identificatie met diagnose (self-fulfilling prophecy)
- verkeerde studiekeuze
- onaangepaste pedagogische maatregelen
- onterechte behandeling
Wat is de historiek van ADHD?
- 1845: ‘The Story Of Fidgety Philip’
- 1902: eerste congres rond impulsiviteit bij kinderen, moreel probleem
- jaren ‘30: Charles Bradley
- lumbale puncties (benzedrine)
- 1937 trial wetenschappelijk experiment
- WOII: stimulantia voor soldaten
- 1955: methylfenidaat wordt ontwikkeld
- 1960: minimal brain damage => dysfunction
- 1968: hyperkinetische stoornis (DSM-II)
- 1987: ADHD (DSM-II-R) tot heden
- 2013: DSM-V
ADHD is een samenstelling van verschillende stoornissen, welke?
- executieve stoornis
- motivatiestoornis
- tijdsperceptiestoornis
- toestandsregulatiestoornis
Hoe wordt ADHD beschreven in de DSM-V?
- neuro-ontwikkelingsstoornissen
- elk criterium voorzien van voorbeelden per leeftijd
- aanvangsleeftijd verhoogd naar 12j (i.p.v. 7j)
- 6 van de 9 symptomen (vanaf 17j: 5 van de 9 voldoende voor diagnose)
- onderscheid in ernst
- ‘specificatie’ i.p.v. subtypes
- dynamisch karakter van de stoornis
- evolutie doorheen levensloop
Wat zijn de twee hoofdkenmerken, en een derde kenmerk van ADHD?
- aandachtsproblemen
- hyperactiviteit
- impulsiviteit
Wat zijn kenmerken van aandachtsproblemen?
- moeite met aandacht richten en volhouden
- afgeleid
- voortdurende sturing nodig
- beter bij aantrekkelijke taken
- veel ‘slordigheidsfouten’
- lijken niet te ‘luisteren’
- moeite met onthouden en uitvoeren van complexe taken/instructies
- moeite met organisatie en planning
- vergeetachtig
Wat zijn kenmerken van hyperactiviteit?
- teveel aan gedrag
- overbeweeglijk
- aan één stuk praten
- antwoorden eruit flappen
- onderbreken
- nood aan directe behoeftebevrediging
Wat zijn kenmerken van impulsiviteit?
- gevolgen moeilijk inschatten
- onbezonnen handelen vanuit opwelling
Wat zijn de 3 subtypes van ADHD?
- ADHD-HI (hyperactieve-impulsieve type)
- ADHD-IA (inattentieve type)
- ADHD-COM (gecombineerde type)
Wat is observeerbaar gedrag bij ADHD?
- moeite met regels volgen
- gedrag wordt geleid door omstandigheden
- volgen moeilijk instructies op
- verinnerlijking van regels moeizaam
- chaotisch
- moeilijk inschatten tijd en gevaren (kicks)
- moeite in de omgang met anderen
- hoge emotionele reactiviteit
- wisselende prestaties
- stuurloos, doelloos bezig zijn
- ondanks cognitieve vaardigheden moeilijk inprenten, onthouden, automatiseren
- onvoorspelbaar
- veeleisend naar aandacht, overweldigend
Hoe kan je ADHD vroeg herkennen?
moeilijk te herkennen (nadruk op HA)
- huilbaby’s
- veel rommel maken
- druk
- snel afgeleid
- moeilijk temperament
=> moeite met regulatie
- aandachtstekort is vaak pas duidelijk in lager onderwijs
