A: Pijnmedicatie Flashcards

1
Q

Leverbeschadiging is de belangrijkste bijwerking van paracetamol, vanaf welke dosis treedt dit op?

A

150mg/kg/dag

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Risicofactoren voor ontwikkelen van leverbeschadiging bij paracetamolgebruik zijn..

A

pre-existente leverbeschadiging, alcoholisme (NAPQI > glutathion), slechte voedingstoestand

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wat is het antidotum bij paracetamol intoxicatie?

A

N-acetylcysteïne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Waar berust de werking (pijnstillend, koortswerend en ontstekingsremmend) van NSAIDs (ibuprofen, diclofenac en naproxen) op?

A

Remming van prostaglandinesynthese door remming COX

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wat zijn de belangrijkste bijwerkingen van NSAIDs (x4)?

A

Ulcus pepticum, nierfalen, trombocytopathie en verergering hartfalen door water en zout retentie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wat is de preventieve maatregel tegen ulcus pepticum bij NSAID gebruik?

A

PPI

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Welke midden verhogen de kans op gastro-intestinale bloedingen bij NSAID gebruik?

A

Coumarines, trombocytenaggregatieremmers, steroïden, SSRI

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Wat verhoogt de kans op hartfalen bij NSAID gebruik (x3)?

A

RAS-remmers, diuretica, nierfalen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wat zijn opioïdreceptoren?

A

u-receptor, k-receptor, g-receptor

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wat zijn effecten ten gevolge van binding aan opioïdreceptor?

A

Analgesie, ademdepressie, miosis, obstipatie, euforie, dysforie, sedatie, afhankelijkheid (werkingsmechanisme is ook verantwoordelijk voor bijwerkingen)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Wat is het antidotum voor opiaten?

A

Naloxon: competitieve antagonist voor alle opiaatreceptoren (voorkomt effect van alle opioïden, ook lichaamseigen)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Fentanyl heeft een … werking dan morfine en is verkrijgbaar in …. vorm

A

sterkere analgetische werking / nasale, transdermale en buccale toedieningsvorm

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Tramadol heeft een … effect en relatief … bijwerkingen. Tevens … het de heropname van serotonine/noradrenaline

A

zwak / veel (duizeligheid, deler, misselijkheid). Remt de heropname van serotonine en noradrenaline (cave: icm met SSRI verhoogde kans op serotonerg syndroom)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Welk metaboliet activeert codeine?

A

Codeine is afhankelijk van CYP2D6, werking van dit enzym wisselt sterk (10% vd bevolking heeft dt enzym niet) waardoor het effect bij individuele patiënten niet goed te voorspellen is

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Welke patiënten lopen groter risico op afhankelijkheid van opiaten?

A

VG met middelenmisbruik (roken, alcohol, cannabis) en snel werkende opiaten (fentanyl neusspray)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Wat zijn de belangrijkste bijwerkingen van opiaten?

A

obstipatie (laxantia), ademdepressie (afname diepte en frequentie van de ademhaling en bronchoconstrictie. risicofactor: zuurstof geven bij COPD pt > respiratoire drive is afhankelijk van pO2) en afhankelijkheid

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Welke stoffen die vrijkomen ten gevolge van weefselbeschadiging prikkelen de nociceptoren?

A

Histamine, serotonine en brandykinine

18
Q

Welke stoffen verhogen de gevoeligheid van sensorische zenuwuiteinden voor serotonine, bradykinine en histamine?

A

Prostaglandines

19
Q

Wat is de aanbevolen dosering van paracetamol?

A

3-4 dd 500-1000mg (gedurende max. 1 maand)

20
Q

Wat is de aanbevolen dosering van naproxen?

A

2dd 250-500mg

21
Q

Wat is de aanbevolen dosering van ibuprofen?

A

3-4 dd 400-600mg

22
Q

Wat is de aanbevolen dosering van diclofenac?

A

2-3 dd 25-50mg

23
Q

Wat is de aanbevolen dosering van tramadol?

A

1-2 dd 50mg, zo nodig elke 3-5dgn verhogen tot max 1-4dd 100mg

24
Q

Wat is de aanbevolen dosering van morfine?

A

2 dd 10-30mg
- Bij >70jaar of <50kg: 2dd 10mg

25
Q

Wat is de aanbevolen dosering van Fentanyl (pleister)?

A

Start met 12ug/uur, na 3dgn vervangen pleister

26
Q

Wat is de maximale dosis paracetamol in geval van pre-existente leverbeschadiging, alcoholisme en slechte voedingstoestand?

A

2g per dag §

27
Q

Aanbevolen om PPI toe te voegen aan NSAID indien (x3):

A

Ulcus peticum in VG, >70jr, onbehandelde H-pylori infectie in het kader van ulcuslijden

28
Q

Overwegen om PPI toe te voegen indien (x10):

A

Leeftijd 60-70 jaar, gebruik anticoagulantia, invaliderende RA, DM, Hartfalen, hoge doseringen NSAID, corticosteroïdengebruik, spironolacton, SSRI

Bij 2 of meer risicofactoren, preventief PPI starten

29
Q

u-receptoren zijn verantwoordelijk voor (x4):

A

(supraspinale )analgesie, ademhalingsdepressie, euforie, fysieke afhankelijkheid

30
Q

k-receptoren zijn verantwoordelijk voor (x5):

A

analgesie, miosis, sedatie, dysforie en psychomimetische effecten (bewustzijnsverandering)

31
Q

Alle opiaat-agonisten activeren de …-receptor
- Morfine is voor … receptoren een agonist
- Fentanyl is voor … receptoren een agonist

A

u-receptor
- alle
- u

32
Q

Fentanyl is wel/niet in hoge mate lipofiel

A

wel

33
Q

Transdermale toediening van fentanyl kent een … afgifte. Effectief na … gedurende .. uur.

A

gereguleerde - 6-12 uur - 72

34
Q

Oxycodon kan worden voorgeschreven als:
- Langwerkend
- Kortwerkend

A
  • Oxycontin
  • Oxynorm
35
Q

Door toename tonus van gladde spiercellen en afnemen van motiliteit kunnen opiaten zorgen voor obstipatie. Om ontlasting makkelijker te maken
- middelen die feces zacht maken > ?
- middelen die darm prikkelen > ?
- overig > ?

A
  • mooicolon, lactulose (krampen), magnesiumhydroxide (veel interacties en cave hypermagnesiëmie bij nierinsuff)
  • bisacodyl
  • klysma
36
Q

Welke medicatie zorgen voor verhoogde kans op obstipatie bij opioid-gebruik (x4)?

A

Anticholinergica (oxybutynine)
Antidepressiva
Diuretica
Calciumantagonisten

37
Q

Wat is de oorzaak van verhoogde kans ontwikkelen ulcus pepticum bij NSAID gebruik?

A

COX-1 remming > zorgt normaliter voor gastroprotectie

38
Q

Geeft acetylsalicylzuur in lage dosis ook een verhoogde kans op nierfunctieverlies?

A

Nee. Bij een lage dosis (80mg) geen nierfunctieverlies

39
Q

Waarom is er een verhoogde kans op gastro-intestinale bijwerkingen bij gelijktijdig gebruik van SSRI’s en NSAID?

A

SSRI zorgt voor verminderde werking trombocyten

40
Q

Welke COX is verantwoordelijk voor gastroprotectie?

A

COX 1

41
Q

Welke NSAIDs zijn het meest COX2 selectief?

A

Etoricoxib, celecoxib, referoxib (van de markt gehaald ivm ernstige cardiovasculaire bijwerkingen die tot sterfte leiden)

42
Q

Welke bijwerking op een klassiek
NSAID doet zich niet voor bij een
COX-2 selectief NSAID?

A

Trombocytopathie