9. Gezondheid, Gezondheidszorg En Ongelijkheid Flashcards
Ongelijkheid in gezondheidszorg
Verschil tussen mensen wat betreft gezondheid
Verschillen tussen mensen wat betreft gezondheid
Socio-economische factoren
Waar je woont
Specifieke kenmerken vb. Sekse, etniciteit
Behoren tot specifieke kwetsbare groepen vb. Daklozen
Sociale selectie
Mensen met een slechte gezondheid hebben een lager inkomen, kunnen minder lang studeren, hebben geen vaste job
Sociale causatie
Mensen in armoede hebben geen/slechtere job, zijn lager opgeleid,… krijgen daardoor een slechtere gezondheid
Sociale selectie: intra- en intergenerationeel
Intragenerationeel = mensen dalen in sociale status en categorie
Intergenerationeel = cumulatief effect over generaties heen
Sociale selectie: direct en indirect
Direct= gezondheidstoestand van mensen/generaties heeft direct invloed op hun sociale mobiliteit
Indirect= sociale mobiliteit is selectief naar determinanten van gezondheid en ziekte
Sociale causatie : materieel/structureel
Rol van materiële deprivatie en armoede
Sociale causatie: cultureel/gedragsmatig
Verschillende culturen en gedragingen liggen aan de basis van de verschillen
Sociale causatie: psychosociaal
Verhoogde kans op psychosociale stress en leidt tot meer gezondheidsproblemen
Wilkinson
Verband tussen inkomen en volksgezondheid, met een sterker verband in armere landen dan in rijkere landen
Absolute inkomenshypothese
Stelt dat bij het constant houden van het totale inkomen, een meer gelijke verdeling van het inkomen de gezondheid van de bevolking zal verbeteren. Een inkomenstransfer van een rijker individu naar een armer individu zal de gezondheid van de laatste meer doen stijgen dan dat het de gezondheid van de rijkste doet dalen
Life-course perspective (Mackenbach)
Houdt rekening met sociale selectie en sociale causatie en stelt dat er complementaire processen zijn die elkaar versterken:
1. Sociale accumulatie
2. Sociale mobiliteit
3. Sociale protectie
Levensloop
Combinatie van sociale en biologische elementen die op elkaar inwerken
Continuïteit is sociale omstandigheden
Sociale klasse van ouders heeft invloed op de socio-economische omstandigheden tijdens het opgroeien en dus ook op de socio-economische situatie als volwassene
Verminderen van gezondheidsongelijkheid en het verbeteren van gezondheid en welzijn
Zie schema p 69
Beleidsmechanismen: (1) gelijkheid en gezondheidsgelijkheid in al het beleid, (2) effectieve, evidence-based zorgsystemen
Beleidsobjectieven:
(A) elk kind de beste start in het leven geven
(B) alle kinderen, jongeren en volwassenen in staat stellen hun capaciteiten te maximaliseren en controle over hun leven te hebben
(C) eerlijke werkgelegenheid en goed werk voor iedereen creëren
(D) zorgen voor een gezonde levensstandaard voor iedereen
(E) gezonde en duurzame plaatsen en gemeenschappen creëren en ontwikkelen
(F) de rol en het effect van ziektepreventie versterken
Een samenleving creëren die het potentieel van individuen en gemeenschappen maximaal benut
Sociale rechtvaardigheid, gezondheid en duurzaamheid centraal stellen in het beleid
