8. Regeling TXN bij prokaryoten Flashcards
Wat zijn sigma-factoren ?
Verhoogt specifiteit van ααββ’-complex
* ααββ’-complex : zonder sigma geen gen sequentie-specifiteit
* als sigma lost gaat affiniteit van complex omhoog MAAR specifiteit van RNA polymerase complex naar beneden
* types :
- σ70 : algemeen
- σ32 : geactiveerd door stress-situaties
- σ54 gebrek aan ammonium
- σfl beweging flagellae bacteriën
* bacteriofagen die eigen sigma-factoren coderen en die domineren over de bacteriële sigma-factoren door hogere affiniteit voor RNA pol
Wat is een operon ?
prokaryote DNA seq die codeert voor polycistronisch mRNA en bijhorende promotors
* regelsequentie herkend door TXN factoren
vb. lactose-operon
Wat is een lactose-operon ?
= gecoördineerde eenheid : hier als glucose concentratie te laag is om als energiebron te gebruiken : lactose gebruiken
* β-galactosidase om lactose in galactose en glucose te splitsen
* ook galactoside permease en thiogalactoside transacetulase
* Lac Z : codeert β-galactosidase
* Lac Y : codeert permease
* Lac A transacetylase
* Lac I : lac repressor
Op welke 2 manieren regelen ze de TXN van het lactose operon ?
- de-repressie : operon enkel actief als substraat van gecodeert enzym er is
- activering : expressie operon wordt geactiveerd bij tekort aan glucose
Wat is het princiepe van de-repressie in het lactose operon ?
vooraan in het operon ligt de promotor en operatorsequentie (palindroom)
* operatorseq gebonden door dimeer van lactose-repressor
* RNA polymerase kan niet meer binden aan de promotor en het operon wordt onderdrukt
* lactose wordt opgenomen = allolactose : gaat met hoge affiniteit voor repressor binden en een conformatie-verandering induceren
* repressor ontbindt van DNA zodat RNA poly II + sigma-factoren kunnen binden voor TXN
Wat zijn de 2 regelmechanismes voor expressie van lac-operon ?
- glucose tekort : AC geactiveerd dat ATP omzet in cAMP
- lactose aanwezigheid
- cAMP gebonden door CRP/CAP
- CRP krijgt hogere affiniteit voor CRE : ligt stroomopwaarts van promotor en is een palindromische sequentie
- CRP zal RNA-polymerase recrutering versnellen zodat TXN 50x sneller gebeurt
Wat is repressie bij een trytpofan operon ?
het operon wordt geinhibeerd door trp zelf, het eiwit krijgt affiniteit voor operatorseq in trp promotor en gaat het afschermen
Wat is attenuatie bij een tryptofaan operon ?
Het eerste ORF van trp mRNA codeert voor een korte leader peptide dat verschillende haarspeld-structuren kan aannemen (4 complementaire seq elementen)
* vorming van terminatieloop of antiterminatieloop via tRNA
- voldoende trp : ribosomen schuiven over trp codon en bereiken stop-coden = 2 haarspeldstructuren (2de haarspeldstructuur vormt TXN-terminatie loop waarvan het RNA poly zal loskomen)
- weinig trp : ribosomen blijven hangen thv 2 trp codons in het eerste motief van mRNA waardoor 2 andere seq motieven in het mRNA gaan hybridiseren waardoor er geen TXN terminatie loop is
