8. Alternatieve voeding ✔

Question 1

Flexetariër

Answer 1

Meestal vegetarisch eten
=> soms vlees eten (vaak sociale situaties)

Question 2

Lacto-ovo vegetariër

Answer 2

Geen vlees, gevogelte of vis eten
=> wel nog dierlijke producten:
- eieren, melk, kaas

Meest voorkomend type

Question 3

Pescotariër

Answer 3

Geen vlees, gevogelte of zuivel eten
=> wel nog vis

Question 4

Pollotariër

Answer 4

Geen vlees, vis of zuivel eten
=> wel nog gevogelte

Question 5

Lacto vegetariër

Answer 5

Geen vlees, gevogelte, vis of eieren eten
=> wel nog zuivelproducten

Question 6

Ovo vegetariër

Answer 6

Geen vlees, gevogelte, vis of zuivel eten
=> wel nog eieren

Question 7

Aandachtspunt:
Eiwitten

Answer 7

Behoefte ligt bij vegetariërs & veganisten 20-30% hoger

Dierlijke producten bevatten alle essentiële aminozuren
=> plantaardige producten rijk aan eiwit combineren
- zoals peulvruchten en granen

Question 8

Aandachtspunt:
Ijzer

Answer 8

Moeilijkere opname van ijzer uit plantaardige producten
=> inname combineren met vitamine C !

Question 9

Aandachtspunt:
Calcium

Answer 9

Fytinezuur en oxaalzuur aanwezig in plantaardige producten
=> Moeilijkere opname van Ca

• *Andere bronnen**
• Ca rijke groenten (bladgroenten)
• zuilvelproducten
• mineraalrijk water (bv contrex)

Question 10

Aandachtspunt:
Essentiële vetzuren

Answer 10

Natuurlijke bron in vis
=> andere bronnen: oliën, noten

Question 11

Vlees & vis volwaardig vervangen door …

Answer 11

• Noten en zaden
• Peulvruchten:
  => witte bonen, kikkererwten, linzen, …
• Vleesvervangers

Question 12

Schema vegetarische voedselcombinaties

Answer 12

Question 13

Vegetarisme:
Twijfelgevallen

Answer 13

Gelatine
=> in snoep, soms in yoghurt

Dierlijk kaasstremsel
=> soms in harde kazen

Kant- en klare taartjes
=> bevat vaak gesmolten varkensvet

Rode snoepjes of E120 of cochinile
=> rode kleur dmv geplette schildluis

Question 14

Menuleer:
Stappenplan creatie warme maaltijd

Answer 14

• Kies seizoengroenten (3 of meer)
• Kies een graan of graanproduct
• Kies een eiwitbestanddeel dat past bij je graan en groenten
• Kies een vet
• Kies kruiden en specerijen
• Kies een passende bereidingswijze

Question 15

Vegetarisme bij sporters:
Opletten voor onvoldoende eiwitinname

Answer 15

Volkoren graanproducten = belangrijke eiwitbron

=> naast alternatieven voor vlees en melk

Combinatie
=> peulvruchten met granen (volkorenbrood met humus)

Question 16

Vegetarisme bij sporters:
Opletten voor onvoldoende ijzerinname

Answer 16

Kies volkoren producten
=> volkoren brood, volkoren ontbijtgranen, volkoren couscous, bulger, zilvervliesrijst, volkoren pasta

Eet ijzerrijke producten in combinatie met vitamine C

Eet voldoende groene bladgroenten
=> spinazie, andijvie, sla

Question 17

Voorbeelden vegetarische warme maaltijd

Answer 17

Question 18

Voorbeelden eiwitrijke snacks voor vegetarische atleten

Answer 18

• Potje magere of halfvolle yoghurt of platte kaas
• Glas melk
• Volkoren boterham met pindakaas (of andere notenspread)
• Eiwitreep
• Smoothie van yoghurt, rood fruit en een handje verse spinazie

Question 19

Verschil vegetarisme & veganisme

Answer 19

Vegetarisme
=> algemeen geen vlees of vis

Veganisme
=> geen gebruik van dierlijke oorsprong

Question 20

Flexanist

Answer 20

Voornamelijk veganistisch eten
=> enkel afwijken indien praktisch niet haalbaar

Question 21

Parttime veganist

Answer 21

Veganistisch leven
=> geregeld nog dierlijke producten eten

Vaak mensen die overschakelen naar veganisme

Question 22

Raw vegan

Answer 22

Vegetarisch eten
=> voeding wordt niet boven lichaamstemperatuur verward
*zowel thuis als in de industrie

=> enkel rauwe voeding eten*

Question 23

Veganisme:
aandachtspunten

Answer 23

Eiwitten
=> melk vervangen door verrijkte sojamelk

Ijzer

Calcium
=> zuivelproducten vervangen door verrijkte sojaproducten

Kokosmelk, amandelmelk etc bevatten van nature minder eiwitten maar bevatten (indien verrijkt) voldoende calcium

Essentiële vetzuren

Vitamine B12
=> verrijkte producten + B12-supplement

Question 24

Het etiket:
Stoffen op de ingrediëntenlijst van dierlijke oorsprong

Answer 24

• Trassi (garnalenpasta)
• Wei, Caseïne, lactose
• Gelatine, glycerol, glycerine
• Honing, bijenwas, bijenpollen
• E120 (karmijn), E901 (bijenwas), E904(schellak), E966 (lactitol)
• ….

Question 25

Veganisme bij sporters

Answer 25

Opletten voor voldoende inname van
=> eiwitten, vitamine B12, calcium en ijzer

Kans op tekorten hier veel groter
=> advies: jaarlijks bloedcontrole bij de huisarts

Nooit zelf supplementen aanraden!

Question 26

Voorbeelden veganistische warme maaltijden

Answer 26

Question 27

Voorbeelden eiwitrijke snacks voor veganistische atleten

Answer 27

• Sojayoghurt of een glas sojamelk
• Smoothie van sojayoghurt, rood fruit en een handje verse spinazie
• Vegan proteïne reep op basis van havermout, pindakaas en erwten proteïne poeder
• Vegan eiwitshake bv: organefit
• 50 gram quinoa met rozijnen en amandelen
• Handje geroosterde kikkererwten

Question 28

Wat is een intolerantie?

Answer 28

• Niet-allergische voedselovergevoeligheid
• Het immuunsysteem speelt geen of geen belangrijke rol
• Dosisafhankelijk
• Trigger van een voedingsmiddel of voedingsstof
• Aantonen via specifieke test of eliminatiedieet

Question 29

Reden waarom een intolerantie zich ontwikkeld?

Answer 29

Enzymtekort
=> bv lactose-intolerantie

Farmacologische reactie
=> abnormale reactie op stoffen die van nature in voeding zitten

Niet gedefinieerde reactie

Question 30

Wat is een allergie?

Answer 30

Abnormale reactie van het afweersysteem op een voedingsstof
=> Antistoffen tegen bepaalde eiwitten in de voeding

Lichaam nadien opnieuw in contact komt met met specifieke eiwitstructuur
=> afweersysteem reageert waardoor allergische klachten optreden

Kan in principe door elk soort voedingsmiddel uitgelokt worden

Question 31

Bekende allergenen

Answer 31

• glutenbevattende granen
• Ei
• Vis
• Pinda
• Noten
• Soja
• Melk (lactose)
• Schaaldieren & weekdieren
• Selderij
• Mosterd
• Sesamzaad
• Sulfiet
• lupine

Question 32

Glutenintolerantie of coeliakie:
Wat is het?

Answer 32

Auto-immuunziekte

Eiwit die in verschillende soorten granen zit
=> Tarwe, rogge, gerst, kamut, spelt, durum, triticale, (haver)

Dunne darm kan gluten niet verdragen
=> De wand raakt beschadigd
=> Darmvlokken gaan kapot -> malabsorptie -> tekorten

Door gluten te vermijden kunnen de darmen herstellen

Question 33

Glutenintolerantie of coeliakie:
Behandeling

Answer 33

• *Aanpassingen in voeding afhankelijk van tolerantiegrens**
• Producten met gluten schappen
• Opletten bij bereidingswijze

Question 34

Glutenvrije voeding:
Het etiket: te vermijden ingrediënten

Answer 34

• Brood, beschuit, crackers, pistolets
• Gebak
• Paneermeel
• Gemouten dranken
• Plantaardige vezels,eiwit
• Seitan
• Bindmiddel
• Pasta
• Couscous
• Bulgur
• Moutstroop

Question 35

Lactose intolerantie:
Wat + behandeling

Answer 35

Lactose
= disacharide uit glucose en galactose

Geen of te weinig lactase enzym in het lichaam
=> lactose komt onverteerd in dikke darm

Symptomen
=> diarree , gasvorming …

• *Behandeling?**
• lactosevrij eten
• supplement met de nodige enzymen

Question 36

Lactosevrije voeding:
Het etiket: te vermijden ingrediënten

Answer 36

• Magere melkbestanddelen, droge melkbestanddelen
• Melkpoeder
• Wei (poeder), melkzout
• Lactose, melksuiker
• Lactalbumine, lactoglobuline
• Sodiumcaseïninaat, caseïne caseïnaat
• Boter, karnemelk, room, yoghurt