7 - Exogeen en endogeen lipidetransport Flashcards
In welke vorm komt cholesterol voor?
- Vrij cholesterol
- Cholesterolesters
Wat zijn de 4 functies van cholesterol?
- Bouwsteen in het celmembraan.
- Gal voor het oplossen van vetten.
- Cholesterol is een voorloper van steroïdhormonen.
- Cholesterol is een voorloper van vitamine D.
Hoe komt de meeste cholesterol in het lichaam?
Door de novo synthese.
In welke vorm verlaat cholesterol de lever? En in welke vorm verlaat vrij cholesterol de lever?
Cholesterol: VLDL, HDL
Vrij cholesterol: gal of galzouten/zuren
Waarom is een cholesteroldieet vaak niet effectief?
Omdat het grootste gedeelte van de cholesterol in het lichaam wordt gesynthetiseerd.
Waar begint de cholesterolsynthese mee?
Acetyl-CoA en acetoacetyl-CoA.
Wat is het belangrijkste enzym in de pathway van cholesterolsynthese? En wat is de functie hiervan?
HMG-CoA, dit is de snelheidsbepalende stap.
Welke stoffen kunnen HMG-CoA remmen?
Statines
Waarom hebben sommige patiënten die statines slikken last van spierklachten?
Vanwege een tekort aan Q10.
Zijn cholesterol en triglyceriden wateroplosbaar?
Nee
Hoe worden cholesterol en triglyceriden in het bloed vervoerd?
Aan de hand van lipoproteïnen.
Hoe zijn lipoproteïnen opgebouwd?
De zijn aan de buitenkant (mantel) hydrofiel en aan de binnenkant (kern) lipofiel. Op de mantel bevinden zich vrij cholesterol (redelijk wateroplosbaar) en fosfolipiden.
Wat zijn apolipoproteïnen?
Speciale eiwitten die afhankelijk van het soort lipoproteïne op de mantel kunnen zitten.
Wat geld voor de hoeveelheid cholesterol die een lipoproteïnedeeltje bevat?
Hoe hoger de dichtheid van de deeltjes, hoe meer cholesterol ze bevatten.
Welk soort lipoproteïne bevat de minste cholesterol?
Een chylomicron.
Welk soort lipoproteïne bevat de meeste cholesterol?
High density lipoproteïn.
Waarom zijn LDL’s zo gevaarlijk?
Omdat de makkelijker onder de vaatwand kruipen en zo atherosclerose kunnen veroorzaken.
Wat is de verdeling van lipoproteïnen met de minste naar de meeste cholesterol?
- Chylomicron
- Chylomicron remnant
- VLDL
- LDL
- Lp(a)
- HDL
Hoe kunnen apolipoproteïnen fungeren?
- Als ligand voor receptoren.
- De binding van andere apo’s aan receptoren beïnvloeden.
- Functioneren als cofactoren voor enzymen.
Waar worden triglyceriden en cholesterol opgenomen?
In de darm.
Welk enzym is nodig voor de vorming van een chylomicron?
Microsomaal transfer proteïn (MTP).
Wat zal het gevolg zijn van een mutatie in het LPL?
Het bloed zal vettig zijn en een gele kleur hebben.
Hoe ontstaat intermediate dense lipoproteïn (IDL)?
VLDL wordt gevormd door het lichaam. LPL tankt triglyceriden uit het deeltje, hierbij ontstaat IDL.
Welke 3 dingen kunnen gebeuren met de LDL?
- Opname door een extrahepatische cel
- Opname door de LDL-receptoren van de lever
- Opslag in de vaatwand (atherosclerose)
Waar zit de LDL-receptor?
Op het plasmamembraan in een holletje in de levercel (clathrin coated pit).
Wat gebeurt er met de LDL wanneer het bindt aan de LDL-receptor?
Het complex wordt opgenomen in een vesicle, waarna het LDL wordt afgebroken en de LDL-receptor wordt gerecycled onder invloed van PCSK9.
Waarom hebben mensen met minder PCSK9 minder hart- en vaatziekten?
Als er te weinig PCSK9 is gaat de LDL-receptor langer mee. Met meer LDL-receptoren kan het cholesterol beter worden weggevangen en afgebroken.
Wat is de meest voorkomende erfelijke afwijking waardoor je een te hoog cholesterol hebt en vroegtijdig hart- en vaatziekten ontwikkelt?
Een LDL-receptor mutatie.
Wat is een voorbeeld van een aandoening die kan ontstaan van een mutatie in het LDL-receptor gen?
Familiarie hypercholesterolemie
Wat zijn symptomen van hypercholesterolemie?
- Arcus lipoides (witte ring rond de iris)
- Xanthomen (brede archillespezen)
- Xanthelasmata (vetophoping rond de ogen)
Hoe kan familiaire hypercholesterolemie behandeld worden?
Statines
Wat is de functie van het enzym CETP?
Deze zorgt voor de overdacht van triglyceriden van LDL naar HDL en cholesterol van HDL naar LDL.
Heeft het remmen van CETP een effect op hart- en vaatziekten?
Nee
Waarom is de meting van HDL geen goede maat voor de cholesterol efflux capaciteit (heropname)?
Omdat bij meting het HDL-cholesterol wordt gemeten en niet de functie van HDL.
Hoe kan de efflux capaciteit gemeten worden?
In het lab met gelabeled cholesterol.
Hoe kan het Lp(a) gereduceerd worden en met hoeveel procent?
Met statines, 30%.
Wat is de functie van LCAT?
Het transporteren van cholesterol naar de kern van het HDL.
