6. Organisatietheorieën

Question 1

Klassieke organisatieleer

Answer 1

• Hoe kan men komen tot efficiënte en effectieve organisatie?
• De organisatie als machine
  o Alles wordt toegespitst op productiecapaciteit
• Geloof in maakbaarheid op grond van wetenschappelijke kennis
• Drie bekende benaderingen
  o Wetenschappelijk management van Taylor
  o Administratief management van Fayol
  o Bureaucratie van Weber

Question 2

Wetenschappelijk management

Answer 2

• Arbeid moet op wetenschappelijk gefundeerde manier worden georganiseerd
• Sterk doorgedreven taakverdeling
• Standaardisatie
• Prestatiebeloning
• Mensbeeld met 3 centrale assumpties
  o modale mens heeft afkeer van werken
  o om tot prestaties te komen moet mens gedwongen of verleid worden
  o modale mens neemt liever geen verantwoordelijkheid en heeft weinig ambitie

Positief
- einde aan willekeur
- hogere efficiëntie en effectiviteit

Kritiek
- onmenselijk
- naïef geloof in kracht van de wetenschap
- te veel nadruk op productieproces en te weinig op het algemene management

Question 3

Administratief management

Answer 3

• Sterke nadruk op management
• 6 functies binnen organisatie
• 5 hoofdtaken leidinggevende functie: prévoir, organiser, commander, coordiner, contrôler
• 14 managementprincipes

Kritiek
- te veel belang aan management
- self-serving attributions door management
- management als puur rationele aangelegenheid klopt niet met de realiteit

Question 4

De bureaucratie

Answer 4

Kritiek op organisatieleer
- te weinig aandacht voor mens als sociaal wezen
- negatief mensbeeld
- gevaar voor vervreemding, demotivatie
- geen aandacht voor intuïtieve kant vh management
- te weinig aandacht voor omgeving

Question 5

Conclusies Hawthorne experimenten

Answer 5

• Aandachtseffect: door verhoogde status en aandacht gaan mensen beter presteren
• Werknemers reageren niet enkel als individu maar als groep
• Methodologisch: ook luisteren naar organisatieleden

Question 6

Human Relationsbeweging

Answer 6

• Welke rol spelen sociale factoren in de totstandkoming van arbeidsprestaties?
• De organisatie als gemeenschap van mensen
• De wijze waarop leiding wordt gegeven en informele groepsnormen hebben een cruciale invloed op prestaties

Kritiek
- te eenzijdige aandacht voor sociale aspecten
- te weinig aandacht voor:
o het werk zelf
o de herschikking van taken
o de belangen vh individu
o de omgeving vd organisatie

Question 7

Revisionisme of humaniseringsbeweging

Answer 7

• Aandacht voor werkomgeving en werkinhoud
• Integratie van mens en omgeving
• Verwante benaderingen: sociotechniek en arbeidsprocesbenaderingen
• Theory X en Y, 2 factoren theorie ((dis)satisfiers)

Kritiek
- niet alle mensen zijn gelijk en passen in X of Y
- mensen veranderen
- veel taken hebben weinig motiverend potentieel
- te weinig aandacht voor bredere economische context

Question 8

Contingentiebenadering

Answer 8

De aangewezen organisatievorm hangt af van kenmerken van de omgeving, van de te vervullen taken, …