6 - Niet-atherosclerotische vaataandoeningen en vasculair trauma Flashcards
Wat zijn predisponerende factoren van de ziekte van Raynaud?
> 80% van de ziekte komt voor bij vrouwen en bijna steeds < 40 jaar. Het verbetert vaak na menopauze of tijdens de zwangerschap.
Bespreek de drie fasen van de ziekte van Raynaud.
1: Aanval van plotse bleekheid van een of meerdere vingers
- Bijna steeds bilateraal, niet altijd symmetrisch
- Uitgelokt door koude of emotie
- Duim blijft gespaard
- Koudegevoel en paresthesieën
2: Witte kleur gevolgd door cyanose
3: Na aanval zien de vingers helrood → hevige pijn
Welke zaken kunnen aanleiding geven tot het syndroom van Raynaud?
- Systeemziekten: sclerodermie, SLE
- Macrovasculair lijden
- Neuro-vasculaire compressiesyndromen
- Beroepsblootstelling: drilboren, koude
- Medicatie: ergotamine, BB, cytostatica
- Usus: cafeïne, cocaïne, nicotine
- Cryoglobulinemie
Wat is Takayasu-arteritis?
Een inflammatoire en meestal obstruerende ziekte van de aorta en zijn aftakkingen.
Bespreek het voorkomen van Takayasu arteritis.
Het doet zich meer voor bij vrouwen (8:1), het ontstaat op jonge leeftijd (10-30j) en is meer frequent in de Aziatische populatie.
Met welke symptomen gaat Takayasu-arteritis gepaard?
- Initieel: koorts, nachtzweten, malaise, vermagering, gewrichts- en spierpijn, anemie
- Chronisch: inflammatie vaatwand → fibrose → stenose, occlusie
Waaruit bestaat de behandeling van Takayasu-arteritis?
- Acuut: corticoïden, immunosuppressiva
- Bypass enkel indien strikt nodig en altijd buiten een acute inflammatoire periode
Bespreek het voorkomen van arteritis temporalis.
Het komt meer voor in de oudere populatie (> 60j), meer bij vrouwen (2:1) en meer bij blanken. Ook is er associatie met polymyalgia reumatica.
Wat zijn de symptomen van arteritis temporalis?
- Plotse visusstoornissen
- Hoofdpijn, kauwclaudicatio
- Gevoeligheid a. temporalis
- Pijnlijke, stramme spieren, koorts, vermoeidheid, nachtzweten, vermagering
Hoe wordt de diagnose van arteritis temporalis gesteld?
Door biopsie van de a. temporalis.
Hoe wordt arteritis temporalis behandeld?
Door hoge dosis corticoïden.
Wat is de ziekte van Buerger?
Een inflammatoire en oblitererende aandoening van de middelgrote tot kleine arteriën en venen in de handen en voeten.
Welke symptomen passen bij de ziekte van Buerger?
Ulceraties tot gangreen (vooral van de vingers en tenen), tromboflebitis, soms klassieke arteriële insufficiëntie en vaak Raynaudfenomeen.
Aan welke 5 criteria moet voldaan zijn om een klinische diagnose van de ziekte van Buerger te krijgen?
- Actieve roker of voorgeschiedenis van ernstig roken
- < 50 jaar
- Infra-popliteale aantasting
- Aantasting van bovenste lidmaat of tromboflebitis migrans
- Geen andere ernstige risicofactoren voor atherosclerose
Hoe wordt de ziekte van Buerger behandeld?
- Absolute rookstop
- Staptherapie
- Medicamenteus: pijnstilling, anti-agreggantia, prostaglandines
- Invasieve behandeling (sympatectomie, amputatie)
Wat zijn de oorzaken van auto-immuun vasculitis?
- Allergische reacties op antigen: geneesmiddel, virus, tumor
- Auto-immuunziekte: RA, PAN, SLE
Bespreek het voorkomen van fibro-musculaire dysplasie.
Het komt vaker voor bij vrouwen op jongere leeftijd (pre-menopauzaal).
Hoe stelt men de diagnose van fibro-musculaire dysplasie?
Men kan een typisch paternosterbeeld zien op beeldvorming.
Wat is de 1e keuze behandeling van fibro-musculaire dysplasie?
PTA.
Wat zijn de oorzaken van het thoracic outlet syndroom?
Anatomische afwijkingen:
- Aangeboren: halsrib, fibreuze banden
- Secundair: callus na claviculafractuur, afwijkingen van vorm/stand 1e rib, hypertrofische spieren
Houdingsafwijkingen: verhoogde tonus van spieren die 1e rib naar boven of clavicula naar onder trekken
Bespreek het voorkomen van thoracic outlet syndrome?
Het doet zich meer voor bij vrouwen (3:1) en bij jongere personen (20-40j).
Wat zijn de neurogene symptomen van TOS?
- Pijn en paresthesieën in nek, achterhoofd, schouder,…
- Verder stadium: spierzwakte, motorisch en sensibel deficiet, ev. spieratrofie
Wat zijn de arteriele symptomen van TOS?
- Houdingsgebonden claudicatio, moeheid
- Raynaudsyndroom
- Indien uitgesproken: aneurysma a. subclavia, embolisatie, occlusie
Wat zijn de veneuze symptomen van TOS?
- Veneuze stuwing
- Zwelling, blauwverkleuring
- Veneuze trombose
Waaruit bestaat de medische behandeling van TOS?
- Fysiotherapie: postuuroefeningen, versterken schoudergordel, relaxatieoefeningen
- Rust, vermijden uitlokkende bewegingen
Waaruit bestaat de chirurgische behandeling van TOS?
- Resectie 1e rib en ev. cervicale rib
- Scalenectomie, doorhalen fibreuze banden
Wat is het voornaamste symptoom van het popliteal entrapment syndroom?
Claudicatio bij de jonge, sportieve patiënt van 20-40j.
Wat kan weerhouden worden bij KO bij het popliteal entrapment syndrome?
Verdwijnen van de voetpolsen bij actieve plantaire flexie.
Waaruit bestaat de behandeling van het popliteal entrapment syndroom?
- Arteriolyse door sectie verantwoordelijk element
- Patch of bypass indien stenose / occlusie
Door welk ligament wordt de truncus coaliacus gecompresseerd bij MALS?
Het ligamentum arcuatum.
Wat is het voornaamste symptoom bij MALS?
Postprandiale pijn.
Hoe wordt MALS behandeld?
Door sectie van het ligament.
Juist of fout?
Bij het notenkrakersyndroom zit de rechter v. renalis gedrukt tussen de aorta en de a. mesenterica inferior.
Fout, de linker v. renalis zit gedrukt tussen de aorta en de a. mesenterica superior.
Welke symptomen geeft het notenkrakersyndroom?
Hematurie, flankpijn, varicocoele en bekkencongestie.
Wat is het meest frequente vasculaire trauma?
Iatrogeen vasculair trauma door toename van endovasculaire ingrepen.
In hoeveel van de fatale verkeersongevallen is een letsel van de thoracale aorta aanwezig?
10%.
Wat is de mortaliteit ter plaatse van blunt aortic injury?
> 90%.
