Κεφάλαιο 6 - Διατροφή και Υγεία Flashcards
ποιες ειναι οι κυριες αιτιες θανατου στις ανεπτυγμενες χωρες σημερα;
οι καρδιακες παθησεις (αθηροσκληρωση και στεφανιαια νοσος), η υπερταση, τα αγγειακα εγκεφαλικα επεισοδια και ο καρκινος
ποια στοιχεια ονομαζονται πειστικα;
επιδημιολογικα στοιχεια που δειχνουν ξεκαθαρη σχεση μεταξυ εκθεσης και νοσου, με ελαχιστες ή καθολου αποδειξεις για το αντιθετο.βασιζονται σε μεγαλο αριθμο μελετων, προοπτικων μελετων και σε τυχαιοποιημενες ελεγχομενες μελετες.υπαρχει ευλογη βιολογικη εξηγηση ή μηχανισμος
ποια στοιχεια λεγονται δυνατα;
επιδημιολογικα στοιχεια που δειχνουν μια αρκετα ξεκαθαρη σχεση μεταξυ εκθεσης και νοσου αλλα υπαρχουν περιορισμοι σε μερικες απο τις μελετες ή αποδειξεις για το αντιθετο.οι μελετες μπορει να ειναι πολυ συντομες, πολυ μικρες ή να εχουν ατελη παρακολουθηση
υπαρχουν πιθανιθ βιολογικοι μηχανισμοι
ποια στοιχεια ονομαζονται πιθανα;
τα δεδομενα προερχονται απο μελετες ασθενων-μαρτυρων και αναδρομικες μελετες
ανεπαρκεις τυχαιοποιημενες κλινικες μελετες ή προοπτικες μελετες. υπαρχουν υποστηρικτικα κλινικα και εργαστηριακα δεδομενα
ποια στοιχεια ονομαζονται ανεπαρκη;
βασιζονται σε μερικες μελετες που δεν επαρκουν για να διαπιστωθει η σχεση μεταξυ εκθεσης και νοσου. λιγα ή καθολου στοιχεια απο ελεγχομενες μελετες
πως σχετιζεται η συγκεντρωση της LDL χοληστερολης με τις σχετικες ποσοτητες κορεσμενων και ακορεστων λιπαρων;
η LDL χοληστερολη αυξανεται με ενα παραγοντα που σχετιζεται με 2Χ με την προσληψη κορεσμενων λιπαρων, μειωνεται απο εναν παραγοντα που σχετιζεται 1Χ με την προσληψη ακορεστων λιπαρων και αυξανεται με ενα παραγοντα που σχετιζεται με την τετραγωνικη ριζα της προσληψης χοληστερολης
τι ειναι οι ελευθερες ριζες;
Ελεύθερες ρίζες ειναι πολύ αντιδραστικά μόρια με μη συζευγμένα ηλεκτρόνια
Ø Κάθε αντίδραση που έχει μια ρίζα, γεννά μια άλλη ρίζα, εκτός και αν οι δύο ρίζες αντιδράσουν μεταξύ τους
Ø Αυτό δεν είναι πιθανό εξαιτίας των μικρών συγκεντρώσεων που βρίσκονται οι ρίζες και λόγω της μικρής ημι-ζωής τους (10-9 - 10-12 sec)
Ø Έτσι οι αντιδράσεις ελευθέρων ριζών είναι αλυσιδωτές αντιδράσεις
ποιες ειναι οι κύριες ελεύθερες ρίζες που προκαλούν βλάβες στους ιστούς;
υπεροξείδιο *O2-
υπερυδροξύλιο *O2H
υδροξύλιο *OH
πως καταστρεφουν οι ελευθερες ριζες το dna;
Τομές στο DNA και χημική καταστροφή. μπορεί να προκληθούν κληρονομικές μεταλλάξεις (σε γαμετικά κύτταρα). Μπορεί να προκληθεί καρκίνος (σε σωματικά κύτταρα)
πως αλληλεπιδρουν οι ελευθερες ριζες με λιπαρα οξεα και λιπιδια;
Οξείδωση πολυακόρεστων λιπαρών οξέων και λιπιδίων
Ø Υπεροξειδάσες λιπιδίων εμπλέκονται στην αθηρογένεση
Ø Υπεροξειδάσες λιπιδίων διασπώντα σε δυαλδεΰδες που τροποποιούν τις πρωτεΐνες και τις βάσεις νουκλεϊκών οξέων
πως αλληλεπιδρουν οι ριζες με τα αμινοξεα;
Οξείδωση αμινοξέων των πρωτεϊνών
Ø μπορεί να οδηγήσει σε σχηματισμό αντισωμάτων κατά της τροποποιημένης πρωτεΐνης και αυτό μπορεί να είναι ένας παράγοντας για αυτοάνοση ασθένεια
Ø τα οξειδωμένα αμινοξέα μπορούν να καταλύσουν περαιτέρω σχηματισμό ριζών οξυγόνου
Ø τα οξειδωμένα αμινοξέα στο LDL εμπλέκονται στην αθηρογένεση.Τροποποιημένες λιποπρωτεΐνες χαμηλής πυκνότητας που δεν εκκαθαρίζονται από το ήπαρ
«τρώγονται» από μακροφάγα ,έναρξη της αθηροσκλήρωσης
ποιες ειναι οι πηγες ριζων;
1)Η ιονίζουσα ακτινοβολία (ακτίνες Χ, UV) προκαλεί λύση του νερού -> *OH
2) σημαντικά ιόντα όπως Cu+ Co2+ Ni2+ Fe2+ που αντιδρουν με το οξυγονο παραγοντες ριζες υδροξυλιου
3) οξειδωμενα αμινοξεα προκαλουν ριζες με μη ενζυμικες αντιδρασεις με οξυγονο
4)NO αντιδρά με *O2-, σχηματίζοντας υforming υπεροξυνιτρίτη που αποσυντίθεται σε *OH
5)Αναπνευστική έκρηξη από μακροφάγα.Η κυτταροτοξική δράση των μακροφάγων οφείλεται στην παραγωγή αλογόνου, οξυγόνου και άλλων ριζών.Η αναπνευστική έκρηξη ενεργοποιημένων μακροφάγων είναι από αυξημένη χρήση γλυκόζης μέσω της οδού φωσφορικής πεντόζης για τη αναγωγή των NADP+ σε NADPH και αυξημένη χρήση οξυγόνου για την οξείδωση του NADPH.Η οξειδάση του NADPH είναι μια φλαβοπρωτεΐνη που ανάγει το O2 σε *O2-
6) Επανοξείδωση αναγόμενων φλαβινών στην αναπνευστική αλυσίδα, Επανοξείδωση αναγόμενων φλαβινών σε οξειδάσες πολλών χρήσεων – μεταβολισμός ξένων ενώσεων
πως προστατευομαστε ενζυμικα απο τις ελευθερες ριζες;
Αφαίρεση υπεροξειδίου από τη δισμουτάση υπεροξειδίου
Το υπεροξείδιο υδρογόνου αφαιρείται από την καταλάση και την
υπεροξειδάση
πως προστατευομαστε απο τη δεσμευση μεταλλικων ιοντων;
Ø Ο σίδηρος δεσμεύεται από την τρανσφερίνη, την αιμοσιδερίνη, και τη φεριτίνη
Ø Ο χαλκός δεσμεύεται από την σερουλοπλασμίνη
Ø Πολλά μεταλλικά ιόντα δεσμεύονται από τη μεταλλοθειονίνη
πως βοηθα το σεληνιο στην αντιοξειδωτικη δραση;
Αναγωγή της υπεροξειδάσης λιπιδίων από την υπεροξειδάση γλουταθειόνης. η αναγωγαση της γλουταθειονης εχει σεληνιο στην καταλυτικη της θεση.