4. Erectiestoornissen - Albersen Flashcards
Hoe ziet de anatomie van de penis er uit?
- twee zwellichamen (corpora cavernosa)
- daarrond zit de tunica albuginea
- buiten de zwellichamen ligt de plasbuis
- rond de plasbuis een zwellichaam (openhouden tijden ejaculatie, geen rol bij erectie)
- venen lopen doorheen tunica albuginea, deze voeren bloed af
- slagaders en zenuwen bovenop de penis zorgen enkel voor bezenuwing en bevloeiing van de glans
- de slagaders en zenuwen die de zwellichamen aansturen komen van dieper in het bekken en lopen niet over de penis
Hoe werkt een erectie?
- man is opgewonden, er ontstaat een prikkel in de hersenen die via het ruggenmerg naar beneden gaat via de sacrale zenuw langs het rectum, langs de prostaat, door de bekkenbodem, naar de zwellichamen
- zenuwen geven een prikkel af; de centrale slagader in de zwellichamen gaan open staan
- sponsweefsels in zwellichamen gaan zich opvullen met bloed, penis wordt groter
- venen lopen schuin door tunica albuginea, worden dichtgedrukt wanneer penis groter wordt
- bloed kan niet weg, penis wordt stijf
Wat kan je zeggen over de lengte van de penis?
- deze is gemiddeld 13 cm
- micropenis: 9 cm in erectie
Hoe ziet de seksuele responscyclus er uit? Teken het schema (p. 26)
Tekening
Hoe is het mogelijk dat de bloeddruk in de penis hoger is dan die in het hart?
Net voor het orgasme spannen de bekkenbodemspieren aan waardoor het bloed in de zwellichamen aan de basis van de penis, naar de zwellichamen in de penis gaan. De bloeddruk kan bijna dubbel zo hoog zijn.
Wat is de moleculaire biologie van een erectie?
- opwinding zorgt ervoor dat de zenuwen stikstofoxide zullen vrijgeven
- stikstofoxide zal de gladde spierweefsels binnengaan (in sponsweefsel en bloedvaten)
- stikstofoxide (gas) activeert een bepaald enzym dat GTP omzet in cGMP
- dit zorgt er uiteindelijk voor dat calcium in de gladde spiercel lager wordt
- door het lage calcium zal de gladde spiercel ontspannen
De klassieke erectiepillen werken in op de afbraak van cGMP.
Wat is de prevalentie van een erectiele dysfunctie?
Leeftijd: percentage
< 40: 10%
40: 40%
50: 50%
60: 60%
70: 70%
Wat is er erectiestoornis?
- aanhoudende moeilijkheid om een erectie te krijgen en te behouden die voldoende is om seks te hebben/ voor seksuele bevrediging
- hoge comorbiditeit: bekken- en ruggenmergtrauma, diabetes, beroerte, CVA
Wat zijn mogelijke categorieën van oorzaken van een ED?
- psychogeen
- vasculair
- zenuwstoornis
- endocrien
- iatrogeen
- medicamenteus
- anatomie
- comorbiditeit
Wat zijn psychogene oorzaken van ED?
- jonge mannen
- nieuwe relatie
- minder erecties opmerken (zet vicieuze cirkel in gang)
- psychiatrische aandoeningen
- onrealistische verwachtingen (door vb porno, eveneens vicieuze cirkel)
Wat zijn vasculaire oorzaken van ED?
- ouder worden: hoge bloeddruk en hogere cholesterol: vernauwing bloedvaten
- ED is vaak een eerste signaal bij CV-problemen (gemiddeld 3 jaar later)
Welke zenuwstoornissen kunnen een oorzaak zijn van ED?
- Parkinson: dopamine-antagonisten: hyperseksualiteit + ED
- beroerte: geen signaal meer voor erectie
- MS: aantasting ruggenmerg, prikkels worden niet doorgegeven naar sacrale zenuw
- onderbroken ruggenmerg: afhankelijk van waar de dwarslaesie zich voordoet. Reflexerectie mogelijk: aanraken penis zorgt voor erectie
Wat zijn endocriene oorzaken van ED?
- hypogonadisme: te laag testosteron
- hypo/hyperthyroidisme: aantasting schildklier
- hyperprolactinemie
Wat zijn iatrogene oorzaken van ED?
- vb bij prostaatkanker beschadigen van zenuwen die naar de zwellichamen lopen
Wat zijn medicamenteuze oorzaken van ED?
- bètablokkers
- plaspillen (thiazide diuretica)
- testosteron blokkers, 5-ARI
- diverse psychotrope medicatie
- post-finasterie syndroom: 5-ARI gebruik voor haarverlies tegen te gaan, blijvende ED als gevolg
Opvallend: als je stopt met het geven van SSRI’s kunnen mannen nog tot 3-5 jaar nadien klachten ervaren.
