3. Orgasme en ejaculatie - Albersen Flashcards
Wat is het verschil tussen een orgasme en ejaculatie?
Orgasme: mentale en fysieke plezierige sensatie
- onwillekeurige samentrekkingen van de spieren
- bloeddruk en ademhaling gaan omhoog
- activatie sympathisch zenuwstelsel
Ejaculatie: fysiek proces van expulsie van semen via de penis
Emissie
- blaashals sluit zich, contracties van de zaadleider, zaadblaasjes en prostaat
- semen komt in de prostatische urethra terecht
- sfincter is gesloten
Expulsie
- spieren rond de basis van de penis trekken samen
- blaashals blijft gesloten
- sfincter gaat open
- urethra in penis trekt samen
- sperma wordt uit de penis gestuwd
Welke neurotransmitters zijn van belang voor orgasme en ejaculatie?
Dopamine: pro-orgastisch
- komt vrij bij een orgasme
- vergemakkelijken orgasme: L-dopa, dopaminerge agonisten, dopamine afgevende middelen (amfetamine), dopamine-reuptake remmers (cocaïne)
- verminderen orgasme: antipsychotica
- dopamine-agonisten kunnen leiden tot hyperseksualiteit
Serotonine: anti-orgastisch
- werkt orgasme en ejaculatie tegen
- MDMA, XTC
Wat zijn de voorwaarden voor een normaal orgasme en ejaculatie?
- intacte zenuwen
- intacte interne sfincter/blaashals
- geen obstructie
- normaal testosteron gehalte
Welke orgasme- en ejaculatiestoornissen ken je?
- premature ejaculatie
- vertraagde ejaculatie
- retrograde ejaculatie
- anejaculatie en anorgasmie
- pijnlijk ejaculatie
Met welke middelen evalueert men een orgasme en ejaculatie?
- anamnese
- klinisch onderzoek
- kracht (gebeurt niet systematisch)
- kwaliteit
- intravaginale latentietijd
- onderliggende klachten
- labo (testosteronmeting)
Evaluatie: anamnese
- tijdsverloop en evolutie stoornis
- psychoseksuele gewoonten
- impact op seksueel functioneren
Evaluatie: klinisch onderzoek
- genitaal onderzoek
- voorhuid (niet te strak?)
- frenulum (niet te kort?)
Evaluatie: kracht
- wordt niet systematisch gedaan
- (0) geen ejaculatie, (1) overflow, (2) tot onder navel, (3) tot boven navel
Evaluatie: kwaliteit
Kwaliteit van orgasme aangeven op een VAS.
Evaluatie: ILT
- tijd tussen penetratie en orgasme
- aangeboren PE: minder dan 1 minuut
- verworven PE: minder dan 3 minuten
Wat is premature ejaculatie?
Kan onderscheiden worden in twee vormen
- levenslange: ejaculatie (bijna) altijd voor of binnen een minuut na vaginale penetratietijd
- verworven: klinisch significante en storende verkorting van ILT, meestal tot drie minuten of korter
Voor beide geldt:
- onmogelijkheid om ejaculatie uit te stellen
- negatieve persoonlijke consequenties
PE is geen aandoening zolang het geen zorgen met zich meebrengt!! Is eigenlijk zelf evolutionair voordelig.
Wat is de behandeling van premature ejaculatie?
Fysieke/gedragstherapie: beste LT oplossing
- start-stop methode
- squeeze methode
Topische behandelingen: beste verlenging van ILT
- crèmes met verdovingsmiddel zoals lidocaïne
- condoom met lokaal anestheticum
- minder plezier voelen
Orale behandeling
- dapoxetine
- 30-60 minuten in lichaam aanwezig
! Wanneer PE en ED samen voorkomen, eerst ED behandelen. PE verdwijnt dan vaak vanzelf.
Wat is retrograde ejaculatie?
- wel een orgasme
- een ejaculatie naar binnen toe
- nadien ziet urine troebel, sperma is hier terecht gekomen
- mogelijke oorzaken: alfablokkers, operatie aan prostaat
Wat is de behandeling van retrograde ejaculatie?
- moeilijk
- alfa-agonisten (zit in sinutab)
- medicatie voor koppel met kinderwens
- wordt 2-3 dagen voor de ovulatie van de vrouw gegeven
- werking symptathisch zenuwstelsel wordt gestimuleerd
Wat is anejaculatie?
- ‘droog orgasme’
- geen ejaculatie
- wel orgasme
- neurogene oorzaak: zenuwschade
- vb: gevorderde diabetes en ruggenmergletsel, bepaalde medicatie en alcohol, prepubertaire masturbatie, radicale prostatectomie
Wat is de behandeling voor anejaculatie?
- wordt behandeld als er sprake is van een kinderwens
- vibrotherapie: door een hevige zenuwprikkel kan je soms nog tot een ejaculatie prikkel komen, dit kan je dan gebruiken om aan inseminatie te doen
- electro-ejaculatie: elektrische schokjes tegen prostaat en zaadblaasjes om een ejaculatie op te wekken
Wat is anorgasmie?
- ook hyporgasmie genoemd
- afwezigheid van gevoel orgasme
- geen orgasme of moeilijk om het te bereiken
- oorzaken: relationeel, negatieve attitude (psychogeen), drugs en alcohol, laag testosteron gehalte
Wat is de behandeling van anorgasmie?
- moeilijk tot onmogelijk
- in geval van hypogonadisme wordt het behandeld met testosteron
- psychotherapie om er mee om te gaan
Wat is een anhedonisch orgasme?
- orgasme zonder het plezier-gevoel
- mogelijk probleem met dopaminerge transmissie
- mogelijke link met depressie of verslavingsproblematiek (laag testosterongehalte)
Wat is een pijnlijk orgasme?
- ontstaat bij chronische prostatitis of andere infecties van het urinaire systeem
- soms door obstructie van ejaculatoire kanalen of zaadblaasjes: door een veranderende samenstelling van het zaadvocht kunnen stenen in zaadblaasjes ontstaan
- ook bij CPPS en bekkenbodemhypertonie
Wat is de behandeling van een pijnlijk orgasme?
- ontstekingsproblematiek of obstructie te zoeken
- geen duidelijke oorzaak: pijnstilling en bekkenbodemtherapie
Wat is hematospermie?
- bloed in het sperma
- door een erfelijke stofwisselingsziekte (ECI)
- soms bij gebruik bloedverdunners
- meestal niet ernstig, maar volgende moet wel uitgesloten worden: blaaskanker met poliepen op de blaashals, prostaatkanker met invasie in prostaatkanaaltjes
Wat is de behandeling van hematospermie?
- onderliggende oorzaken eerst aanpakken
- geen oorzaak? Geruststellen van patiënt
