#3A2 week 10 Flashcards
metabole ziekten, indeling op basis van substraten
- intermediaire stofwisseling (tussenproducten)
- stofwisseling van neurotransmitter
- biosynthese en afbraak van complexe moleculen: ER, plasma membraan, lysosoom, peroxisoom, mitochondriën, golgi apparaat
Metabole ziekten indeling op basis van biochemie
- aminozuurmetabolisme
-koolhydraatmetabolisme - vetzuurmetabolisme
-lysosomale stapelingsziekten
-mitochondriale stoornissen
-peroxisomale stoornissen
phenylketonurie PKU probleem en behandeling
enzym deficiëntie: phenylalanine hydroxylase PAH gen.
Behandeling: phenylalanine-arm dieet en tyrosine suppletie
Mucopolysaccharidose wat is het
voorbeeld van een lysosomale stapelingsziekte, het lysosoom functioneert niet goed waardoor grote suikermoleculen niet goed worden afgebroken en gaan stapelen in de cel. je krijgt schade aan de cel. Je ziet vacuolen in de cel en de symptomen zijn het gevolg van progressieve stapeling.
uiterlijke dysmorfieën, overbeharing, macrocefalie, groei/skeletafwijking, organomegalie, verandering van uiterlijk in de tijd, neurologische klachten
ziekte van Zellweger wat is het
peroxisomale ziekte (peroxisoom verantwoordelijk voor afbraak en synthese van ZLKVZ, plasamalogenen, galzuren en H2O2). er is een peroxisoom biogenese defect waardoor er te weinig peroxisomen in de cellen zitten. Daardoor ontstaat er stapeling van ZLKVZ in het lichaam.
Qua klachten: progressieve spierslapte, epilepsie, niercysten, skeletafwijkingen, retinitis pigmentosa, atrofie oogzenuw, hepatomegalie, doofheid, hersenaanlegstoornissen
Wanneer denken aan stofwisselingsziekte? 5 kenmerken
- problemen in groei en ontwikkeling
-progressieve klachten of achteruitgang (knik in ontwikkeling)
-familie geschiedenis positief
-opvallende bevindingen bij lichamelijk onderzoek
-acute ontregeling/bewustzijnsdaling bij een eerder gezonde patiënt (kind) bij intercurrente infectie
Menkes “kinky hair” disease wat is het
x-gebonden recessieve overerving, afwijkende haargroei, spierslapte en epilepsie, verlies oogcontact vanaf 3 m
overerving mitochondriële ziekten
via de maternale lijn, via nucleair DNA. de problemen ontstaan in de organen met een hoge energie behoefte zoals hart, spier en oog
Lichamelijk onderzoek bevindingen bij metabole ziekten
- uiterlijke kenmerken/dymorfien
en/of
-microcefalie/macrocefalie
-groeistoornis/skeletafwijkingen
-organomegalie
-verandering van uiterlijke kenmerken in de tijd
-neurologische klachten
-ongewone geuren
hydrops foetalis wat is het
oedeem van minimaal 2 compartimenten geassocieerd met hepatosplenomegalie, ademhalingsinsufficentie, anemie, hartfalen
hydrops foetalis oorzaken
- immuun : bloedgroep imcompatibiliteit (rheus bloedgroep antagonisme)
-non-immuun: - hemolytische anemie, thalassemieën/sikkelcel
-erfelijke stofwisselingziekten: lysosomaal, peroxisomaal
-chromosoomafwijkingen
-cv malformaties
-hartritmestoornissen
-hartfalen
-turner
trisomie 21
trisomie 18
-hernia diafragmatica
-alfa thalassemie
-parvo B19
-cmv
-syfilis
-toxoplasmose
MCADD=medium-chain Acyl-CoA Dehydrogenase Deficiëntie
acute ontregeling met non-ketotische hypoglycaemie, tijdens vasten lukt het niet goed om ATP vrij te maken uit vetzuren. Kinderen hebben weinig glycogeen reserves. Bij urine-onderzoek zie je een hoge uitscheiding medium-chain vetzuren
Glutaar acidurie type 1 wat is het
defect lysine en tryptophaan metabolisme. het geeft macrocefalie, nek hypotonie, beweginsstoornis bij koorts, degeneratie witte stof en necrose basale ganglia.
Er zijn intermitterende verschijnselen
Je ziet in urine en plasma: hoog glutaarzuur, en C5-acylcarnitinen in acute fase
Qua therapie: carnitine, lage eiwit/lysine, preventie van aanval!
hoeveel stofwisselingsziekten in hielprik
18
Handelingen bij obductie
- uitwendige inspectie
-inwendige inspectie
-controleren anatomische verbindingen, meten en wegen
-uitnemen organen en weefsels voor microscopie - afname weefsel voor aanvullend onderzoek
-terugplaatsen organen
-sluiten lichaam en schedel, aankleden
beeldvormende diagnostiek tijdens obductie
- rontgenfoto’s (babygram)
- MRI
waarde kinderobductie:
- bevestiging prenatale diagnose
- niet bevestiging
-cerandering diagnose
- nieuwe informatie
68
9
3,8
22
hoe goed is de overeenkomst tussen echoscopie en obductie? Qua major en minor bevindingen, extra bevindingen
major goede overeenstemming, minor minder. exgtra bevindingen bij obductie 20-30%, 10% bevindingen niet bevestigd van echo.
Afwijkingen aan hersen of CZS komen vaker overeen, Hartafwijkingen minder overeenkomst
Hoeveel zeldzame ziektes in Nl
<5/10000, 6-8%, in nl >1 miljoen mensen, 6000-8000 zeldzame aandoeningen
Wat kan er aan de hand zijn bij aangeboren afwijkingen maar een normale WES en Array?
-mozaiek >2e weefsel
-mitochondrieel
-methyleringsafwijking
-repeat-expansies
-WGS (junk dNA)
- nog niet ontdekt syndroom!
Variant of unknown signicance (VUS)
bevinding bij WES, onduidelijk of gen problemen geeft of niet
Wat doe je bij kinderen met een ontwikkelingsachterstand
WES panel!! om bijvangst te voorkomen
hoeveel bewegen kinderen 4-18 jaar
1 uur per dag matig intensief + 3 x per week spier- en botversterkende activiteiten
