3A1 week 5 HC 1 X-chromosoom Flashcards
Hoe kun je chromosomen weergeven?
Ideogram: aangekleurde repeats
Wat betekent homozygoot?
Twee identieke genen/allelen
- Door consanguiniteit of een veel voorkomende mutatie
Wat betekent compound heterozygoot?
Twee verschillende mutaties in hetzelfde gen
Wat betekent dubbel heterozygoot?
Heterozygote mutatie in twee verschillende genen
Wat betekent hemizygoot?
Mutatie in gen dat enkelvoudig aanwezig is
- Bijvoorbeeld X en Y chromosoom
Wat zijn kenmerken van spierdystrofie van Duchenne?
- X linked recessieve ziekte in dystrofine gen
- Vaak jongens tussen 1,5 en 4 jaar
- 67% maternaal dragerschap, 33% de novo, 14% kiemcel mozaicisme
- Levensverwachting 30 jaar
Wat zijn symptomen van Duchenne?
- Moeite met lopen/klimmen/opstaan
- Pseudohypertrofie kuitspieren, verkorting spieren en pezen
- Verlamming ademhalingspieren, cardiomyopathie
- Mentale retardie
Wat gebeurt er met de twee X-chromosomen in een vrouwelijke cel?
X-inactivatie / lyonisatie: 1 actief X-chromosoom, 1 Barr body
- Random tijdens pre-blastocyst stadium
- Inactiverende RNA coating op XIST gen
Wat zijn pseudoautosomale regio’s?
Regio’s op geslachtschromosomen die actief blijven op deze chromosomen ondanks inactivatie
- Op uiteinde van p en q arm
Wat zijn kenmerken van Barr body’s?
- Geen transcriptie
- Late replicatie
- Wel actief tijdens meiose
Wat zijn voorbeelden van effecten van pseudoautosomale regio’s?
Vachtkleuren bij katten en lijnen van Blaschko
Wat zijn kenmerken van hemofilie A en B?
- Stollingsfactor VIII (A): 85%
- Stollingsfactor IX (B): 15%
- X linked recessief: dochter van patiënt is obligaat draagster
Hoe verschilt de ernst van hemofilie A en B?
< 1% functie is ernstig, 1-5% is matig ernstig en 5-40% is mild
- Constante ernst binnen familie
- Wisselende ernst bij draagsters, meestal 60-65% functie (normale stolling)
Wat is het beleid bij zwangere draagster van hemofilie?
- Bepalen geslacht en stollingswaarde (week 12 en 32-34)
- Bij jongen en/of stolling < 50% behandeling in hemofilie centrum
- Bij meisje en > 50% gewoon in 1e lijn
- Bij jongen en negatief prenataal onderzoek en >50% ook gewoon 1e lijn
-> LET OP: factor VIII stijgt in zwangerschap
Wat is incontinentia pigmenti?
Afwijking van huid, tanden en nagels
- X linked dominant
- Lethaal voor mannen
Uit welke stadia bestaat incontinentia pigmenti?
- 1: blaarvorming (0-4 maanden)
- 2: wratachtige uitslag
- 3: krulvormige maculaire hyperpigmentatie (vanaf 6 maanden)
- 4: lineaire hypopigmentatie, alopecia, hypodontie, dystroplastische nagels, retinaloslating, mentale retardie
Waardoor ontstaat incontinentia pigmenti?
Mutatie in NEMO genproduct -> geen activatie NF-kappa-B -> hyperproliferatie en apoptose cellen
Waardoor kan incontinentia pigmenti overgeërfd worden?
- Vrouwen: Barr body
- Mannen: klinefelter etc, milde mutatie of somatisch mozaicisme
Hoe noem je de te onderzoeken patiënt in genealogisch onderzoek?
Proband
Hoe kun je een stamboom weergeven?
- Kwartierstaat: alle directe voorouders
- Parenteel: alle nakomelingen
Wat is een founder?
Eerste persoon waarbij een mutatie is gevonden
Wat zijn mogelijke oorzaken voor een identieke mutatie in twee losse families?
- Founder effect
- Non paterniteit/overspel
- Enig levensvatbare mutatie in een gen
- Specifieke mutatie leidt tot specifiek ziektebeeld
- Gevoeligheid genoom
- Selectief voordeel van een mutatie
- Bottle neck
Hoe ziet de familiegradering in genaelogisch onderzoek eruit?
- 0e graad: eeneïge tweeling
- 1e graad: ouders, broers/zussen en kinderen
- 2e graad: grootouders, oom/tante, half broers/zussen en kinderen van broers/zussen
- 3e graad: kinderen van oom/tante
Hoe verschilt de juridische gradering?
- Broers/zussen: 2e graad
- Adoptie kind: 1e graad
- Oom/tante: 3e graad
Wat is een reciproke translocatie?
Niet-homologe chromosomen wisselen stukken uit
- Grote stukken leiden tot miskramen
- Kleine stukken tot handicaps
