37) domhain grian agus geallach , 36) reanna nimhe agus bunú an cruinne Flashcards

1
Q

Mínigh Plainéid

A

Rinn neimhe a fhitísionn réalta , go leoir maise aige chun cruth ciorcalach a déanamh de bharr a imtharraingt féin , spás timpeall glanta

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Mínigh Realt

A

Corp a ghineann a cuid teas agus solas féin trí comhlá núcléach

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Mínigh gealach

A

Tá gealach shaitilit nádurtha de planéid nó rinn neimhe a téann timpeall planéid

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

3 creitéir i gcomhair planéid

A

Caithfidh sé fhitsiú realt
Cruth beagnach ciorcaileach agus a cuid imtarraingt féin.
Reigiúin fhitíse glan.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Cén fath nach bhfuil ‘Pluto’ planéid

A

Tá corp eile nach bhfuil gealach in a reigiúin fhitíse, m.sh Eris

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Mínigh astaróidh

A

rinne neimhe carraigeacha a fhistíonn an ghrian

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Mínigh cóimead

A

rinne neimhe déantas as oighear agus deannach a fhithisíonn an grian

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

3 fianaise i gcomhair an ollphléasc

A

Radaíocht Cúlra Chosmach
Tá an chruinne ag forbairt de shíor.
Chonaic muid an méid céanna eilimint i seanrealtaí agus sa luathchruinne.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Cá bhfuil an crios astaróideach?

A

Idir Mars agus Iúpaitar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Cé mhéad am a thógaint sé an domhain timpeall an grian

A

365.25 lá

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Cé mhéad am a thógaint se an gealach dul timpeall an domhain

A

27.3 lá

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Cén fath go bhfuil seasúr againn?

A

Tá an domhain claonta 23.5 céim

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Mínigh timthriall an gealaí

A

Corrán ag líonadh
An Chéad Ceathrú
Scothlán ag líonadh
Ré lán
Scothlán ag caitheamh
An Triú Ceathrú
Corráin ag caitheamh
Ré nua

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Mínigh úrú an gealach

A

tagann an domhsin idir grian agus geallach ní tarlaíonn sé ach le linn lán geallach

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

mínigh réalt eolaíocht

A

eolaíocht a baineann leis an gcruinne lasmuigh d’atmisféar an domhain

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

reanna neimhe

A

corp náidiúrtha atá lasmuigh de atmasféar an domhain

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

baill de reanna neimhe

A

réaltaí
planéid
geallach
coméid
astródigh

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

cruinne

A

universe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

fhithisíonn

A

orbits

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

cad é an grianchóras

A

grúpa planéid , astaróidigh, cómeid agus na reanna neimhe eile a fhithisíonn réalta

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

difríocht idir domhaintarraingt agus imtarraingt

A

domhaintarraing ar ár planéid amháin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

fithisiú

A

orbiting

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

méid geallach ag mars

A

2

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

méid geallach ag úránas

A

27

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
big bang theory
ollphléasc
23
planéad a bhfuil crois astródigh acu
mars iúpitar
24
Na pláinéid in ord fad ón ngrian?
Mearcair, Véineas, Domhain, Mars, Íupatar, Satairn, Uránus, Neiptiún
25
Cad é mais choibhneasta?
Mais ruda amháin i gcomparáid le rudaí eile
26
Sampla de mais choibhneasta?
Mais choibhneasta Mhars i gcomparáid leis an Domhan
27
Riail le méid agus mais le sampla?
Ní hionann méid agus mais. Is féidir leis an Domhan mais níos airde a bheith aige ná Iúpatar ach a bheith i bhfad níos lú
28
Cad é an foirmle i gcomhair ‘Ga Choibhneasta De Réad Spáis’ (Relative Radius of a Space Object)?
Ga de Réad Spáis/Ga an Domhain
29
Cad é comhdhéanamh (composition)?
Cad is rud déanta as
30
An comhdhéanamh de domhain?
Déanta as carraig. Atmaisféar déanta as nitrigin agus ocsaigin
31
An comhdhéanamh de Mearcair, Véineas agus Mars?
Déanta as carraig. Atmaisféar meascán gás. Tá atmaisféar an-tanaí ag Mearcair
32
An comhdhéanamh de íupatar, Satarn, Úránus agus Neiptiún?
Déanta go hiomlán as gáis
33
Cad is domhantarraingt dromchla coibhneasta ann?
Imtharraingt dromchla réad amháin i gcomparáid le réad eile
34
An foirmle i gcomhair domhantarraingt dromchla coibhneasta?
Imtharraingt Dromchla Réad Spáis/ Imtharraingt Dromchla an Domhain
35
Foirmle de fórsa?
Mais x luasghéarú
36
Foirmle de meachain (W)?
Mais x luasghéarú de bharr domhantarraingt
37
Cad é an luasghéarú de bharr domhantarraingt ar Domhain?
10 ms -2 (squared)
38
Cad is réaltra ann?
Bailiúcháin de na milliúin réaltaí, gás, deannach agus rudaí eile
39
Cur síos ar ár réaltra?
Is é ár réaltra an bealach na Bó Finne. Tá sé á choinneáil le chéile ag domhantarraingt. Is réaltra bíseach é
40
Cad é córás gréine (solar systems)?
Córas ina bhfuil réalta agus na rudaí a ghluaiseann timpeall air
41
Déan cur síos ar ár córás gréine?
Tá sé déanta suas dár ngrian, ocht bpláinéad, gealacha, astaróidigh, cóiméid, gás agus deannach
42
Riail le teocht grian + dath ár grian?
Tá dath gorm ar na teo, tá an duine is fuaire dearg + buí
43
Conas a foirmíonn réalta?
Laistigh de réaltnéal, ardaíonn teocht agus brú, agus tarlaíonn eamhnú núicléach, rud a fhágann gur rugadh réalta
44
Cad é réaltnéal (nebula)?
Scamall ollmhór gáis agus deannaigh sa spás
45
Déan cur síos ar fithis d’plainéid?
Taistealaíonn siad i gcosán socraithe ar a dtugtar fithis, ciorclach nó éilipseach i gcruth
46
Cad is pláinéad dwarf + sampla
Réad spáis cruinn a chiorcalaíonn réalta ach nach bhfuil mór go leor chun a fhithis féin a ghlanadh + Pluto
47
Cad a bhfuil an chéad satailtí saorga?
Sputnik 1, a sheol an USSR i 1957
47
Aíronna (1) de gealach?
Tá siad solad + níl atmaisféar aige
48
Cad é astaróideach?
Réad beag creagach a fhithisíonn réalta
49
Cad é domhantarraingt?
Fórsa a ghineann gach réad a mheallann gach réad eile
49
Cá fhaigeann tú astaróideach inár grianchóras?
Crios astaróideach
50
An factóir ar léibhéail domhantarraingt?
Níl tionchar aige ach ar cé chomh mór nó chomh beag is atá mais ruda
51
Cá bhfuil domhantarraingt is láidre?
Lár de rud
52
Mínigh conas a foirmíonn an cruinne (big bang)?
Roimh Big Bang, bhí na Cruinne comhbhrúite i mais beag bídeach / te Tharla leathnú ollmhór, rud a ligeann d’ábhar foirm Thug an domhantarraingt ábhar le chéile, ag cruthú réaltaí agus réaltraí Lean sé ar aghaidh ag leathnú
53
Mínigh luas de leathnú an cruinne?
Leathnaigh an Chruinne níos tapúla ná solas, sular mhoilligh sé beagán. Níl solas a ghintear thart ar am Big Bang ach ag teacht chugainn anois
54
2 fianaise i gcomhair an Big Bang?
Radaíocht Chúlra Cosmaí Dlí Hubble, a léiríonn na cruinne ag leathnú
55
Cad a deir an tacadóir faoi Radaíocht Chúlra Cosmaí?
Gur cruthaíodh an fuinneamh seo díreach tar éis an bang mór agus go bhfuil sé ag taisteal tríd an spás ó shin i leith
56
Cad é an Stáisiún Spáis Idirnáisiúnta?
Domhan mór satailíte de dhéantús an duine, áit ar féidir le spásaire maireachtáil
57
3 airíonna den Stáisiún Spáis Idirnáisiúnta?
Úsáidte le haghaidh taighde eolaíoch Soláthraíonn painéil ghréine mhóra cumhacht don stáisiún Fithis Domhan riamh 90 nóiméad
58
3 achar de taighde ar an Stáisiún?
Eolaíochtaí Bitheolaíochta 2. Teicneolaíocht tástála chun cabhrú le taiscéalaíocht sa todhchaí Aeráid dhomhanda
59
3 sampla de teicneolaíocht spáis a úsáidtrear ar an domhain?
Cúr cuimhne Trealamh comhraiceoir dóiteáin Teirmiméadair infridhearg
60
3 chineál satailítí de dhéantús an duine atá in úsáid faoi láthair?
Comharthaí teilifíse Comharthaí gutháin agus idirlín Réamhaisnéis na haimsire
61
Cén fáth a ndéanaimid iarracht níos mó a fhoghlaim faoi spás?
Cuirfidh sé freagraí ar fáil faoi bhunús an Domhain/ ár n-áit sa Chruinne
62
3 éifeachtaí is féidir le taiscéalaíocht spáis a bheith ar chorp an duine?
Tá córas imdhíonachta faoi chois Bhí tionchar ag patrúin chodlata ar Is féidir le G-fórsaí a bheith ina chúis le neamh-chomhréiteach
63
2 fadhbanna eiticiúla le taiscéalaíocht spáis?
Tá airgead ar féidir leis fadhbanna a shocrú ar an Domhan á n-úsáid le haghaidh taisteal spáis Cuireann taiscéalaíocht spáis smionagar leis an spás
64
An fadhb le spáis smionagar (debris)?
D’fhéadfadh fithis na cruinne a bheith dothrasnaithe mar gheall ar riosca imbhuailte le smionagar spáis
65
Cad é Misean Rosetta?
Ba é an chéad mhisean riamh é tuirlingt ar chóiméad
66
Conas a úsáideann an Rialtais faisnéis ó shatailítí?
Is féidir iad a úsáid le haghaidh críocha míleata
67
céin treo a rothlaíonn an domhain timpeall an grian
i gcoinne treo an clog
68
céin fáth a bhíonn séasúracha
cléanadh an domhain
69
cá bhfuiil daonadh an grian níos mó
an meánciorcal
70
cá tagann solas an gellach
fithcaitheann an geallach solas na gréine
71
dáinséirí taisteal go spáis
easpa domhaintarraingt pléascadh cmb debris suas ann
72
buntáistí taisclaíocht spáis
grianphanéal satilítí eolas faoi planéidí eile feabhas teicneolaíochta
73
urú na gealaí
domhain i slí an geallach
74
úrú na gréine
tagann an geallach i dreo an grian ní trlaíonn sé ach i ré nua
75
céimeanna na geallaí
ré nua corrán ag líonadh céad trian scotlán ag líonadh lán scothlán caitheamh triú trian corrán ag caitheamh
76
grianstad
an lá is foide nó goirre
77
equinox
grianstad
78
cad is brí le
am trasnaíonn grian an meanciorcal