Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Eolaíocht junior cert > 16) Abhair agus mais > Flashcards

16) Abhair agus mais Flashcards

1
Q

Cad é ábhar (matter)?

A

Substaint nó substaintí arb é atá ina réad fisiceach

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

2 páirt de meascáin + 2 sampla?

A

Meascáin aonchineálacha (Réitigh, cóimhiotail)
Meascáin ilchineálacha (Gaineamh, salachar)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

2 páirteanna de ábhar?

A

Substaintí íon
Meascáin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

2 páirteanna de substaintí íon (pure) + 2 sampla?

A

Comhdhúile (uisce, salann)
Eilimintí (Hidrigin, Carbón)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Cad e meascáin?

A

Dhá cháithnín éagsúla nó níos mó measctha le chéile

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Cad is meascán aonchineálach (homogenous) ann?

A

Meascán a bhreathnaíonn mar an gcéanna ar fud, ach a bhfuil comhpháirteanna éagsúla aige

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Cad é substaint íon?

A

Substaint atá déanta as cáithníní díreach mar an gcéanna lena chéile

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Cad is meascán ilchineálach (heterogeneous) ann?

A

Meascán ina bhfuil na comhpháirteanna scartha go fisiciúil agus nach n-athraítear a n-airíonna ceimiceacha

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

2 airíonna de comhdhúil?

A

Tá teas ag teastáil chun comhdhúil a dhéanamh
Tá sé deacair na codanna de chomhdhúil a scaradh

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

2 airíonna de meascán?

A

Níl aon teas ag teastáil chun meascán a chruthú.
Tá sé éasca na codanna de mheascán a scaradh

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Cad é eilimint?

A

Substaint íon nach féidir a mhiondealú ina substaint níos simplí

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Cad é comhdhúil?

A

Substaint íon atá déanta as dhá dhúil nó níos mó atá cumaiscthe go ceimiceach

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Difríocht idir meacáin agus comhdhúil?

A

Níl meascán measctha go ceimiceach, tá comhdhúil

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Cad é athrú fisiciúil?

A

Athrú nach ndéantar aon substaint nua ann

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Cad é athrú ceimeacach?

A

Athrú i gcás ina bhfuil substaint nua ann

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

3 sampla de athrú fisiciúil?

A

Canna a bhrú
Leá oighir
Gaineamh agus uisce a mheascadh

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

3 sampla de athrú ceimeacach?

A

Iarann agus sulfar a dhéanann suilfíd iarainn
Ubh a chócaráil
Dó adhmaid

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Cad iad na hábhair a ghlaoitear orthu sula ndéantar iad a phróiseáil?

A

Amhábhair

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

3 ábhar coitianta a dhéanann damáiste don timpeallacht?

A

Adhmaid
Miotail
Plaisteach

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

3 iarmhairtí sochaí na mianadóireachta?

A

Athlonnú éigeantach daoine áitiúla
Coimhlint do cheantair atá saibhir i miotail
Tocsainí agus ceimiceáin a scaoileadh

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Cad a úsáidtear chun miotail a bhaint?

A

Innealra trom

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Cad é gearradh soiléir (adhmad)?

A

Gearradh gach crann ó cheantar ag baint úsáide as innealra trom

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Cad is logáil roghnach ann?

A

Ní bhaintear ach crainn áirithe - cuidíonn sé leis an mbithéagsúlacht agus laghdaíonn sé damáiste timpeallachta

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

3 éifeachtaí an dífhoraoisithe?

A

Neamhshlándáil bia
Téamh domhanda
Cailliúint acmhainní nádúrtha

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Na céimeanna sa phróiseas a bhaineann le miotail a úsáid?

A

Eastóscadh amhábhar
Táirgeadh cruach
Déantúsaíocht
Úsáid
Athchúrsáil cruach

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

2 buntáistí agus míbhuntáistí plaistigh?

A

Fada buan
Éasca le múnla
Doirteadh ola le linn eastósctha
De ghnáth ní in-bhithmhillte

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Na céimeanna sa prósis chun athrú crainn go páipéar?

A

Crainn gearrtha agus shred + uisce curtha leis
Bruite suas chun laíon adhmaid a dhéanamh
Ceimiceáin agus ruaimeanna curtha leis
Laíon dhoirteadh thar mogalra fíneáil agus squeezed idir rollóirí

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Na céimeanna chun ábhair a dhiúscairt?

A

Dramhaíl/Giniúint a Laghdú
Athchúrsáil
Loscadh Dramhaíola

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

2 fáth chun athchúrsáil?

A

Laghdaíonn sé amhábhair eastósctha
Sábhálann sé fuinneamh

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Cad é damhna (matter)?

A

Aon rud a ghlacann spás agus go bhfuil mais ann m.sh níl damhna ag teocht nó am

26
Q

Mais vs toirt?

A

Mais - an méid damhna atá i rud
Toirt - An méid spás a thógann rud suas

27
Q

Aonad chun damhna a thomhas?

A

mg, g, kg

28
Q

2 difríocht idir mais agus meachain?

A

Maireann an mhais tairiseach, athraíonn meáchan le fórsa na domhantarraingthe.
Aonad = Ma (kg) vs Me (newton)

29
Q

Foirmle i gcomhair meachain?

A

Meachain = Mais x domhantarraingt

29
Q

Mínigh conas a athraíonn an méid meachain i spás?

A

Tá domhantarraingt 10m/s (9.8) ag an Domhan, ach níl ach 3.7m/s ag pláinéid eile cosúil le mearcair, athróidh an meáchan

29
Q

Cad é adaimh?

A

Caithníní an-bheag atá na blocanna tógála de damhna

30
Q

Cad é móilíní?

A

Rud a chruthaíonn nuair a thagann dhá adaimh lena chéile m.sh H2 + H2 = H20

31
Q

Na 3 stáit de damhna?

A

Solad
Leacht
Gáis

32
Q

Na airíonna de solad + sampla?

A

Righin. Le cruth seasta. Toirt seasta. Is féidir le cáithníní creathadh ach fanacht gar dá chéile m.sh Oighear

33
Q

Na airíonna de leacht + sampla?

A

Níl sé righin. Níl cruth seasta. Toirt seasta. Is féidir le cáithníní sreabhadh, fanann siad gar ach is féidir leo bogadh thar a chéile m.sh uisce

34
Q

Na airíonna de gáis + sampla?

A

Níl sé righin. Níl cruth + toirt seasta. Bogadh caithníní i gach áit, leathfaidh siad amach in aon choimeádán m.sh Gál uisce

35
Q

Cad a glaotar ar an athrú ó solad go leacht + vice versa?

A

Leá + Reo

35
Q

Cad a glaotar ar an athrú ó leacht go gás + vice versa?

A

Beiriú + comhdhlúthú

35
Q

Na 3 chóras caomhnaithe maise?

A

Córas oscailte
Córas dúnta
Córas iargúlta

35
Q

Mínigh córas oscailte?

A

Is féidir le córas mais agus fuinneamh a mhalartú, de ghnáth trí theas, lena thimpeallacht

35
Q

Mínigh córas dúnta?

A

Córas a cheadaíonn aistriú fuinnimh ach nach mais

36
Q

Mínigh córas iarghúlta?

A

Córas nach gceadaíonn aistriú maise nó fuinnimh

37
Q

Riail de córas dúnta?

A

Fanfaidh an mhais iomlán mar an gcéanna fiú má tá athruithe fisiceacha/ceimiceacha ann

38
Q

Fiuchpointe agus reophointe de uisce?

A

100 chéim agus 0 chéim Celsius

39
Q

Cad é idirleathadh?

A

Scapadh amach de caithníní leachta nó gáis thar ama

40
Q

Cad é airíonna fisiciúla?

A

Maoin is féidir leat a bhreathnú gan substaint a athrú

41
Q

Cad é airíonna ceimeacháin?

A

An slí ina imoibríonn substaint le substaintí eile

42
Q

2 cur síos uimhriúil de airíonna fisiciúla?

A

Dlús
Fiuchphointe (Boiling Point)

42
Q

4 airíonna fisiciúla?

A

Stáit ag teocht seomra
Uigeacht
Boladh
Fuaim

43
Q

2 airíonna ceimeacach de ocsaigin atmaisféarach?

A

Inadhainte
Neamh-inadhainte

44
Q

3 airíonna ceimeacach de uisce?

A

Tuaslagann
Meirgí
Imoibríonn (Reacts)

45
Q

Cad é airíonna de ábhar?

A

Bealach chun cur síos a dhéanamh ar ábhar

46
Q

Cad é seoltacht leictreach?

A

An cumas atá ag ábhar ligean do leictreachas taisteal tríd

47
Q

Mínigh an tuargnimh chun féach ar an seoltach leictreach de ábhar?

A

Ceangail dhá ghearrthóg le ceallraí agus bolgán solais
Ceangail na hábhair leis na gearrthóga.
Tabhair faoi deara an lasann an bolgán suas

48
Q

An torthaí den tuargnimh ar seoltacht leictreach?

A

Má lasann an bolgán suas, is seoltóir leictreach é an t-ábhar, mura ndéanann, níl sé.

49
Q

Cad é seoltacht teocht?

A

Cumas ábhair chun ligean do theas taisteal tríd

50
Q

Mínigh an tuargnimh chun seiceáil an seoltacht teocht de ábhar difriúl?

A

Cuir slata (rods) d’ábhair éagsúla in aice lena chéile, ag baint dóire bunsen, le vaseline an taobh eile de slata
Féach ar an ábhar a leánn vaseline ar dtús

51
Q

Torthaí den tuargnimh chun féach an seoltacht teocht de ábhair?

A

Is iad na hábhair a leánn a vaseline ar dtús an seoltóir is fearr. Is é an t-ábhar a maireann an ceann is faide an seoltóir is moille

52
Q

Cad é seoltóir?

A

Ábhair a ligeann teocht/leictreachas a teann tríd é

53
Q

Cad é teocht folaigh?

A

An teocht atá ionsúite ag an ábhair nuair a athraíonn sé a stáit

53
Q

Cad é fiuchphointe + fiuchphointe d’uisce?

A

An teocht a athraíonn substaint ó leacht go gás + 100 chéim C

53
Q

Cad é inslitheoir?

A

Ábhair nach ligeann teocht/leictreachas a téann tríd é

54
Q

Cad é leáphointe + leáphointe d’uisce?

A

An teocht a athraíonn substaint ó solad go leacht + 0 chéim C

55
Q

Riail le leáphointe agus reophointe?

A

Is é an leáphointe agus an reophointe de rud an teocht chéanna

56
Q

Cad é intuaslagthacht?

A

Tomhas ar an gcumas atá ag substaint tuaslagadh i substaint eile

57
Q

Mínigh tuaslagáit agus tuaslagóir?

A

Tuaslagáit: An solad á thuaslagadh
Tuaslagóir: An leacht a bhfuil a tuaslagáit ag díscaoileadh (dissolving) i

58
Q

Mínigh tuaslagadh neamhsháithithe (unsaturated)?

A

Tuaslagadh inar féidir le níos mó tuaslagáit tuaslagadh

59
Q

Mínigh tuaslagadh sháithithe?

A

Tuaslagadh ina bhfuil an oiread tuaslagáit agus is féidir ag an teocht sin

60
Q

Bealach chun níos mó tuaslagáit a fháil i tuaslagadh?

A

Ardaigh an teocht

Eolaíocht junior cert (38 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions