21. Zapalenie: składowe reakcji zapalnej, etapy, mediatory, korzyści

Question 1

Jakie są składowe reakcji zapalnej?

Answer 1

Komórki krwi
(granulocyty, monocyty, limfocyty, PMN, monocyty)

Substancje rozpuszczalne
(czynniki krzepnięcia, białka dopełniacza, czynniki kininowe, czynniki aktywujące płytki, trombocyty)

Komórki tkanek
(makrofagi, komórki tuczne, fibroblasty)

Włókna macierzy zewnątrzkomórkowej
(kolagenowe, elastanowe, proteoglikany)

Question 2

Jakie są cztery etapy ostrej reakcji zapalnej? Krótko scharakteryzuj te etapy.

Answer 2

1. Uwalnianie mediatorów (trwa przez całą reakcję zapalną)
2. Etap naczyniowy
   - Rozszczelnienie
   - Przygotowanie środowiska, żeby antymikrobowe komponenty wydostały się poza naczynie
3. Etap komórkowy
   - Zakończony transfirmacją
   - Leukocyt dostaje się do miejsca uszkodzenia
   - Uruchomiane określone mechanizmy
   - Głównie neutrofile (fagocytoza, NEToza)
4. Naprawa tkanek

Question 3

Jakie są fazy cztery naprawy tkanek w reakcji zapalnej?

Każdą fazę krótko opisz.

Answer 3

1. Faza zapalna
   - krzepnięcie krwi (homeostaza) - płytki + fibryna (włóknik)
2. Faza rozrostu
   - proliferacja nowych tkanek (angiogeneza, fibroplazja, ziarninowanie, zmniejszanie się rany, odbudowa epitelium)
3. Faza remodelowania
   - Dojrzewanie i kształtowanie się tkanki kolagenowej - dalsza produkcja kolagenu i usuwanie niepotrzebnych komórek drogą apoptozy
4. Faza przeciwzapalna
   - Produkcja IL-10 (główna immunosupresorowa cytokina)
   - Oraz endogennych glikokortykoidów promujących relokację aneksyny 1 na powierzchnię neutrofili -> hamowanie adhezji i transmigracji

Question 4

Na jakie cztery klasy dzielą się mediatory biorące udział w reakcji zapalnej?

Answer 4

Mediatory performowane
Mediatory nowo syntezowane
Mediatory aktywowane przez czynnik XII
Mediatory aktywowane przez układ dopełniacza

Question 5

Co zalicza się do mediatorów performowanych w reakcji zapalnej? Czym się one charakteryzują?

Answer 5

Są syntezowane i magazynowane w ziarnistościach komórkowych.

Histamina
- komórki tuczne, bazofile, płytki krwi

Serotonina
- płyki krwi

Enzymy lizosomalne
- neutrofile, makrofagi

Question 6

Czym są mediatory nowo syntezowane?

Answer 6

Są to metabolity kwasu arachidonowego produkowane z fosfolipidów błonowych.

• prostaglandyny - jak histamina
• czynnik aktywujący płytki - jak histamina
• leukotrieny - skurcz mięśni gładkich naczyń (chemoatraktant)
• tromboksany - skurcz mięśni gładkich naczyń

Reaktywne formy tlenu

Reaktywne formy azotu

Cytokiny prozapalne (np. IL-1, TNFα, IL-6)

Question 7

Co zalicza się do mediatorów reakcji zapalnej aktywowanych przez czynnik XII?

Answer 7

Mediatory związane z systemem krzepenięcia i fibrynolizy

Oraz związane z systemem kinin (bradykininy)

Question 8

Jaka jest główna funkcja bradykinin?

Answer 8

Rozszerzanie naczyń krwionośnych oraz aktywacja receptorów bólu.

Dzięki nim odczuwamy ból w ognisku zapalnym.

Question 9

Z czego i jak powstaje włóknik?

Answer 9

Z fibrynogenu - nierozpuszczalny włóknik (fibryna) (za pośrednictwem trombiny)

• na jego powierzchni odkładają się trombocyty
• podczas krzepnięcia ciągła fibrynoliza, żeby nie powstało za dużo włóknika

Question 10

Z czego i jak powstaje włóknik?

Answer 10

Z fibrynogenu - nierozpuszczalny włóknik (fibryna) (za pośrednictwem trombiny)

• na jego powierzchni odkładają się trombocyty
• podczas krzepnięcia ciągła fibrynoliza, żeby nie powstało za dużo włóknika

Question 11

Jakie mediatory reakcji zapalnej związane są z aktywacją dopełniacza?

Answer 11

Anafilotoksyny
Opsoniny
Chemoatraktanty

Question 12

Jakie są korzyści reakcji zapalnej (6)?

Answer 12

1. Rozcieńczenie toksyn
2. Dostęp przeciwciał
3. Transport leków
4. Tworzenie włóknika
5. Dostarczanie składników odżywczych i tlenu
6. Indukcja odpowiedzi immunologicznej

Question 13

Jakie są szkody reakcji zapalnej (3)?

Answer 13

1. Niszczenie tkanek
2. Obrzęk
3. Niewłaściwa reakcja zapalna