10. Główne cytokiny odpowiedzi nieswoistej: rodzaje, funkcja, mechanizm działania interferonów typu I

Question 1

Na jakie klasy można podzielić cytokiny?

Answer 1

• interleukiny (przekazywanie informacji między leukocytami)
• czynniki wzrostu (proliferacja i dojrzewanie kom. układu odpornościowego)
• interferony (nasilają procesy cytotoksyczności, fagocytozy i zwiększają ekspresję antygenów MHC. Wpływają na wydzielenie innych cytokin istotnych w indukcji i hamowaniu procesu zapalnego, działanie antyproliferacyjne, przeciwnowotworowe, aktywacja makrofagów i NK)
• nadrodzina cząsteczek TNF (złożony zakres działania)

Question 2

Na jakie typy można podzielić interferony? Jakie interferony przynależą do tych typów i jakie komórki je produkują?

Answer 2

Typ I

• IFN-α (leukocytarny) - produkowane przez plazmacytoidalne DC
• IFN-β (fibrocytarny) - produkowane przez fibroblasty, komórki epitetialne

Typ II
- IFN-γ (immunologiczny) - gównie przez limf. T, NK ale też limf. B, DC, monocyty

Question 3

Jakie są główne cytokiny produkowane przez makrofagi? Jakie mają funkcje?

Answer 3

• IL-6 (Ekspresja białek ostrej fazy przez hepatocyty, gorączka)
• TNF-α (aktywacja śródbłonka, zwiększenie przepuszczalności śródbłonka, gorączka)
• IL-1β (aktywacja limfocytów, aktywacja śródbłonka, zwiększa penetrację komórek efektorowych, gorączka)
• CXCL8 (chemotaksja, rekrutacja neutrofili i bazofili)
• IL-12 (aktywacja NK)

Question 3

Jaki jest mechanizm działania IFN typu I?

Answer 3

W komórkach niezkażonych indukują tzw. stan antywirusowy:

• aktywacja endorybonukleaz (degradacja mRNA wirusowego)
• aktwacja kinazy białkowej R (PKR, inhibicja translacji)
• powstawanie polimerów białek Mx przy pomocy GTP-azy (hamowanie składania wirusów)

W komórkach zakażonych zwiększają ekspresję MHC I ułatwiając zabijanie przez limfocyty T CD8+

Question 4

Co pobudza syntezę inteferonów?

Answer 4

Wewnątrzkomórkowe TLR, NLR, cytokiny IL-1, TNF

Question 5

Jak nazywają się czynniki regulujące transkrypcję interferonów?

Answer 5

IRF

Question 6

Jakie ogólne działanie mają interferony?

Answer 6

Aktywują:

• Geny ISG (IFN-stimulated genes) dla MHC I i II, FcγR, IP-10, podj. NADPH, w kom. Zakażonych i nie zakażonych
• Geny białek antywirusowych
• aktywują makrofagi i NK
• działają antyproliferacyjnie
• działają przeciwnowotworowo (gł. IFN-α)

Question 7

Kiedy są wytwarzane IFN-α i β

Answer 7

Przy zakażeniach wirusowych.