21. kafli Flashcards

1
Q

gastrointestinal system

A

kerfi sem sér um meltingu og inntöku næringar.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

gastrointestinal tract

A

vegurinn sem intekinn matur fer. esophagus, magi, smáþarmar og ristill.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

gut

A

GI frá maga til endaþarmsops.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

chyme

A

vökvi sem myndast við blöndun efna meltingakerfis og mats.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

salivary glands

A

kirtlar sem losa munnvatn sem gerir mat betri til að tyggja og brýtur niður efni eins og fitur.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

esophagus

A

ber mat frá munni til maga.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

stomach

A

líffæri sem hnoðar mat saman og brýtur niður ýmis efni í hpnum með sýru og losar svo í smáþarma.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

fundus

A

efsti parur magans.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

body

A

mið partur magans.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

antrum

A

neðsti partur magans sem losar mat í pylorus við réttar aðstæðuir.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

pylorus

A

á milli maga og smáþarma.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

samll intestine

A

næsta líffæri sem að frásogar þau ýmsu efni sem koma frá maga, með því að nota ýmis efni til niðurbrots og sérstaka uppbyggingu sýna til að ná eins miklum næringarefnum og hægt er.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

pyloric valve

A

passar að engin skaðleg efni fari frá maga í smáþarma.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

duodenum

A

efsti partur smáþarma

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

jejunum

A

miðpartur smáþarmja

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

ileum

A

neðsti partur smáþarma sem liggur í ristil.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

large intestine

A

ristill, sér um síðustu skrefin, frásogar mikinn vökva.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

colon

A

neðsti partur ristils sem liggur í endaþarmsop.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

feces

A

ómeltanleg efni sem lsoast frá endaþarmsopi.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

rectum

A

aftasti partur ristils,.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

anus

A

endaþarmsop.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

external anal sphincter

A

beinagrindavöðvi sem notast til að stöðva losun saurs viljastýrt.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

villi

A

totur á smáþormum sem auka frásogunar yfirborð.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

gastric glands

A

innfellingar í maga sem auka yfirborð frekar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

crypts

A

innfellingar í smáþörmum sem að aukayfirborð frekar.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

submucosal glands

A

sumar dýpstu innfellingar sem að opnast inn í hol í gegnum rásir.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

mucosa

A

ynsta lag GI hefur þrjá parta

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

mucosal epithelium

A

lagið sem liggur að holi.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

lamina propria

A

ytra lag sem myndar totur og heldur þekju kyrri.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

muscularis mucosae

A

þunnt lag slétts vöðva.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

peyer´s patches

A

mynda sýnilegar kúlur í mucosa.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

gut associated lymphoid tissue

A

hluti GI sem hefur mikið magn ónæmisfruma.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

submucosa

A

miðlag gut, sem að er gert úr tengivef með stærru æðum og vessa.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

submucosal plexus

A

einn af tvem aðal taugakjörnum í ENS.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

enteric nercous systen

A

taugakerfi maga sem getur að hluta til stjórna ðsér sjálft.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

muscularis externa

A

ytra lag GI sem að inniheldur tvö vöðvalög sem hjálpa til við hnoðun mats.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

myenteric plexus

A

seinna tauganet ENS sem að liggur á milli vöðvalaganna.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

serosa

A

ytri hlíf meltingarkerfis.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

peritoneal membrane

A

umlykur abdominal holið.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

mesentery

A

liggur ofan á þörmum til að halda þeim í stað.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

digestion

A

niðurbrot efna sem að eru tekinn inn með mat.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

absorption

A

frásog efna frá meltingarkerfi til líkama.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

secretion

A

losun efna inn í lumen GI eða utanfrumuvökva.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

motility

A

hreyfing mats innan maga. vegna vöðva samdráttar.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

mucins

A

glycoproteins sem mynda mucus sem ver GI frá sýklum.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

tonic contractions

A

vöðvasamdráttur sem helst í langan tíma.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

phasic contractions

A

vöðvasamdráttur sem helst stutt í hringrás.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

slow wave potentials

A

hringrás af og endurskautunar sem veldur hringrás phasic contractions.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

interstital cells of Cajal

A

uppruni SWP.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

migrating motor complex

A

sópar mat og bakteríur frá efra GI til ristils.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

peristalsis

A

bylgjur af samdrátti sem færast áfram um GI.

52
Q

bolus

A

bolus af mat sem ýtist áfram með peristalsis.

53
Q

segmental contractions

A

samdráttur sem skiptir smáþörmum í svæði.

54
Q

uruguanylin

A

stjórnar GC-C sem hjálpar við vökva seytun í þörmum.

55
Q

guanylin

A

stjórnar GC-C sem hjálpar við vökva seytun í þörmum

56
Q

intrinsic neurons

A

taugar sem liggja inn í veggjum gut.

57
Q

extrinsic neurons

A

taugar sem bera boð frá CNS til meltingarkerfis.

58
Q

short reflexes

A

taugaviðbrögð sem berast ekki til heila.

59
Q

long reflexes

A

taugaviðbrögð sem berast til heila.

60
Q

cephalic reflexes

A

feedforward og tilgininga viðbrögð í ENS.

61
Q

cholecystokinin

A

eykur seddu.

62
Q

gastrin

A

eykur magasýru losun og mucosal stækkun. stöðvað af somatostatin.

63
Q

secretin; vasoactive intestinal peptide

A

eykur seytingu HCO3 og stöðvar magalosun og magasýru

64
Q

GIP

A

eykuir losun insúlíns og stöðar seytingu sýru og gastric losun.

65
Q

glucagon like peptide-1

A

eykur losun insúlíns og stöðvar losun glukagons.

66
Q

motilin

A

vikjar migrating motor complex.

67
Q

cephalic phase

A

löng viðbrögð úr heila sem virkja feedforward viðbragð.

68
Q

mastication

A

tugga af mat til að gera hann auðveldari til að kyngja.

69
Q

salivva

A

munnvatn sem losast í munni til að hjálpa við niðurbrot mats í bolus.

70
Q

acini

A

lögun af munnvatnskritlum.

71
Q

deglutition

A

kynging matar.

72
Q

epiglottis

A

beygist niður til að stoppa mat frá því að fara í lungu.

73
Q

storage

A

matur geymist í maga og er losaður þegar það er hægt.

74
Q

digestion

A

niðurbrot matar í maga helst prótein sem eru denatured og fita sem brýst niður.

75
Q

defense

A

vörn sem magi gefur með því að brjóta niður ýmis innbrotsefni í líkama .

76
Q

vagal reflex

A

lengt viðbragð sem gerist í maga til að gera hann tilbúinn fyrir innkomandi mat.

77
Q

gastric phase

A

mörg stutt viðbrögð sem gerast eftir að matur fer í maga.

78
Q

gastric glands

A

kirtlar í maga sem skapa magasýru.

79
Q

G cells

A

losa gastrin.

80
Q

gastrin

A

eykur magasýru.

81
Q

gastrin releasing peptide

A

stutt taugaviðbröðg sem mynda gastrin.

82
Q

gastric acid

A

magasýra, lækkar pH í maga til að brjóta niður efni.

83
Q

pepsin

A

brýtur niður prótein.

84
Q

chief cells

A

skapa pepsin og gastric lipasa sem brjóta niður prótein og fitu.

85
Q

histamine

A

veldur losun magasýru.

86
Q

enterochromaffin cells

A

losa histamine.

87
Q

intrinsic factors

A

binst við vítamín B12 svo að það frásogist.

88
Q

somatostatin

A

stöðvar losun magasýruu.

89
Q

D cells

A

losa somatostatin.

90
Q

mucous cells

A

tvær tegundir surface gerir mucus sem ver maga gegn efnum og bakteríum, neck losar icarbonate sem stö0ðvar sýru frá því að skemma þekjuvef.

91
Q

intestinal phase

A

þegar chyme fer í þarma.

92
Q

brush border

A

yfirborð þarma kallast þetta vegna lögun af microvilli.

93
Q

cystic fibrosis transmembrane conductance regulator.

A

hleypir Cl inn í þekjkufrumur þarma.

94
Q

enteropeptidase

A

virkjar trypsinogen í trypsin.

95
Q

Bile

A

lausn sem losast fr´alifrar frumum.

96
Q

hepatocytes

A

lifraf frumur.

97
Q

bile salts

A

sölt í galli sem að hjálp við frásogun fitu.

98
Q

bile acids

A

sterar blandaðir við amínósýrur til niðurbrots.

99
Q

gallbladder

A

geymir gall og losar það inn í smáþarma þegar þarf.

100
Q

common bile duct

A

rás sem dælir galli úr galblöðru brisi og lifur á sama tíma.

101
Q

lipases

A

efni sem brýtur niður lípíð.

102
Q

colipase

A

efni sem er nauðsynlegt fyrir virkni lipase.

103
Q

micelles

A

bólur af fitur sem myndast við meltingu.

104
Q

chylomicrons

A

bólur af fitu sem myndast úr ýmsum fitum sem enda innan frumu.

105
Q

disacchiridases

A

brjóta niður tvísykrur.

106
Q

endopeptidases

A

helminga peptíð.

107
Q

proteasses

A

endopeptídasar.

108
Q

pepsin

A

proteasi.

109
Q

trypsin

A

proteasi úr brisi

110
Q

chymotrypsin

A

proteasi úr brisi.

111
Q

exopeptidases

A

brjóta niður enda peptíðs í amínósýrur.

112
Q

vitamin B-12

A

tengist intrinsic factor til að frásogast annars fer í gegn.

113
Q

intrinsic factor

A

bindist B12

114
Q

colonocytes

A

á luminal yfirborði þarma og frásoga Na+

115
Q

ileocecal valve

A

færir efni frá smáþörmum til ristils.

116
Q

cecum

A

fyrsta svæði ristils.

117
Q

ascending colon

A

svæði ristils þar sem efni fer upp.

118
Q

transverse colon

A

svæði ristils þar sem efni fer til hliðar meðfram kviðarholi.

119
Q

descending colon

A

svæði ristils þar sem chyme fer niður.

120
Q

sigmoid colon

A

síðasti hluti ristils.

121
Q

tenia coli

A

þrjú bönd sem myndast úr vöðvalögum ristils.

122
Q

haustra

A

samdráttur tenia coli gerir hluta ristils að pokum sem kallast haustra.

123
Q

mass movement

A

sérstakur samdráttur ristils sem færir chyme áfram.

124
Q

defecationreflex

A

viðbragð sem losar saur úr ristli.

125
Q

internal anal sphincter

A

internal er sléttur vöðvi sem getur haldið lengi ytri er beinagrindar sem er viljastýrður.

126
Q

M cells

A

liggja oná peyers patches og gefa fylgjast með utanaðkomandi efnum og magni ónæmisfruma ´í GALT:.