15. kafli Flashcards
arterioles
minni slagæðar sem sjá um mesta resistance æðakerfis.
endothelium
innri þekja æða sem leyfir ákveðnum efnum að komast í gegn.
vascular smooth muscle
vöðvi sem liggur í kringum æð og þrengir/víkkar hana.
metarterioles
æð sem að leyfir blóði að fara framhjá háræðum ef að ekki er þörf á súrefni þar,
precapillary sphincters
stöðvar blóð frá því að greinast í háræðar ef ekki er þörf.
paricytes
umlykur hæáræðarog gerir annað lag sem afskilur háræð og interstital vökva.
capillary
háræð sem að eru minnstu æðar blórásarkerfis sem að leyfaefnum að ferðast á milli blóðrásar kerfis og interstital fluid.
venules
taka við súrefnissnauðu blóði frá háræðum og byrja að bera það til hjarta.
angiogenesis
myndun nýrra æða oftast þurfa tiltekin hormóin að seytast fyrst.
coronary heart disease
þegar fita hamlar blóðflæði í coronary æðum.
systolic pressure
120 mm HG pressa sem myndast við systole
diastolic pressure
80 mm HG pressa sem að myndast við diastole
pulse
sýnir fram á hraða pressu auknun sem myndast um allt blóðrásarkerfi við samdrátt vinstri slegils.
pulse pressure
mælieining á styrk pressu bylgju.
mean arterial pressure
sýnir keyrslu pressu.
korotkoff sound
hljóð sem kemur ´úr þrengdri slagæð sem notað er til að mæla púls.
peripheral resistance
resistance gegn flæði sem kemur frá slagæðlingum.
myogenic autoregulation
æðasléttir vöðvar geta stjórnað eigin samdrætti.
active hyperemia
aukið blóðflæði veldur auknu metabolic virkni.
reactive hyperemia
auknumn í vefja blóðflæði sem fylgir tímabili lágri perussion.
adenosine
víkka slagæðlinga til að minnka resistance.
cardiovascular control center
CNS kerfið sem hefur áhrif á blóðfæði.
baroreceptor reflex
ein aðal viðbragðsleiðin fyrir stjórnun homeostasis blóðflæðis.
baroreceptros
viðtakar sem taka eftir teygju.
continuous capillaries
tegund háræða þar sem capillaries tengjast með leaky junctions
fenestrated capillaries
hafa stór pores sem leyfa efnum að ferðast hratt frá háræð til interstital vökva.
sinusoids
breytt æð sem að er næstum 5 sinnum víðari en háræð.
bulk flow
allt flæði efna frá kerfi og inn í það.
absorption
þegar efni eru tekinn inn í blóðrás
filtration
þegar efni losna úr blóðrás.
colloid osmotic pressure
osmósu þrýstingur sem myndast vegna blóðpróteina.
lymph
vessi sem að er tekinn upp úr líkama sem að hefur oftast verið vökva leyfar frá blóðrás
lymph nodes
eru í limbíska kerfinu og vökvi þar inni mun fara þar í gegn vinnur gegn sjúkdómum.
edema
ástand þar sem of mikill vökvi hefur uppsafnast einhversstaðar í líkama.
atherosclerosis
ástand þar sem fitu blettir myndast í atrial æðum.
High density lipoprotein-cholesterol
tegund kólesteróls, talin betri þar sem hún minnkar mögulega líkur á hjarta vandamálum.
low density lipoprotein cholesterol
tegund kólesteróls sem er talinn valda hjartavandamálum.
apoB
bindist LDL-C í clathrin kóðuðum bólum og hleypir því inn.
