20. kafli Flashcards
intravenous (IV) injection
þegar efni eins og t.d. næring er dælt beint í plasma útanfrá.
insensible water loss
vatnslos sem við tökum ekki eftir.
diuresis
losun auka vatns með þvagi
vasopressin
beytir vökvarásum á distal píplu nýrnungs.
aquaporins
notað til að gera vegir fyrir vatn í líkamanum
membrane recycling
aðferð þar sem bætt er við frumuhimun með exocytosis og tekið með endocytosis.
osmoreceptors
skynjarar sem greina osmósu og senda boð til að laga hana ef til þarf.
nocturnal enuresis
circadian rhythm þvagrásar þar sem vasopressin er gert virkt svo að minna vatn finnist í þvagi.
countercurrent exchange system
uppsetning þar sem nýrnunga pípla og æðar eru nálægt hvor öðru að fara í sitthvora átt sem leyfir færslu efna.
countercurrent multiplier
countercurrent exchange kerfi þar sem skipting er bætt með virkri færslu.
vasa recta
æðar sem fara í nýrnamerg.
aldesterone
stjórnar endurupptöku Na+ í distal píplu
principal cells
helsta fruman sem að aldesterone hefur áhrif á
angiotensin II
hormón með ýmis áhrif eins og að auka losun aldesterones og að þrengja æðar fyrir aukna mótstöðu
renin angiotensin system
kerfi sem að losar renin ef að juxtaglomerular granular frumur finna fyrir of háu GFR.
renin
fyrsta hormón sem losnar í RAS kerfi hefur áhrif á angiotensinogen
angiotensinogen
breytist í angiotensin I við Renin virkni.
angiotensin I
breytist í angiotensin II með hjálp ensím sem finnst t.d. í lungum
angiotensin converting enzyme
ensím sem að breytir angiotensin I í angiotensin II. finnst í lungum.
Na+-H+ exchanger
færsluprótein sem að virkjast með ANG II.
natriuresis
losun auka natríum jóna með þvagi.
Atrial natriuretic peptide
eykur losun vatns og salts með þvagi.
brain natriuretic peptide
eins og ANP ein veldur mögulega hjartasjúkdómum.
salt appetite
saltþörg sem að myndast ef of mikið er af vökva í líkama á móti natríum
diarrhea
veikindi þar sem auka vökvi losast með saur.
diaets insipidus
mikið rúmmál sem myndast þegar að vasopressin finnst ekki í kerfi, mikið magn og mjög þynnt.
SIADH
ástand þar sem of mikið vasopressin er losað.
acidosis
ástand þegar líkami er of súr. lagað með því að losa líkaman við H+ og minnka HCO3+
alkalosis
ástand þegar líkami er og basískur. lagað með því að losa HCO3+ og taka inn H+
Ketoacids
sýrur sem myndast óvenjulega í meltingu af fitum og amínósýrum.
Henderson-hasselbach equation
samband pH, Hco3- styrk í mM og uppleystu CO2
Hypoventilation
aukin öndun sem eykur CO2 magn og líka syrk H+ og HCO3-
hyperventilation
minnkuð öndun sem minnkar CO2 magn og líka styrk H+ og HCO3-
ventilation reflexes
viðbrögð líkamans til að nota öndun til að stjórna sýru og basa.
Na+-HCO3 symporter
færir Na+ og HCO3 yfir í interstital vökva frá nýrum.
H+-ATPase
notar ATP til að færa H+ gegn styrk inn í nýrung.
H+-K+ -ATPase
notar ATP til að færa H+ gegn styrk og K+ gegn styrk, K++ inn í líkama og H+ í þvag.
Na+ -NH4+ antiporter
færir NH4+ frá inn í nýrung ískiptum fyrir Na+ inn í frumu.
intercalated cells
helsut frumur sem sjá um sýru-basa stjórn.
