18 Italië Flashcards
1
Q
Hoe groot was het wijngaard areaal van Italië in 2015?
A
682.000 ha en dat aandeel slinkt.
2
Q
Waarom is Italië een uniek wijnland?
A
Italië heeft veel gebieden met een bijzonder terroir en er is een enorme diversiteit aan inheemse druivenrassen.
3
Q
Wat zijn de belangrijkste exportmarkten voor Italiaanse wijn?
A
Duitsland,
Groot-Brittannië
en de VS
4
Q
Wat is de Mezzogiorno?
A
Het gebied ten zuiden van de scheidslijn Rome-Ancona, waaronder ook Sicilië en Sardinië.
Van oudsher is dit een arm gebied.
5
Q
Waar is het percentage DOC(G)’s hoger in Italië?
A
In het noorden, komt door klimaat en mentaliteit.
6
Q
Wat zijn belangrijke factoren voor het succes van Italiaanse wijn?
A
- Opleidingsinstituten en universiteiten
- de populariteit van de Italiaanse gastronomie.
7
Q
Hoe is de wijnbouw in Italië ontstaan?
A
Via de Phoeniciërs, Egyptenaren, Grieken en Etrusken.
- De oude Grieken gaven via oude kolonies de eerste aanzet tot wijnbouw in Zuid-Italië en Sicilië.
- De Etrusken verbreiden de wijnbouw naar Midden-Italië en Toscane
- 7e en 6e eeuw voor Chr. Romeinen spelen een cruciale rol in de ontwikkeling van wijn als cultuurproduct (tot ver in Europa)
8
Q
Wat was het centrum van de wijnproductie- en handel in de Romeinse tijd?
Wanneer eindigde dat en waarom?
A
Pompeï
Handel was mogelijk vanaf het moment dat wijnen vervoerd konden worden (amforen eerst, later houten fusten) Uitbarsting van de Vesuvius 79 na Chr.
9
Q
Wat is Oenotria?
A
- Zo werd een groot deel van het zuiden van Italië genoemd door de Grieken en de Romeinen.
- Stok waarlangs wijnranken geleid werden.
10
Q
Welke beroemde wijndynastiën kwamen op in de 14e en 15e eeuw?
A
Antinori, Frescobaldi, Ricasoli, Della Gherardesca en Guicciardini Strozzi.
11
Q
Wat is de beruchte mezzadria?
Wat had het voor invloed op de wijnbouw?
Wanneer is de mezzadria afgeschaft?
A
Grootgrondbezitters eisten een pachtsom die bestond uit de helft van de opbrengst van het land.
Daardoor ontbrak elk initiatief tot kwaliteitsverbetering. En ook de mogelijkheden tot andere regio’s verkennen (andere wijnen leren kennen).
Afgeschaft in 1945
12
Q
Wat is de rinascimento?
Wanneer werd die in gang gezet?
A
De wedergeboorte van de wijn, een wijnrevolutie, (in 20 jaar tijd: 1975-1995) in gang gezet door de toetreding van Italië tot de EU in 1963.
13
Q
Wat is tipicità in de Italiaanse wijnbouw?
A
Kenmerkende, typische eigenschappen waarmee men zich duidelijk kan onderscheiden: authentieke druivenrassen en terroir en techniek: micro-oxidatie, omgekeerde osmose en barriques toepassen als middel en niet als doel.
14
Q
Wie was Giacomo Tachis (1933-2016)?
A
Een Italiaanse oenoloog die baanbrekend werk verrichtte en die als vader van de moderne Italiaanse wijn wordt beschouwd.
15
Q
Wat is het bekendste verbeteringsprogramma in de moderne Italiaanse wijnbouw?
A
Chianti Classico 2000, in 1987 door het Consorzio Chianti Classico geïnitieerd. Het resultaat is een substantiële renovatie van de wijngaarden met klonale en massale selectie.
16
Q
Door welke 4 zeeën wordt Italië omringd?
A
Thyrrheense zee, Middellandse zee, Ionische zee en Adriatische zee.
17
Q
Waar liggen de Italiaanse wijngaarden (graden)?
A
Tussen de 47e en 37e graad noorderbreedte.
18
Q
Waardoor is er een groot verschil tussen het westen en het oosten van Italië?
A
De op elkaar aansluitende Alpen en Apennijnen snijden Italië van noord tot zuid middendoor. IJstijden speelden een rol bij de vorming van het landschap en de bodemtypen.
19
Q
Welke bodemtypen zijn dominant in gebieden waar kwaliteitswijn wordt geproduceerd in Italië?
A
- Vulkanische bodems (Sicilië, Campanië, Castelli Romani en Soave)
- Kalk- en mergelrijke bodems (Piemonte, Friuli, Toscane en Salento, Veneto - Valpollicella.
20
Q
Wat betekent het als wijngaarden colli of colline in hun naam hebben?
A
Dat ze op hellingen liggen of in elk geval relatief hoog.
21
Q
Uit welk gesteente bestaan de centrale Alpen?
A
gneis, graniet en leisteen (hard gesteente)
22
Q
Uit welk gesteente bestaan de Dolomieten?
A
magnesiumkalk (zachter gesteente, verstening van koraalriffen met een laag van kalkskeletten van microscopische diertjes) klei en zand.
23
Q
Uit welk gesteente bestaan de zuidelijke Alpen?
A
zacht kalksteen
24
Q
Uit welk gesteente bestaan de Apennijnen?
A
Marmer, zandsteen en kalksteen
25
Uit welk gesteente bestaan de vulkanische gebieden?
basalt, tufsteen
26
Wat zijn de bekendste vulkanen in Italië?
Vulture (Basilicata),
Vesuvius (Campanië),
Stromboli (Thyrrheense zee),
Etna (Sicilië)
27
Is er een cru-systeem in Italië?
Neen, nog steeds niet. Men was lang onverschillig ten aanzien van terroir en specifieke herkomst.
28
Wat zijn MGA's in Italië?
**Menzione Geografica Aggiunitiva** (te onderscheiden wijngaarden) uit Barolo en Barbaresco
29
Wat is de invloed van de Apennijnen op het klimaat in Italië?
Het oostelijk deel is beschut tegen de grillige invloed van de wind uit het westen. Hierdoor verschillen de wijnoogsten in het oosten minder in volume en zuurgehalte dan die uit het westen.
30
Wordt het in Italië van het noorden naar het zuiden alsmaar warmer?
Neen, Umbrië is bijv. iets koeler dan Toscane.
De afstand tot de zee, hoogte en wijngaardexpositie zijn belangrijke factoren voor het klimaat.
31
Welke **5 klimaatzones** (Ratti) kent Italië?
1. het noorden (vini pedemontani)
2. het centrale deel (vini centrali)
3. het westen (vini tirrenici)
4. het oosten (vini adriatici)
5. de eilanden (vini meditteranei)
32
Aan de hand van welke **6 kenmerken** bepaalde Ratti de klimaatzones van Italië?
De specifieke kenmerken van de wijngaarden zijn bepalend:
1. de bodem,
2. de hellingshoek,
3. de watertoevoer voor de wijnstok,
4. de ligging ten opzichte van de zon,
5. de hoogte,
6. de luchtvochtigheid.
33
vini pedemontani = Klimaatzone 1: het noorden
Wijngebieden die omsloten worden door bergketens Alpen en Dolomieten (noorden) en Apennijnen (zuiden).
Povlakte, zachte winters,
**Landklimaat**, **zure bodems**,
de druiven bevatten **meer zuren** dan suikers.
Van west naar oost: Aostadal, Piemonte, Lombardije, Trentino-Alto Adige, Veneto, Friuli-Venezia Giulia
34
vini centrali = Klimaatzone 2: het centrale deel
regio Emilia-Romagna,
invloed Adriatische zee
vruchtbare en minder zure grond
lichtgestructureerde wijnen met een matig alcoholgehalte.
35
vini tirrenici = Klimaatzone 3: het westen
21 graden gemiddeld,
glooiend heuvellandschap langs de Thyrrheense Zee (Middellandse Zee)
Zuidwesthellingen (**met uitzondering van Toscane**)
minder zure bodems die rijk zijn aan organisch materiaal.
Evenwichtige wijnen met rijpingspotentieel
Ligurië, Toscane, Umbrië, Latium, Campanië, Basilicata, Calabrië
36
vini adriatici = Klimaatzone 4: het oosten
overwegend droog en warm.
oostwaarts gerichte hellingen
hoge temperaturen
grond rijk aan organisch materiaal
**milde** wijnen met een **laag** **zuurgehalte** en **hoog** **alcoholgehalte**
Marken Abruzzen Molise Apulië
37
vini meditteranei = Klimaatzone 5: de eilanden
Overvloedige zonnewarmte
druiven **rijk aan suikers** waardoor **hoog alcoholgehalte**,
Rijk aan kleur, fors van structuur en soms lang houdbaar.
Beter: koelere hoger gelegen wijngaarden
**Sicilië** en **Sardinië**
38
Wat zijn de 10 meest aangeplante druivenrassen van Italië?
1. **Sangiovese (B)**
2. Trebbiano (W)
3. **Montepulciano (B)**
4. Catarrato (W)
5. **Merlot (B)**
6. **Barbera (B)**
7. Chardonnay (W)
8. Glera (W)
9. Pinot Grigio (W)
10. **Nero d'Avola (B)**
39
Albana
witte druivenras
niet heel aromatisch
aanwezigheid van tannine in de pitten
geschikt voor drogen
zoete wijn **Albana di Romagna** = eerste Italiaanse DOCG voor witte wijn.
40
Wat was de eerste Italiaanse DOCG voor witte wijn?
**Albana di Romagna** (is een witte wijn)
41
Arneis
witte druivenras
laag rendement,
rijpt vroeg
aroma's subtiel fruitig (tropische vruchten, meloen, peer), accenten van hooi, citrusfruit, anijs, munt, amandel
lage zuurgraad
**Roero en Langhe, Piemonte**
42
Catarratto
witte druivenras
Fruitig karakter met soms florale tonen
zuurgraad laag tot gemiddeld,
soms veel alcohol
**Sicilië**
43
Cortèse
witte druivenras wijdverspreid in de Piemonte
zachte, delicate wijnen met een goed frisheid.
**Gavi DOCG**
44
Erbaluce
witte druivenras Caluso
ten noordoosten van Turijn (Piemonte)
fris karakter ook door zuurgraad
rijpt eind september, begin oktober
mousserend, droog tot zoet (Caluso Passito)
45
Falanghina
witte druivenras
Rijpt laat en heeft veel zon nodig
2 variëteiten
hoge zuurgraad, florale aroma's, steenfruit
Campanië en Apulië
46
Fiano
witte druivenras
steenfruit, floraal,
gemiddelde zuurgraad
Campanië, Sicilië, Apulië
vulkanische bodems
47
Garganega
witte druivenras
laatrijpend
citrusfruit, floraal, amandel
droge, mousserende, zoete passito stijl wijnen
**SOAVE**
48
Glera
witte druivenras
rijpt laat,
lichte structuur, frisse zuurgraad
goede basis mousserende wijnen
**PROSECCO**
49
Greco di Tufo
**witte** druivenras
**vulkanische** bodem
**Zuid-Italië**
krachtige wijnen met een kruidig karakter en levendige zuurgraad en prima bewaarpotentieel
50
Greco bianco
witte druivenras
Calabrië
**passito**-stijl
51
Malvasia
witte druivenras wijnen met een diepe gouden kleur belangrijkste verschillende rassen door heel Italië
In Toscane wordt er **Vin Santo** van gemaakt
52
Moscato
witte druivenras Muscat
basis voor **Moscato D'Asti**
53
Passerina
Midden-Italië,
de **Marken**
frisse zuurgraad, aroma's appel, peer, rijpe citrusvruchten en tropisch fruit.
**Offida Passerina DOCG**
Falerio DOC
54
Pecorino
witte druivenras
hoge zuurgraad en hoge suikerwaarden
aroma's van appel, peer, salie, tijm en munt en iets bloemigs
**Abruzzen** en **Marken**
Offida Pecorino DOCG
55
Trebbiano Toscano
witte druivenras (ugni blanc) een van de oudste en meest aangeplante druivenrassen ter wereld.
loopt laat uit en rijpt laat.
nog veel meer soorten trebbiano's, die niets met elkaar te maken hebben
**vooral voor destillatie**
56
Verdicchio
**witte** druivenras
Een van de belangrijkste druivenrassen in Italië.
zanderige kalkbodems
lichtgele wijnen met groene of groenachtige nuances, fris en krokant, stevige zuurgraad, amandelbittertje
**Marken, Lombardije en Veneto**
57
Vermentino
witte druivenras
loopt vroeg uit, gevoelig voor lentevorst, veel zonlicht nodig dus veel aan de kust verbouwd
Ligurie, rond Alba, Toscane, Sicilië,
Sardinië - **Vermentino di Gallura DOCG**
58
Vernaccia
witte druivenras (verschillende) Toscane:
San Gimignano DOCG
59
Aglianico
blauwe druivenras
doet het goed op bodems van **vulkanische** oorsprong
**hoge zuurgraad, stevige tannine, diep van kleur** aroma's van rozen, zure kersen, pruimen, leer, teer, chocolade, verse kruiden en tabak
Campanië, Basilicata, Apulië
**3 DOCG's**:
Taurasi DOCG
Aglianico del Taburno DOCG
Aglianico del Vulture Superiore DOCG
60
Barbera
blauwe druivenras
veel kleur, hoge zuurgraad, laag tanninegehalte, diepe robijnrode kleur en hoge zuurgraad.
aroma's: rode bessen, frambozen, zoethout en donkere kersen
Piemonte
61
Corvina
blauwe druivenras
impressies van kersen, hint van bittere chocolade, amandelbittertje, goede zuren
belangrijkste druif in de **Valpolicella**, (appassimento) **Amarone**, **Recioto**
62
Corvinone
blauwe druivenras
appassimento
63
Wat hebben bijna alle blauwe druivenrassen van Italië gemeen?
Ze zijn bijna allemaal laatrijpend.
Uitzondering daarop is **Dolcetto** (vroegrijpend)
64
Dolcetto
blauwe druivenras
kleine zoete, stevige tanninestructuur, lage zuren, amandelbittertje
Piemonte
**Dolcetto di Ovada Superiore DOCG**
**Dogliani DOCG**
**Dolcetto Diano d'Alba DOCG**
65
Freisa
blauwe druivenras
aromatisch, aardbeien en frambozen, stevige tanninestructuur, hoge zuren
stille en mousserende wijnen
Piemonte
66
Lambrusco
blauwe druivenras
Emilia\_Romagna
67
Montepulciano
blauwe druivenras
verschillende variëteiten
Emilia-Romagna
68
Nebbiolo
blauwe druivenras
3 hoofdsoorten: lampia, michet en bolla
hoge zuurgraad, stevige tannines, relatief lichte kleur gedroogde bloemen, aardse en animale aroma's, leer, teer, truffel en specerijen
Piemonte, mist
**Barolo** en **Barbaresco**
69
Negroamaro
blauwe druivenras
diepe kleur, aroma's van zwarte bessen, pruimen, vijgen, drop en bittere kersen.
**Apulië/Puglia**
DOC's Brindisi, Copertino, Salice Salentino, Squinzano
70
Nero d'Avola
belangrijkste blauwe druivenras van **Sicilië**
geconcentreerd, tanninerijk, diep van kleur, goed rijpend kaneel, pruimen en chocolade
71
Primitivo
blauwe druivenras
veel alcohol, zachte tannine, jammy en lage zuren
Apulië
DOC Primitivo die Manduria
72
Rondinella
blauwe druivenras
paarszwarte kleur van de druiven rustiek, stevige tannines
geeft **Recioto** en **Amarone** kenmerkende kersenaroma!
73
Sangiovese
**belangrijkste** blauwe druivenras van Italië
**historische** **druif** (Etrusken)
transparante kleur, aroma's zwarte kersen, bramen, pruimen, gronderige smaken, florale tonen van viooltjes en rozen
Toscane, Umbrië, Abruzzen, Emilia-Romagna en Marken
**Chianti Classico DOCG**
74
Vernaccia Nera
blauwe druivenras
Garnacha/grenache
Marken, Toscane
**DOCG Vernaccia di Serrapetrona**: mousserende rode wijn
75
Hoeveel Hectoliter wijn produceert Italië per jaar?
45 tot 50 miljoen Hectoliter
76
Hoe groot is het aandeel van de wijnproductie uit Noord-Italië?
een derde
77
Welke regio heeft de grootste wijnproductie in Italië? Hoe komt dat?
Veneto en dat komt door de populariteit van Prosecco.
78
Welke regio's nemen het merendeel van de tafelwijnproductie voor hun rekening in Italië?
Emilia-Romagna, Apulië/Puglia en Sicilië
79
Waarom zijn er veel handelshuizen, négociants en coöperaties actief in Italië?
versnippering van het wijngaardbezit, gemiddelde wijngaard is nog geen 2 ha.
80
Wat is polycultuur in een wijngaard?
graan en aardappelen verbouwen tussen de wijnstokken
81
Wat zijn de twee methoden voor het opbinden van druivenstokken?
1. hoog opbinden,
of moderner:
2. kwaliteitsgericht scheutsnoeien (?)
82
Wat is **arbarello** in de wijngaard?
wijnstok is struik of boompje (**gobelet**, bush vine)
83
Wat is de pergola-methode in de wijngaard? Waarom zou je deze methode toepassen?
prieelbouw met als doel om door middel van een dicht bladerdek overmatige hitte te voorkomen.
Voordelen: andere gewassen eronder.
Hoge opbrengsten.
Beschermt tegen hagel.
Nadelen: vraagt veel onderhoud.
Komt rijping niet ten goede
84
Wat zijn de 4 belangrijkste moderne snoeiwijzen?
1. Cordone speronato/cordon spur = volwassen tak in horizontale richting, scheuten in verticale richting (meest toegepast)
2. Lyre = takken in U of V vorm
3. Tendone = hoog opbinden, Zuid-Italië
4. Guyot/spalliera = verticale stam, uitlopers horizontaal
85
Wat is **alberata aversana** in de wijngaard?
Etruskische traditie: **druivenranken geleiden langs een hoge boom** (niet best voor de kwaliteit van de druiven, moeilijke rijping).
86
Welke vinificatietechnieken worden nu veel toegepast in Italië?
gisting met temperatuurbeheersing, RVS tanks, waardoor witte wijnen frisser en fruitiger zijn.
eikenhout uit Slavonië (en andere houtsoorten, zoals kastanjehout voor Taurasi)
87
op welke houtsoort wordt Taurasi vaak gerijpt?
kastanjehout
88
Wat is **ramato pinot grigio**?
pinot grigio's die deels op de schil en deels op de gisten gerijpt hebben en daarom de kleur van rosé hebben.
89
Wat is appassimento?
Het indrogen van druiven ten behoeve van de productie van zoete wijn
90
Wat is passito?
De naam van een krachtige wijn die geheel of gedeeltelijk is verkregen uit ingedroogde druiven. Alcoholpercentage vaak rond de 15% en minimaal 2% aan onvergiste suikers.
Bijv Amarone = een droge passito wijn
91
Wat is een recioto?
Recioto is een **zoete** passitowijn. wit of rood, vrij sterk
Recioto di Valpolicella, Recioto die Soave, Recioto di Gambellara
92
Van welke streek is het gebruik van ingedroogde druiven een specialiteit?
Van Veneto
93
Welke druiven zijn geschikt voor passito-wijnen?
Druiven met een wat dikkere schil: corvina, garganega
94
Hoe lang duurt het indrogen van druiven voor een Amarone?
100 dagen
95
Hoe lang duurt het indrogen van druiven voor een Recioto?
4 tot 6 maanden
96
Wat is belangrijk voor een goede droging van druiven voor passito-wijnen en waarom?
Een lage luchtvochtigheidsgraad en een goede luchtcirculatie ivm rot.
97
Hoeveel gewicht verliest een druif gedurende het drogingsproces van de passito?
25-40%
98
Wat gebeurt er tijdens het drogingsproces van de passito?
Het aandeel appelzuur daalt, het percentage wijnsteenzuur stijgt en de pH-waarde ook. De esters van de azijnzuur nemen toe en de hogere alcoholen ook.
99
Waarom duurt de gisting van Barolo vrij lang?
Hoe lang?
Door de concentratie van de most,
klassieke Barolo: traditionele vinificatie met **inweking van de schillen van 1 tot 2 maanden** en een rijping van 4-8 jaar op grote vaten van Slavonisch hout.
moderne Barolo: **20 tot 30 dagen** inweking van de schillen, 2 jaar houtrijping
Barolo: **38 maanden** rijping, waarvan **18** maanden op hout
Barolo Riserva DOCG: **62 maanden** rijping, waarvan **18** maanden op hout
min 13% natuurlijke alcohol
100
Hoeveel restsuiker is officieel toegestaan bij Amarone?
8g/l
101
Wat is een Ripasso?
Het proces waarbij Valpolicella een tweede vergisting ondergaat met de pulp van Amarone. Daardoor worden tannines aan de schil onttrokken, waardoor de wijn wat zwaarder en voller wordt.
102
Wat is een Vin Santo?
Vin Santo is een passitowijn (lichtzoet) die ook nog een oxidatieve rijping (tot soms wel 10 jaar) krijgt op houten vaten (caratelli) die niet helemaal afgevuld worden.
Witte versie: Druif is meestal Trebbiano Toscane en/of Malvasia
Rode Versie: Druif is meestal Sangiovese: Occhio di Pernice (Patrijzenoog)
**Toscane**
103
Wat is een Vino Santo uit Trentino?
Wordt in **Trentino** geproduceerd,
**zoet** en niet geoxideerd, vaten geheel afgevuld (ouillage)
**nosiola**druif.
104
Wat is Lambrusco?
- een druivenras, maar ook
- de bekendste wijn uit Emilio-Romagna
- **wit** **tot rood**, mousserend (frizzante en spumante),
- gemaakt volgens de **charmatmethode**.
- Past goed bij vette gerechten door **tannine**, **levendige** **zuren** en **bittertje**.
- jong drinken
105
Wat is Prosecco?
- mousserende wijn uit Veneto
- **glera** druif, aangevuld met verdiso, bianchetta, bianchetta trevigna, perera
- **charmatmethode** (korte tweede gisting op tank)/**metodo Martinotti**
- karakter en kwaliteit zijn afhankelijk van herkomst druiven
- verschillende typen:
1. DOCG - spumante: 3 - 6 bar druk
2. DOC - frizzante: 1- 3 bar druk
**Prosecco Conegliano Valdobbiadene DOCG**
106
Wat is grappa?
Een krachtig destillaat van de druivenpulp (marc) die overblijft na het persen.
107
Wat is een Super Tuscan?
Een wijn van uitzonderlijk hoog niveau met een zeer lage kwaliteitsstatus (want geproduceerd buiten de DOC(G) regels). Men wilde niet langer gevangene zijn van die DOC-regels.
afwijkend: introductie van nieuwe internationale rassen, sangiovese ook als monocépage
108
Wat is de vroegste wijnwet van Italië?
1716 Lega del Chianti: gaf de grenzen van het Chiantidistrict aan.
109
Is het gebruik van witte druivenrassen toegestaan in Chianti Classico?
Vroeger wel, maar sinds 2006 niet meer.
110
Wat is Wet 930 uit 1963?
De basis voor Denominazione di Origine Controllata Denominazione di Origine Controllata e Garantita.
111
Wat is wet 164 uit 1992 (Wet van Goria)?
Naast de geografische naam wordt ook toegestaan dat op het etiket **subzone, microzone, gemeente, geografisch gebied, specifieke wijngaard** of **bijzonder wijngoed** wordt toegevoegd.
regels met betrekking tot de **maximaal toegestane opbrengst per hectare**
112
Hoe is de kwaliteitspiramide in Italië samengesteld?
Zoals in Europa:
- Vino (generieke tafelwijn)
- Cépagewijn (oogstjaar, druivenras)
- IGT/IGP Indicazione Geografica Protetta (specifieke beschermde geografische herkomstaanduiding)
- DOP Denominazione di Origine Controllata (DOC)
DOC (wijnen met een gecontroleerde herkomstaanduiding)
DOCG (hoogste kwaliteitsniveau)
113
DOC en DOCG
beperken zich meestal tot 1 type wijn,
wit rood, rosé mousserend en/of zoet.
discutabele bepaling: organoleptische analyse
114
Cru
Bepaalde wijngaarden in Barolo en Barbaresco hebben cru-status.
115
Classico
De wijn is afkomstig uit het oorspronkelijke, klassieke district. Hogere eisen, betere kwaliteit.
116
Superiore
Wijnen met een hoger percentage alcohol 0,5 - 1%
117
Riserva
Wijnen die een langere rijping hebben ondergaan dan de reguliere wijnen binnen de apellatie. 2- 4 jaar
118
Piemonte
klimaat, druiven, belangrijke DOC(G)'s
zelfde breedtegraad als Bordeaux en noordelijke Rhône, maar veel koudere winters.
klimaat: mild continentaal
druiven: barbera, nebbiolo, dolcetta, freisa, moscato
Asti DOCG: uitsluitend gericht op moscato bianco (Moscato d'Asti), droge versies: tweede gisting op fles, zoete versies: metodo Martinotti (=tankmethode=charmatmethode)
Barbera d'Asti DOCG: barbera
Barbaresco DOCG: nebbiolo, minimaal 26 maanden rijpen (Riserva 50 maanden) waarvan 9 maanden op hout. tannineuze, vaak erg droge wijnen
Barolo DOCG : nebbiolo, 38 maanden rijping, waarvan minimaal 18 maanden op hout (slavonisch eiken) licht van kleur, kersen, rode bessen, pruimen, teer, leer, drop, rozen entruffel
119
Wat is Vermout?
Rode of witte wijn die met alcohol wordt versterkt en op smaak gebracht met kruiden. Kan zowel (half)droog als zoet zijn.
120
In welke DOCG is Dolcetto de meest prestigieuze wijn?
DOCG Dogliani
121
Lombardije
klimaat, druiven, belangrijke DOC(G)'s
Milaan als centrum (Povlakte)
continentaal klimaat en relatief koel
Vooral belangrijk voor mousserende wijnen metodo classico
DOCG Franciacorta: warmer dan champagne en daardoor rijkere en minder frisse mousserende wijnen, Chardonnay
DOCG Oltrepò Pavese: Regio Pavia, Methodo Classico, 15 mnd lie, of 25 maanden voor millesimato, Minimaal 70% Pinot Noir, PG-PB-CH.
Oltrepo pavese pinot Noir, 85% PN
122
Wat betekenen in Franciacortawijnen de termen:
Spumante
Rose/Rosato
Satèn
Millesimato
Riserva?
Spumante: minimaal 50% chardonnay en/of pinot nero
Rose/Rosato: minimaal 35% pinot nero
Satèn: blanc de blancs
Millesimato: wijn van 1 oogstjaar (min 85%)
Riserva: Wijnen die een langere rijping hebben ondergaan dan de reguliere wijnen binnen de apellatie. 2- 4 jaar
123
DOCG regels Franciacorta Sur Lie
Wit: 18 maanden
Rose: 24 maanden
Saten: 24 maanden
Millesimato: 36 maanden
Alle Riserva's: 60 maanden
124
Trentino-Alto Adige
klimaat, druiven, belangrijke DOC(G)'s
**coöperaties**
Alto Adige: **Alpenklimaat en submediterraan** (zeer koude winters, warme zomers)
chardonnay, pinot bianco, schiava, sylvaner, müller-thurgau, (gewürz)traminer kerner, lagrein, teroldego, pinot nero, merlot,
Trentino: mediterraan, iets minder koude winters.
Pinot Grigio
Trentino en Alto Adige **beide geen DOCG's**, maar wel 80% DOC's
125
Welke wijn is de trots van Alto-Adige
Traminer uit Tramin, maar klimaatopwarming vormt een probleem (alcoholpercentages) -\> hogere wijngaarden.
126
Wat is het meest karakteristieke druivenras van Trentino?
Marzemino - stamt af van Teroldego, alle soorten wijnen, van licht en stil naar mousserend en passito.
127
Veneto
klimaat, druiven, belangrijke DOC(G)'s
Een van de meest productieve wijnregio's van Italië
mild mediterraan
**75% wit** Prosecco
garganega, glera, trebbiano die Soave, pinot bianco, pinot grigio corvina, corvinone, rondinella, molinara en merlot
**Amarone della Valpolicella DOCG**
**Prosecco Conegliano Valdobbiadene DOCG**
**Recioto della Valpolicella DOCG**
**Soave Superiore DOCG**
128
Friuli-Venezia Giulia
klimaat, druiven, belangrijke DOC(G)'s
meest regenachtige regio van Italië, loopt over in Slavonië,
75% wit
goede zuren, complexe aroma's zandsteen, kalkrijke mergel
129
Wat is **friulano**?
Een wit druivenras dat als autochtoon wordt beschouwd in Friuli-Venezia Giulia
130
Emilia-Romagna
klimaat, druiven, belangrijke DOC(G)'s
Een van de meest productieve wijnregio's van Italië.
100 verschillende druivenrassen:
**Lambrusco** Colli Bolognese Pignoletto DOCG Romagna Albana DOCG
131
Wat is er bijzonder aan San Marino?
Het is een republiek op een bergtop tussen Emilia-Romagna waar vooral **witte** wijn wordt gemaakt:
**Roncale** (op basis van ribolla) en **Biancale**
132
Ligurië
klimaat, druiven, belangrijke DOC(G)'s
klein gebied,
**mediterraan**
70% wit
**alleen maar DOC**'s
133
Toscane
klimaat, druiven, belangrijke DOC(G)'s
43 en 44 breedtegraad, Invloed door Tyrreense zee. Warm mediterraan aan de kust, binnenland: gematigd landklimaat
75% rood
**Sangiovese**, canaiolo, colorino en/of malvasia nera
**Trebbiano** **Toscana**, malvasia blanca, vermentino en **vernaccia**.
tientallen DOCG's en DOC's:
Chianti Classico DOCG
Brunello die Montalcine DOCG
Vernaccia di San Gimignano DOCG (strak fris ziltig)
Vino Nobile de Montepulciano DOCG
Bolgheri (Sassicaia) DOC
Vin Santo del Chianti Classico DOC
134
Wat zijn **galestro** en **alberese** (Toscane)?
bodemsoorten
galestro = een mergelachtige kleibodem met leisteen = vanwege goede drainering heel geschikt voor Sangiovese
alberese = een compacte niet-gelaagde kalksteensoort met mergel
135
Wat is het verschil tussen Chianti Classico DOCG en Chianti DOCG?
strengere regels voor Chianti Classico
**80%** Sangiovese (70%) en sinds 2006 **GEEN** witte druivenrassen toegestaan.
Druiven zijn **rijper** (11,5% minimale natuurlijke alcoholpercentage - 10,5%)
136
Wat is de top van de piramide Chianti Classico?
Chianti Classico **Gran Selezione**
Chianti Classico **Riserva**
Chianti **Classico**
137
Vino Nobile de Montepulciano DOCG
**Toscane**
prugnolo (sangiovese) als basis.
het is een soort Chianti
138
Wat is een van de meest prestigieuze wijnen van Italië?
**Bolgheri DOC** en **Bolgheri Sassicaia DOC**, Toscane, ook internationale druivensoorten, zoals **cabernet sauvignon**
139
Van welke druif wordt **Bolgheri Sassicaia DOC** gemaakt?
Cabernet Sauvignon
140
Umbrië
klimaat, druiven, belangrijke DOC(G)'s
Het groene hart van Italië
**mediterraan** of **gematigd continentaal** (zonovergoten zomers, matig koude en natte winters)
trebbiano toscano, grechetto, sangiovese, **sagrantino**
**Montefalco Sagrantino DOCG** (100% sagrantino)
141
Wat is een van de weinige gebieden in Italië waar botrytis structureel optreedt?
Orvieto, Umbrië
142
Latium
klimaat, druiven, belangrijke DOC(G)'s
rond Rome
**mediterraan** zeeklimaat
grote coöperaties
**Frascati** = wit van malvasia en 30% andere witte druiven
143
Campanië
klimaat, druiven, belangrijke DOC(G)'s
Napels, **Vesuvius**
zomers heet en droog, nachten koel
**aglianico** en piedirosso
**Aglianico del Taburno DOCG**
**Greco di Tufo DOCG**
**Taurasi DOCG**
144
Hoe wordt Taurasi DOCG ook wel genoemd?
Barolo van het zuiden, 85% aglianico
145
Wat is Lacryma Christi?
een toeristenwijn van de Vesuvius
146
Basilicata
klimaat, druiven, belangrijke DOC(G)'s
Apennijnen
continentaal klimaat
**aglianico**
147
Calabrië
klimaat, druiven, belangrijke DOC(G)'s
Calabrië: zuidpunt van de laars
vooral rood
ruig gebied
148
Marken
klimaat, druiven, belangrijke DOC(G)'s
heuvelachtig, Ancona, warm
**verdicchio**, sangiovese, **montepulciano**
**Castelli di Jesi Verdicchio Riserva DOCG**
**(Rosso) Conero DOCG**, montepulciano 85% + sangiovese
**Rosso Piceno DOC** montepulciano + sangiovese
**Vernaccia di Serrapetrona DOCG** mousserend rood van vernaccia nera
149
Abruzzen
klimaat, druiven, belangrijke DOC(G)'s
Abruzzen: tweederde rood
landklimaat bergachtig
**montepulciano** en **trebbiano abuzzese**
**Colline Terramane Montepulciano d'Abruzzo DOCG** 90% montepulciano, 10% sangiovese
150
Molise
Molise is een piepkleine wijnregio aan de Adriatische kust.
151
Apulië/Puglia
klimaat, druiven, belangrijke DOC(G)'s
Apulië: de hak van de laars
zeer productieve wijnregio
uitbundige zonneschijn
fiano, greco, **negroamaro**, **primitivo**, sangiovese, trebbiano
Salice Salentino DOC
**Primitivo di Manduria DOC** tot 18 g/l restzoet!
**Castel del Monte Bombino Nero DOCG** rosato van bombino nero met restzoet tot 10g/l
**Castel del Monte Nero di Troia Riserva DOCG**
**Castel del Monte Rosso Riserva DOCG**
152
Sardinië
klimaat, druiven, belangrijke DOC(G)'s
Sardinië: ruig, natuurkurk,
allerlei winden: maestrale, sirocco
tientallen inheemse druiven
**cannonnau** (grenache) en **vermentino**
153
Sicilië
klimaat, druiven, belangrijke DOC(G)'s
Sicilië is de belangrijkste wijnregio na Veneto
warm en droog klimaat
Marsala
**grillo, catarratto, nero d'Avola**
154
Wat is Marsala?
Sicilië: versterkte wijn (likeurwijn) van mistela (most van ingedroogde druiven), waaraan wijnalcohol wordt toegevoegd.
zowel droog en oxidatief
typen: ambra
oro
rubino
fine
superiore
superiore reserva
vergine
vegine
stravecchio secco
semisecco dolce
155
Wat is de governo-techniek?
Een oude techniek om de gisting van wijn te voltooien **door uitgegiste most over ingedroogde druiven te gieten**. Het is eigenlijk een vorm van chaptalisatie, voorheen gebruikt in Toscane (governo all'uso toscane), gebruikt om de wijnen toegankelijker te maken. Tegenwoordig niet langer toegestaan voor geclassificeerde wijnen.
156
DOCG-wetgeving en surplus in goede wijnjaren?
Producenten moeten van tevoren opgeven hoeveel DOCG-wijn gedeclareerd zal worden. Als er een surplus is in goede jaren, dan mag dit surplus niet onder de desbetreffende DOCG verkocht worden. Het surplus moet gedeclasseerd worden naar bijv een DOC.
157
158
In welke stedendriehoek ligt Chianti?
Tussen Pisa (west), Florence (noord) en Siena (zuid).
160
Wat is het klimaat in Toscane?
Toscane heeft over het algemeen aan de kust een warm mediterraan klimaat. Meer naar het binnenland wordt het continentaal. De mesoklimaten verschillen nogal door het heuvelachtige terrein.
## Footnote
*De hoge ligging van de wijngaarden en wind van zee zorgen voor verkoeling.*
161
Er zijn 7 subzones van Chianti DOCG.
Welke twee subzones hebben een grote reputatie voor het produceren van Chianti van hoge kwaliteit?
1. Chianti Colli Senesi DOCG - de grootste en belangrijkste
2. Chianti Rùfina DOCG - de beste reputatie
De anderen zijn
* Chianti Colli Arentini DOCG - lichte wijnen met hoge zuurgraad
* Chianti Colli Fiorentini DOCG
* Chianti Colli Pisane DOCG - veel potentieel
* Chianti Montalbano DOCG - behoort tot de klassiekers
* Chianti Montespertoli DOCGv - kleinste subzone
Rufina is de hoogst gelegen en koelste subzone
162
Wat zijn de toegestane druiven voor de **Chianti Classico DOCG**?
**Sangiovese (minstens 80%)** is de dominante druif die in de Chianti Classico gaat. Andere blauwe druiven die in de blend zijn toegestaan, zijn onder meer:
* Colorino
* Canaiolo
* Cabernet Sauvignon
* Merlot
*Witte druiven zijn niet langer toegestaan in Chianti Classico DOCG vanaf 2006.*
164
Wat zijn de toegestane druiven voor **Chianti DOCG?**
**Sangiovese (minstens 70%)** is de dominante druif die in de Chianti wordt gebruikt, maar de andere toegestane druiven zijn:
* Trebbiano - wit
* Malvasia - wit
* Cabernet Sauvignon - blauw
* Cabernet Franc - blauw
* Canaiolo - blauw
* Colorino - blauw
165
Hoeveel maanden moet **Chianti Classico DOCG** rijpen?
Chianti Classico DOCG komt pas op **1 oktober** van het jaar na de oogst op de markt.
## Footnote
*Dat is ruim een halfjaar later dan Chianti.*
166
Hoeveel tijd moet Brunello di Montalcino DOCG rijpen voordat het op de markt gebracht mag worden?
Brunello di Montalcino rijpt minimaal 24 maanden op eikenhout (barrique) en minimaal 4 maanden op fles. Dee Riserva: 24 + **6.**
*Wordt de wijn op grote eikenhouten botti gelagerd, dan mag de Brunello di Montalcino pas na 60 maanden na de oogst op de markt gebracht worden. En de Riserva pas na 72 maanden***.**
167
Brunello di Montalcino DOCG moet \_\_\_% Sangiovese zijn.
**100%**
168
Hoeveel maanden moet Vino Nobile di Montepulciano DOCG rijpen?
Vino Nobile di Montepulciano moet ten minste 24 maanden worden gerijpt voordat het verkocht mag worden.
169
Onder welke appellatie (IGT, DOC, DOCG) worden de meeste Super Tuscans uitgebracht?
IGT Toscana of IGT Rosso Toscana
## Footnote
*De meeste worden uitgebracht met de naam van de producent en een fantasienaam.*
170
Waar in Italië ligt Piemonte en wat is het klimaat daar?
Piemonte ligt in de **noordwestelijke** hoek van Italië.
Het klimaat is **gematigd/mild continentaal**.
172
Wat zijn in Piemonte de twee belangrijkste rode DOCG's?
* Barolo DOCG
* Barbaresco DOCG
173
Wat zijn de belangrijkste blauwe druiven die in Piemonte worden gebruikt?
* Barbera (het meeste aangeplant)
* Dolcetto
* Nebbiolo
175
Wat is de enige blauwe druif die is toegestaan in Barolo en Barbaresco?
Nebbiolo
176
Wat maakt de ligging van Piemonte zo bijzonder?
Piemonte is aan drie zijden - west, noord en oost - omgeven door de Alpen. Aan de zuidkant ondervindt de regio de invloed van de Ligurische Zee.
177
Hoe lang moet een Barbaresco DOCG (700 ha) rijpen?
26 maanden rijping, waarvan minimaal 9 maanden op hout.
## Footnote
*Een Barolo Riserva DOCG moet 50 maanden rijpen, waarvan 9 maanden op hout.*
178
Hoe lang moet een Barolo DOCG (2.000 ha) rijpen?
38 maanden rijping, waarvan minimaal 18 maanden op hout.
## Footnote
*Een Barolo Riserva DOCG moet 62 maanden rijpen, waarvan 18 maanden op hout.*
179
Als de druiven voor een Barolo uit slechts één dorp of slechts één wijngaard komen, wat staat er dan op het etiket?
Er staat dan **Barolo + naam van het dorp** (bijv. Serralunga d'Alba, La Morra) of **Barolo + naam van de cru** (bijv. Villero, Francia).
181
Piemonte is te verdelen in vijf gebieden. Welke?
1. Monferrato
2. L'Astigiano
3. Langhe
4. Roero
5. Noord-Piemonte
182
Als op een fles Barolo alleen maar "Barolo" staat, waar kunnen dan de druiven vandaan komen die in die wijn zitten?
De druiven kunnen afkomstig zijn uit **een van de verschillende dorpen die deel uitmaken van de Barolo DOCG**.
184
Welke twee geografische elementen hebben een gematigde werking op het klimaat van Piemonte?
1. Het meer Lago Maggiore - in het noorden
2. De rivier de Po - in het zuiden
185
Rijpt de Nebbiolo druif vroeg of laat?
Nebbiolo rijpt laat, van midden tot eind oktober.
*Dat is twee tot vier weken later dan de Barbera.*
186
Welke blauwe druif rijpt in Piemonte als eerste?
1. **Dolcetto**
2. Barbera
3. Nebbiolo
*Over het algemeen wordt de wijn Dolcetto d’Alba als de bekendste beschouwd van de Dolcetto-druif, zowel kwalitatief als kwantitatief.*
187
Welke witte druif wordt gebruikt in Gavi DOCG?
100% Cortese
188
Welke weersomstandigheden zijn in Piemonte een bedreiging voor de wijnbouw?
* Hagel in het voor- en najaar
* Mist, wat kan leiden tot onrijpe druiven of rot
189
Wat zijn de twee primaire witte druiven in Piemonte?
1. Moscato Bianco (het meest aangeplant)
2. Cortese
## Footnote
*Verder zijn Arneis, Erbaluce en Favorita (Vermentino) belangrijk. Timorasso en Nascetta zijn dé belofte voor de toekomst.*
190
Zijn er IGP's of IGT's in Piemonte?
Nee, Piemonte heeft alleen DOC's en DOCG's.
191
Wat is het hoogtebereik voor wijngaarden in Barolo?
In welke richting is de expositie van de belangrijkste wijngaarden in Barolo?
Tussen 250 en 450 meter boven zeeniveau. (maximaal 540 meter)
De meeste wijngaarden in Barolo liggen op het zuiden.
192
Wat is het hoogtebereik voor wijngaarden in Barbaresco?
200 - 400 meter boven zeeniveau
Lager gelegen betekent dat Nebbiolo eerder rijpt in Barbaresco dan in Barolo waardoor Barbaresco meestal wat fruitiger is dan traditionele Barolo.
193
Welke DOCG mag een wijn gebruiken als alle Cortese-druiven uit het dorp Gavi komen?
Gavi di Gavi DOCG
## Footnote
*Lichte body, hoog zuurgehalte, citrus, peer en appel aroma's*
194
Barbera d'Alba is een DO\_\_.
Barbera d'Asti is a DO\_\_.
Barbera d'Alba DOC
Barbera d'Asti DOCG
195
Aan welke zee ligt Veneto?
Aan de Adriatische Zee
## Footnote
*Venetië ligt in het oostelijke deel van de Veneto.*
196
Welk meer ligt aan de westelijke grens van Veneto?
Hoe beïnvloedt dit meer het wijnbouwgebied eromheen?
Het Gardameer
## Footnote
*De winden van het meer koelen de wijngaarden in het westelijke deel van Veneto af.*
197
Wat is de belangrijkste blauwe druif in Valpolicella DOC en Amarone della Valpolicella DOCG?
**Corvina**
*Het heeft een impressie van kersen, een hint van bittere chocolade, een (amandel)bittertj en goede stevige zuren.*
198
Welke DOC wordt gebruikt voor wijnen die afkomstig zijn van de vlakke delen van Valpolicella?
Welke DOC voor Valpolicella wordt gebruikt voor de uitlopers van de Monti Lessini?
Vlakke delen: **Valpolicella DOC**
Uitlopers: **Valpolicella Classico DOC**
*Valpolicella Classico (Monti Lessini) ligt net als Soave Classico (Colli Scaligeri) in de uitlopers van de bergen; beide hebben bodems gemaakt van kalksteen, klei en vulkanisch gesteente.*
199
Wat zijn de twee wijnstijlen die in Veneto worden gemaakt met behulp van de passito-methode?
1. Amarone della Valpolicella DOCG
2. Recioto della Valpolicella DOCG
200
Wanneer een wijnmaker weet dat hij de passito-methode gaat gebruiken, wanneer oogsten hij dan de druiven en wanneer begint hij met de fermentatie?
De oogst is vroeg om een hoge zuurgraad te behouden.
De druiven vergisten pas nadat ze binnen zijn gedroogd. Dat duurt maanden dus de fermentatie begint pas halverwege de winter.
201
Hoe wordt Valpolicella Ripasso gemaakt?
De wijn wordt gemaakt door jonge Valpolicella nog een keer te laten gisten met de schillen van de ingedroogde druiven die voor Amarone (of heel soms Recioto) zijn gebruikt.
## Footnote
*Het resultaat is een kleurrijkere, krachtigere Valpolicella met meer extract en een hoger alcoholpercentage.*
202
Recioto della Valpolicella is gemaakt van verse, half-gedroogde of volledig gedroogde druiven?
Recioto della Valpolicella is gemaakt van half-gedroogde druiven, die voorafgaand aan de fermentatie op stromatten zijn gedroogd.
E*r zit nog zoveel suiker in deze half-gedroogde druiven dat de gisting vanzelf stopt.*
203
Zijn Recioto della Valpolicella-wijnen droog, halfzoet of zoet?
Recioto della Valpolicella-wijnen zijn **halfzoet** tot **zoet**.
## Footnote
*Ze bevatten ook veel alcohol en veel tannines en hebben een volle body.*
204
Welke mousserende DOC-wijn in Veneto wordt gedeeld met Friuli?
**Prosecco DOC**
*Prosecco DOC produceert jaarlijks \> 2.000.000 hl wijn.*
205
Welke druiven worden in de wijngaarden op de vlakke delen bij de rivier de Po meestal aangeplant?
Onder welke IGT worden deze druiven meestal gebotteld?
Druiven met een hoge opbrengst - goedkope wijnen - worden meestal als **Veneto IGT** gebotteld.
Wit
* Pinot Grigio
* Chardonnay
* Garganega
* Trebbiano
Blauw
* Merlot
* Corvina
206
Beschrijf de twee verschillende gebieden van Soave.
1. In het noorden de uitlopers van de Colli Scaligeri
* bodems zijn kalksteen, klei en wat vulkanisch gesteente
* druiven rijpen langzaam door hoogte
* wijnen hebben een hoger zuurgehalte en kunnen ouder worden
* DOCG Soave Superiore
* DOCG Soave Superiore Classico
2. Zuidelijke vlakke delen
* bodems zijn zanderig en alluviaal
* druiven rijpen sneller
* wijnen zijn fruitiger en bedoeld om jong te drinken
* DOC Soave
207
Wat is de belangrijkste druif die wordt gebruikt in Soave en Soave Classico?
**Garganega**
*Andere toegestane druiven in Soave en Soave Classico zijn **Trebbiano di Soave** en **Chardonnay**.*
208
Welke twee wateren hebben een matigende invloed op het klimaat van Trentino - Alto Adige?
1. Het Gardameer
2. De Adige rivier
209
Wat zijn de belangrijkste witte druiven van Alto Adige?
En de belangrijkste witte druiven van Trentino?
Alto Adige (Zuid-Tirol)
* Pinot Grigio
* Gewürztraminer
* Chardonnay
* Pinot Bianco
Trentino
* Pinot Grigio
* Chardonnay
210
Wat zijn de belangrijkste blauwe druiven van Alto Adige?
En de belangrijkste blauwe druiven van Trentino?
Alto Adige (Zuid-Tirol)
* Schiava
Trentino
* Merlot
* Teroldego
211
Zijn er DOCG's in Trentino-Alto Adige?
Nee. Er zijn alleen DOC's in Trentino-Alto Adige.
212
Wat is het klimaat van Trentino en Alto Adige?
Een Alpenklimaat, met koude winters en korte zomers met weinig regen.
## Footnote
*Sommige delen hebben een submediterraan klimaat.*
214
Waar worden wijngaarden aangeplant in Alto Adige en welk expositie hebben ze?
Wijngaarden in Alto Adige zijn geplant op terrassen aan weerszijden van de rivier de Adige op het zuidoosten en zuidwesten.
215
Ligt Trentino ten noorden of ten zuiden van Alto Adige?
Trentino ligt ten zuiden van Alto Adige.
*Het heeft een iets warmer klimaat dan Alto Adige.*
* *Zuidelijkere breedtegraad;*
* *Wijngaarden op lager;*
* *Bergen in het westen beschermen het gebied tegen koude wind van het Gardameer.*
216
Wat is de meest voorkomende witte druif in Friuli?
**Pinot Grigio**
*Pinot Grigios uit Friuli zijn medium tot vol van kracht, rijk, met goede structuur en aroma's van steenvruchten.*
217
Wat is de meest voorkomende blauwe druif in Friuli?
Merlot
218
Wat is de belangrijkste inheemse witte druif van Friuli?
Friulano
219
Wat zijn de drie belangrijkste DOC's in Friuli?
1. Friuli Grave (lgrootste)
2. Colli Orientali
3. Collio (kleinste)
220
De VSP-snoeiwijze is vrij gebruikelijk in Noord-Italië, maar daar is nog steeds Pergola's te vinden.
Wat is Pergola-snoeiwijze en wat zijn de voordelen ervan?
De druiven hangen hoog aan een (houten) constructie.
Voordelen:
* geeft schaduw, vertraagt de rijping/beschermt tegen zonnebrand
* verbetert de luchtstroom, vermindert rot
* goed voor druiven die veel zuur/weinig suiker nodig hebben, bijvoorbeeld druiven voor mousserende wijn
* goed voor druiven die na de oogst moeten worden gedroogd, bijvoorbeeld passito-wijnen
221
Alternatieve namen voor Nebbiolo?
Spanna
Picutener
Chiavennasca
222
Alternatieve namen voor Sangiovese?
Bruneletto
Calabrese
Morellino de Florence
Morellone
Negretta
Niellucia
Pignolo
Tignolo
223
Welke druif is Picutener?
Nebbiolo
224
Welke druif is Chiavennasca?
Nebbiolo
225
Welke druif is Bruneletto?
Sangiovese
226
Welke druif is Calabrese?
Sangiovese
227
Welke druif is Morellino de Florence?
Sangiovese
228
Welke druif is Morellone?
Sangiovese
229
Welke druif is Negretta?
Sangiovese
230
Welke druif is Niellucia?
Sangiovese
231
Welke druif is Pignolo of Tignolo?
Sangiovese
232
Wat is de meest aangeplante druif in Piemonte?
Barbera
233
Welk Italiaans blauw druivenras is vroegrijpend?
Dolcetto
234
Welke druiven hebben een roze schil en geven witte wijn met roze gloed?
Greco di Tufo en Pinot Grigio/Pinot Gris
235
Alternatieve namen voor Vermentino?
Rolle (Zuid Frankrijk)
Pigato (Ligurië)
Favorita (Alba, in Piemonte)
236
Is Vernaccia een witte of blauwe druif?
Verschillende witte en blauwe druivenrassen; bekendste is Vernaccia di San Gimignano
237
Wat is de tweede blauwe druif van Italie qua aanplant?
Montepulciano
238
Wat is de belangrijkste blauwe kwaliteitsdruif van Sicilie?
Nero d'Avola of Calabrese; plaatsje Avola in ZO Sicilie
239
Wat zijn de belangrijkste blauwe druiven voor Valpolicella en Amarone?
Corvina (Veronese)
Corvinone
Rondinella
240
Wat is Trebbiano Toscano?
Een van de meest aangeplante witte druiven ter wereld
Ugni Blanc (Cognac)
Procanico (Umbrië)
Veel gebruikt voor gedestilleerd
241
Wat is de meer bekende naam van Procanico (Umbrie)?
Trebbiano Toscano
242
Hoe wordt Ugni Blanc in Italie genoemd?
Trebbiano Toscano, of Procanico (Umbrië)
243
Alternatieve namen voor Verdicchio
Trebbiano di Soave
Trebbiana di Lugano
Turbiana
244
Wat zijn belangrijke kenmerken van de Verdicchio?
Stevige zuren en amandelbittertje in de afdronk
245
Wat is de grootste wijnregio van Italie?
Veneto (Prosecco 330 miljoen flessen), 75.000 ha
246
Wat zijn belangrijke herkomstgebieden in Veneto?
Prosecco
Valpolicella
Amarone
Bardolino
Soave
Pinot Grigio delle Venezie (20.000 ha)
247
Wat is de belangrijkste druif voor Prosecco?
Glera
248
Wat zijn de belangrijkste druiven voor Soave?
Garganega en Trebbiano di Soave (=Verdicchio)
249
In welke Italiaanse regios worden de meeste tafelwijnen geproduceerd?
Emilia Romagna
Puglia
Sicilië
250
Op welke breedtegraad ligt Piemonte?
Ongeveer hetzelfde als Bordeaux; 45NB
251
DOCGs in Veneto?
Amarone della Valpolicella
Bardolino Superiore
Colli Euganei Fior d'Arancio
Lison
Prosecco Conegliano Valdobbiadene
Recioto della Valpolicella
Soave Superiore
252
Waar ligt de oosprong van de Gewurztraminer?
Plaatsje Tramin in Alto Adige/Südtirol
253
Hoe heet het Italiaanstalige wijngebied ten zuiden van Alto Adige?
Trentino
254
Hoe wordt Vin Santo gemaakt?
(Half) ingedroogde druiven, oxidatief, niet geheel afgevulde vaten 7-10 jaar
255
Van welke druiven wordt Vin Santo gemaakt?
Trebbiano Toscano en/of Malvasia
256
Hoe heet de rode versie van Vin Santo?
Vin Santo Occhio di Pernice (minimaal 50% sangiovese)
257
Waar komt Lambrusco vandaan?
Emilia Romagna
258
Wat zijn de karakteristieken van goede kwaliteit Lambrusco?
Relatief droog, Tannine, Levendige Zuren, Bittertje
259
Wat zijn de traditionele snoeiwijzen in Italie?
Alberello (bush vines) en Pergola
260
Wat is de meest toegepaste moderne snoeiwijze in Italie?
Cordone Speronato (Horizontale takken, vertikale scheuten omhoog)
261
Wat was een belangrijk wijncentrum in het Romeinse Rijk?
Pompei
262
Uit welke periode stammen belangrijke Italiaanse wijndynastieën als Antinori, Frescobaldi, Ricasoli, Della Gherardesca?
14e/15e eeuw
263
Wie wordt de 'vader van de moderne Italiaanse wijnbouw' genoemd?
Giacomo Tachis
264
Op welke breedtegraden liggen de Italiaanse wijnbouwgebieden?
47-37NB
265
Wanner begon de "Rinascimento" van de Italiaanse wijn?
1975
266
Wat zijn de twee belangrijkste bodemsoorten voor kwaliteitswijn in Italie?
Vulkanische bodems
Kalk- en mergelrijke bodems
267
Waar in Italie vinden we met name Vulkanische bodems?
Sicilie, Campanie, Castelli Romani, Soave
268
Waar in Italie vinden we met name kalk- en mergelrijke bodems?
Piemonte, Friuli, Toscane, Salento (Puglia)
269
Wat is de bodemsoort in Soave?
Vulkanisch
270
Wat is de bodemsoort in Campanië?
Vulkanisch
271
Wat zijn de bodemsoorten in Piemonte?
Kalk en mergel (Langhe), Vulkanisch en Maritieme Fossielen
272
Wat is de bodemsoort in Toscane?
Kalk en mergel
273
Wat is de bodemsoort in Friuli?
Kalk en mergel
274
Wat is de bodemsoort in Salento?
Kalk en Mergel
275
Wat is het verschil in zuurgraad ten westen en ten oosten van de Apennijnen?
Oosten: basisch: pH 7-9
Westen: Zuur: pH 4,5-6,5
276
Welke andere bekende wijngebieden hebben een vergelijkbare lage zuurgraad als oost-Italie?
Sicilie, Provence, Bulgarije, Oostkust Spanje
277
Wat veroorzaakt de grootste temperatuurverschillen tussen wijngebieden in Italie?
Niet: Noord-zuid in de zomer; wel in de winter
Wel: Water/zee, hoogte, wijngaardexpositie
278
Wat zijn de vijf Italiaanse klimaatzones?
1. Het Noorden (Vini Pedemontani)
2. Het centrale deel (Vini Centrali)
3. Het Westen (Vini Terrenici)
4. Het Oosten (Vini Adriatici)
5. De eilanden (Vini Mediterranei)
279
Welke wijngebieden vallen onder de Vini Pedemontani?
Valle d'Aosta, Piemonte, Lombardia, Trentino, Alto Adige, Veneto, Friuli, Venezia Giulia
280
Welke wijngebieden vallen onder Vini Centrali?
Emilia-Romagna
281
Welke wijngebieden vallen onder Vini Terrenici?
Liguria, Toscana, Umbria, Lazio, Campania, Basilicata, Calabria
282
Welke wijngebieden vallen onder Vini Adriatici?
Marche, Abruzzo, Molise, Puglia
283
Welke wijngebiden vallen onder Vini Mediterranei?
Sicilië, Sardinië
284
Wat zijn de vijf meest aangeplante blauwe druivenrassen in Italie?
Sangiovese
Montepulciano
Merlot
Barbera
Nero d'Avola
285
Wat zijn de vijf meest aangeplante witte druivenrassen in Italie?
Glera
Pinot Grigio
Cataratto
Trebbiano Toscane
Chardonnay
286
Wat was de eerste DOCG voor witte wijn?
Albana di Romagna (1987)
287
Waar komt Arneis het meeste voor?
Vrijwel alleen in Piemonte (Roero Arneis)
288
Welke druiven zijn de basis voor Marsala?
Grillo en Cataratto
289
Waar staat Cataratto aangeplant?
Sicilië
290
Welke druif is de basis voor Gavi DOCG?
Cortese
291
Waar staat Fiano aangeplant?
Avellino (Campanie): Fiano d'Avellino
292
Waarom is Garganega geschikt voor appasimento?
Krachtige aroma's, dikke schil
293
Waar vinden we Greco di Tufo?
Campanie, Avellino
294
Hoeveel rassen worden als Malvasia aangemerkt
Circa 15
295
Hoeveel soorten Moscato zijn er en welke is de belangrijkste?
```
7 soorten:
Moscate bianco (=Muscat blanc a petits grains, oa voor Moscato d'Asti)
```
296
Waar staat Passerina aangeplant en voor welke DOCG wordt hij gebruikt?
Midden Italië: Marche
Offida Passerina DOCG
297
Waar staat Pecorino aangeplant en voor welke DOCG wordt hij gebruikt?
Abruzzen en Marche
Offida Pecorino DOCG (Marche)
298
Wat zijn de belangrijkste kenmerken van Pecorino?
Hoge zuurgraad, hoge suikerwaarden
299
Waar vinden we met name Verdicchio?
Marche (Castelli di Jesi Verdicchio Riserva DOCG, Verdicchio di Matelica Riserva DOCG)
Lombardije
Veneto
300
Wat zijn karakteristieken van Barbera?
Veel kleur, hoge zuurgraad, laag tanninegehalte, hoog rendement met behoud van kwaliteit
301
Welke DOCGs hebben Dolcetto als basis?
Dolcetto di Ovada Superiore DOCG
Dogliani DOCG
Dolcetto di Diano d'Alba DOCG
302
Wat zijn karakteristieken van Dolcetto?
Vroegrijpend, geen hoge zuurgraad, stevige tanninestructuur, veel kleur
303
Op welke druif lijkt Freisa?
Nebbiolo
304
Wat zijn karakteristieken van Montepulciano?
Diepe, sappige, donkergekleurde wijnen
Krachtige geur en smaak
Peper, donker fruit
305
Wat zijn de bekendste DOCs en DOCGs op basis van Montepulciano?
Montepulciano d'Abruzzo DOC
Montepulciano d'Abruzzo Colline Teramane DOCG
Conero DOCG
306
Wat is de belangrijkste druif in Conero DOCG?
Montepulciano
307
In welke wijnregio is Montepulciano de meest aangeplante druif?
Abruzzen
308
Welk deel van Nebbiolo staat buiten Piemonte?
20%
309
Welke DOCGs in Piemonte hebben Nebbiolo als basis?
Barolo DOCG
Barbaresco DOCG
Gattinara DOCG
Ghemme DOCG
Roero DOCG
310
Wat zijn de belangrijkste karakteristieken die Nebbiolo een lastige druif maken?
Lang groeiseizoen op zuidelijke, niet te hoge hellingen nodig
Vroege knopzetting: hagel/vorst-risico
Late rijping: oogst-weer risico
Opbrengst moet laag gehouden worden (35-40 hl)
Hoog suiker-, zuur- en tanninegehalte maakt zorgvuldige vinificatie nodig (zuurstof/hout)
311
Waar komt Negromaro voor?
Schiereiland Salento (Puglia)
312
Wat zijn belangrijkste karakteristieken van Nero d'Avola?
Vol, geconcentreerd, tanninerijk, diep van kleur
313
Welke druif geeft het kersenaroma aan Recioto en Amarone?
Rondinella
314
Wat zijn aandachtspunten bij het verbouwen en vinifiëren van Sangiovese?
Opbrengst moet beperkt worden
Bladmanagement: gevoelig voor neerslag en direct zonlicht
Goed gedraineerde bodems met kalksteen nodig
Lang groeiseizoen (nachtvorst/botrytis)
Voorzichtige extractie bij lage vergistingstemperatuur om bittere, agressieve tannine te voorkomen
Geen nieuwe vaten: absorbeert snel houtaroma's
315
Wat is vernaccia nera?
Grenache Noir=Canonnau (Sardinie), Tai Rosso (Veneto)
Vernaccia di Serrapetrona DOCG
316
Hoe heet Grenache noir in Veneto?
Tai Rosso
317
Wat is de meest voorkomende "supermarkt Prosecco"?
Frizante (1-3 bar), Charmat, "extra dry"= 12-17 gram restsuiker)
318
Wat was de vroegste wijnwet?
Lega del Chianti (1716)
319
In welke regio's in Piemonte zijn Dolcetto, Barbera en Moscato belangrijker dan Nebbiolo?
Dogliani en Monferrato
320
Uit welke 5 gebieden bestaat Piemonte en wat zijn hun karakteristieken?
1. Monferrato: Moscato, Barbera, Dolcetto; bodem leisteen, kalkrijke mergel, maritiem
2. L' Astigiano: Moscato: alluviale afzettingen
3. Langhe: Kalkrijke sedimentgesteenten (Barolo, Barbaresco)
4. Roero: Zandrijke, zuurdere bodems voor lichtere wijnen
5. Noord-Piemonte: Boca, Carema, Lessona, Ghemme, Gattinara: zuurdere bodem met glaciale afzettingen
321
Welk gebied in Italie heeft de meeste DOCs en DOCGs?
Piemonte
322
Welk deel van de wijnproductie in Piemonte is rood?
2/3
323
Wat zijn de belangrijkste DOCGs in Piemonte voor mousserende wijn?
Asti DOCG
Alta Langa DOCG
Brachetto d'Acqui DOCG
324
Wat zijn de belangrijkste DOCGs in Piemonte voor stille witte wijn?
Gavi/Cortese di Gavi DOCG
Erbaluce di Caluso DOCG
Roero (Arneis) DOCG
325
Wat zijn de belangrijkste DOCGs in Piemonte voor rode wijn en hoe groot zijn ze in oppervlakte?
Barolo DOCG (2000 ha)
Barbaresco DOCG (700 ha)
Barbera d'Asti DOCG (4000 ha)
Dogliani DOCG (1000 ha)
Dolcetto di Diano d'Alba DOCG
Dolcetto di Ovada Superiore DOCG
Gattinara DOCG
Ghemme DOCG
Nizza DOCG
Roero DOCG
326
Wat wordt beschouwd als de beste DOCG voor Barbera?
Nizza
327
Welke DOCG is voor meer dan 90% gemaakt van Ruché?
Ruché di Castagnole Monferrato DOCG in Piemonte
328
Op welke hoogte liggen de meeste wijngaarden in Barolo?
250-450m
329
Wat is het minimaal vereiste natuurlijk alcoholgehalte voor Barolo?
13%
330
Hoeveel maanden rijping is vereist voor Barolo?
minimaal 38 maanden, waarvan minimaal 18 maanden op hout
331
Hoe verschillen de eisen voor Barolo Riserva van gewone Barolo?
minimaal 62 maanden rijping ipv 38 (waarvan ook minimaal 18 maanden op hout)
332
Hoe lang rijpt traditioneel gemaakte Barolo?
1-2 maanden gisting, gevolgd door 4-8 jaar rijping op groot Slavonisch eiken
333
Hoe verschilt het vinificatieproces van moderne Barolo tov traditionele Barolo?
Sneller technieken en rijping in Franse barriques in plaats van groot Slavonisch eiken
334
Wat zijn de vier DOCGs in Lombardije en wat voor wijnen worden er gemaakt?
1. Franciacorta DOCG: 1500 ha mousserend
2. Oltrepo Pavese Metodo Classico DOCG: mousserend
3. Sforzato di Vattelina/Sfursat DOCG: Krachtig rood van nebbiolo (chiavennasca) dat lijkt op Amarone
4. Vattelina Superiore DOCG: 500 ha gespierde rode wijnen met hoge zuurgraad van chiavennasca/nebbiolo
335
Wat zijn de verschillende soorten Franciacorta en hoe verschillen ze van elkaar?
1. Spumante: 18 maanden sur lie
2. Rosé/Rosato: 24 maanden sur lie
3. Satén: blanc de blancs, 24 maanden sur lie (chardonnay/pinot bianco)
4. Millesimato: 30 maanden sur lie, \>=85% van één oogstjaar
5. Riserva: 60 maanden sur lie
336
Waar ligt Trentino en waar staat het om bekend?
Ten zuiden van Alto Adige/Südtirol; in het vruchtbare dal van de Adige worden enorme hoeveelheden Pinot Grigio voor de Amerikaanse markt gemaakt
337
Welke factoren bepalen de klimaatverschillen in Piemonte?
De rivier Tanaro en de heuvels
338
Waarom is het klimaat in Piemonte zo geschikt voor laat rijpende rassen?
Door de lange zachte herfst
339
Hoeveel procent van de wijnen uit Veneto is wit en wat zijn de belangrijkste?
75%: Prosecco en Pinot Grigio
340
Wat zijn de de 7 DOCGs van Veneto en wat wordt er gemaakt?
1. Amarone della Valpolicella
2. Bardolino Superiore DOCG: zelfde druiven als Amarone, vol en fruitig rood
3. Recioto della Valpolicella: zelfde druiven als Amarone, maar zoet
4. Prosecco Conegliano Valdobbiadene DOCG
5. Soave Superiore DOCG
6. Colli Euganei Fior d'Arancio DOCG (100 ha): Moscato Giallo (droog/zoet/mousserend)
7. Lison DOCG (100 ha): Friulano (wit)
341
Wat voor soorten Soave zijn er en hoeveel wordt ervan gemaakt?
1. Soave DOC: 450.000 hl
2. Soave Classico DOC: 120.000 hl
3. Soave Superiore (Classico) DOCG: 2.000 hl
342
Wat onderscheidt Soave Superiore DOCG van gewone Soave?
Soave Superiore DOCG komt uit de heuvels met vulkanische bodem; gewone Soave DOC uit vlakten met alluviale bodem
343
Wat is de meest regenachtige regio van Italie?
Friuli-Venezia Giulia;
344
Waar ligt Friuli-Venzia Giulia?
In het noordoosten op de grens met Slovenië
345
Welke DOCs en DOCG liggen zowel in Veneto als in Friuli-Venezia Giulia?
Lison DOCG
Lison-Pramaggiore DOC
Prosecco DOC
346
Wat is de meest beroemde wijn van Friuli-Venezia Giulia?
Picolit: Colli Orientali del Friuli Picolit DOCG: kostbare zoete witte wijn
347
Hoe zou je de wijnproductie in Emilia-Romagna kenmerken?
Historisch meer kwantiteit dan kwaliteit, inclusief Lambrusco
348
Wat zijn de vier DOCs voor Lambrusco; welke is het meest verfijnd en welke heeft het hoogste rendement?
1. Lambrusco di Sorbara DOC (meest verfijnd)
2. Lambrusco Grasparossa di Castelvetro DOC
3. Lambrusco Salamino di Santa Croce DOC
4. Modena DOC: heel hoog rendement (max 161 hl/ha)
349
Welke Italiaanse wijnregios kennen geen DOCGs?
Valle d'Aosta
Trentino/Alto Adige
Liguria
Molise
Calabrië
350
Wat zijn de drie kleinste wijnregio's van Italie?
1. Valle d'Aosta
2. Molise
3. Liguria
351
Hoe heet de zeldzame witte passito uit Cinque Terre/Liguria?
Sciacchetrá
352
Wat zijn de belangrijkste druivenrassen voor wit en rood van Liguria?
Wit: Vermentino (Pigato)
Rood: Rossese (=Tibouren)
353
Waarom is Toscane de derde wijnregio qua areaal van Italie en de achtste qua wijnproductie?
Arme bodem en strenge regels
354
Welke bodemsoort in Toscane is ideaal voor Sangiovese
Galestro: Mergelachtige klei met leisteen die goed water vasthoudt
355
Wat voor bodemsoorten vind je in Barolo?
Schrale bodems met veel zandsteen en vruchtbaardere kalkhoudende bodems
356
Welke twee hoofdgebieden voor wijnproductie kun je onderscheiden in Toscane?
1. De Tyrrheense kuststrook met veel internationale druiven
2. De centrale heuvels in het binnenland, de "klassieke wijnstreken" met sangiovese als belangrijkste druif
357
Welk aandeel van de Toscaanse wijnproductie is rood en hoeveel DOC/DOCG?
75% rood, 50% DOC/DOCG
358
Wat zijn de twee hoofdbodemsoorten in het heuvelachtige centrale deel van Toscane?
Galestro (mergelachtige klei met leisteen)
Albarese (compacte kalksteen met mergel)
359
Wat zijn de verschillen tussen Chianti DOCG en Chianti Classico DOCG?
Chianti Classico: uit afgebakend oorspronkelijk gebied, 80% ipv 70% sangiovese, geen witte druivenrassen, 11,5 ipv 10,5 % minimum natuurlijk alcohol
360
Wat zijn de eisen aan Chianti Superiore, Riserva en Gran Selezione?
Superiore: 1 jaar rijping ipv 6 maanden; minimaal 9 maanden op houten vaten
(Classico) Riserva: 2 jaar rijping op houten vaten; minimaal 12,5% alcohol
Gran Selezione: Hogere alcohol, minimaal 30 maanden gerijpt, druiven alleen uit eigen wijngaarden
361
Wat zijn de bekendste witte wijnen uit Toscane?
```
Vin Santo (4 DOCs)
Vernaccia di San Gimignano DOCG
```
362
Wat zijn de kenmerken van Vino Nobile di Montepulciano DOCG?
Minimaal 70% Sangiovese, meer zand in de bodem
363
Welke Super Tuscan heeft zijn eigen DOC?
Bolgheri Sassicaia DOC
364
Welke passito op Elba heeft zijn eigen DOCG?
Aleatico Passito dell'Elba DOCG
365
Wat zijn de vier DOCs voor Vin Santo in Toscane?
Vin Santo del Chianti DOC
Vin Santo del Chianti Classico DOC
Vin Santo di Carmignano DOC
Vin Santo di Montepulciano DOC
366
Wat is de bekendste rode DOCG wijn uit Umbrie en wat zijn zijn belangrijkste karakteristieken?
Montefalco Sagrantino DOCG
100% Sagrantino: moeilijke druif met harde tannines, hoge zuurgraad, dikke schil
Vroeger vooral passito, nu vooral droge wijn
Minimaal 3 jaar rijping waarvan 12 maanden op eikenhout
Kwaliteit vergelijkbaar met Brunello en Barolo; heeft rijping en lucht nodig.
367
Welke DOC produceert 50% van de wijn uit Umbrie en wat zijn de belangrijkste karakteristieken?
Orvieto DOC:
Lichte, zeer droge witte wijn van minimaal 60% grechetto en/of trebbiano toscano (procanico)
Classico en Superiore zijn doorgaans het best
Ook wat zoete botrytis wijn
368
Wat is een van de weinige regios in Italie waar zoete botrytis wijn gemaakt wordt?
Orvieto DOC (in Umbrie)
369
Waar ligt de regio Latium en wat zijn de belangrijkste karakteristieken?
Rond Rome
75% wit, 50% DOC
25.000 ha productief, meest eenvoudige wijnen
Heuvelachtig, vulkanische bodem.
Bekendst: Est! Est! Est! en Frascati
370
Wat zijn de belangrijkste karakteristieken van Campanie?
50% wit, 50% rood
Zuidelijke westkust (Napoli), incl Elba en Capri
Veel vulkanische bodems, ideaal klimaat
Veel eenvoudige wijnen
371
Wat zijn de 4 DOCGs van Campanie?
1. Taurasi DOCG ("Barolo van het zuiden")
2. Aglianico del Taburno DOCG
3. Greco di Tufo DOCG
4. Fiano di Avellino DOCG
372
Wat zijn de belangrijkste karakteristieken van Taurasi DOCG
1000ha hoog op de hellingen
Kalkrijke mergelbodem met vulkanische resten
Minimaal 85% Aglianico
Minimaal 3 jaar rijping (Riserva 4 jaar), waarvan 1 jaar op hout (Riserva 18 maanden)
373
In welke regio ligt Vesuvio DOC en welke wijn komt ervandaan?
Campanie;
Lacryma Christi del Vesuvio (van minimaal 35% Coda di volpe)
374
Waar ligt Basilicata en welke DOCG komt ervandaan?
Middenin het diepe zuiden
Aglianico del Vulture Superiore DOCG
100% Aglianico; een van de beste wijnen van Zuid-Italie; van vulkanische bodem op 200-700m hoogte
375
Waar ligt Calabrie en wat is de bekendste wijn die ervandaan komt?
Zuidpunt van de laars;
Bekendst: Ciró DOC: minimaal 85% Gaglioppo (verwant aan sangiovese)
376
Wat is de hoofdstad van Marche/Marken?
Ancona
377
Wat zijn de beroemdste wijnen uit Marche/Marken?
Verdicchio dei Castelli di Jesi
Rosso Piceno
(Rosso) Cónero
378
Wat onderscheidt Castelli dei Jesi Verdicchio Riserva DOCG van de 'gewone' DOC?
Beter kwaliteit druiven
Wijngaarden meer op het zuiden en lagere rendementen
379
Waar ligt Cónero DOCG en wat zijn de belangrijkste karakteristieken?
In Marche op hellingen van "Amfitheater" rond Ancona
Bodem met veel kalk en leisteen
Min 85% Montepulciano, max 15% Sangiovese
Lagere rendementen en langere rijping dan de DOC
380
Waar ligt Rosso Piceno DOC en wat zijn de belangrijkste karakteristieken?
Belangrijkste DOC voor rode wijn in Marche/Marken
35-85% Montepulciano, 15-50% Sangiovese
Rosso Piceno Sangiovese: min 85% sangiovese
381
Waar ligt Abruzzen en wat is de bekendste wijn die er vandaan komt?
Ten zuiden van Marche en ten noorden van Molise
Montepulciano d'Abruzzo DOC (9000 ha)
Min. 85% montepulciano; deel gemaakt om jong te drinken, deel om te rijpen, met eikenhout
5 subzones met striktere productieregels
382
Wat is de enige DOCG van Abruzzen?
Colline Teramane Montepulciano d'Abruzzo DOCG
Min 90% Montepluciano, max 10% Sangiovese
383
Wat zijn de belangrijkste karakteristieken van Molise?
Een-na kleinste wijnregio van Italie
2/3 rood, veel bulk
384
Waar in Puglia worden de beste wijnen gemaakt?
Op het schiereiland Salento:
Oosten: Negromaro
Westen: Primitivo:
- Manduria DOC
- Gioia del Colle DOC
385
Waarom levert Salento meer kwaliteitswijn dan de rest van Puglia?
Minder warm door verkoelende wind van Adriatische en Ionische zee
386
Welke winden spelen een belangrijke rol in het klimaat van Abruzzen?
Bora: Droge koude valwind vanaf de Adriatische zee
Scirocco: Hete wind uit het zuidoosten
387
Op welk eiland is wijnbouw van groter economisch belang: Sardinie of Sicilie?
Sicilie; 135.000 hectare
| (Sardinie 35.000 hectare)
388
Welke winden spelen een belangrijke rol in het klimaat van Sardinie?
Maestrale: Koele zeewind
Scirocco: Hete wind uit het zuiden
389
Waar op Sardinie staat met name Canonnau aangeplant?
Aan de oostzijde (90%)
390
Wat is het belangrijkste blauwe en witte druivenras op Sardinie en waar staan ze op het eiland aangeplant?
Blauw: Canonnau di Sardegna: 90% aan de oostkant
Wit: Vermentino;
Vermentino di Gallura DOCG: noordoosten
Vermentino di Sardegna DOC: hele eiland
391
Waar op Sardinie is de meeste wijnbouw?
In het zuidoosten, rond Cagliari
392
Wat zijn de belangrijkste karakteristieken van de wijnbouw op Sardinie?
35.000ha, 57% rood, 2/3 DOC/DOCG
Bergachtig, kalkrijke bodem
393
Wat is van oudsher de beroemdste wijn van Sicilie?
Marsala (nu nog maar weinig); 5 stijlen in 3 kleuren; meestal mistela (most van ingedroogde druiven met wijnalcohol)
394
Welke witte en blauwe druiven zijn het meest aangeplant op Sicilie?
Blauw: Nero d'Avola
Wit: Cattarato
395
Wat zijn de belangrijkste karakteristieken van de wijnbouw op Sicilie?
Wijnbouw is de belangrijkste industrie van het eiland
135.000 hectare, 70% wit
Zuidpunt zuidelijker dan Tunis.
Veel vulkanische bodems (Etna)
Van oudsher vooral bulkwijn, nu steeds meer gebotteld
Traditionele specialiteit Marsala; nu meer stille witte en rode wijnen
65% van de wijngaarden op de heuvels
396
Waar vind je op Sicilie nog ongeente druivenstokken?
Etna DOC, 500-1000 m hoogte
397
Welke wijnen worden binnen Etna DOC gemaakt?
Wit obv carricante (kan goed rijpen)
Rood obv Nerello Mascalese (Riserva: \>4 jaar rijping)
398
Wat is de enige DOCG van Sicilie?
Cerasuolo di Vittoria DOCG: slanke rode wijn
399
Hoeveel wijngaardareaal heeft Italie?
Iets minder dan 700.000 ha
