01. නූතන සාහිත්යාංග කිහිපයක් Flashcards
කෙටිකතාව යනු කුමක් ද?
මූලික අදහසක් ඉදිරිපත් වන සේ අත්දැකීමක් හා බැඳුණු සංසිද්ධියක් ඉස්මතු කරන කලා නිර්මාණයකි
කෙටිකතාව සඳහා රුසියානු ජාතික Anton Chekhov විසින් ලබා දී ඇති කෙටි අර්ථකථනය කුමක් ද?
“කෙටි කතාව වූ කලී ජීවිතයෙන් පෙත්තකි”
ලෝක සාහිත්යයේ එන දීර්ඝ කෙටි කතා මොනවා ද?
Anton Chekhov ගේ,
- හයේ වාට්ටුව
- පළඟැටියා
කේතුමතී හෝටලයේ රාත්රියක් රචනා කළේ කවු ද?
දයාසේන ගුණසිංහයන්
නූතන කෙටිකතාකරුවෙකු වන දයාසේන ගුණසිංහයන් කෙටිකතාව නිර්වචනය කර ඇත්තේ කෙසේ ද?
“කෙටිකතාව යනු කවරේ දැයි එකම වැකියකින් පවසන ලෙස යමකු මට කිවහොත්, කෙටිකතාව යනු ජීවිතයේ සමීප රූපයකැයි මම කියන්නෙමි. නිර්වචනයක් වශයෙන් ඒ කියමන කිසිසේත් ම පරිපූර්ණ නො වන බවට විවාදයක් නැත. එහෙත් කෙටිකතාවේ සමස්ත ස්වභාවය පිළිබඳ ඉඟියක්, ඒ තුළ ගැබ් ව ඇතැයි සිතමි”
කෙටිකතාව පිළිබඳ ඇති වෙනත් අර්ථකථන මොනවා ද?
“සමාජ ජිවිතයෙන් අංශු මාත්රයක් නිරූපණය කරන රචනය කෙටිකතාව වේ”
- කේ. ජයතිලක
“අර්ථවත් ලෙස චරිතාංගයක් හෝ චරිතයක් මතු කරන ප්රබල අවස්ථාව කෙටිකතාව වේ”
- ඒ.වී. සුරවීර
වර්තමාන කෙටිකතාවේ පූර්වගාමී අවස්ථා මොනවා ද?
- බෞද්ධ ජාතක කථා
- හිතෝපදේශයේ උපමා කථා
- පංච තන්ත්රයේ උපමා කථා
- මිසර කතාන්දර (2000 BC)
- ග්රීසියේ කෙටි ප්රේම වෘත්තාන්ත
- ඊසොප්ගේ උපමා කතා (6th century BC)
- අරාබි නිසොල්ලාසයේ කතා
වර්තමාන කෙටිකතාවට සමීප වන මෑත කාලයේ දී කරන ලද නිර්මාණ මොනවා ද?
- Geoffrey Chaucer ගේ කැන්ටබරි කතා
- Giovanni Boccaccio ගේ දිකැමරන්
‘වහල්ලු’ යන කෙටි කතා සංග්රහය රචනා කළේ කවු ද?
මාර්ටින් වික්රමසිංහ @1951
බටහිර විචාරකයන් කෙටිකතාවක් ලෙස හඳුන්වන නිර්මාණ මොනවා ද?
- එක ම සිදුවීමක් මුල් කොට ගෙන රචිත කථාව
- චරිතාංගයක් නිරූපණය සඳහා ලියන ලද ආඛ්යායිකාව
- සිදුවීම් කිහිපයක් ඇසුරින් රචිත කථාව
- කිසියම් අවස්ථාවක මිනිසෙකුගේ සිතට නැඟුණු හැඟීමක් විවරණය කරනු සඳහා කරන ලද රචනය
- කෙනෙකුගේ යටි සිතෙහි සැඟවුණු හැඟීමක් හෙළි කෙරෙන විවරණය
- මායා කථාව හා උපහාසය
Joseph Berg Esenwein නම් ඉංග්රීසි විචාරකයා පවසන අකාරයට හොඳ කෙටිකතාවක තිබිය යුතු ලක්ෂණ මොනවා ද?
- සියල්ල අභිබවා සිටින එක් ප්රබල සිද්ධියක් තිබිය යුතු ය
- ඉස්මතු වී පෙනෙන එක් ප්රබල චරිතයක් තිබිය යුතු ය
- නිර්මාණකරුගේ පරිකල්පනයෙන් බිහි වන නිර්මාණයක් විය යුතු ය
- කථා වින්යාසයක් තිබිය යුතු ය
- කතාවේ සිද්ධි මාලාව එකට කැටි වී තිබිය යුතු ය
- කතාවේ සංවිධානාත්මක බව තිබිය යුතු ය
- ධාරණාවේ ඒකීයත්වයක් තිබිය යුතු ය
Joseph Berg Esenwein විචාරයකයා කෙටි කතාවක ලක්ෂණ නොවන්නේ යැයි දක්වන ලද්දේ මොනවා ද?
- කෙටිකතාව සංක්ෂිප්ත නවකතාවක් නො වේ
- එය උපාඛ්යානයක් ද නොවේ
- එය කෙටුම්පතක් හෝ දළ සටහනක් හෝ නො වේ
- එය චරිත කථාවක් ද නො වේ
- එය හුදු චරිතාලේඛයක් ද නො වේ
- එය හුදු කතාන්දරයක් ද නො වේ
Joseph Berg Esenwein කෙටිකතාව සඳහා කර ඇති නිර්වචනය කුමක් ද?
“කෙටිකතාව වූ කලී අනෙක් සියලු සිද්ධීන් අභිබවා සිටින එක් ප්රබල සිද්ධියක් සහ ඉස්මතු වී පෙනෙන එක ප්රධාන චරිතයක් අනාවරණය කරන්නා වූ ද, එකට කැටි වී සිටින කථා වින්යාසයකින් යුක්ත වූ ද, මනා අවයව සංවිධානයක් ඇත්තා වූ ද, ඒකත්වයෙන් යුක්ත ධාරණාවක් ඇත්තා වූ ද කෙටි, කල්පිත ආඛ්යානයකි”
‘Techniques of Fiction Writing’ නම් ග්රන්ථයෙහි කතුවරයා කවු ද?
Leon Surmelian
සාර්ථක කෙටිකතාවක තිබිය යුතු ඒකීයත්වය පිළිබඳ Leon Surmelian නම් විචාරකයා සිය කෘතියෙහි දක්වා ඇත්තේ කුමක් ද?
“එක් සිද්ධියක් අනෙක් තැනකට දැමූ කල්හි හෝ ඉවත් කළ කල්හි හෝ, කතාවේ ඒකීයභාවය හෝ පරිසමාප්තිය වන පරිද්දෙන් කථා වින්යාසයේ අවයව සංස්ථානය සිද්ධ කළ මනා ය. යම් සිද්ධියක් ඇතුළු වීම හෝ නො වීම හේතු කොට ගෙන, කතාවේ ප්රකට ලෙස වෙනසක් ඇති වන්නේ නම්, ඒ සිද්ධිය සමස්තයේ නියම ඉන්ද්රියයක් නො වන්නේ ය.”
කතාවක් ඉදිරිපත් කිරීමේ ක්රම දෙක කුමක් ද?
- කථනය (කතාන්දරයක ස්වරූපයෙන් ඉදිරිපත් කිරීම)
- රූපණය (පාඨකයාට කතාව දැන ගැනීමට සැලැස්වීම)
කෙටිකතාකරුවා අනුගමනය කළ යුත්තේ කථන ක්රමය ද? රූපණ ක්රමය ද?
රූපණ ක්රමය
නවකතාව යනු කුමක් ද?
කිසි යම් කතාවස්තුවක රාමුවක් තුළ සිදු වන අවස්ථාවන්ගේ සහ චරිතයන්ගේ නිරූපණයක් වන ගද්යමය ප්රබන්ධයකි
වර්තමාන නවකතාවේ මූලික ලක්ෂණ මොනවා ද?
- චරිත හා අවස්ථා නිරූපණය
- ප්රබන්ධ හෙවත් කල්පිත කතාන්දර ස්වරූපය
- ගද්ය ලේඛනයක් වීම
සංකල්පනාත්මක හෙවත් කල්පිත ප්රබන්ධකරණයේ අවස්ථා මොනවා ද?
- වීර කාව්ය
- ප්රේම කාව්ය
- නවකතා
වීර කාව්ය සඳහා උදහාරණ මොනවා ද?
- මහා භාරතය
- රාමායණය
- ඉලියඩ්
- ඔඩිසි
‘මහා භාරතය’ රචනා කළේ කවු ද?
ව්යාස ඍෂි
‘රාමායනය’ රචනා කළේ කවු ද?
වාල්මිකී ඍෂි
‘ඉලියඩ්’ සහ ‘ඔඩිසි’ යන මහා කාව්ය රචනා කළේ කවු ද?
ග්රීසියේ හෝමර්
ලතින් භාෂාවේ ‘Novellus’ යන වචනය ඉංග්රීසි භාෂාවට එක් වන්නේ කෙසේ ද?
Novel ලෙස
Giovanni Boccaccio ගේ ‘දිකැමරන්’ යන කෘතිය හඳුන්වන ලද්දේ කෙසේ ද?
‘Novella’ යන වදනින්
‘Novel’ යන පදය ඉංග්රීසි භාෂාවෙහි භාවිතයට පැමිණියේ කෙසේ ද?
Giovanni Boccaccio ගේ දිකැමරන් (Novella) කතන්දර ඉංග්රීසි භාෂාවට නැඟීමත් සමඟ
දශ කුමාර චරිතය රචනා කළේ කවු ද?
හයවැනි සියවසේ අග භාගයේ විසූ සංස්කෘත පඬිවරයෙකු වන ‘දණ්ඩීන්’
බොහෝ විද්වතුන් මුල් ම නවකතාව ලෙස සලකන්නේ කුමක් ද?
ගෙංජි කතාන්දරය
ගෙංජි කතාන්දරය ලිවුවේ කවු ද?
ජපන් කතුවරියක වන ‘මුරසකි ෂිකිබු’ ආර්යාව (11th century AD)
1935 දී ගෙංජි කතාන්දරය ඉංග්රීසියට නැඟුණේ කුමන නමින් ද?
‘The Tale of Genji’ යන නමින්
සිංහල පාඨකයන්ට නවකතාව පිළිබඳ දැන් ගැනීමට ලැබෙන්නේ කුමන සියවසේ ද?
19 වන සියවසේ