Zakażenia układu oddechowego Flashcards
Mechanizmy obronne w układzie oddechowym
- budowa kolejnych odc układu oddechowego
- aktywne usuwanie i niszczenie drobnoustrojów przez nabłonek migawkowy i produkcję śluzu
- flora fizjologiczna
- odruch kaszlu i kichania
- kom fagocytarne, lizozym, białka ukł dopełniacza i IgA w śluzie nabłonka migawkowego
Flora fizjologiczna górnych dróg oddechowych
- Streptococcus viridans
- Neisseria sp. (niepatogenne)
- Staphylococcus sp. koagulazo(-)
- Corynebacterium sp. dyfteroidy
- Haemophilus sp. z wyjątkiem H. influenzae
- Candida sp
- bakterie beztlenowe nieprzetrwalnikujące -> Peptostreptococcus, Acinetomyces, Eubacterium, Prevotella, Veilonella, Porhyromonas, Bacterioides sp.
Czynniki sprzyjające ZUO
- przerwanie ciągłości tkanek wyściełające górne drogi oddechowe
- upośledzenie działania nabłonka rzęskowego spowodowane czynnikami fizycznymi, chemicznymi, wadami anatomicznymi lub zaburzeniami czynnościowymi
- pierwotne lub wtórne zaburzenia odporności
- choroby przewlekłe -> astma, POCHP, choroby alergiczne, mukowiscydoza
- niedrożność dróg oddechowych i stany zwiększające ryzyko zachłyśnięcia
- inwazyjne zabiegi
- leki
- zła higiena jamy ustnej i rozległa próchnica
- wiek
- epidemiczne rozprzestrzenianie
- nosicielstwo
Drogi rozprzestrzeniania się ZUO
- kropelkowa/powietrzno-kropelkowa
- wziewna/inhalacyjna
- kontakt bezpośredni
- ciągłość naczyń limfatycznych
- kontakt bezpośredni
- hematogenna
Podział ZUO ze względu na czynnik etiologiczny
- wirusowe
- bakteryjne (typowe/atypowe)
- grzybicze
- pierwotniakowe
Podział ZUO ze względu na lokalizację zakażenia
- górnych dróg oddechowych -> nos, gardło, krtań (powyżej), migdałki, zatoki oboczne nosa, ucho środkowe
- dolnych dróg oddechowych -> krtań (poniżej), tchawica, oskrzela, płuca
Podział ZUO ze względu na przebieg kliniczny
- ostre i przewlekłe
- pierwotne i wtórne
Podział ZUO ze względu na miejsce nabycia
- pozaszpitalne
- szpitalne
Umiejscowienie ostrych wirusowych ZUO
nos, gardło, krtań, tchawica, oskrzela, zatoki, ucho środkowe
Umiejscowenie ostrych bakteryjnych ZUO
migdałki podniebienne, ucho środkowe, nagłośnia
Co jest najczęściej czynnikiem etiologicznym ZUO?
bakterie tlenowe i beztlenowe -> charakter mieszany
Jakie umiejscowenie jest najczęstrzych przewlekłych ZUO?
ucho środkowe i/lub zatoki przynosowe
Jakie wirusy najczęściej powodują ZUO?
- Rhinowirusy, Adenowirusy, Echowirusy, wirusy Coxackie (choroby przeziębieniowe)
- Coronawirusy (SARS, MERS, COVID-19)
- RSV
- CMV (cyromegalia)
- EBV (mononukleoza zakaźna)
- Influenzavirus (grypa)
- Parainfluenzavirus (paragrypa)
- Morbilivirus (odra)
Jaki jest charakterystyczny skutek zakażenia SARS-Cov2?
zespół ostrej niewydolności oddechowej
Najważniejsze bakteryjne czynniki etiologiczne ZUO
- Streptococcus pyogenes (angina, szkarlatyna)
- Streptococcus pneumoniae
- Haemophilus influenzae
- Staphylococcus aureus
- Moraxella catarrhalis
- Mycobacterium tuberculosis (gruźlica)
- Corynebacterium diptheriae (błonica)
- Bordetella pertussis (krztrusiec)
Czynniki etiologiczne ZUO pozaszpitalnych
- Streptococcus pneumoniae
- Haemophilus influenzae
- Moraxella catarrhalis
Czynniki etiologiczne ZUO przewlekłych/ zaostrzonych
- Streptococcus pneumoniae
- Haemophilus influenzae
- Moraxella catarrhalis
- Staphylococcus aureus
- Enterobacteriaceae, Pseudomonas
- Beztlenowce nieprzetrwalnikujące -> Peptostreptococcus, Bacterioides, Fusobacterium)