Zakażenia skóry Flashcards
jakie są mechanizmy obronne skóry?
- zawartość strukturalna
- kwaśny odczyn (pH 4,7-5,6)
- naturalna mikroflora
- stałe złuszczanie się warstwy rogowej
- prawidłowa czynność gruczołów wydzielniczych
- powierzchniowe wysychanie
- lizozym
podział mikroflory skóry
flora stała
flora przejściowa
jakie główne grupy drobnoustrojów należą do mikroflory skóry?
- ziarenkowce G(+)
- pałeczki G(+)
- drożdżaki
jakie bakterie należą do ziarenkowców G(+) mikroflory skóry?
Micrococcus sp.
gronkowce koagulazo (-) - CNS np. Staphylococcus epidermidis
paciorkowce zieleniące np. Streptococcus viridans
jakie bakterie należą do pałeczek G(+) mikroflory skóry?
- tlenowe: Corynebacterium sp. (tzw. maczugowce rzekome)
- beztlenowe: Peptostreptococcus, Cutibacterium (Propionibacterium)
Jakie grzyby należą do drożdżaków mikroflory skóry?
Malassezia (Pityrosporum - niewielka część flory)
Candida sp. (skóra okolic wilgotnych)
Jakie są czynniki ryzyka zakażeń skóry?
- przerwanie ciągłości skóry
- osłabienie mechanizmu tzw. obrony miejscowej (nieprawidłowe rogowacenie, nadmierna potliwość, wzmożony łojotok)
- współistnienie chorób ogólnoustrojowych
- stany ogólnego wyniszczenia
- leki: antybiotyki, przeciwzapalne, immunosupresyjne, chemioterapia nowotworów
- zaniedbania higieniczne, zaburzenia odporności
jakie stany chorobowe szczególnie predysponują do zakażeń skóry i tkanek miękkich?
- choroby nieinfekcyjne skóry np. wyprysk kontaktowy, atopowe zapalenie skóry, łuszczyca
- przewlekłe niedokrwienie kończyn, zakrzepica, miażdżyca, upośledzony drenaż limfatyczny, cukrzyca, obecność wszczepów naczyniowych i ortopedycznych, otyłość
etiologia zapalenia skóry/tkanki podskórnej + jakie choroby wywołują
Staphylococcus aureus –> zapalenie mieszków włosowych, figówka, czyrak, ropnie mnogie niemowląt, liszajec zakaźny, niesztowica
Streptococcus pyogenes –> róża, liszajec zakaźny, niesztowica
jaki jest podział zakażeń gronkowcowych wywołanych przez szczepy wytwarzające eksfoliatynę?
postać miejscowa –> zapalenie pęcherzykowe i złuszczające skóry noworodków/liszajec pęcherzykowy
postać uogólniona –> gronkowcowy zespół poparzonej skóry = SSSS (Staphylococcal scalded skin syndrom), choroba Rittera
co to jest eksfoliatyna?
toksyna epidermolityczna
etiologia zapalenia tkanki łącznej
Streptococcus pyogenes
Staphylococcus aureus
Jaki jest podział martwiczego zapalenia tkanek miękkich?
Typ I –> etiologia mieszana (bakterie beztlenowe i tlenowe)
Typ II –> Streptococcus pyogenes
Typ III –> Clostridium perfringens
jakie są konsekwencje martwiczego zapalenia tkanek miękkich?
Prowadzi do zapalenia naczyń i zakrzepicy, a w konsekwencji do niedokrwienia tkanek i ich martwicy
Które martwicze zapalenia tkanek należą do typu 1? + co je wywołuje
- postępująca zgorzel o etiologii mieszanej: Staphylococcus aureus, Staphylococcus epidermidis, Peptostreptococcus sp., Bacterioides sp.
- zapalenie okolicy okołoodbytniczej: Enterobacteriaceae, Pseudomonas aeruginosa, Enterococcus sp., Staphylococcus sp., Clostridium sp., Bacterioides sp., Peptostreptococcus sp.
Jakie są martwicze zapalenia tkanek miękkich typu 2? + co je wywołuje
zgorzel paciorkowcowa: Streptococcus pyogenes
Jakie są martwicze zapalenia tkanek miękkich typu 3? + co je wywołuje
zgorzel gazowa: Clostridium perfringens
Jakie rany mogą ulec zakażeniu?
pooperacyjne
oparzeniowe
przewlekłe zmiany skóry: odleżyny, owrzodzenia towarzyszące chorobom naczyń żylnych
etiologia zakażeń ran pooperacyjnych
- Staphylococcus aureus
- Staphylococcus epidermidis –> zakażenia związane z obecnością wszczepu
- Streptococcus pyogenes, Enterococcus sp., Enterobacteriaceae np. E. coli, Klebsiella sp.
- Pseudomonas aeruginosa –> zakażenia powierzchowne
- Bacterioides fragilis, Peptostreptococcus sp., Fusobacterium sp. –> zakażenia głębokie, głównie po zabiegach na przewodzie pokarmowym i ginekologicznych
Po jakich rodzajach zabiegów chirurgicznych Staphylococcus aureus jest najczęstszym czynnikiem etiologicznym zakażenia?
- związane z przeszczepem narządu, lub umieszczeniam ciała obcego (implant/proteza)
- kardiochirurgiczne
- naczyniowe
- neurochirurgiczne
- torakochirurgiczne
- okulistyczne
- ortopedyczne
- operacje w obrębie głowy i szyi
Po jakich rodzajach zabiegów chirurgicznych gronkowce koagulazo (-) są najczęstszym czynnikiem etiologicznym zakażenia?
- związane z przeszczepem narządu, lub umieszczeniam ciała obcego (implant/proteza)
- kardiochirurgiczne
- naczyniowe
- neurochirurgiczne
- torakochirurgiczne
- okulistyczne
- ortopedyczne
Po jakich rodzajach zabiegów chirurgicznych pałeczki G(-) są najczęstszym czynnikiem etiologicznym zakażenia?
- okulistyczne
- operacje w obrębie przewodu pokarmowego:
- pęcherzyk i drogi żółciowe (E. coli, Klebsiella pneumoniae)
- żołądek i dwunastnica
- proksymalny i dystalny odcinek jelita cienkiego
- jelito grube
- ortopedyczne
- ginekologiczno-położnicze
Po jakich rodzajach zabiegów chirurgicznych Streptococcus sp. jest najczęstszym czynnikiem etiologicznym zakażenia?
- okulistyczne
- operacje w obrębie głowy i szyi
Po jakich rodzajach zabiegów chirurgicznych Enterococcus sp. jest najczęstszym czynnikiem etiologicznym zakażenia?
- operacje w obrębie przewodu pokarmowego: pęcherzyk i drogi żółciowe
- ginekologiczno-położnicze
Po jakich rodzajach zabiegów chirurgicznych beztlenowce (Bacterioides spp.) są najczęstszym czynnikiem etiologicznym zakażenia?
- operacje w obrębie przewodu pokarmowego:
- dystalny odcinek jelita cienkiego
- jelito grube
- ginekologiczno-położnicze
Po jakich rodzajach zabiegów chirurgicznych paciorkowce z grupy B (S. agalactiae) są najczęstszym czynnikiem etiologicznym zakażenia?
ginekologiczno-położnicze
Jaki materiał pobiera się do badań mikrobiologicznych przy zakażeniach ran pooperacyjnych powierzchownych?
wymaz z rany w miejscu nacięcia
Jaki materiał pobiera się do badań mikrobiologicznych przy zakażeniach ran pooperacyjnych głębokich?
wymaz pobrany (najlepiej śródoperacyjnie) na zestaw transportowy (badanie w kierunku bakterii tlenowych i beztlenowych)
jakie jest etiologia zakażeń ran odleżynowych?
- Pseudomonas sp.
- Enterobacteriaceae np. E.coli, Klebsiella sp.
- Staphylococcus aureus
- Enterococcus sp.
- beztlenowce nieprzetrwalnikujące (odleżyny w 3 i 4 fazie)
jaka jest etiologia zakażeń ran oparzeniowych?
- Staphylococcus aureus
- Streptococcus pyogenes
- Enterobacteriaceae (E.coli, Klebsiella sp.)
- pałeczki niefermentujące np. Pseudomonas, Acinetobacter
etiologia trądziku młodzieńczego
Propionibacterium acnes
etiologia promienicy
Acinetobacter israeli
etiologia różycy
Erysipelotrix rhusiopathiae
etiologia trądu
Mycobacterium leprae
etiologia wągliku (postaci skórnej)
bacillus anthracis
etiologia boleriozy
Borrelia burgdorferi
Jakie są podstawowe materiały do badań bakteriologicznych?
- ropa - aspirat
- wymaz ze zmiany skórnej/rany
- wydzielina z rany
- fragmenty tkanki/bioptat tkankowy
Co jest kryterium wyboru materiału do badań bakteriologicznych?
postać kliniczna zakażenia
Jakie są ogólne zasady pobierania materiału do badać bakteriologicznych?
- optymalne jest pobranie spiranu z rany lub fragmentu tkanki
- wymaz z rany nie zapewnia wykrycia wszystkich patogenów
- w przypadku ran oparzeniowych należy pamiętać, że powierzchnia rany oparzeniowej skolonizowana jest florą fizjologiczną pacjenta lub drobnoustrojami ze środowiska; drobnoustroje mogą występować w ranie w sposób nierównomierny, co wymaga pobrania próbek z kilku miejsc oparzenia
- w przypadku ran rozległych - wymaz pobierać z pogranicza i centralnej części rany
- w przypadku pobierania wymazów ze zmian głębokich, wskazane jest użycie dodatkowej wymazowi (bez podłoża transportowego) w celu wykonania preparatu bezpośredniego
- w przypadku głębokich zmian (szczególnie zamkniętych) należy pobrać materiał do badań w kierunku bakterii tlenowych i beztlenowych
- w przypadku inwazyjnej postaci zakażenia, do badań bakteriologicznych, dodatkowo należy pobrać krew
jaki powinien być maksymalny czas transportu materiałów pobranych do laboratorium?
max 2h
co się robi jak materiał nie może być przetransportowany w ciągu 2h?
należy umieszczać i przesłać materiały na podłożach transportowych (z wyjątkiem materiału przeznaczonego do wykonania preparatu)
w ciągu jakiego czasu należy przesłać do laboratorium materiał pobrany na wymazówkę na podłożu transportowym?
72h, a do czasu dostarczenia do laboratorium przechowywać w temperaturze pokojowej
jak pobierana jest skąpa wydzielina ropna?
pobierana na wymazówkę (zaleca się pobieranie dwóch wymazów, z których jeden jest przeznaczony do posiewu na podłoża hodowlane a drugi do wykonania preparatu bezpośredniego)
jak pobierana jest wydzielina ropna obfita?
pobierana strzykawką do jałowego pojemnika
Jak wykonywane są wymazy z ran powierzchownych?
Okolice rany oczyścić i odkazić dostępnym środkiem dezynfekcyjnym (np. 70% alkoholem) i pozostawić do wyschnięcia.
Pobrać materiał jałową wymazówką z pogranicza i centralnej części rany. Umieścić wymazówkę w opakowaniu z podłożem transportowym.
Jak wykonywane jest pobieranie materiału igłą i strzykawką?
Pobrać materiał poprzez punkcję do jałowej strzykawki.
Strzykawkę zamknąć jałową igłą z nasadką (nie zaginać).
Pobrany materiał przesłać do laboratorium w strzykawce umieszczonej w sterylnym pojemniku.
Jak wykonywany jest wymaz ze zmian pokrytych zaschniętą wydzieliną?
Obrzeże rany i jej górną powierzchnię przemyć 70% alkoholem etylowym i poczekać do wyschnięcia.
Jałowym skalpelem usunąć zaschniętą warstwę zewnętrzną.
Wprowadzić wymazówkę i pobrać materiał z jak najgłębszych warstw
Materiał umieścić w podłożu transportowym.
Jak wykonywany jest wymaz z rany oparzeniowej?
Oparzoną powierzchnię skóry oczyścić jałowym roztworem soli fizjologicznej.
Jeśli materiał pobierany jest wymazówką to należy dotrzeć jak najgłębiej do podstawy rany i pobrać materiał z kilku miejsc jednocześnie.
Jak wykonywany jest wymaz z rany odleżynowej?
Oczyścić ranę z resztek maści, ropy, martwych tkanek.
Ranę przemyć jałowym roztworem soli fizjologicznej, a następnie pobrać wymaz wprowadzając wacik jak najgłębiej do podstawy rany i pobrać ruchem obrotowym z jak największej powierzchni rany.
Wymazówkę umieścić w podłożu transportowym.
Jak pobierany jest aspirat/punktat?
Po odkażeniu skóry wkłuć igłę w miejsce najwyraźniej nasilonej reakcji zapalnej i zaaspirować płyn tkankowy do strzykawki.
Materiał umieścić w jałowym pojemniku.
jak pobierany jest materiał ze zmian głębokich - ropni zamkniętych?
nakłucie lub nacięcie ropnia; przed zabiegiem odkazić skórę 70%
alkoholem, pobierając odrzucić pierwszą partię ropy
jak pobierany jest materiał ze zmian głębokich - zmiany otwarte?
okolice zmiany ropnej należy przemyć jałową solą fizjologiczną, materiał pobrać z dna zmiany.
Jak pobierany jest materiał z ropni zamkniętych?
Skórę nad ropniem odkazić 70% alkoholem i pozostawić do
wyschnięcia
Nakłuć ropień strzykawką z igłą i zaaspirować wydzielinę
Strzykawkę zabezpieczyć jałową igłą z nasadką (nie zaginać) i umieścić w jałowym pojemniku
W przypadku głębokich zmian należy pobrać materiał do badań w kierunku bakterii tlenowych i beztlenowych (osobno!)
Dlaczego podczas pobierania wymazów z ropni głębokich wskazane jest użycie dwóch wymazówek?
jednej bez podłoża transportowego w celu wykonania preparatu bezpośredniego, drugiej w podłożu transportowym
Jak pobierane są wycinki tkanek?
Wycinek tkanki pobierany jest przez lekarza w trakcie zabiegu chirurgicznego przy pełnym znieczuleniu lub w znieczuleniu miejscowym.
Należy zastosować wymagane środki ochronne, a pobrany wycinek tkanki umieścić w jałowym pojemniku lub na podłożu transportowym.
Jeśli ilość materiału jest bardzo mała, należy umieścić go w jałowym pojemniku z jałową solą fizjologiczną.
Jak powinien przebiegać transport materiałów do badań bakteriologicznych?
Materiały należy dostarczyć jak najszybciej do laboratorium.
Jeżeli jest to niemożliwe, umieszczać i przesyłać materiały na
podłożach transportowych.
W przypadku ropnych zmian głębokich pobrany materiał należy tak zabezpieczyć, aby umożliwić wzrost bakterii beztlenowych (strzykawka z igłą zabezpieczoną gumowym korkiem i umieszczona w jałowym pojemniku lub podłoże transportowe!).
kiedy podczas terapii empirycznej stosowany jest antybiotyk skuteczny wobec S.aureus i S.pyogenes?
rana pojawiła się w ciągu 4 tyg. i zakażenie ma charakter umiarkowany
kiedy podczas terapii empirycznej stosowany jest antybiotyk skuteczny wobec S.aureus, S.pyogenes, beztlenowców i Enterobacteriaceae?
rana pojawiła się ponad 4 tyg. temu i zakażenie ma charakter umiarkowany
kiedy podczas terapii empirycznej stosowany jest antybiotyk skuteczny wobec S.aureus, S.pyogenes, beztlenowców, Enterobacteriaceae i Pseudomonas aeruginosa?
jeżeli zakażenie ma przebieg ciężki z objawami sepsy
Jakie antybiotyki są najczęściej stosowane w takich zakażeniach jak:
- zapalenie mieszków
- czyrak, czyraczność
- ropnie mnogie pach
- liszajec pęcherzykowy
- choroba Rittera
- liszajec zakaźny
- niesztowica?
Penicyliny oporne na penicylinazy
Penicylina + inhibitor
Cefalosporyny II generacji
Makrolidy
Klindamycyna
Mupirocyna (miejscowo)
Jaki antybiotyk stosowany jest przy róży?
penicylina - lek z wyboru
jaki antybiotyk stosowany jest przy martwiczym zapaleniu tkanki łącznej?
klindamycyna, penicylina, metronidazol, penicylina + inhibitor, cefalosporyny III generacji, wankomycyna, karbapenemy
Jaki antybiotyk stosowany jest przy trądziku młodzieńczym?
tetracykliny,erytromycyna,klindamycyna
Jaka jest etiologia wirusowych zakażeń skóry:
- ospa wietrzna i półpasiec
- opryszczka pospolita
- brodawki skórne
- mięczak zakaźny?
- Varicella-zoster virus (VZV)
- Herpes simplex virus 1 (HSV-1)
- Human papilloma virus (HPV)
- Molluscum contagiosum virus
Jaka jest etiologia grzybiczych zakażeń skóry:
- grzybica skóry gładkiej, owłosionej i paznokci
- grzybica skóry gładkiej i owłosionej
- grzybica skóry gładkiej
- grzybica skóry gładkiej i paznokci = kandydoza
- kryptokokoza
- aspergiloza?
- Trichophyton sp.
- Microsporum sp.
- Epidermophyton sp.
- Candida sp.
- Cryptococcus neoformans
- Aspergillus
Jakie są konsekwencje zakażeń dermatofitów?
wywołują silny odczyn zapalny skóry: guzowate nacieki zapalne, z pęcherzykami o treści ropnej
Jakie są etapy badania mykologicznego?
I etap - wykonanie preparatu bezpośredniego celem
stwierdzenia obecności elementów morfotycznych grzybni
II etap - hodowla na podłożach wybiórczych (do 4-ch tygodni) umożliwiająca identyfikację grzyba do gatunku
Jakie są materiały diagnostyczne do badań mykologicznych zakażeń skórnych?
- zeskrobiny ze skóry
- włos razem z cebulką włosową
- zeskrobiny ze zmienionego paznokcia lub opiłki
Preparat bezpośredni jest podstawą do wdrożenia leczenia w przypadku jakich grzybic?
wywołanych przez dermatofity lub grzyby pleśniowe
Posiew jest podstawą do wdrożenia leczenia w przypadku jakich grzybic?
wywołanych przez drożdżaki
