GRZYBY Flashcards
które dermatofity należą do czynników etiologicznych grzybic powierzchownych?
Trichophyton sp
Microsporum sp
Epidermophyton sp
które drożdżaki należą do czynników etiologicznych grzybic powierzchownych?
Candida sp
Cryptococcus neoformans
Malassezia sp
które grzyby pleśniowe/strzępkowe należą do czynników etiologicznych grzybic powierzchownych?
Aspergillus sp
jak nazywają się choroby wywoływane przez dermatofity?
dermatofitozy/dermatomykozy
jaka jest charakterystyczna zdolność dermatofitów?
zdolność do rozkładu i asymilacji keratyny (keratynolityczność i keratynofilność)
jaki jest podział dermatofitów ze względu na ich naturalne siedlisko?
- antropofilne - zakażają głównie ludzi i przenoszą się z człowieka na człowieka; rzadko spotykane u zwierząt czy w glebie
- zoofilne - pierwotne pasożyty skóry zwierząt; mogą być przenoszone na ludzi wywołując grzybice odzwierzęce; często izolowane z gleby
- geofilne - występują w glebie (rozkładają keratynowe resztki zwierzęce – pióra, rogi, skóra zwierząt; w większości niepatogenne; niektóre mogą kolonizować futro, sierść zwierząt, powodując zakażenia u ludzi
jaka jest różnica między dermatomykozami spowodowanymi przez dermatofity antropofilne a tymi wywołanymi przez dermatofity zoofilne?
Dermatofity zoofilne, w odróżnieniu od dermatofitów antropofilnych, powodują zmiany skórne o znacznie większym odczynie zapalnym niż dermatofity antropofilne
które dermatofity należą do antropofilnych?
- Microsporum audoinii
- Trichophyton rubrum
- Trichophyton violaceum
- Trichophyton tonsurans
- Trichophyton schoenleinii
które dermatofity należą do zoofilnych?
- Microsporum canis
- Trichophyton verrucosum
- Trichophyton mentagrophytes
które dermatofity należą do geofilnych?
Microsporum cookei
jakie są drogi zakażenia dermatofitami?
- Bezpośredni kontakt z grzybem (zarodniki, artrokonidia) w glebie czy zakażającym/kolonizującym człowieka czy zwierzę
- Pośredni kontakt – przez skażone maty gimnastyczne, pokrycia podłóg, publiczne łaźnie, wspólne użytkowanie obuwia, odzieży, grzebieni, szczotek do włosów, ręczników itp.
dermatofity którego rodzaju atakują skórę, włosy i paznokcie?
Trichophyton
dermatofity którego rodzaju atakują skórę i włosy?
Microsporum
dermatofity którego rodzaju atakują skórę i paznokcie?
Epidermophyton
jakie gatunki Trichophyton powodują zakażenia powierzchowne?
- T. mentagrophytes
- T. rubrum
- T. schoenleinii
które gatunki Microsporum powodują zakażenia powierzchowne ?
- M. canis
- M. violaceum
- M. audouinii
które gatunki Epidermophyton powodują zakażenia powierzchowne?
- E. floccosum
czym jest onychomykoza?
zakażenie paznokci wywołane dermatofitami
jaka jest najczęstsza etiologia grzybic głowy u dzieci w Europie oraz u dzieci w Ameryce Północnej? najczęstsza etiologia ze względu na położenie geograficzne
- Microsporum canis (z) – w Europie
- T. tonsurans (a) – Ameryka Północna
jaka jest najczęstsza etiologia grzybicy stóp dorosłych w Europie Północnej?
Trichophyton rubrum (a)
jaka jest najczęstsza etiologia grzybicy tułowia Europie Południowej?
Microsporum canis (z)
Podsumowanie: jakie mamy najważniejsze gatunki Trichophyton?
- T. rubrum (a)
- T. mentagrophytes (a)
- T. violaceum (a)
- T. tonsurans (a)
- T. schoenleinii (a)
który gatunek Trichophyton jest najczęstszą etiologią zakażeń?
T. rubrum
Które z Trichophyton atakują skórę paznokcie i włosy?
T. mentagrophytes, T. rubrum, T. violaceum
Które z Trichophyton atakuje skórę na tułowiu i włosy na głowie?
T. tonsurans
jaki jest dominujący czynnik etiologiczny grzybicy stóp w krajach rozwiniętych klimatu umiarkowanego?
T. rubrum
jakie choroby wywołuje Trichophyton?
*Grzybica strzygąca skóry
*Grzybica stóp
*Grzybica głęboka skóry
*grzybica strzygąca owłosionej skóry głowy
*grzybica brody
*Grzybica woszczynowa - trwałe wyłysienie po wyleczeniu
*grzybica paznokci
jaka jest etiologia grzybicy strzygącej skóry?
Trichophyton violaceum, T. tonsurans
jaka jest etiologia grzybicy stóp (Trichophyton)?
Trichophyton mentagrophytes, T.rubrum
jaka jest etiologia grzybicy głębokiej skóry?
Trichophyton mentagrophytes
jaka jest etiologia grzybicy strzygącej owłosionej skóry głowy?
Trichophyton violaceum, T. tonsurans,
T. mentagrophytes (grzybica strzygąca głęboka)
jaka jest etiologia grzybicy brody?
T. mentagrophytes
jaka jest etiologia grzybicy woszczynowej?
Trichophyton schoenleinii
jaka jest etiologia grzybicy stóp? Trichophyton
Trichophyton rubrum, T. mentagrophytes
Podsumowanie: jakie mamy najważniejsze gatunki Microsporum?
- M. audouinii (a)
- M. canis (z)
- M. gypseum (g)
jaki gatunek jest najczęstszą etiologią zakażeń wśród Microsporum? + jaka to choroba
M. canis - grzybica głowy
jakie choroby wywołują Microsporum?
- grzybica drobnozarodnikowa
jaka jest etiologia grzybicy drobnozarodnikowej?
Microsporum canis, M.audouinii
Podsumowanie: jaki jest najważniejszy gatunek Epidermophyton?
E. floccosum (a)
jakie są najważniejsze gatunki Candida (drożdżaki)?
- Candida albicans (flora fizjologiczna)
- Candida krusei
- Candida glabrata
- Candida tropicalis
- Candida parapsilosis
jakie są jeszcze inne istotne rodzaje drożdżaków oprócz Candida?
- Cryptococcus spp.
- Trichosporon spp.
- Malassezia
co kolonizują Candida sp?
Bezobjawowo kolonizują przewód pokarmowy, jamę ustną i drogi rodne dość powszechne, zajmują błony śluzowe, skórę, paznokcie
wśród jakich grup wiekowych najczęściej zachodzi kolonizacja szczepami C.albicans?
najczęściej u małych dzieci i starszych osób (protezy, aparaty nazębne, nowotwory, cukrzyca czy zakażenie HIV)
jaką charakterystyczną cechę mają Candida sp.?
wykazują dimorfizm - występują w postaci komórek owalnych lub tworzą wypustki (pseudomycelium)
jaka jest droga zakażenia Candida sp.?
patogen oportunistyczny
zakażenia endogenne
!wyjątek - zakażenia engzogenne noworodków! (od matki)
jakie zakażenia powierzchowne błon śluzowych wywoływane są przez Candida sp.?
- Kandydoza pochwy i sromu
- Kandydoza jamy ustnej
jakie zakażenia powierzchowne skóry i jej przydatków wywoływane są przez Candida sp.?
- Kandydoza fałdów skóry,
- Pieluszkowe zapalenie skóry
- Kandydoza mieszków włosowych (broda)
- Kandydoza paznokci i wałów paznokciowych –C.albicans, C.parapsilosis
- Ziarniniak drożdżakowy –na skórze twarzy i głowy u dzieci z zaburzeniami odporności i endokrynologicznymi
jakie są kandydozy narządowe (głębokie) i uogólnione (rozsiane)?
- Dróg rodnych- C.albicans (80%), C.glabrata
- Dróg oddechowych
- Ośrodkowego układu nerwowego (u wcześniaków, pacjentów zakażonych HIV)
- Otomykoza (zakażenie w obrębie przewodu słuchowego zewnętrznego)– C.albicans, C. tropicalis
- Przewodu pokarmowego
- Kandydemia–rozsiewanie grzybów drogą krwi w zakażeniach głębokich, które prowadzi do uogólnienia zakażenia (głównie chorzy z neutropenią, po zabiegach chirurgicznych, z nowotworami, po antybiotykoterapii)
jakie są najczęstsze czynniki etiologiczne zakażeń błon śluzowych wśród rodzaju Candida?
C. albicans,
C.aureus
C. tropicalis
C.gablata
czynniki ryzyka zakażeń Candida sp.?
- narażenie na wilgoć
- otyłość
- cukrzyca
- niedobory immunologiczne
- chemioterapia
- stosowanie steroidów i antybiotyków
które gatunki przynależą do grzybów oportunistycznych wywołujących grzybice układowe?
- Cryptococcus neoformans
- Candida sp. -
- Aspergillus sp.
- Mucor sp.
- Fusarium sp.
które gatunki grzybów przynależą do grzybów dymorficznych wywołujących grzybice układowe?
Histoplasma capsulatum, Blastomyces dermatidis, Coccidiomyces immitis
jaki jest najważniejszy gatunek Cryptococcus?
Cryptococcus neoformans (szczepy otoczkowe)
jaki jest rezerwuar Cryptococcus?
wydaliny ptaków (gołębie)
jaka jest droga zakażenia Cryptococcus?
inhalacja komórek grzyba (zakażenie egzogenne)
jakie choroby wywołuje Cryptococcus neoformans?
Kryptokokozy:
-płuc
-OUN (ZOMR)
-fungemia
-skóry i tk miękkich
-zapalenia kości
do diagnostyki jakiej choroby jest wykorzystywane wykrywanie zakażenia C. neoformans?
Choroba wskaźnikowa do rozpoznania AIDS
co kolonizuje Trichosporon?
Mogą przejściowo kolonizować układ oddechowy i pokarmowy
jakie zakażenia wywołuje Trichosporon?
- Biała piedra (Piedra alba) - zakażenie włosów (grzyb wewnątrz i na łodydze włosa powodując łamliwość) – Ameryka Pd., Afryka, Azja
- Wyprzenia w fałdach skóry
- Grzybica paznokci
- Grzybica podudzi
- Otomykoza (zakażenie w obrębie przewodu słuchowego zewnętrznego)
- Trichosporonozy inwazyjne – fungemia i zmiany wielonarządowe (pacjenci z upośledzoną odpornością)
- Alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych
jaki jest najważniejszy gatunek Malessezia?
Malassezia furfur
czy malassezia furfur jest florą fizjologiczną?
składnik mikrobioty skóry, głównie skóry owłosionej głowy, twarzy i górnej części tułowia - miejsca zwiększonego widzialnia łoju
jakie grupy wiekowe najczęściej są kolonizowane przez Malassezia furfur?
młodzi dorośli po okresie dojrzewania
jakie choroby wywołuje Malassezia furfur?
łupież pstry
jakie są czynniki ryzyka zakażeniem Malassezia furfur?
- zaburzenia hormonalne (rola androgenów)
- nieodpowiednia dieta
- zaburzenia emocjonalne, nadmierny stres
- predyspozycje genetyczne
jakie są najważniejsze rodzaje grzybów strzępkowych?
*aspergillus
*penicillium
*fusarium
*mucor
jakie są najważniejsze gatunki Aspergillus?
- Aspergillus fumigatus
- Aspergillus terreus
- Aspergillus flavus
- Aspergillus niger
przyczyną jakiego zjawiska w przyrodzie jest Aspergillus sp.?
pleśnienia warzyw i owoców
jakie jest rezerwuar Aspergillus?
w placówkach medycznych – skażona żywność, woda, rośliny, wilgotne tynki, wykładziny, zanieczyszczone przewody wentylacyjne i klimatyzacyjne
jaka jest droga zakażenia Aspergillus?
- Wziewna (układ oddechowy – główne wrota zakażenia)
- droga pokarmowa (rzadziej)
- przez uszkodzoną skórę/śluzówki (rzadziej)
jakie zakażenia inwazyjne wywołuje Aspergillus?
*aspergiloza rozsiana
*aspergiloza płuc
u pacjentów chorych na białaczki, po przeszczepach szpiku kostnego i narządów, chorych na AIDS
jakie inne choroby wywoływane są przez Aspergillus?
*Grzybniak kropidlakowy – u pacjentów z jamami pogruźliczymi, zmianami towarzyszącymi sarkoidozie
*Zakażenia skóry i paznokci – u pacjentów immunokompetentnych
*Alergiczna aspergiloza oskrzelowo-płucna – w wyniku przewlekłej ekspozycji na antygeny Aspergillus; dotyczy pacjentów atopowych, astmatyków
jakie są najczęstsze gatunki Aspergillus izolowane z zakażeń?
- A.fumigatus (najbardziej patogenny)
- A.flavus
- A.niger
gdzie w przyrodzie występują Fusarium?
*w glebie, znajduje się na roślinach (ryż, fasola, soja, nasiona)
*w szpitalu – w systemach klimatyzacyjnych
jakie są wrota zakażeń Fusarium?
- uszkodzona skóra
- drogi oddechowe
- układ pokarmowy
do czego ma powinowactwo Fusarium?
do naczyń krwionośnych– zakrzepy, martwica tkanek
jakie choroby wywołuje fusarium?
- Zakażenia rogówki (uwaga soczewki kontaktowe!)
- Powierzchniowe zakażenia skórne, podskórne (po bezpośrednim urazie), paznokci
- Zakażenia układowe– płuc (droga wziewna)
- Zakażenia rozsiane – u chorych z grup ryzyka
jacy pacjenci należą do grupy ryzyka zakażeń Fusarium?
chorzy hematoonkologiczni, z neutropenią, po przeszczepie szpiku (śmiertelność 50-80%,
a u chorych z neutropenią 100%)
jakie są czynniki wirulencji Fusarium?
*mikotoksyny - wywołują supresję odpornościowej odpowiedzi humoralnej i komórkowej
*adhezja
jakie choroby są wywoływane przez Mucor?
- mukormykoza nosowo-mózgowa
- m.płucna
- m.przewodu pokarmowego
- m.skóry
- m. rozsiana u chorych z czynnikami predysponującymi
jakie są czynniki ryzyka zakażeń Mucor?
- nieuregulowana cukrzyca
- inne postacie kwasicy metabolicznej
- oparzenia
- nowotwory
co to znaczy ze grzyb jest dimorficzny?
mogą występować w formie drożdżowej (czyli jako blastospory) lub w postaci mycelialnej (czyli jako strzępki);
Dimorfizm zależny od temperatury (forma drożdżowa w zakażonym organizmie, forma nitkowata w środowisku)
jaka jest droga zakażenia grzybami dimorficznymi?
droga wziewna – kurz z elementami grzybów
jaka chorobę wywołuje Histoplasma capsulatum?
histoplazmozę – chorobę układu fagocytarnego
jakie choroby wywołuje Blastomyces dermatidis?
odczyny ziarniniakowe i ropnie w płucach, tworzenie jam – przypominają gruźlicę; w następstwie – zakażenie skóry (brodawki, owrzodzenia, grudki); pozostają po wygojeniu blizny.
jakie choroby wywołuje Coccidioides immitis?
Zmiany w płucach podobne do zakażenia B. dermatidis.
jakie materiały są pobierane do badań w kierunku diagnostyki mykologicznej grzybic powierzchownych?
*zeskrobiny ze skóry
*włos razem z cebulką włosową
*zeskrobiny ze zmienionego paznokcia lub opiłki
*zeskrobiny ze zmian śluzowych lub wymaz
*zeskrobiny lub wymaz ze zmian śluzówkowych
jakie są metody diagnostyki grzybic powierzchownych?
*lampa wood’a
*preparat bezpośredni w KOH z DMSO (dimetylosulfotlenek)
*hodowla na podłożu sztucznym Sabouraud Dextrose
* mikrohodowla na szkiełku mikroskopowym
* testy identyfikacyjne wyhodowanych grzybów
do diagnostyki jakich zakażeń jest stosowane lampa Wood’a?
Microsporu (M.canis)
jakie struktury grzybicze mogą być widoczne w mikwrohodowli na szkiełku mikroskopowym?
- mikro i makrokonidie
- chlamydospory C.albicans oraz C.dubliniensis
jakie materiały do badań są pobierane w kierunku diagnostyki mykologicznej grzybic układowych?
*krew
*PMR
*mocz ze środkowego strumienia
* płyny ustrojowe - płyn otrzewnowy, płyn stawowy
*materiał ropny
*plwocina
*BAL
*szpik kostny
*tkanki
jakie są metody diagnostyki grzybic układowych?
*mikroskopia bepośrednia
*hodowlana podłożu Sabouraud i identyfikacja grzyba
*badanie profilu lekooporności grzyba
* testy serologiczne wykrywające antygeny grzyba w materiale klinicznym lub przeciwciała
*odczyny serologiczne
jakie są wykonywane odczyny serologiczne w diagnostyce mykologicznej?
- wykrywanie antygenów - lateksowy test aglutynacyjny (Cryptococcus)
- wykrywanie przeciwciał - ELISA, Immunofluorescencja, OWD
jak długa jest inkubacja hodowli grzybów pleśniowych, a jaka w przypadku dermatofitów?
5 dni - pleśniowe
4 tyg. - dermatofity
jaka powinna być stosowana temperatura do hodowli grzybów?
25-30°C, grzyby dimorficzne 25°C i 37°C
jak identyfikuje się C.albicans?
- chlamydospory w mikwrohodowli
- test na filamentację
jakie chemioterapeutyki przeciwgrzybicze należą do antymetabolitów?
Flucytozyna
jakie może być niepożądane działanie Flucytozyny?
hepatotoksyczność
jakie chemioterapeutyki przeciwgrzybicze należą do azoli?
Flukonazol
Ketokonazol
Worykonazol
wobec jakich grzybów nie aktywne są azole?
Aspergillus, Fusarium, C.krusei, C.gablata
jakie może być niepożądane działanie Ketokonazolu?
hepatotoksyczność
jakie chemioterapeutyki przeciwgrzybicze należą do echinokandydów?
kaspofurgina
wobec jakich grzybów nie aktywne są echinokandydy?
Cryptococcus, Trychosporon, Fusarium
jakie chemioterapeutyki przeciwgrzybicze należą do polienów?
Amfoteracyna B
Nystatyna (działanie miejscowe)
jakie może być działanie niepożądane nystatyny?
Hypokalemia, nefrotoksyczność
jakie chemioterapeutyki przeciwgrzybicze należą do allyloamin?
terbinafina
jakie mykotoksyny są wytwarzane przez niektóre gatunki grzybów?
*Aflatoksyna
*Cytrinina
*Fumonizyny
*Ochratoksyna
*Trichoteceny
przez grzyby jakiego rodzaju wytwarzana jest aflatoksyna?
Aspergillus
jakie działanie wykazuje aflatoksyna?
hepatotoksyczna i rakotwórcza
przez grzyby jakiego rodzaju wytwarzana jest cytrynina?
Penicylinum, Aspergillus
jakie działanie wykazuje cytrynina?
nefrotoksyczne
przez grzyby jakiego rodzaju wytwarzane są Fumonizyny?
Fusarium
jaką jednostkę chorobową wywołują fumonizyny?
rak przełyku
przez grzyby jakiego rodzaju wytwarzana jest ochratoksyna?
Penicillinum, Aspergillus
jakie działanie wykazuje ochratoksyna?
nefrotoksyczność
co powodują trichoteceny?
- uszkodzenie szpiku kostnego
- żywieniowa toksyczna aleukia