zakażenia układu nerwowego Flashcards
dla jakich substancji przepuszczalna jest bariera krew-mózg?
substancji lipofilnych -> glukoza, tlen, dwutlenek węgla
w jakich miejscach OUN nie występuje bariera krew mózg?
w tylnym płacie przysadki mózgowej i komorach mózgu
Co nie przechodzi przez barierę krew mózg?
bakterie i antybiotyki
jakie są mechanizmy obrony OUN?
bariera krew mózg
kom mikrogleju
IgG i inne immunoglobuliny w płynie mózgowo-rdzeniowym
Czy OUN ma florę fizjologiczną?
nie -> układ jałowy
jakie trzy najważniejsze bakterie atakują OUN?
Neisseria meningitidis
Haemophilus influenzae
Streptococcus pneumoniae
co kolonizują bakterie wywołujące zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych?
nosogardziel
co lekarz musi zrobić jak zdiagnozuje ZOMR?
zgłosić to
jakie bakterie przechodzą przez łożysko i atakują OUN?
Treponema pallidum
Listeria monocytogenes
jakimi bakteriami jest najbardziej prawdopodobne zakażenie po zabiegach chirurgicznych?
zakażenia bakteriami ze skóry -> maczugowce, gronkowce
jakie są czynniki ryzyka zakażeniami OUN?
-wiek – bardziej narażone osoby starsze i noworodki
-wcześniactwo, przedłużony poród (50% kobiet ciężarnych jest skolonizowanych S.agalactiae) –
dłuższa ekspozycja na tę bakterię (może też powodować zapalenie płuc i posocznicę)
-anatomiczne wady wrodzone ułatwiające wniknięcie drobnoustrojów
-matka będąca nosicielką – przekazanie dziecku z mlekiem lub przez łożysko
-immunoniekompetencja (AIDS, leki immunosupresyjne, wrodzone niedobory odporności)
-przebyte urazy głowy, zabiegi neurochirurgiczne
-zakażenia układu oddechowego
-przebywanie w środowiskach zamkniętych
-związane z czynnikiem chorobotwórczym – obecność antygenów otoczkowych, zjadliwość
jakie mogą występować postaci zakażenia OUN?
- ZOMR - zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych (meningitis)
- encephalitis
- meningoencephalitis
- miejscowe ropnie
- podrażnienie opon mózgowo-rdzeniowych (meningismus) - dur brzuszny, leptospiroza
jakie mogą być drogi zakażenia OUN?
- ktriopochodna
- przez ciągłość
- przez bezpośredni kontakt
kiedy może zachodzić zakażenie drogą krwiopochodną?
najczęściej organy dobrze ukrwione (jama nosowo-
gardłowa, płuca, nerki, zastawki serca, rana pępkowa, przewód pokarmowy – zapalenie otrzewnej);
w przypadku nosicielstwa lub innej infekcji
kiedy może zachodzić zakażenie drogą przez ciągłość ?
infekcja okolic mających bliski kontakt z OUN (zatoki oboczne nosa, zapalenia
okołozębowe, zapalenia ucha)
kiedy może zachodzić zakażenie drogą przez bezpośredni kontakt?
droga egzogenna; przedostanie się drobnoustrojów bezpośrednio do
OUN (uraz, operacja, rana chirurgiczna, po drenażu „shunt” (PMR odprowadzany z komór cewnikiem
umieszczonym pod skórą do otrzewnej, u osób z wodogłowiem)
jaki jest NAJCZĘSTSZY czynnik etiologiczny ropnego/septycznego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych?
Neisseria meningitidis
jaki jest czynnik etiologiczny ropnego/septycznego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych u NOWORODKÓW?
Streptococcus agalactiae
Escherichia coli K1
Klebsiella pneumonie
Listeria monocytogenes
jaki jest czynnik etiologiczny ropnego/septycznego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych u NIEMOWLĄT I MAŁYCH DZIECI?
Neisseria meningitidis
Haemophilus influenzae
Streptococcus pneumoniae
rzadko Listeria monocytogenes i Streptococcus agalactiae
jaki jest czynnik etiologiczny ropnego/septycznego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych u DZIECI STARSZYCH I DOROSŁYCH?
Częściej wirusy Coxackie A i B, ECHO, herpes, wirus świnki;
Neisseria meningitidis, Streptococcus pneumoniae
jaki jest czynnik etiologiczny ropnego/septycznego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych u LUDZI STARSZYCH?
Streptococcus pneumoniae
Listeria monocytogenes
Neisseria meningitidis
Enterobacteriaceae
Pseudomonas aeruginosa
Acinetobacter baumanii
Czy ZOMR można leczyć empirycznie?
tak, ponieważ jest prawdopodobna etiologia dla konkretnej grupy wiekowej
jakie są podstawowe objawy ZOMR?
pulsujący ból głowy
nudności
wymioty
gorączka
światłowstręt
przeczulica
senność
sztywność karku
jakie są objawy ZOMR u noworodków?
płaczliwość
brak łaknienia
przeczulica
rozdrażnienie
może być bez gorączki
BRAK OBJAWÓW OPONOWYCH
uwypuklenie i tętnienie ciemiączka
żółtaczka
wymioty
biegunka
jakie są objawy ZOMR u małych dzieci?
gorączka
wymioty
sztywność
bladość skóry
biegunka
jakie są objawy ZOMR u starszych dzieci i dorosłych?
gorączka
ból głowy (związany ze wzrostem ciśnienia śródczaszkowego)
nudności
wymioty
OBJAWY OPONOWE
apatia/nerwowość
przeczulica
wysypka
światłowstręt
jakie są objawy ZOMR u osób starszych?
niespecyficzne
ospałość
apatia
gorączka
Jakie wyróżniamy objawy oponowe?
*objaw Brudzińskiego – odruchowe zgięcie kończyn dolnych podczas próby dotknięcia brodą klatki
piersiowej
*objaw Kerniga – mięśnie kończyn dolnych stawiają opór podczas próby energicznego
wyprostowania kończyny w stawie kolanowym, zgiętej pierwotnie w stawie biodrowym i kolanowym
*objaw Flataua – podczas próby dotknięcia brodą klatki piersiowej źrenice rozszerzają się
*objaw Hermana – odruchowe zgięcie palucha przy zginaniu brody do klatki piersiowej
jaka jest etiologia inwazyjnej choroby meningokokowej?
Neisseria meningitidis
na co składa się inwazyjna choroba meningokokowa?
ZOMR + sepsa