zab społ lepsze? Flashcards
Zabezpieczenie społeczne (ujęcie węższe)
“Prewencja i łagodzenie skutków ubóstwa”
Zabezpieczenie społeczne (ujęcie szersze)
“Całokształt środków i działań państwa zabezpieczających obywateli przed niezawinionym niedostatkiem i gwarantujących minimum egzystencji”
Podstawowe ryzyka socjalne
Niezdolność do pracy ze względów zdrowotnych, utrata pracy, macierzyństwo, starość, zgon żywiciela rodziny
Główne założenia metody ubezpieczeniowej
“1. Tworzenie funduszu celowego,
2. Obowiązek ochrony wynika z art. 67 Konstytucji RP,
3. Składki pochodzą z dochodu narodowego,
4. Przymusowy charakter ubezpieczenia,
5. Świadczenia różnicowane według wkładu”
Cechy składki w metodzie ubezpieczeniowej
“1. Ustalana procentowo od funduszu płac lub indywidualnego przychodu,
2. Jest miarą udziału w tworzeniu dochodu,
3. Nie jest częścią wynagrodzenia za pracę”
Warunki świadczenia w metodzie ubezpieczeniowej
- Gwarancja ustawowa prawa do świadczenia,
- Niezależność od stanu majątkowego ubezpieczonego,
- Konieczność spełnienia warunków ustawowych
Główne cechy metody zaopatrzeniowej
- Powszechność systemu, 2. Finansowanie z budżetu, 3. Jednolitość świadczeń, 4. Ustawowe określenie świadczeń, 5. Administracja przez urzędy państwowe
Kryteria przyznawania świadczeń w metodzie zaopatrzeniowej
Potrzeby i zasługi
Cechy główne metody pomocowej
- Najstarsza forma zabezpieczenia społecznego, 2. Charakter uzupełniający, 3. Powszechność systemu, 4. Kryterium dochodowe, 5. Administracja przez organy lokalne
Źródła finansowania metody pomocowej
- Środki publiczne z podatków,
- Fundacje,
- Darowizny
Cechy świadczeń metody pomocowej
- Jednolite kwotowo,
- Na poziomie minimum egzystencji,
- Roszczeniowe po wydaniu decyzji
Jakie są trzy główne funkcje zabezpieczenia społecznego według C. Jackowiaka?
Ekonomiczna, społeczna i motywacyjna
Na czym polega funkcja ekonomiczna zabezpieczenia społecznego?
Gwarancja dostarczania przychodu utraconego w wyniku ryzyka socjalnego oraz redystrybucja dochodów
Jakie aspekty obejmuje funkcja społeczna zabezpieczenia społecznego?
Podnoszenie materialnego poziomu życia, niwelowanie różnic społecznych, zwiększanie bezpieczeństwa socjalnego, łagodzenie napięć społecznych
Co jest istotą funkcji motywacyjnej zabezpieczenia społecznego?
Kształtowanie pożądanych społecznie postaw i budowanie poczucia solidarności w ramach wspólnot ryzyka
Jak definiuje funkcje zabezpieczenia społecznego J. Piotrowski?
Zaspokajanie podstawowych potrzeb, podnoszenie materialnego i kulturalnego poziomu życia, korekta dochodu narodowego
Co to jest solidaryzm ubezpieczonych w systemie zabezpieczenia społecznego?
Odstąpienie od zasady proporcjonalności składki do rozmiarów indywidualnego ryzyka i oparcie wymiaru składki o składkę przeciętną
Gdzie w prawie znajduje się podstawa zasady solidaryzmu ubezpieczonych?
Można ją wywieść z przepisów Konstytucji (zwłaszcza z Preambuły) i ustawy systemowej
Na czym polega solidarność pozioma w ubezpieczeniach społecznych?
Wszyscy przyczyniają się do tworzenia funduszu według tych samych zasad, niezależnie od prawdopodobieństwa skorzystania ze świadczeń
Jakie są główne akty ONZ w zakresie prawa zabezpieczenia społecznego?
- Powszechna Deklaracja Praw Człowieka (1948),
- Międzynarodowy Pakt Praw Ekonomicznych, Socjalnych i Kulturalnych (1966)
Jakie 4 podstawowe zasady obowiązują w dwustronnych umowach o zabezpieczeniu społecznym?
- Zasada równego traktowania,
- Zasada stosowania jednego ustawodawstwa,
- Zasada sumowania okresów ubezpieczenia,
- Zasada zachowania praw nabytych
Jakie obszary standardów określa Konwencja MOP nr 102?
- Opieka lekarska,
- Zasiłek chorobowy,
- Świadczenie w czasie bezrobocia,
- Świadczenie na starość,
- Świadczenie w razie wypadku przy pracy/choroby zawodowej,
- Świadczenie rodzinne,
- Świadczenie macierzyńskie,
- Świadczenie w razie inwalidztwa,
- Świadczenie w razie śmierci żywiciela
Co gwarantuje art. 34 Karty Praw Podstawowych UE w zakresie zabezpieczenia społecznego?
Prawo do świadczeń z zabezpieczenia społecznego i usług społecznych w sytuacjach jak macierzyństwo, choroba, wypadki przy pracy, zależność, podeszły wiek oraz utrata zatrudnienia, zgodnie z zasadami ustanowionymi w prawie UE jak i w ustawodawstwach i praktykach krajowych
Jakie podstawowe zobowiązania nakłada art. 12 Europejskiej Karty Społecznej?
- Ustanowić/utrzymać system zabezpieczenia społecznego,
- Utrzymywać go na poziomie równym Konwencji 102 MOP,
- Stopniowo podnosić poziom systemu,
- Zapewnić równe traktowanie obywateli państw-stron