zab społ lepsze?

Question 1

Zabezpieczenie społeczne (ujęcie węższe)

Answer 1

“Prewencja i łagodzenie skutków ubóstwa”

Question 2

Zabezpieczenie społeczne (ujęcie szersze)

Answer 2

“Całokształt środków i działań państwa zabezpieczających obywateli przed niezawinionym niedostatkiem i gwarantujących minimum egzystencji”

Question 3

Podstawowe ryzyka socjalne

Answer 3

Niezdolność do pracy ze względów zdrowotnych, utrata pracy, macierzyństwo, starość, zgon żywiciela rodziny

Question 4

Główne założenia metody ubezpieczeniowej

Answer 4

“1. Tworzenie funduszu celowego,
2. Obowiązek ochrony wynika z art. 67 Konstytucji RP,
3. Składki pochodzą z dochodu narodowego,
4. Przymusowy charakter ubezpieczenia,
5. Świadczenia różnicowane według wkładu”

Question 5

Cechy składki w metodzie ubezpieczeniowej

Answer 5

“1. Ustalana procentowo od funduszu płac lub indywidualnego przychodu,
2. Jest miarą udziału w tworzeniu dochodu,
3. Nie jest częścią wynagrodzenia za pracę”

Question 6

Warunki świadczenia w metodzie ubezpieczeniowej

Answer 6

1. Gwarancja ustawowa prawa do świadczenia,
2. Niezależność od stanu majątkowego ubezpieczonego,
3. Konieczność spełnienia warunków ustawowych

Question 7

Główne cechy metody zaopatrzeniowej

Answer 7

1. Powszechność systemu, 2. Finansowanie z budżetu, 3. Jednolitość świadczeń, 4. Ustawowe określenie świadczeń, 5. Administracja przez urzędy państwowe

Question 8

Kryteria przyznawania świadczeń w metodzie zaopatrzeniowej

Answer 8

Potrzeby i zasługi

Question 9

Cechy główne metody pomocowej

Answer 9

1. Najstarsza forma zabezpieczenia społecznego, 2. Charakter uzupełniający, 3. Powszechność systemu, 4. Kryterium dochodowe, 5. Administracja przez organy lokalne

Question 10

Źródła finansowania metody pomocowej

Answer 10

1. Środki publiczne z podatków,
2. Fundacje,
3. Darowizny

Question 11

Cechy świadczeń metody pomocowej

Answer 11

1. Jednolite kwotowo,
2. Na poziomie minimum egzystencji,
3. Roszczeniowe po wydaniu decyzji

Question 12

Jakie są trzy główne funkcje zabezpieczenia społecznego według C. Jackowiaka?

Answer 12

Ekonomiczna, społeczna i motywacyjna

Question 13

Na czym polega funkcja ekonomiczna zabezpieczenia społecznego?

Answer 13

Gwarancja dostarczania przychodu utraconego w wyniku ryzyka socjalnego oraz redystrybucja dochodów

Question 14

Jakie aspekty obejmuje funkcja społeczna zabezpieczenia społecznego?

Answer 14

Podnoszenie materialnego poziomu życia, niwelowanie różnic społecznych, zwiększanie bezpieczeństwa socjalnego, łagodzenie napięć społecznych

Question 15

Co jest istotą funkcji motywacyjnej zabezpieczenia społecznego?

Answer 15

Kształtowanie pożądanych społecznie postaw i budowanie poczucia solidarności w ramach wspólnot ryzyka

Question 16

Jak definiuje funkcje zabezpieczenia społecznego J. Piotrowski?

Answer 16

Zaspokajanie podstawowych potrzeb, podnoszenie materialnego i kulturalnego poziomu życia, korekta dochodu narodowego

Question 17

Co to jest solidaryzm ubezpieczonych w systemie zabezpieczenia społecznego?

Answer 17

Odstąpienie od zasady proporcjonalności składki do rozmiarów indywidualnego ryzyka i oparcie wymiaru składki o składkę przeciętną

Question 18

Gdzie w prawie znajduje się podstawa zasady solidaryzmu ubezpieczonych?

Answer 18

Można ją wywieść z przepisów Konstytucji (zwłaszcza z Preambuły) i ustawy systemowej

Question 19

Na czym polega solidarność pozioma w ubezpieczeniach społecznych?

Answer 19

Wszyscy przyczyniają się do tworzenia funduszu według tych samych zasad, niezależnie od prawdopodobieństwa skorzystania ze świadczeń

Question 20

Jakie są główne akty ONZ w zakresie prawa zabezpieczenia społecznego?

Answer 20

1. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka (1948),
2. Międzynarodowy Pakt Praw Ekonomicznych, Socjalnych i Kulturalnych (1966)

Question 21

Jakie 4 podstawowe zasady obowiązują w dwustronnych umowach o zabezpieczeniu społecznym?

Answer 21

1. Zasada równego traktowania,
2. Zasada stosowania jednego ustawodawstwa,
3. Zasada sumowania okresów ubezpieczenia,
4. Zasada zachowania praw nabytych

Question 22

Jakie obszary standardów określa Konwencja MOP nr 102?

Answer 22

1. Opieka lekarska,
2. Zasiłek chorobowy,
3. Świadczenie w czasie bezrobocia,
4. Świadczenie na starość,
5. Świadczenie w razie wypadku przy pracy/choroby zawodowej,
6. Świadczenie rodzinne,
7. Świadczenie macierzyńskie,
8. Świadczenie w razie inwalidztwa,
9. Świadczenie w razie śmierci żywiciela

Question 23

Co gwarantuje art. 34 Karty Praw Podstawowych UE w zakresie zabezpieczenia społecznego?

Answer 23

Prawo do świadczeń z zabezpieczenia społecznego i usług społecznych w sytuacjach jak macierzyństwo, choroba, wypadki przy pracy, zależność, podeszły wiek oraz utrata zatrudnienia, zgodnie z zasadami ustanowionymi w prawie UE jak i w ustawodawstwach i praktykach krajowych

Question 24

Jakie podstawowe zobowiązania nakłada art. 12 Europejskiej Karty Społecznej?

Answer 24

1. Ustanowić/utrzymać system zabezpieczenia społecznego,
2. Utrzymywać go na poziomie równym Konwencji 102 MOP,
3. Stopniowo podnosić poziom systemu,
4. Zapewnić równe traktowanie obywateli państw-stron

Question 25

Jakie obszary różnicują systemy zabezpieczenia społecznego różnych krajów w UE?

Answer 25

1. Zakres przysługujących świadczeń,
2. Warunki nabywania prawa do świadczeń,
3. Poziom wypłacanych świadczeń,
4. Sposób finansowania

Question 26

Co jest głównym celem unijnych przepisów w zakresie zabezpieczenia społecznego?

Answer 26

Koordynacja krajowych systemów zabezpieczenia społecznego, nie ich ujednolicenie

Question 27

Jakie główne problemy rozwiązuje koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego w UE?

Answer 27

Problemy związane z ustaleniem właściwego ustawodawstwa i obliczeniem świadczeń dla osób pracujących w różnych państwach członkowskich

Question 28

Jakie są dwa główne artykuły Konstytucji RP stanowiące podstawę prawa zabezpieczenia społecznego?

Answer 28

Art. 2 (zasada demokratycznego państwa prawnego) i art. 67 (prawo do zabezpieczenia społecznego)

Question 29

W jakich dwóch przypadkach art. 67 Konstytucji gwarantuje prawo do zabezpieczenia społecznego?

Answer 29

1. W razie niezdolności do pracy (choroba, inwalidztwo, wiek emerytalny),
2. Przy pozostawaniu bez pracy nie z własnej woli i braku środków utrzymania

Question 30

Na jakich dwóch zasadach może być konstytucyjnie uzasadnione przyznawanie świadczeń społecznych?

Answer 30

1. Zasada solidaryzmu społecznego,
2. Zasada słuszności

Question 31

Co rozumie TK przez sprawiedliwość społeczną w kontekście zabezpieczenia społecznego?

Answer 31

Sprawiedliwość dystrybutywna (rozdzielcza) - wartości deficytowe powinny być rozdzielane równo, chyba że nierówna dystrybucja jest korzystna dla każdego

Question 32

Jak TK interpretuje zasadę ochrony praw nabytych w kontekście zabezpieczenia społecznego?

Answer 32

Ochroną objęte są zarówno prawa nabyte w drodze decyzji, jak i prawa nabyte in abstracto zgodnie z ustawą, oraz ekspektatywy maksymalnie ukształtowane

Question 33

Czym jest ekspektatywa maksymalnie ukształtowana

Answer 33

Ekspektatywy maksymalnie ukształtowane, to znaczy sytuacje, w których ktoś spełnia już wszystkie wymagania dla uzyskania danego prawa, ale nie została jeszcze w tej sprawie wydana oficjalna decyzja (np. ktoś osiągnął wiek emerytalny, ale jeszcze nie otrzymał decyzji ustalającej emeryturę).

Question 34

Jakie są główne zasady ograniczające swobodę ustawodawcy w kształtowaniu systemu zabezpieczenia społecznego?

Answer 34

1. Zasada sprawiedliwości społecznej,
2. Zasada lojalności państwa,
3. Zasada ochrony praw nabytych

Question 35

Co według TK oznacza zakaz arbitralności państwa w kontekście zabezpieczenia społecznego?

Answer 35

Dopuszczalne jest różnicowanie jednostek, ale tylko w odpowiedniej relacji do różnic w ich sytuacji

Question 36

Jakie zmiany prawa są niedopuszczalne według zasady lojalności państwa?

Answer 36

Zmiany zaskakujące, nieprzewidywalne, nieznajdujące usprawiedliwienia w zaistniałych okolicznościach (arbitralne)

Question 37

Jakie prawa obejmuje zasada ochrony praw nabytych według TK?

Answer 37

1. Prawa nabyte w drodze decyzji,
2. Prawa nabyte in abstracto zgodnie z ustawą,
3. Maksymalnie ukształtowane ekspektatywy

Question 38

Czy według TK zmiana warunków społecznych lub gospodarczych może uzasadniać zmianę systemu zabezpieczenia społecznego?

Answer 38

Tak, jednostka musi liczyć się z tym, że zmiana warunków może wymagać nie tylko zmiany prawa, ale również niezwłocznego wprowadzenia nowych regulacji

Question 39

Co to jest ekspektatywa maksymalnie ukształtowana w prawie zabezpieczenia społecznego?

Answer 39

Sytuacja, w której zostały spełnione wszystkie zasadnicze przesłanki ustawowe nabycia praw pod rządami danej ustawy

Question 40

Jak TK rozróżnia ekspektatywę prawną od innych oczekiwań?

Answer 40

Należy ściśle odróżniać ekspektatywę prawną od czysto faktycznej nadziei, szansy czy perspektywy nabycia prawa podmiotowego

Question 41

Jakie formy praw są objęte ochroną według TK w kontekście ekspektatyw?

Answer 41

1. Prawa nabyte w drodze skonkretyzowanych decyzji,
2. Prawa nabyte in abstracto zgodnie z ustawą,
3. Ekspektatywy maksymalnie ukształtowane

Question 42

Jak TK interpretuje ekspektatywy emerytalne w kontekście modelu finansowania?

Answer 42

Nie mogą być rozumiane jako oczekiwanie świadczenia według jednego, niezmiennego modelu finansowania

Question 43

Jakie ograniczenie ekspektatyw dopuszcza TK w związku ze zmianami gospodarczymi?

Answer 43

Jednostka musi liczyć się z tym, że zmiana warunków społecznych lub gospodarczych może wymagać zmiany prawa i nowych regulacji

Question 44

Jaka jest różnica między zdarzeniem losowym a ryzykiem socjalnym w ubezpieczeniu społecznym?

Answer 44

Zdarzenie losowe to samo wystąpienie zdarzenia (np. choroba), a ryzyko socjalne to jego skutki w zakresie zdolności do zdobywania środków utrzymania

Question 45

Jakie są główne rodzaje ryzyka socjalnego w obecnym stanie prawnym? Lista

Answer 45

1. Czasowa niezdolność do pracy,
2. Zmniejszenie sprawności do pracy,
3. Trwała niezdolność do pracy,
4. Utrata żywiciela,
5. Utrata pracy w okresie ciąży,
6. Konieczność powrotu do zdrowia po porodzie,
7. Konieczność opieki nad niemowlęciem,
8. Konieczność opieki nad dzieckiem,
9. Zaprzestanie pracy po osiągnięciu wieku emerytalnego

Question 46

Jaka jest cecha charakterystyczna katalogu ryzyk ubezpieczeniowych?

Answer 46

Jest otwarty i zmienny, zależy od woli ustawodawcy, w przeciwieństwie do zamkniętego katalogu zdarzeń losowych

Question 47

Jakie różne ryzyka socjalne może wywołać choroba jako zdarzenie losowe?

Answer 47

1. Czasowa niezdolność do pracy,
2. Trwała niezdolność do pracy,
3. Zmniejszenie sprawności do pracy

Question 48

Czy jedno świadczenie ubezpieczeniowe może chronić przed kilkoma ryzykami socjalnymi?

Answer 48

Tak, np. zasiłek chorobowy przysługuje w razie czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby, odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz badań dla kandydatów na dawców

Question 49

Co stanowi ryzyko emerytalne w obecnym systemie zabezpieczenia społecznego?

Answer 49

Sytuacja, w której ubezpieczony w wyniku realizacji prawa do zaprzestania działalności zawodowej pozostaje bez środków do życia

Question 50

Jakie są rodzaje wieku emerytalnego w polskim systemie emerytalnym?

Answer 50

1. Powszechny wiek emerytalny,
2. Niższy wiek emerytalny,
3. Obniżony wiek emerytalny

Question 51

Na podstawie jakich kryteriów różnicuje się wiek emerytalny w Polsce?

Answer 51

1. Szczególne warunki pracy,
2. Szczególny charakter pracy,
3. Płeć ubezpieczonego

Question 52

Kiedy następuje nabycie prawa do emerytury, a kiedy jego realizacja?

Answer 52

Nabycie następuje ex lege z dniem spełnienia warunków, realizacja możliwa po zajściu ryzyka (rozwiązaniu stosunku pracy)

Question 53

Co jest warunkiem realizacji prawa do emerytury według art. 103a ustawy emerytalnej?

Answer 53

Rozwiązanie stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego praca była wykonywana bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury

Question 54

Na czym polega ryzyko niezdolności do pracy w zabezpieczeniu społecznym?

Answer 54

Sytuacja życiowa polegająca na utracie zdolności do zarobkowania przed osiągnięciem wieku emerytalnego z powodu naruszenia sprawności organizmu

Question 55

Jakie są dwa główne elementy konstrukcyjne ryzyka niezdolności do pracy?

Answer 55

1. Element biologiczny (stan zdrowia),
2. Element ekonomiczny (utrata zdolności do zarobkowania)

Question 56

Jak definiuje się całkowitą niezdolność do pracy?

Answer 56

Utrata zdolności do wykonywania jakiejkolwiek pracy w warunkach normalnych

Question 57

Jak definiuje się częściową niezdolność do pracy?

Answer 57

Utrata w znacznym stopniu zdolności do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji

Question 58

Jakie są rodzaje niezdolności do pracy ze względu na czas trwania?

Answer 58

1. Trwała - orzekana na okres dłuższy niż 5 lat,
2. Okresowa - orzekana na okres nie dłuższy niż 5 lat

Question 59

Co stanowi istotę ryzyka utraty żywiciela w zabezpieczeniu społecznym?

Answer 59

Ochrona sytuacji, w której wskazane osoby mogące pozostawać na utrzymaniu ubezpieczonego utraciły wskutek jego śmierci środki utrzymania

Question 60

Do jakiego wieku dzieci mogą być uznane za osoby, które utraciły żywiciela?

Answer 60

1. Do 16 lat,
2. Do 25 lat jeśli się uczą,
3. Bez względu na wiek przy całkowitej niezdolności do pracy powstałej przed tymi terminami

Question 61

Jakie warunki musi spełnić małżonek by uznano utratę żywiciela?

Answer 61

1. Osiągnięcie 50 lat w chwili śmierci małżonka lub przed upływem 5 lat od śmierci lub zaprzestania wychowania, lub
2. Uznanie za niezdolnego do pracy, przed upływem 5 lat od śmierci lub zaprzestania wychowania lub
3. Wychowywanie dzieci uprawnionych do renty rodzinnej,

Question 62

Jaka jest różnica w uznaniu utraty żywiciela między dziećmi/małżonkiem a rodzicami?

Answer 62

Dla dzieci i małżonka domniemywa się pozostawanie na utrzymaniu, rodzice muszą udowodnić faktyczne pozostawanie na utrzymaniu zmarłego

Question 63

Kto należy do kręgu uprawnionych dzieci w kontekście utraty żywiciela?

Answer 63

1. Dzieci własne,
2. Dzieci drugiego małżonka,
3. Dzieci przysposobione,
4. Przyjęte na wychowanie wnuki i rodzeństwo

Question 64

Jaki jest charakter prawny prawa zabezpieczenia społecznego?

Answer 64

Stanowi odrębną gałąź prawa o charakterze publicznoprawnym

Question 65

Co charakteryzuje stosunek prawny w prawie zabezpieczenia społecznego?

Answer 65

Brak równorzędności podmiotów, realizacja przez ZUS ustawowych kompetencji organu władzy publicznej

Question 66

Jakie są główne różnice między stosunkiem zabezpieczenia społecznego a cywilnoprawnym?

Answer 66

1. Brak równorzędności podmiotów,
2. Brak wzajemności świadczeń,
3. Regulacja ustawowa zamiast umownej

Question 67

Czy świadczenia z zabezpieczenia społecznego są świadczeniami cywilnoprawnymi?

Answer 67

Nie, świadczenia wynikające ze stosunku zabezpieczenia społecznego nie są świadczeniami cywilnoprawnymi

Question 68

Definicja tytułu ubezpieczenia

Answer 68

Stosunek prawny lub określona sytuacja faktyczna, z którą ustawa łączy obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym lub stwarza taką możliwość

Question 69

Kto podlega obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu?

Answer 69

pracownicy, członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych oraz osoby odbywające zastępczą służbę wojskową

Question 70

Kto może przystąpić dobrowolnie do ubezpieczenia chorobowego?

Answer 70

osoby wykonujące pracę nakładczą, zleceniobiorcy lub równoznaczne z zleceniem, osoby prowadzące pozarolniczą działalność, osoby współpracujące z poprzednimi dwoma, osoba współpracująca z korzystającym z ulgi na start, osoby wykonujące odpłatnie pracę na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania oraz duchowni i doktoranci otrzymujący stypendium

Question 71

Kto jest wyłączony z ubezpieczenia wypadkowego?

Answer 71

bezrobotni, osoby przebywające na urlopach macierzyńskich lub wychowawczych, posłowie do Parlamentu Europejskiego, osoby pobierające świadczenia socjalne, osoby wykonujące pracę nakładczą i żołnierze niezawodowi pełniący czynną służbę wojskową

Question 72

Kiedy powstaje stosunek ubezpieczenia społecznego według zasady automatyzmu?

Answer 72

Powstaje ex lege jednocześnie z uzyskaniem tytułu do podlegania ubezpieczeniu społecznemu

Question 73

Jaka jest różnica między przymusem ubezpieczenia a obowiązkiem ubezpieczenia?

Answer 73

Przy przymusie ubezpieczenia ochrona powstaje automatycznie z mocy prawa, przy obowiązku ubezpieczenia konieczne jest zawarcie umowy i opłacenie składki

Question 74

Jaką rolę pełnią czynności rejestracyjne w systemie ubezpieczeń społecznych?

Answer 74

Mają charakter techniczny i służą do identyfikacji ubezpieczonego oraz oznaczenia miary udziału w systemie

Question 75

Kogo uważa się za pracownika w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych?

Answer 75

Osobę pozostającą w stosunku pracy na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę

Question 76

Jakie ubezpieczenia są obowiązkowe dla pracownika?

Answer 76

Emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe

Question 77

Kto jest wyłączony z ubezpieczenia z tytułu bycia pracownikiem?

Answer 77

Prokuratorzy i sędziowie (w zakresie wykonywania tych funkcji), małżonek pracodawcy oraz członkowie rodziny

Question 78

Jak finansowane są składki pracownika?

Answer 78

Emerytalne - po równo pracodawca i pracownik, Rentowe - pracodawca 6,5% i pracownik 1,5%, Chorobowe - w całości pracownik, Wypadkowe - w całości pracodawca

Question 79

Kogo uznaje się za pracownika w rozumieniu ustawy systemowej poza osobami w stosunku pracy?

Answer 79

Osoby z umową agencyjną, zlecenia, o świadczenie usług lub o dzieło, jeśli zawarto je z własnym pracodawcą lub wykonuje się pracę na rzecz własnego pracodawcy

Question 80

Jaki jest cel konstrukcji uznania za pracownika w ustawie systemowej?

Answer 80

Przeciwdziałanie unikaniu składek poprzez: zawieranie dodatkowych umów cywilnoprawnych z pracownikami oraz stosowanie umów krzyżowych

Question 81

Kto jest wyłączony z uznania za pracownika mimo pozostawania w stosunku pracy?

Answer 81

Osoby spełniające kryteria dla osób współpracujących są traktowane jako osoby współpracujące, a nie jako pracownicy

Question 82

Co to jest sytuacja trójkąta umów?

Answer 82

Istnienie trzech umów: o pracę między pracownikiem a pracodawcą, zlecenia między pracownikiem a osobą trzecią, oraz o podwykonawstwo między pracodawcą a zleceniodawcą

Question 83

Czy ubezpieczenie chorobowe jest obowiązkowe przy umowie zlecenia?

Answer 83

Nie, jest dobrowolne

Question 84

Kiedy umowa o pracę jest uznawana za pozorną?

Answer 84

Gdy przy jej zawieraniu obie strony mają świadomość, że pracownik nie będzie świadczyć pracy, a pracodawca nie będzie z niej korzystać

Question 85

Co wyklucza pozorność umowy o pracę?

Answer 85

Faktyczne wykonywanie pracy przez pracownika i przyjmowanie tej pracy przez pracodawcę

Question 86

Jakie są typowe przypadki pozorności umowy o pracę?

Answer 86

1. Zawarcie umowy bez świadczenia pracy,
2. Świadczenie pracy bez cech podporządkowania pracowniczego

Question 87

Co jest podstawą uznania rzeczywistego tytułu ubezpieczenia w przypadku pracy?

Answer 87

Prawdziwe zatrudnienie i faktyczne wykonywanie pracy, a nie sam fakt zawarcia umowy

Question 88

Jakie są obowiązkowe ubezpieczenia dla zleceniobiorców?

Answer 88

Emerytalne, rentowe i wypadkowe (jeśli osoba podlega ubezpieczeniom emerytalno-rentowym)

Question 89

Od czego zależy obowiązek ubezpieczenia przy umowie zlecenia?

Answer 89

Powstaje niezależnie od wysokości wynagrodzenia i okresu trwania umowy

Question 90

Kiedy umowa zlecenia nie stanowi odrębnego tytułu do ubezpieczenia?

Answer 90

Gdy dotyczy przedmiotu prowadzonej działalności gospodarczej

Question 91

Jak finansowane są składki przy umowie zlecenia?

Answer 91

Tak samo jak przy umowie o pracę - emerytalne po równo zleceniobiorca i zleceniodawca, rentowe w proporcji 1,5% / 6,5%, chorobowe w całości zleceniobiorca, wypadkowe w całości zleceniodawca

Question 92

Jaka jest zasada przy zbiegu umowy zlecenia z działalnością gospodarczą?

Answer 92

Obowiązuje zasada pierwszeństwa w czasie, chyba że podstawa wymiaru składki z tytułu zlecenia jest niższa od minimalnej podstawy dla działalności gospodarczej

Question 93

Kto jest wyłączony z obowiązku ubezpieczeń przy umowie zlecenia?

Answer 93

Uczniowie szkół ponadpodstawowych i studenci do ukończenia 26 lat

Question 94

Na czym polega zbiorczy charakter tytułu “działalność pozarolnicza”?

Answer 94

Obejmuje różne formy działalności: gospodarczą, twórczą, wolne zawody, wspólników spółek, działalność oświatową. Gdy ustawa używa pojęcia ‘pozarolnicza działalność’ odnosi się do wszystkich form, a ‘pozarolnicza działalność gospodarcza’ tylko do pierwszej grupy

Question 95

Jakie są zasady ustalania momentu powstania obowiązku ubezpieczenia przy działalności pozarolniczej?

Answer 95

Zależy od formy działalności: dla działalności gospodarczej - od rejestracji, dla twórców - od decyzji komisji, dla wspólników - od wpisu spółki do KRS

Question 96

Co decyduje o faktycznym prowadzeniu działalności gospodarczej dla celów ubezpieczeniowych?

Answer 96

Wykonywanie w sposób stały, zawodowy i zarobkowy czynności określonych we wpisie oraz czynności przygotowawczych. Działalność okresowa i sporadyczna nie jest uznawana za działalność gospodarczą

Question 97

Jakie są konsekwencje zawieszenia działalności dla ubezpieczeń społecznych?

Answer 97

Powoduje ustanie obowiązku opłacania składek, ale sam tytuł do ubezpieczenia nadal istnieje. Wyłącza też możliwość dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego

Question 98

Jak wygląda finansowanie składek przy działalności pozarolniczej?

Answer 98

Wszystkie składki (emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe) są w całości finansowane przez osobę prowadzącą działalność, w przeciwieństwie do innych tytułów ubezpieczenia

Question 99

Od kiedy do kiedy jedyny wspólnik sp. z o.o. podlega ubezpieczeniom?

Answer 99

Od wpisania spółki do KRS lub nabycia wszystkich udziałów do wykreślenia spółki z KRS lub zbycia wszystkich udziałów, z wyłączeniem okresu zawieszenia

Question 100

Czy faktyczne prowadzenie działalności przez spółkę ma znaczenie dla obowiązku ubezpieczenia wspólnika?

Answer 100

Nie, obowiązek wynika wyłącznie ze statusu prawnego wspólnika (posiadania 100% udziałów)

Question 101

Czy wspólnik posiadający 99% udziałów podlega obowiązkowym ubezpieczeniom?

Answer 101

Nie, zgodnie z wyrokiem SN (II UZP 8/23) konieczne jest posiadanie 100% udziałów

Question 102

Co przerywa obowiązek ubezpieczenia wspólnika?

Answer 102

Zawieszenie działalności spółki, zbycie wszystkich udziałów lub wykreślenie spółki z KRS

Question 103

Jakie warunki muszą być spełnione łącznie aby uznać kogoś za osobę współpracującą?

Answer 103

1. Określony stopień pokrewieństwa, 2. Wspólne gospodarstwo domowe, 3. Faktyczna współpraca przy działalności

Question 104

Co charakteryzuje współpracę w rozumieniu ustawy?

Answer 104

Istotny ciężar gatunkowy działań, bezpośredni związek z działalnością, stabilność i zorganizowanie, znaczący czas i częstotliwość

Question 105

Jakie umowy można zawrzeć z osobą współpracującą?

Answer 105

Z zasady nie można zawrzeć ani umowy o pracę ani zlecenia, wyjątkiem jest umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego z małoletnim

Question 106

Jak działa domniemanie współpracy?

Answer 106

Współpracę się domniemywa - to członek rodziny musi udowodnić jej brak poprzez wykazanie własnych źródeł utrzymania lub niezdolności do pracy

Question 107

Jakie są główne skutki stwierdzenia pozorności umowy o pracę dla płatnika?

Answer 107

Obowiązek wyrejestrowania z ZUS, korekta dokumentów rozliczeniowych, utrata prawa do kosztów podatkowych z tytułu wynagrodzeń

Question 108

Jakie są granice czasowe żądania zwrotu nienależnie pobranych świadczeń?

Answer 108

Można żądać zwrotu za okres nie dłuższy niż 3 lata, a decyzja musi być wydana w ciągu 5 lat od ostatniego dnia okresu, za który pobrano świadczenie

Question 109

Kiedy organ rentowy może odstąpić od żądania zwrotu świadczeń?

Answer 109

W szczególnie uzasadnionych przypadkach, kierując się zasadami współżycia społecznego lub kwota należności nie przekracza kosztów upominenia, po uprzednim wydaniu decyzji o obowiązku zwrotu

Question 110

Co grozi osobie która pobrała nienależne świadczenia?

Answer 110

Obowiązek zwrotu świadczeń wraz z odsetkami, egzekucja w trybie administracyjnym, możliwość rozłożenia należności na raty

Question 111

Co to jest składka na ubezpieczenia społeczne?

Answer 111

Świadczenie pieniężne o charakterze przymusowym, celowym, odpłatnym i bezzwrotnym

Question 112

Jaka jest wysokość składki na ubezpieczenie emerytalne?

Answer 112

19,52% podstawy wymiaru

Question 113

Jaka jest wysokość składki na ubezpieczenia rentowe?

Answer 113

8,00% podstawy wymiaru

Question 114

Jaka jest wysokość składki na ubezpieczenie chorobowe?

Answer 114

2,45% podstawy wymiaru

Question 115

Jaka jest wysokość składki na ubezpieczenie wypadkowe?

Answer 115

od 0,40% do 8,12% podstawy wymiaru

Question 116

Jaka jest roczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w 2024 roku?

Answer 116

234 720 zł

Question 117

Wymień rodzaje funduszy w ramach ubezpieczeń społecznych

Answer 117

Fundusz emerytalny, Fundusz Rentowy, Fundusz Chorobowy i Fundusz Wypadkowy

Question 118

Po jakim czasie następuje przedawnienie należności z tytułu składek?

Answer 118

Po upływie 5 lat, licząc od dnia, w którym stały się wymagalne

Question 119

Co oznacza przymusowość składki?

Answer 119

Należności z tytułu składek mogą być dochodzone w trybie właściwym do ściągania opłat publicznych i podatków

Question 120

Co oznacza celowość składki?

Answer 120

Obowiązek przeznaczenia funduszy pochodzących ze składek wyłącznie na wypłatę świadczeń

Question 121

Co oznacza odpłatność składki?

Answer 121

Związek między obowiązkiem uiszczenia składek a prawem od świadczeń, którego realizacja następuje w razie zajścia przewidywanych prawem zdarzeń

Question 122

Jakie są trzy główne formy podstawy wymiaru składek?

Answer 122

1. Faktyczny przychód, 2. Przychód zadeklarowany, 3. Kwota ustawowa

Question 123

Co wchodzi w zakres faktycznego przychodu jako podstawy wymiaru składek?

Answer 123

Wszelkie wypłaty pieniężne oraz wartość świadczeń w naturze: wynagrodzenia zasadnicze, nadgodziny, dodatki, nagrody, ekwiwalenty

Question 124

Kto może zadeklarować podstawę wymiaru składek?

Answer 124

1. Zleceniobiorcy bez określonego wynagrodzenia, 2. Osoby prowadzące działalność gospodarczą, 3. Osoby dobrowolnie ubezpieczone, 4. Osoby kontynuujące ubezpieczenia po ustaniu tytułu obowiązkowego

Question 125

Jaka jest minimalna podstawa wymiaru składek dla zleceniobiorców?

Answer 125

100% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę

Question 126

Jaka jest podstawa wymiaru składek dla osób na urlopie wychowawczym?

Answer 126

Nie więcej niż przeciętne miesięczne wynagrodzenie z 12 miesięcy przed urlopem i nie mniej niż 75% minimalnego wynagrodzenia

Question 127

Co się dzieje z nadpłaconymi składkami?

Answer 127

Są zaliczane na poczet zaległych składek, a w razie ich braku na poczet przyszłych składek lub podlegają zwrotowi na wniosek

Question 128

Po jakim czasie przedawnia się roszczenie o zwrot nienależnie opłaconych składek?

Answer 128

Po upływie 5 lat

Question 129

Jaki jest limit rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe?

Answer 129

Trzydziestokrotność prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego (w 2024 r. - 234 720 zł)

Question 130

Co się dzieje w przypadku nieopłacenia składki przy ubezpieczeniu dobrowolnym?

Answer 130

Następuje ustanie ubezpieczenia

Question 131

Jakie są przesłanki kwestionowania podstawy wymiaru składek przez ZUS?

Answer 131

1. Sprzeczność umowy z prawem,
2. Sprzeczność z zasadami współżycia społecznego,
3. Działanie zmierzające do obejścia prawa,
4. Brak odzwierciedlenia jakości, ilości i rodzaju pracy w wynagrodzeniu

Question 132

Czy ZUS może kwestionować podstawę wymiaru składek osoby prowadzącej działalność gospodarczą?

Answer 132

Nie może, jeśli mieści się w ustawowych granicach (uchwała SN z 2010 r.), ale może w początkowym okresie działalności, gdy wysokość nie ma odzwierciedlenia w przychodach (uchwała SN z 2023 r.)

Question 133

Na jakim etapie możliwa jest weryfikacja podstawy wymiaru składek?

Answer 133

Dopiero w ramach postępowania wyjaśniającego, nie jest możliwa na etapie inkasowania składki

Question 134

Czy samo opłacenie składki daje prawo do świadczeń w określonej wysokości?

Answer 134

Nie, samo opłacenie składki nie tworzy automatycznie prawa do świadczeń w określonej wysokości

Question 135

Na jakiej podstawie prawnej ZUS może kwestionować wysokość podstawy wymiaru składek?

Answer 135

Art. 41 ust. 12 i 13 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych

Question 136

Co dzieje się z nadpłaconymi składkami w pierwszej kolejności?

Answer 136

Są zaliczane z urzędu na poczet zaległych składek, a w razie ich braku na poczet przyszłych składek

Question 137

Kiedy możliwy jest zwrot nadpłaconych składek?

Answer 137

Po otrzymaniu odpowiedniego zawiadomienia od ZUS i złożeniu wniosku przez płatnika

Question 138

W jakim terminie ZUS powinien dokonać zwrotu nadpłaty?

Answer 138

W terminie 30 dni od daty wpływu wniosku

Question 139

Po jakim czasie następuje przedawnienie nadpłaty składek?

Answer 139

Po upływie 5 lat

Question 140

Od kiedy liczy się termin przedawnienia nadpłaty powstałej po 31.12.2011 r.?

Answer 140

Od otrzymania zawiadomienia od ZUS lub od faktycznego opłacenia składek (gdy nie było zawiadomienia)

Question 141

Od kiedy liczy się termin przedawnienia nadpłaty powstałej przed 1.01.2012 r.?

Answer 141

Od 1 stycznia 2012 r., chyba że nadpłata przedawniła się wcześniej

Question 142

Jak traktowany jest okres nieopłacania składek z powodu przekroczenia rocznej podstawy wymiaru?

Answer 142

Jak okres ubezpieczenia w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach

Question 143

Jakie są główne środki zabezpieczenia przymusowego składek na ubezpieczenia społeczne?

Answer 143

Odsetki za zwłokę, dodatkowa opłata ZUS, hipoteka przymusowa, zastaw, odpowiedzialność wykroczeniowa i karna oraz odpowiedzialność osób trzecich

Question 144

Jaką dodatkową opłatę może nałożyć ZUS za nieopłacenie składek na ubezpieczenia społeczne?

Answer 144

Do 100% nieopłaconych składek

Question 145

Jaka jest maksymalna grzywna za wykroczenie nieopłacenia składek na ubezpieczenia społeczne?

Answer 145

Do 5000 złotych

Question 146

Co jest podstawą ustanowienia hipoteki przymusowej przez ZUS?

Answer 146

Doręczona decyzja określająca wysokość należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne

Question 147

Od jakiej wartości ZUS może ustanowić zastaw na majątku dłużnika składek?

Answer 147

Od 18 200 zł

Question 148

Jakie są konsekwencje karne nieopłacenia przez pracodawcę potrąconych pracownikom składek na ubezpieczenia społeczne?

Answer 148

Odpowiedzialność karna z tytułu przewłaszczenia mienia lub kradzieży

Question 149

Kto może być osobą trzecią odpowiedzialną za zaległości składkowe?

Answer 149

Członkowie zarządu spółek, wspólnicy, nabywcy przedsiębiorstwa

Question 150

W jakich okolicznościach członkowie zarządu odpowiadają za zaległości składkowe spółki wobec ZUS?

Answer 150

Gdy egzekucja składek na ubezpieczenia społeczne z majątku spółki okaże się bezskuteczna

Question 151

Jaki jest zakres odpowiedzialności członków zarządu za zaległości składkowe wobec ZUS?

Answer 151

Odpowiedzialność solidarna całym swoim majątkiem za składki na ubezpieczenia społeczne

Question 152

Za jakie zaległości składkowe wobec ZUS odpowiada członek zarządu?

Answer 152

Za składki na ubezpieczenia społeczne, których termin płatności przypadał w czasie pełnienia przez niego funkcji członka zarządu

Question 153

Jakie są przesłanki zwalniające członka zarządu z odpowiedzialności za zaległości składkowe?

Answer 153

1. Złożenie w odpowiednim czasie wniosku o upadłość,
2. Otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego,
3. Wykazanie braku winy w niezgłoszeniu wniosku o upadłość,
4. Wskazanie majątku spółki wystarczającego na zaspokojenie znacznej części zaległości składkowych

Question 154

Kto musi udowodnić okoliczności zwalniające z odpowiedzialności za zaległości składkowe wobec ZUS? (Sytuacja z odp zarządu)

Answer 154

Członek zarządu spółki

Question 155

Po jakim czasie przedawniają się należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne?

Answer 155

Po 5 latach od dnia, w którym stały się wymagalne

Question 156

Co dzieje się z należnościami zabezpieczonymi hipoteką lub zastawem po przedawnieniu?

Answer 156

Nie przedawniają się, ale mogą być egzekwowane tylko z przedmiotu hipoteki lub zastawu

Question 157

Kiedy następuje zawieszenie biegu przedawnienia składek ZUS?

Answer 157

Przy pierwszej czynności egzekucyjnej, rozłożeniu na raty, wydawaniu decyzji przez ZUS, śmierci spadkodawcy

Question 158

Co przerywa bieg przedawnienia składek na ubezpieczenia społeczne?

Answer 158

Ogłoszenie upadłości

Question 159

Od kiedy liczy się przedawnienie należności wobec osób trzecich za zaległości składkowe?

Answer 159

Od końca roku kalendarzowego, w którym wydano decyzję

Question 160

Na jak długo maksymalnie może być zawieszone przedawnienie w przypadku śmierci płatnika składek?

Answer 160

Na 2 lata od śmierci spadkodawcy

Question 161

W jakich przypadkach ZUS może umorzyć zaległości składkowe?

Answer 161

Głównie w przypadku całkowitej nieściągalności należności lub ZUS uzna istnienie trudnej sytuacji finansowej i rodzinnej

Question 162

Kiedy zachodzi całkowita nieściągalność składek ZUS?

Answer 162

Przy śmierci dłużnika bez majątku, oddaleniu wniosku o upadłość lub umorzeniu postępowania z powodu braku majątku, zaprzestaniu działalności bez majątku, braku zaspokojenia w postępowaniu likwidacyjnym, stwierdzeniu braku majątku do egzekucji przez komornika lub naczelnika, wysokość nieopłaconej skaleni jest niższa niż koszty upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym, jest oczywiste że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwot wyższych niż koszty,

Question 163

Co się dzieje z odsetkami i dodatkowymi opłatami przy umorzeniu składek ZUS?

Answer 163

Zostają również umorzone wraz ze składkami

Question 164

Kiedy następuje umorzenie składek ZUS z mocy prawa po wyrejestrowaniu płatnika?

Answer 164

Gdy zaległość nie przekracza 10-krotności kosztów upomnienia

Question 165

Kiedy następuje umorzenie składek ZUS z mocy prawa po śmierci dłużnika?

Answer 165

Gdy zaległość nie przekracza 10% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale

Question 166

Czy od decyzji odmawiającej umorzenia składek ZUS przysługuje odwołanie do sądu?

Answer 166

Nie, ale można złożyć wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy do Prezesa ZUS

Question 167

W jakiej formie następuje odroczenie lub rozłożenie na raty składek ZUS?

Answer 167

W formie umowy

Question 168

Od kiedy przestają być naliczane odsetki przy rozłożeniu składek ZUS na raty?

Answer 168

Od następnego dnia po dniu wpływu wniosku o rozłożenie na raty

Question 169

Co się dzieje w przypadku niespłacenia rat składek ZUS w terminie?

Answer 169

Cała pozostała kwota staje się natychmiast wymagalna wraz z odsetkami

Question 170

Kiedy płatnik korzystający z ulg w spłacie nie jest traktowany jako posiadający zadłużenie w ZUS?

Answer 170

Gdy płaci raty zgodnie z umową i nie ma innych zaległości nieobjętych umową

Question 171

W jakich przypadkach ZUS nie ustala opłaty prolongacyjnej?

Answer 171

W przypadku klęski żywiołowej lub wypadku losowego

Question 172

Inwalidztwo (def. MOP)

Answer 172

Stan ogólnej niezdolności do zarobkowania uniemożliwiający uzyskanie odpowiedniego wynagrodzenia za pracę

Question 173

Inwalidztwo (def. historyczna polska)

Answer 173

Stan całkowitej lub częściowej niezdolności do wykonywania zatrudnienia z powodu stałego lub długotrwałego naruszenia sprawności organizmu

Question 174

Całkowita niezdolność do pracy

Answer 174

Utrata zdolności do wykonywania jakiejkolwiek pracy w warunkach normalnych

Question 175

Częściowa niezdolność do pracy

Answer 175

Utrata w znacznym stopniu zdolności do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji

Question 176

Okres orzekania niezdolności

Answer 176

Standardowo do 5 lat (niezdolność okresowa), powyżej 5 lat przy braku rokowań poprawy (niezdolność trwała)

Question 177

Elementy niezdolności do pracy

Answer 177

Element ekonomiczny (utrata zdolności zarobkowania) oraz element biologiczny (naruszenie sprawności organizmu)

Question 178

Co jest przedmiotem orzeczenia lekarza orzecznika ZUS w sprawie niezdolności do pracy?

Answer 178

Data powstania niezdolności, okres trwania, stopień niezdolności, związek przyczynowy, potrzeba przekwalifikowania i ew. niezdolność do samodzielnej egzystencji

Question 179

W jakim terminie można wnieść sprzeciw od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS?

Answer 179

14 dni od dnia doręczenia orzeczenia

Question 180

Kiedy można wnieść odwołanie do sądu w sprawie niezdolności do pracy?

Answer 180

Dopiero po wyczerpaniu drogi orzecznictwa lekarskiego (po orzeczeniu komisji lekarskiej)

Question 181

Na jakiej podstawie lekarz orzecznik ZUS może wydać orzeczenie?

Answer 181

Na podstawie bezpośredniego badania lub dokumentacji medycznej, jeśli jest wystarczająca

Question 182

Jakie są konsekwencje niestawienia się na badanie przez lekarza orzecznika ZUS?

Answer 182

Nieusprawiedliwione niestawienie się lub odmowa badania skutkuje przerwaniem postępowania

Question 183

Kto może zainicjować procedurę orzekania o niezdolności do pracy w ZUS?

Answer 183

Tylko jednostka organizacyjna ZUS, ubezpieczony nie może bezpośrednio wnioskować o badanie

Question 184

W jakim terminie Prezes ZUS może zakwestionować orzeczenie lekarza orzecznika?

Answer 184

W terminie 14 dni od wydania orzeczenia poprzez zgłoszenie zarzutu wadliwości

Question 185

Co jest podstawą wydania decyzji przez organ rentowy ZUS?

Answer 185

Orzeczenie lekarza orzecznika (od którego nie wniesiono sprzeciwu) lub orzeczenie komisji lekarskiej

Question 186

Jaki minimalny staż ubezpieczeniowy musi posiadać osoba powyżej 30 roku życia, aby otrzymać rentę z tytułu niezdolności do pracy?

Answer 186

5 lat okresów składkowych i nieskładkowych w ostatnim dziesięcioleciu przed wnioskiem lub powstaniem niezdolności

Question 187

W jakim czasie musi powstać niezdolność do pracy, aby możliwe było przyznanie renty?

Answer 187

W okresie ubezpieczenia lub w ciągu 18 miesięcy od jego ustania (wymóg nie dotyczy osób ze stażem 20 lat kobiety/25 lat mężczyźni)

Question 188

Ile wynosi wysokość renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w stosunku do renty z tytułu całkowitej niezdolności?

Answer 188

75% renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy

Question 189

Na jaki okres podstawowy przyznawana jest renta szkoleniowa i jak może być wydłużony?

Answer 189

Podstawowo na 6 miesięcy, z możliwością przedłużenia na wniosek starosty do 30 miesięcy

Question 190

Jaka jest minimalna wysokość renty szkoleniowej?

Answer 190

75% podstawy wymiaru, nie mniej niż najniższa renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy

Question 191

Jaka musi być proporcja okresów składkowych do nieskładkowych przy ustalaniu stażu do renty?

Answer 191

3:1 (trzy okresy składkowe na jeden nieskładkowy)

Question 192

Które osoby są zwolnione z wymogu zachowania gęstości stażu przy ubieganiu się o rentę?

Answer 192

Osoby posiadające staż 25 lat (kobiety) lub 30 lat (mężczyźni)

Question 193

Czy pobieranie emerytury wyklucza możliwość ubiegania się o rentę z tytułu niezdolności do pracy?

Answer 193

Co do zasady tak, wyjątkiem jest renta z funduszu wypadkowego

Question 194

W jakim terminie należy złożyć odwołanie od decyzji ZUS w sprawie renty z tytułu niezdolności do pracy?

Answer 194

W ciągu 30 dni od dnia doręczenia decyzji

Question 195

Jakie podstawowe elementy musi zawierać odwołanie od decyzji ZUS?

Answer 195

Dane wnioskodawcy, numer zaskarżonej decyzji, uzasadnienie i konkretne żądanie

Question 196

W jakim terminie ZUS musi rozpatrzyć otrzymane odwołanie przed przekazaniem go do sądu?

Answer 196

W ciągu 30 dni od otrzymania odwołania

Question 197

Co zrobi sąd, jeśli w odwołaniu pojawią się nowe okoliczności dotyczące stanu zdrowia powstałe po wydaniu decyzji?

Answer 197

Uchyli decyzję i przekaże sprawę do ponownego rozpatrzenia przez ZUS

Question 198

Gdzie należy złożyć odwołanie od decyzji ZUS w sprawie renty?

Answer 198

Do ZUS, który następnie przekazuje je do właściwego sądu pracy i ubezpieczeń społecznych

Question 199

Jakie rozstrzygnięcia może wydać sąd rozpatrujący odwołanie od decyzji rentowej?

Answer 199

Może utrzymać decyzję w mocy, uchylić i przekazać do ponownego rozpatrzenia lub zmienić decyzję

Question 200

Jakie środki odwoławcze przysługują od wyroku sądu I instancji w sprawie rentowej?

Answer 200

Apelacja do sądu II instancji, a następnie ewentualnie skarga kasacyjna do Sądu Najwyższego

Question 201

Co się dzieje gdy w odwołaniu pojawią się nowe okoliczności dotyczące niezdolności do pracy powstałe PO złożeniu odwołania?

Answer 201

Sąd uchyla decyzję, przekazuje sprawę organowi rentowemu i umarza postępowanie

Question 202

Jakie są granice czasowe stosowania art. 477(14) § 4 k.p.c. w procesie odwoławczym? (Nie orzekanie przy nowych okolicznościach, a przekazanie do ponownego rozpoznania)

Answer 202

Dotyczy tylko postępowania przed sądem pierwszej instancji, nie stosuje się w postępowaniu apelacyjnym

Question 203

Jaki jest główny cel postępowania sądowego w sprawach dotyczących ubezpieczenia rentowego?

Answer 203

Ocena zgodności z prawem (w aspekcie formalnym i materialnym) decyzji wydanej przez organ rentowy

Question 204

Jaką dokładnie rolę pełnią biegli sądowi w sprawach rentowych w stosunku do orzeczeń lekarzy ZUS?

Answer 204

Oceniają merytorycznie trafność wydanego orzeczenia o zdolności do pracy, ale nie zastępują lekarza orzecznika ZUS

Question 205

Co musi zrobić organ rentowy gdy w odwołaniu pojawią się nowe okoliczności powstałe po wydaniu orzeczenia przez lekarza orzecznika ZUS?

Answer 205

Nie przekazuje odwołania do sądu, kieruje do ponownego rozpatrzenia przez lekarza orzecznika, uchyla poprzednią decyzję i wydaje nową

Question 206

Jakie nowe okoliczności można zgłaszać w postępowaniu apelacyjnym w sprawach rentowych?

Answer 206

Tylko te, które istniały w dacie wydania decyzji przez organ rentowy

Question 207

Jakie są 4 podstawowe warunki nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy?

Answer 207

1. Niezdolność do pracy,
2. Wymagany staż ubezpieczeniowy,
3. Powstanie niezdolności w okresie ubezpieczenia lub w ciągu 18 miesięcy od jego ustania,
4. Brak prawa do emerytury

Question 208

Co to jest warunek ‘gęstości ubezpieczenia’ i kogo dotyczy?

Answer 208

Wymóg posiadania 5-letniego stażu w ostatnim 10-leciu przed wnioskiem/niezdolnością, dotyczy osób po 30. roku życia

Question 209

Kto jest zwolniony z warunku ‘gęstości ubezpieczenia’?

Answer 209

Osoby ze stażem 25 lat (kobiety) lub 30 lat (mężczyźni)

Question 210

Kto jest zwolniony z warunku powstania niezdolności w okresie ubezpieczenia lub 18 miesięcy po jego ustaniu?

Answer 210

Osoby całkowicie niezdolne do pracy ze stażem co najmniej 20 lat (kobiety) lub 25 lat (mężczyźni)

Question 211

Jaka jest proporcja okresów składkowych do nieskładkowych w stażu ubezpieczeniowym?

Answer 211

3:1

Question 212

Co to jest okres ochronny przy rencie z tytułu niezdolności do pracy?

Answer 212

18 miesięcy od ustania okresu ubezpieczenia, w którym może powstać niezdolność do pracy

Question 213

W jakich sytuacjach za datę powstania niezdolności przyjmuje się datę złożenia wniosku?

Answer 213

Gdy nie można ustalić ani daty, ani okresu powstania niezdolności do pracy

Question 214

Co przyjmujemy za datę powstania niezdolności, jeśli znamy tylko okres jej powstania?

Answer 214

Datę końcową tego okresu

Question 215

Jak długi jest okres ochronny po ustaniu ubezpieczenia? (Rentowe)

Answer 215

18 miesięcy

Question 216

Kto jest zwolniony z warunku powstania niezdolności w okresie ubezpieczenia lub okresu ochronnego?

Answer 216

Osoby całkowicie niezdolne do pracy ze stażem: kobiety - 20 lat, mężczyźni - 25 lat

Question 217

Kiedy powstaje prawo do renty?

Answer 217

W dniu spełnienia wszystkich wymaganych warunków

Question 218

Co jest niezbędne do przyznania renty oprócz spełnienia warunków?

Answer 218

Złożenie wniosku

Question 219

Ile wynosi kwota stała (socjalna) w rencie z tytułu niezdolności do pracy?

Answer 219

24% kwoty bazowej

Question 220

Jaki procent podstawy wymiaru przysługuje za każdy rok okresów składkowych?

Answer 220

1,3%

Question 221

Jaki procent podstawy wymiaru przysługuje za każdy rok okresów nieskładkowych i hipotetycznych?

Answer 221

0,7%

Question 222

Do jakiego wieku liczy się okres hipotetyczny przy obliczaniu renty?

Answer 222

60 lat

Question 223

Ile wynosi renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy w stosunku do renty z tytułu całkowitej niezdolności?

Answer 223

75%

Question 224

Do ilu lat stażu uzupełnia się okresy hipotetyczne?

Answer 224

25 lat

Question 225

Kto dokonuje oceny niezdolności do pracy przy weryfikacji prawa do renty?

Answer 225

Lekarz orzecznik ZUS

Question 226

Co oznacza całkowita niezdolność do pracy?

Answer 226

Utrata zdolności do wykonywania jakiejkolwiek pracy

Question 227

Co oznacza częściowa niezdolność do pracy?

Answer 227

Utrata zdolności do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami

Question 228

Jakie są dwa rodzaje rent ze względu na trwałość niezdolności do pracy?

Answer 228

Renta stała (przy niezdolności trwałej) i renta okresowa (przy niezdolności okresowej)

Question 229

Jaki warunek dotyczący emerytury musi być spełniony przy weryfikacji prawa do renty?

Answer 229

Brak prawa do emerytury i niespełnianie warunków do jej uzyskania

Question 230

Co się weryfikuje przy sprawdzaniu gęstości stażu dla osób po 30. roku życia?

Answer 230

Posiadanie 5 lat stażu w ostatnim 10-leciu

Question 231

Co to jest niepełnosprawność w rozumieniu przepisów?

Answer 231

Trwała lub okresowa niezdolność do wypełniania ról społecznych z powodu naruszenia sprawności organizmu, w szczególności powodująca niezdolność do pracy

Question 232

Jakie są stopnie niepełnosprawności?

Answer 232

Lekki, umiarkowany, znaczny

Question 233

Kto wydaje orzeczenia o niepełnosprawności?

Answer 233

Powiatowe lub wojewódzkie zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności

Question 234

Kto wydaje orzeczenia o niezdolności do pracy?

Answer 234

Lekarze orzecznicy ZUS

Question 235

Z jakim stopniem niepełnosprawności zrównana jest całkowita niezdolność do pracy?

Answer 235

Z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności

Question 236

Z jakim stopniem niepełnosprawności zrównana jest częściowa niezdolność do pracy?

Answer 236

Z lekkim stopniem niepełnosprawności

Question 237

Z jakim stopniem niepełnosprawności zrównana jest niezdolność do samodzielnej egzystencji?

Answer 237

Ze znacznym stopniem niepełnosprawności

Question 238

Jaka jest główna różnica między niezdolnością do pracy w ubezpieczeniu rentowym a chorobowym?

Answer 238

W rentowym ma charakter długotrwały/trwały, w chorobowym - przejściowy/krótkoterminowy

Question 239

Na jaki maksymalny okres orzeka się niezdolność do pracy w celach rentowych?

Answer 239

Na okres nie dłuższy niż 5 lat (chyba że brak rokowań poprawy)

Question 240

Ile dni przysługuje wynagrodzenie chorobowe pracownikowi do 50. roku życia?

Answer 240

33 dni w roku kalendarzowym

Question 241

Ile dni przysługuje wynagrodzenie chorobowe pracownikowi po 50. roku życia?

Answer 241

14 dni w roku kalendarzowym

Question 242

W jakiej wysokości przysługuje wynagrodzenie chorobowe?

Answer 242

80% wynagrodzenia (chyba że przepisy zakładowe przewidują więcej) plus wyjątki ustawowe (ciąża, badania dawcy, z ubezp wypadkowego)

Question 243

Na jak długi okres może być przyznane świadczenie rehabilitacyjne?

Answer 243

12 miesięcy

Question 244

Wymień szczegółowo wszystkie kategorie dzieci uprawnionych do renty rodzinnej

Answer 244

1) dzieci własne
2) dzieci drugiego małżonka
3) dzieci przysposobione
4) przyjęte przed pełnoletnością na wychowanie: wnuki, rodzeństwo i inne dzieci (z wyłączeniem dzieci z rodzin zastępczych i rodzinnych domów dziecka)

Question 245

Jakie dokładnie sytuacje wykluczają prawo do renty rodzinnej dla małżonka?

Answer 245

1) brak faktycznej wspólności małżeńskiej do dnia śmierci 2) separacja formalna 3) pozbawienie życia współmałżonka

Question 246

Wymień wszystkie możliwe daty uznawane za zakończenie nauki przy rencie rodzinnej

Answer 246

1) pozytywne zdanie wszystkich egzaminów w roku 2) uzyskanie wszystkich zaliczeń 3) obrona pracy magisterskiej 4) zakończenie udziału w zajęciach 5) koniec roku akademickiego 6) data określona w art. 167 ust. 2 Prawa o szkolnictwie wyższym

Question 247

Jakie warunki muszą spełnić rodzice by otrzymać rentę rodzinną?

Answer 247

1) muszą być rodzicami, ojczymem/macochą lub osobami przysposabiającymi 2) muszą faktycznie pozostawać na co najmniej częściowym utrzymaniu zmarłego (wystarczy że zmarły przyczyniał się do ich utrzymania). Plus warunki jak dla wdowy: wiek, wychowanie dzieci lub niezdolność do pracy

Question 248

Na jakich zasadach były małżonek może otrzymać rentę rodzinną?

Answer 248

1) musi mieć ustalone prawo do alimentów 2) alimenty muszą być ustalone wyrokiem sądowym lub ugodą sądową 3) dotyczy to również należności z tytułu zadośćuczynienia obowiązkowi przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny (art. 27 k.r.o.)

Question 249

Kto ponosi ciężar dowodu w sprawie wspólności małżeńskiej przy rencie rodzinnej?

Answer 249

Organ rentowy musi udowodnić brak pozostawania we wspólności małżeńskiej (Uchwała 7 SN z 26 października 2006 r. III UZP 3/06)

Question 250

Na czym polega wtórny charakter renty rodzinnej?

Answer 250

Nie jest to samodzielne prawo - wynika z uprawnień emerytalnych lub rentowych zmarłego. Bez spełnienia przez zmarłego warunków do emerytury/renty, prawo do renty rodzinnej nie powstanie

Question 251

W jakich 3 przypadkach przysługuje renta rodzinna? W kontekście statusu trupa

Answer 251

1) gdy zmarły miał ustalone prawo do emerytury/renty
2) gdy spełniał warunki do ich uzyskania
3) gdy pobierał zasiłek przedemerytalny, świadczenie przedemerytalne lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne

Question 252

Jakie domniemania przyjmuje się przy ustalaniu prawa do renty rodzinnej?

Answer 252

1) zmarły był całkowicie niezdolny do pracy w chwili śmierci 2) śmierć nastąpiła w odpowiednich okresach lub 18 miesięcy po ich ustaniu 3) posiadał wymagany staż (z wyjątkiem wypadku w drodze do/z pracy)

Question 253

Wymień wszystkie warunki dla wnuków, rodzeństwa i innych przyjętych dzieci (dodatek dla sierot zup)

Answer 253

1) przyjęcie minimum rok przed śmiercią (nie dotyczy wypadku) 2) brak prawa do renty po zmarłych rodzicach 3) gdy rodzice żyją: nie mogą zapewnić utrzymania LUB zmarły/małżonek był opiekunem sądowym

Question 254

Czy dla dzieci własnych, małżonka i rodziców są dodatkowe warunki nabycia renty rodzinnej?

Answer 254

Tak

Question 255

Co się dzieje z rentą wypadkową przy zamianie na rentę rodzinną?

Answer 255

Nie ma rozróżnienia - renta rodzinna będzie przysługiwać bez podziału na renty z ogólnego stanu zdrowia i z wypadków w drodze do/z pracy

Question 256

Wymień wszystkie warunki uzyskania renty rodzinnej w chwili śmierci współmałżonka

Answer 256

1) osiągnięcie 50 lat LUB 2) niezdolność do pracy LUB 3) wychowywanie uprawnionych dzieci/wnuków/rodzeństwa do 16/18 lat lub całkowicie niezdolnych do pracy

Question 257

W jakim terminie można nabyć prawo do renty po śmierci współmałżonka?

Answer 257

Do 5 lat od śmierci współmałżonka lub zaprzestania wychowywania osób uprawnionych, jeśli osiągnie się 50 lat lub stanie się niezdolnym do pracy

Question 258

Na jakich zasadach przysługuje renta okresowa dla wdowy?

Answer 258

1) na 1 rok od śmierci męża LUB 2) na okres szkolenia zawodowego (max 2 lata) 3) warunek: brak niezbędnych źródeł utrzymania

Question 259

Do jakiego wieku wychowywane dzieci uprawniają do renty rodzinnej?

Answer 259

1) do 16 lat standardowo 2) do 18 lat jeśli się kształcą 3) bez limitu wieku jeśli są całkowicie niezdolne do pracy/samodzielnej egzystencji

Question 260

Co jest specyficznym warunkiem przyznania renty rodzinnej dla rozwiedzionego małżonka?

Answer 260

Prawo do alimentów w dniu śmierci byłego małżonka (po wyroku TK z 2014 r. nie muszą być ustalone wyrokiem ani ugodą sądową)

Question 261

Jakie osoby może wychowywać rozwiedziony małżonek by otrzymać rentę rodzinną?

Answer 261

1) dzieci 2) wnuki 3) rodzeństwo - uprawnione do renty po zmarłym, które nie ukończyły 16 lat (18 przy nauce) lub są całkowicie niezdolne do pracy

Question 262

Od kiedy liczy się 5-letni termin na nabycie prawa do renty rodzinnej?

Answer 262

Od dnia śmierci byłego małżonka LUB od dnia zaprzestania wychowywania uprawnionych do renty dzieci/wnuków/rodzeństwa

Question 263

Kiedy przysługuje renta okresowa dla wdowy niespełniającej warunków i na jak długo?

Answer 263

Gdy brak środków utrzymania: 1) na rok od śmierci lub 2) na czas szkolenia zawodowego (max 2 lata)

Question 264

Do kiedy wychowywanie dzieci daje prawo do renty rodzinnej?

Answer 264

Do 16 lat, a jeśli dziecko się uczy - do 18 lat. Bez limitu wieku przy dzieciach całkowicie niezdolnych do pracy lub do pracy i samodzielnej egzystencji

Question 265

Jaką część świadczenia zmarłego stanowi renta rodzinna w zależności od liczby uprawnionych?

Answer 265

Dla 1 osoby - 85%, dla 2 osób - 90%, dla 3 lub więcej osób - 95% świadczenia zmarłego

Question 266

Co jest podstawą do wyliczenia renty rodzinnej?

Answer 266

Najkorzystniejsze świadczenie, które przysługiwałoby zmarłemu (emerytura lub renta). Przy rencie zawsze bierze się kwotę za całkowitą niezdolność do pracy

Question 267

Jak wygląda podział renty rodzinnej?

Answer 267

Wszystkim uprawnionym przysługuje jedna renta, dzielona pomiędzy nich po równo

Question 268

Co się dzieje z dodatkami przy rencie rodzinnej?

Answer 268

Dodatki zmarłego nie wchodzą w podstawę renty, ale uprawnieni mogą otrzymać własne dodatki jeśli spełniają warunki (np. pielęgnacyjny po 75 roku życia)

Question 269

Co się dzieje z wysokością renty gdy zmienia się liczba uprawnionych?

Answer 269

Przelicza się ją od dnia zmiany - przy większej liczbie osób procent renty rośnie ale indywidualne części maleją, i odwrotnie

Question 270

Jakie są dwa rodzaje dodatków do rent?

Answer 270

1) dodatek pielęgnacyjny 2) dodatek dla sieroty zupełnej

Question 271

Komu przysługuje dodatek pielęgnacyjny?

Answer 271

1) osobie całkowicie niezdolnej do pracy i samodzielnej egzystencji LUB 2) osobie po ukończeniu 75 lat

Question 272

Kiedy nie przysługuje dodatek pielęgnacyjny mimo spełnienia warunków?

Answer 272

Podczas pobytu w zakładzie opiekuńczo-leczniczym lub pielęgnacyjno-opiekuńczym (chyba że pobyt poza placówką trwa ponad 2 tygodnie w miesiącu)

Question 273

Co oznacza charakter akcesoryjny dodatków?

Answer 273

Są nierozerwalnie związane ze świadczeniem głównym - ich przyznanie zależy od głównej renty/emerytury, a zawieszenie świadczenia głównego powoduje zawieszenie dodatku

Question 274

Kiedy przysługuje dodatek dla sieroty zupełnej?

Answer 274

Gdy nie żyje oboje rodziców biologicznych (sieroctwo biologiczne, nie społeczne czy duchowe)

Question 275

Co to jest niezdolność do samodzielnej egzystencji?

Answer 275

Naruszenie sprawności organizmu wymagające stałej lub długotrwałej opieki innej osoby przy zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych

Question 276

Co zalicza się do podstawowych potrzeb życiowych?

Answer 276

Przede wszystkim: 1) samoobsługa 2) poruszanie się 3) komunikowanie się

Question 277

Jakie warunki trzeba spełnić by dostać dodatek pielęgnacyjny przed 75 rokiem życia?

Answer 277

Musi być orzeczona jednocześnie: 1) niezdolność do samodzielnej egzystencji 2) całkowita niezdolność do pracy

Question 278

Dlaczego rozdział niezdolności do samodzielnej egzystencji od niezdolności do pracy nie jest pełny?

Answer 278

Bo dodatek pielęgnacyjny (przed 75 r.ż.) wymaga obu niezdolności jednocześnie, mimo że są to oddzielne ryzyka ubezpieczeniowe

Question 279

Kiedy dodatek pielęgnacyjny przysługuje bez orzekania niezdolności?

Answer 279

Po ukończeniu 75 roku życia - przysługuje zawsze, nawet gdy nie ma faktycznej potrzeby opieki

Question 280

Wymień wszystkie grupy podlegające obowiązkowemu ubezpieczeniu chorobowemu

Answer 280

1. Pracownicy (z wyłączeniem prokuratorów)
2. Członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych
3. Osoby odbywające służbę zastępczą
4. Małżonek Prezydenta RP

Question 281

Wymień wszystkie grupy mogące przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego

Answer 281

1. Osoby wykonujące pracę nakładczą
2. Zleceniobiorcy i osoby współpracujące
3. Osoby prowadzące pozarolniczą działalność i osoby współpracujące
4. Osoby współpracujące z osobami fizycznymi prowadzącymi działalność gospodarczą
5. Doktoranci ze stypendium
6. Osoby wykonujące odpłatnie pracę w czasie odbywania kary
7. Duchowni

Question 282

Wymień główne ryzyka chronione przez ubezpieczenie chorobowe

Answer 282

1. Czasowa niezdolność do pracy
2. Sytuacje zrównane z niezdolnością do pracy
3. Zmniejszona sprawność do pracy
4. Niemożność pracy z powodu macierzyństwa
5. Niemożność pracy z powodu opieki nad członkiem rodziny

Question 283

Jakie świadczenia przysługują z ubezpieczenia chorobowego?

Answer 283

1. Zasiłek chorobowy
2. Świadczenie rehabilitacyjne
3. Zasiłek wyrównawczy
4. Zasiłek macierzyński
5. Zasiłek opiekuńczy

Question 284

Co to jest choroba w znaczeniu prawnym ubezpieczenia chorobowego?

Answer 284

Stan zdrowia wpływający na zdolność do pracy, który rozpoczyna się gdy stan zdrowia wpłynie na zdolność do pracy, a kończy po odzyskaniu tej zdolności lub stwierdzeniu trwałej niezdolności

Question 285

Jakie sytuacje są zrównane z niezdolnością do pracy z powodu choroby?

Answer 285

1. Niemożność pracy w wyniku decyzji o kwarantannie/izolacji
2. Przebywanie w zakładzie lecznictwa odwykowego
3. Poddanie się badaniom dla kandydatów na dawców

Question 286

Czym różni się wypadek w drodze do pracy od wypadku przy pracy? W kwestii typuubezpieczenia

Answer 286

Wypadek w drodze do/z pracy jest objęty ubezpieczeniem chorobowym, natomiast wypadek przy pracy jest objęty odrębnym ubezpieczeniem wypadkowym

Question 287

Co to jest czasowa niezdolność do pracy?

Answer 287

Przemijająca przeszkoda w świadczeniu pracy dotychczasowej, przy czym czasowość oznacza jej przemijalność (cecha jakościowa), a nie długość trwania (cecha ilościowa)

Question 288

Jakie są standardowe okresy wyczekiwania w ubezpieczeniu chorobowym?

Answer 288

Ubezpieczenie obowiązkowe: 30 dni, Ubezpieczenie dobrowolne: 90 dni

Question 289

Wymień wszystkie grupy zwolnione z okresu wyczekiwania

Answer 289

1. Absolwenci (do 90 dni po ukończeniu)
2. Poszkodowani w wypadku w drodze do/z pracy
3. Osoby z 10-letnim stażem obowiązkowego ubezpieczenia
4. Posłowie/senatorowie (do 90 dni po kadencji)
5. Byli funkcjonariusze SC przechodzący do KAS

Question 290

Jakie przerwy w ubezpieczeniu nie powodują utraty okresu wyczekiwania?

Answer 290

1. Przerwy do 30 dni
2. Urlop wychowawczy
3. Urlop bezpłatny
4. Odbywanie czynnej służby wojskowej

Question 291

Kiedy następuje utrata okresu wyczekiwania?

Answer 291

Przy przerwie w ubezpieczeniu dłuższej niż 30 dni, o ile nie jest to przerwa spowodowana urlopem wychowawczym, bezpłatnym lub służbą wojskową

Question 292

Przy jakich świadczeniach nie wymaga się okresu wyczekiwania?

Answer 292

Przy świadczeniach z tytułu urodzenia i wychowania dziecka

(Macierzyński i opiekuńczy)

Question 293

Co się wlicza do okresu wyczekiwania?

Answer 293

Poprzednie okresy ubezpieczenia chorobowego (zarówno obowiązkowego jak i dobrowolnego) jeśli przerwa między nimi nie przekroczyła 30 dni lub była usprawiedliwiona

Question 294

Kiedy rozpoczyna i kończy się obowiązkowe ubezpieczenie chorobowe?

Answer 294

Rozpoczyna się automatycznie z początkiem tytułu ubezpieczenia, kończy się z ustaniem tytułu

Question 295

Kiedy rozpoczyna i kończy się dobrowolne ubezpieczenie chorobowe?

Answer 295

Rozpoczyna się od zgłoszenia, kończy się z wyrejestrowaniem, niezapłaceniem składki lub ustaniem tytułu

Question 296

Jakie przerwy nie przerywają ciągłości ubezpieczenia chorobowego?

Answer 296

1. Przerwy do 30 dni
2. Urlop wychowawczy
3. Urlop bezpłatny
4. Czynna służba wojskowa (żołnierz niezawodowy)

Question 297

Co to jest ‘dobrowolność związana’ w ubezpieczeniu chorobowym?

Answer 297

Oznacza to, że wejście do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego jest uzależnione od opłacania obowiązkowej składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe

Question 298

Jak długo trwa okres ochronny po ustaniu ubezpieczenia chorobowego?

Answer 298

Standardowo 14 dni, a przy chorobach zakaźnych o długim okresie wylęgania do 3 miesięcy

Question 299

Jakie są sposoby zakończenia dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego?

Answer 299

1. Wyrejestrowanie
2. Niezapłacenie składki
3. Ustanie tytułu ubezpieczenia

Question 300

Jaka jest standardowa długość okresu zasiłkowego?

Answer 300

182 dni

Question 301

W jakich przypadkach okres zasiłkowy wynosi 270 dni?

Answer 301

1. Gdy niezdolność spowodowana jest gruźlicą
2. Gdy niezdolność występuje w trakcie ciąży

Question 302

Jaki jest maksymalny okres zasiłkowy po ustaniu ubezpieczenia?

Answer 302

91 dni, z wyjątkiem niezdolności spowodowanej gruźlicą lub występującej w trakcie ciąży

Question 303

Kiedy następuje sumowanie okresów niezdolności do pracy?

Answer 303

Gdy przerwa między okresami niezdolności z powodu tej samej choroby nie przekracza 60 dni

Question 304

Czego nie wlicza się do okresu zasiłkowego?

Answer 304

1. Okresu wyczekiwania
2. Urlopu bezpłatnego
3. Urlopu wychowawczego
4. Okresu tymczasowego aresztowania lub odbywania kary

Question 305

Co się dzieje z okresem zasiłkowym gdy przerwa w niezdolności przekracza 60 dni?

Answer 305

Rozpoczyna się nowy okres zasiłkowy, nawet jeśli przyczyną jest ta sama choroba

Question 306

Co wlicza się do okresu zasiłkowego?

Answer 306

1. Okresy nieprzerwanej niezdolności do pracy
2. Okresy pobierania wynagrodzenia chorobowego
3. Okresy pobierania zasiłku chorobowego
4. Okresy poprzedniej niezdolności jeśli przerwa nie przekroczyła 60 dni

Question 307

Wymień wszystkie przyczyny utraty prawa do zasiłku chorobowego

Answer 307

1. Umyślne przestępstwo/wykroczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem jest powodem niezdolności
2. Nadużycie alkoholu powodem niezdolności (tylko pierwsze 5 dni)
3. Praca zarobkowa
4. Niezgodne z celem wykorzystanie zwolnienia
5. Sfałszowanie zaświadczenia lekarskiego
6. Niepodjęcie zaproponowanej pracy przez nosiciela choroby zakaźnej

Question 308

Za jaki okres traci się zasiłek przy wykonywaniu pracy zarobkowej?

Answer 308

Za cały okres danego zwolnienia lekarskiego

Question 309

Za jaki okres traci się zasiłek przy nadużyciu alkoholu?

Answer 309

Za pierwsze 5 dni niezdolności do pracy

Question 310

Co jest uznawane za niezgodne wykorzystanie zwolnienia?

Answer 310

1. Czynności mogące przedłużyć niezdolność
2. Zachowania utrudniające leczenie
3. Wyjazdy turystyczne
4. Działania sprzeczne z celem zwolnienia
5. Działania niezgodne z zaleceniami lekarza

Question 311

Czy praca nieodpłatna zawsze powoduje utratę zasiłku?

Answer 311

Nie, tylko jeśli wpływa negatywnie na proces leczenia lub przedłuża okres niezdolności do pracy

Question 312

Co jest konieczne do pozbawienia zasiłku przy przestępstwie/wykroczeniu?

Answer 312

Prawomocny wyrok sądu stwierdzający popełnienie umyślnego przestępstwa/wykroczenia i jego bezpośredni związek z niezdolnością do pracy

Question 313

Jaką sankcję przewiduje ustawa za wykonywanie pracy zarobkowej podczas zwolnienia?

Answer 313

Utrata prawa do zasiłku za cały okres zwolnienia

Question 314

Co musi zrobić przedsiębiorca na zwolnieniu by nie utracić zasiłku?

Answer 314

1. Powstrzymać się od wszelkich czynności związanych z działalnością
2. Nie wykonywać nawet prostych czynności administracyjnych
3. Wyznaczyć osobę zastępującą w niezbędnych czynnościach

Question 315

Kiedy wykonywanie pracy nie powoduje utraty zasiłku?

Answer 315

1. Przy uzyskaniu zaświadczenia o odzyskaniu zdolności do pracy
2. Po poinformowaniu organu rentowego
3. Przy rezygnacji ze zwolnienia i powrocie do pracy

Question 316

Czy ma znaczenie wymiar lub rodzaj wykonywanej pracy dla utraty zasiłku?

Answer 316

Nie, każda praca zarobkowa, niezależnie od wymiaru i rodzaju, powoduje utratę zasiłku za cały okres zwolnienia

Question 317

Na czym opiera się sankcja utraty zasiłku przy pracy zarobkowej?

Answer 317

Na domniemaniu nadużycia prawa do zasiłku - przyjmuje się, że osoba wykonująca pracę nie jest niezdolna do pracy

Question 318

Jakie czynności może wykonywać przedsiębiorca na zwolnieniu?

Answer 318

Żadnych - musi powstrzymać się od wszystkich czynności związanych z prowadzoną działalnością, nawet najprostszych jak wystawianie faktur

Question 319

Co jest celem zwolnienia lekarskiego?

Answer 319

Odzyskanie przez ubezpieczonego zdolności do pracy

Question 320

Jakie zachowania są dozwolone podczas zwolnienia lekarskiego?

Answer 320

Zwykłe czynności życia codziennego jak zakupy czy wizyty lekarskie, ograniczone do najbliższego sąsiedztwa

Question 321

Kiedy można wykonywać pracę u innego pracodawcy podczas zwolnienia?

Answer 321

Tylko gdy praca nie jest sprzeczna z zaleceniami lekarskimi i zwolnienie dotyczy niezdolności do konkretnej pracy

Question 322

Jakie są konsekwencje niezgodnego wykorzystania zwolnienia?

Answer 322

1. Utrata zasiłku za cały okres
2. Możliwość uznania za ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych
3. Ryzyko zwolnienia bez wypowiedzenia

Question 323

Co uznaje się za nienależnie pobrane świadczenia?

Answer 323

1) świadczenia wypłacone mimo ustania prawa gdy osoba była pouczona
2) świadczenia przyznane na podstawie nieprawdziwych dokumentów
3) świadczenia z tytułu niezdolności do pracy gdy wykonywano pracę

Question 324

Jakie są okresy zwrotu nienależnie pobranych świadczeń?

Answer 324

12 miesięcy - gdy osoba zawiadomiła organ o ustaniu prawa; 3 lata - w pozostałych przypadkach

Question 325

Jaki jest termin przedawnienia należności z tytułu nienależnie pobranych świadczeń?

Answer 325

10 lat od uprawomocnienia się decyzji

Question 326

Od kiedy naliczane są odsetki od nienależnie pobranych świadczeń?

Answer 326

Od dnia następującego po dniu wypłaty świadczenia do dnia spłaty

Question 327

Kogo obciąża obowiązek zwrotu świadczenia?

Answer 327

Tylko osobę która przyjęła świadczenie w złej wierze mając świadomość jego nienależności”

Question 328

Wymień przypadki kiedy zasiłek nie przysługuje w czasie niezdolności do pracy?

Answer 328

1) urlop bezpłatny
2) urlop wychowawczy
3) urlop opiekuńczy
4) tymczasowe aresztowanie/kara pozbawienia wolności

Question 329

Jakie są negatywne warunki przyznania zasiłku chorobowego po ustaniu tytułu ubezpieczenia?

Answer 329

1) prawo do emerytury/renty
2) kontynuacja działalności zarobkowej
3) prawo do zasiłku dla bezrobotnych

Question 330

Czy okresy niezdolności podczas urlopu bezpłatnego wlicza się do okresu zasiłkowego?

Answer 330

Nie wlicza się

Question 331

Czy okresy pobierania wynagrodzenia za czas choroby wlicza się do okresu zasiłkowego?

Answer 331

Tak wlicza się

Question 332

W jakim przypadku przysługuje zasiłek podczas odbywania kary pozbawienia wolności?

Answer 332

Tylko gdy praca wykonywana jest na podstawie skierowania w czasie odbywania kary”

Question 333

Przez jaki okres przysługuje wynagrodzenie chorobowe?

Answer 333

33 dni w roku kalendarzowym (14 dni dla pracowników 50+)

Question 334

Od kiedy pracownik 50+ nabywa prawo do krótszego okresu wynagrodzenia chorobowego?

Answer 334

Od następnego roku kalendarzowego po roku w którym ukończył 50 lat

Question 335

Kto wypłaca wynagrodzenie chorobowe?

Answer 335

Pracodawca ze swoich środków

Question 336

Za jaki okres bierze się podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego?

Answer 336

Przeciętne wynagrodzenie z ostatnich 12 miesięcy kalendarzowych

Question 337

Jakie są główne różnice między wynagrodzeniem chorobowym a zasiłkiem?

Answer 337

1) wypłaca pracodawca nie ZUS
2) przedawnienie wg Kodeksu pracy
3) można ustalić korzystniejsze warunki
4) gwarantem jest fundusz świadczeń pracowniczych”

Question 338

Z jakiego okresu bierze się podstawę wymiaru zasiłku chorobowego?

Answer 338

Z ostatnich 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc niezdolności

Question 339

Jakie są stopy procentowe zasiłku chorobowego?

Answer 339

Podstawowa 80% Podwyższona 100% (ciąża wypadek w drodze)

Question 340

Kiedy nie uwzględnia się wynagrodzenia do podstawy wymiaru?

Answer 340

Gdy pracownik uzyskał wynagrodzenie za okres krótszy niż połowa obowiązującego czasu pracy

Question 341

Co stanowi podstawę wymiaru dla osób niebędących pracownikami?

Answer 341

Przeciętny miesięczny przychód za okres 12 miesięcy kalendarzowych przed niezdolnością

Question 342

Jakie są warunki przyznania świadczenia rehabilitacyjnego?

Answer 342

1) wyczerpanie zasiłku chorobowego
2) dalsza niezdolność do pracy
3) rokowanie odzyskania zdolności do pracy
4) pozytywna opinia lekarza orzecznika ZUS

Question 343

Jakie są stawki świadczenia rehabilitacyjnego?

Answer 343

90% podstawy wymiaru za pierwsze 3 miesiące 75% za pozostały okres 100% w przypadku ciąży

Question 344

Jaki jest maksymalny okres pobierania świadczenia rehabilitacyjnego?

Answer 344

12 miesięcy nieprzerwanie

Question 345

Komu nie przysługuje świadczenie rehabilitacyjne?

Answer 345

Osobom pobierającym emeryturę rentę zasiłek przedemerytalny zasiłek dla bezrobotnych nauczycielskie świadczenie kompensacyjne

Question 346

W jaki sposób świadczenie rehabilitacyjne wlicza się do stażu pracy?

Answer 346

Jako okres nieskładkowy w stażu ubezpieczeniowym”

Question 347

Kto ma prawo do zasiłku wyrównawczego?

Answer 347

Pracownik ze zmniejszoną sprawnością do pracy wykonujący pracę w ośrodku rehabilitacji lub na wyodrębnionym stanowisku (w skutek poddania się rehabilitacji w celu adaptacji lub przyuczenia do określonej pracy)

Question 348

Jaka jest wysokość zasiłku wyrównawczego?

Answer 348

Różnica między przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniem z ostatnich 12 miesięcy a wynagrodzeniem osiąganym podczas rehabilitacji

Question 349

Jak długo można pobierać zasiłek wyrównawczy?

Answer 349

Maksymalnie 24 miesiące od podjęcia rehabilitacji

Question 350

Kto orzeka o potrzebie rehabilitacji zawodowej?

Answer 350

Wojewódzki ośrodek medycyny pracy lub lekarz orzecznik ZUS

Question 351

W jakich przypadkach ustaje prawo do zasiłku wyrównawczego?

Answer 351

1) zakończenie rehabilitacji
2) gdy rehabilitacja stała się niecelowa
3) po 24 miesiącach od podjęcia rehabilitacji”

Question 352

Kto jest uprawniony do zasiłku macierzyńskiego?

Answer 352

1) ubezpieczona matka
2) ubezpieczony ojciec
3) osoby przysposabiające dziecko
4) rodzina zastępcza (z wyjątkiem zawodowej)

Question 353

W jakich sytuacjach zasiłek przysługuje ojcu lub innemu członkowi rodziny?

Answer 353

1) śmierć matki
2) porzucenie dziecka
3) niemożność opieki przez matkę
4) pobyt matki w szpitalu
5) rezygnacja matki po 14 tygodniach

Question 354

Kiedy matka może zrezygnować z zasiłku na rzecz ojca?

Answer 354

Po wykorzystaniu co najmniej 14 tygodni zasiłku

Question 355

Do jakiego wieku dziecka można je przysposobić z prawem do zasiłku?

Answer 355

Do 14 roku życia

Question 356

Jaki jest minimalny okres zasiłku w przypadku urodzenia martwego dziecka?

Answer 356

8 tygodni po porodzie nie krócej niż 7 dni od zgonu dziecka”

Question 357

W jakich sytuacjach przysługuje zasiłek macierzyński po ustaniu ubezpieczenia?

Answer 357

1) śmierć pracodawcy
2) upadłość pracodawcy
3) likwidacja pracodawcy
4) naruszenie przepisów prawa

Question 358

Co dzieje się z umową na czas określony kobiety w ciąży?

Answer 358

Jest przedłużana do dnia porodu na podstawie art. 177 § 3 KP

Question 359

Do kiedy przysługuje zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego przy likwidacji pracodawcy?

Answer 359

Do dnia porodu

Question 360

Jaki jest główny warunek nabycia prawa do zasiłku po ustaniu ubezpieczenia?

Answer 360

Ustanie ubezpieczenia musiało nastąpić w okresie ciąży

Question 361

Co się dzieje z pracownicą na umowie na czas określony po porodzie?

Answer 361

Traci status pracownicy ale zachowuje prawo do zasiłku macierzyńskiego”

Question 362

Przez jakie okresy przysługuje zasiłek macierzyński? (Urlopy)

Answer 362

1) urlop macierzyński
2) urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego
3) urlop rodzicielski
4) urlop ojcowski

Question 363

Jaki jest całkowity wymiar urlopu rodzicielskiego?

Answer 363

41 lub 43 tygodnie

Question 364

Ile wynosi niezbywalna część urlopu rodzicielskiego dla każdego rodzica?

Answer 364

9 tygodni

Question 365

Do kiedy najpóźniej można wykorzystać urlop rodzicielski?

Answer 365

Do końca roku kalendarzowego w którym dziecko kończy 6 lat

Question 366

Na ile maksymalnie części można podzielić urlop rodzicielski?

Answer 366

Na 5 części”

Question 367

Jaka jest główna różnica między zasiłkiem macierzyńskim a świadczeniem rodzicielskim?

Answer 367

Zasiłek jest z ubezpieczenia społecznego i zależy od zarobków świadczenie to stała kwota 1000 zł niezależna od ubezpieczenia

Question 368

Kto może otrzymać świadczenie rodzicielskie?

Answer 368

1) matka/ojciec
2) opiekun faktyczny
3) rodzina zastępcza
4) osoba która przysposobiła dziecko (do 14 lat)
5) ojcu jeżeli śmierć matki lub porzucenie oraz w przypadku skrócenia okresu pobierania na wniosek matki

Question 369

Jaka jest wysokość świadczenia rodzicielskiego?

Answer 369

1000 zł miesięcznie

Question 370

Czy można pobierać jednocześnie zasiłek macierzyński i świadczenie rodzicielskie?

Answer 370

Nie świadczenia się wzajemnie wykluczają

Question 371

Przez jaki okres wypłacane jest świadczenie rodzicielskie?

Answer 371

52 tygodnie gdy 1 bachor
65 tygodni gdy 2 bachory
67 tygodni gdy 3 bachory
69 tygodni gdy 4 bachory
71 tygodni gdy 5 bachorów

Question 372

Jaka jest wysokość zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu macierzyńskiego, na warunkach urlopu macierzyńskiego i ojcowskiego?

Answer 372

100% podstawy wymiaru zasiłku

Question 373

Jaka jest wysokość zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego?

Answer 373

70% podstawy wymiaru zasiłku

Question 374

Jaka jest wysokość zasiłku macierzyńskiego przy złożeniu wniosku o wypłatę za cały okres (urlop macierzyński + rodzicielski)?

Answer 374

81,5% podstawy wymiaru zasiłku

Question 375

W jakim terminie matka musi złożyć wniosek o wypłatę zasiłku za cały okres urlopu?

Answer 375

Nie później niż 21 dni po porodzie

Question 376

Ile tygodni urlopu rodzicielskiego jest niezbywalnych dla drugiego rodzica?

Answer 376

9 tygodni

Question 377

Jaka jest wysokość zasiłku za okres nieprzenoszalnej części urlopu rodzicielskiego dla drugiego rodzica?

Answer 377

70% podstawy wymiaru zasiłku

Question 378

Ile wynosi podstawa wymiaru zasiłku opiekuńczego?

Answer 378

80% podstawy wymiaru zasiłku

Question 379

Jaki jest maksymalny okres wypłaty zasiłku opiekuńczego na dzieci w roku kalendarzowym?

Answer 379

60 dni

Question 380

Jaki jest maksymalny okres wypłaty zasiłku opiekuńczego na innych członków rodziny w roku kalendarzowym?

Answer 380

14 dni

Question 381

Ile wynosi dodatkowy zasiłek opiekuńczy dla ojca w przypadku pobytu matki w szpitalu po porodzie?

Answer 381

Do 8 tygodni

Question 382

Do jakiego wieku dziecka przysługuje zasiłek opiekuńczy w przypadku jego choroby?

Answer 382

Do ukończenia 14 lat

Question 383

Do jakiego wieku zdrowego dziecka przysługuje zasiłek opiekuńczy w przypadku nieprzewidzianego zamknięcia placówki i reszty powodów?

Answer 383

Do ukończenia 8 lat

Question 384

Czy wymagany jest okres wyczekiwania przy zasiłku opiekuńczym?

Answer 384

Nie, zasiłek przysługuje bez okresu wyczekiwania

Question 385

Czy niewykorzystany limit dni zasiłku opiekuńczego przechodzi na następny rok?

Answer 385

Nie, limit nie przechodzi na następny rok

Question 386

Jakie cztery warunki muszą być spełnione łącznie, aby zdarzenie uznać za wypadek przy pracy?

Answer 386

1) Nagłość zdarzenia,
2) Przyczyna zewnętrzna,
3) Związek z pracą,
4) Skutek w postaci urazu lub śmierci

Question 387

Co rozumie się przez nagłość zdarzenia w wypadku przy pracy?

Answer 387

Zdarzenie występujące w czasie nieprzekraczającym jednej dniówki roboczej

Question 388

Co oznacza przyczyna zewnętrzna w wypadku przy pracy?

Answer 388

Impuls pochodzący spoza organizmu pracownika wywołujący uraz lub śmierć

Question 389

Jakie są trzy typy związku wypadku z pracą?

Answer 389

Związek czasowy, miejscowy lub funkcjonalny

Question 390

Co uznaje się za wypadek śmiertelny przy pracy?

Answer 390

Zdarzenie, w wyniku którego nastąpiła śmierć w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy od dnia wypadku

Question 391

Co to jest ciężki wypadek przy pracy?

Answer 391

Zdarzenie wywołujące ciężkie uszkodzenie ciała (np. utrata wzroku, słuchu, mowy) lub inny rozstrój zdrowia naruszający podstawowe funkcje organizmu

Question 392

W jakich trzech okolicznościach zdarzenie uznaje się za powstałe w związku z pracą?

Answer 392

1) Podczas wykonywania zwykłych czynności lub poleceń przełożonych,
2) Podczas wykonywania czynności na rzecz pracodawcy nawet bez polecenia,
3) W czasie pozostawania w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą a miejscem pracy

Question 393

W jakim terminie zespół powypadkowy powinien sporządzić protokół?

Answer 393

Nie później niż w ciągu 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku

Question 394

Co stanowi przyczynę zewnętrzną wypadku przy pracy?

Answer 394

Każdy czynnik pochodzący spoza organizmu pracownika, zdolny wywołać szkodliwe skutki, wypływający ze sfery zagrożenia związanego z pracą

Question 395

Jakie są przykłady przyczyn zewnętrznych wypadku przy pracy?

Answer 395

Narzędzia pracy, maszyny, siły przyrody, potknięcie się pracownika, działania osób trzecich, nadmierny wysiłek w nietypowych warunkach

Question 396

Co stanowi przyczynę wewnętrzną i wyklucza uznanie zdarzenia za wypadek przy pracy?

Answer 396

Schorzenia samoistne, normalny wysiłek przy codziennych zadaniach, zwykłe przeżycia psychiczne w pracy

Question 397

Kiedy nadmierny wysiłek może być uznany za przyczynę zewnętrzną?

Answer 397

Gdy przekracza normalne warunki pracy i jest oceniany z uwzględnieniem indywidualnych właściwości pracownika (stan zdrowia, sprawność)

Question 398

Jak ocenia się nadmierność wysiłku pracownika?

Answer 398

Przy uwzględnieniu jego indywidualnych właściwości - aktualnego stanu zdrowia, sprawności ustroju i okoliczności wykonywania pracy

Question 399

Jakie są trzy główne przypadki związku wypadku z pracą?

Answer 399

1) Podczas wykonywania zwykłych czynności/poleceń,
2) Podczas wykonywania czynności na rzecz pracodawcy bez polecenia,
3) W drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązków

Question 400

Czy droga z domu do pracy może być uznana za wypadek przy pracy?

Answer 400

Nie, wypadek w drodze z domu do pracy nie jest wypadkiem przy pracy, nawet przy zadaniowym czasie pracy

Question 401

Jakie warunki muszą być spełnione przy wykonywaniu czynności bez polecenia?

Answer 401

Działanie musi być podjęte w interesie pracodawcy, może dotyczyć interesów ekonomicznych lub ochrony dóbr osobistych, nie wymaga wcześniejszego uzgodnienia

Question 402

Kiedy transport do pracy może być uznany za okoliczność wypadku przy pracy?

Answer 402

Gdy pracodawca zapewnia transport firmowy i wiąże się to z obowiązkiem stawienia się w zakładzie (np. rozliczenie sprzętu, zdanie relacji)

Question 403

Co oznacza związek czasowy i miejscowy wypadku z pracą?

Answer 403

Oznacza powiązanie przyczyny zewnętrznej doznanego uszczerbku z wykonywaniem czynności pracowniczych w czasie i miejscu pozostawania w sferze interesów pracodawcy

Question 404

Kiedy następuje zerwanie związku z pracą?

Answer 404

Gdy pracownik bez usprawiedliwienia nie wykonuje pracy w ustalonym czasie i miejscu lub przenosi się ze sfery spraw służbowych do prywatnych

Question 405

Czy wykonywanie pracy podczas urlopu zawsze oznacza zerwanie związku z pracą?

Answer 405

Nie, jeśli praca jest wykonywana w interesie zakładu, związek z pracą zostaje zachowany

Question 406

Co jest istotne przy określaniu miejsca i czasu pracy?

Answer 406

Treść wiążącego strony stosunku prawnego - miejsce pracy może być poza zakładem, a czas pracy może nie pokrywać się z czasem funkcjonowania zakładu

Question 407

Jakie są konsekwencje zerwania związku z pracą?

Answer 407

Zdarzenie nie może być uznane za wypadek przy pracy, pracownik i jego rodzina tracą prawo do świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego

Question 408

Czy krótka przerwa w pracy zawsze oznacza zerwanie związku z pracą?

Answer 408

Nie, krótkotrwałe, uzasadnione przerwy w pracy nie powodują zerwania związku z pracą

Question 409

Co różni wypadek w podróży służbowej od zwykłego wypadku przy pracy?

Answer 409

Szerszy zakres ochrony obejmujący również czynności ze sfery prywatnej wykonywane podczas podróży służbowej

Question 410

Jakie czynności prywatne są chronione podczas podróży służbowej?

Answer 410

Przygotowywanie i spożywanie posiłków, pobyt w hotelu, robienie codziennych zakupów, spacer

Question 411

Kiedy wypadek w podróży służbowej nie zostanie uznany za wypadek przy pracy?

Answer 411

Gdy został spowodowany postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań

Question 412

Co oznacza domniemanie związku z pracą w podróży służbowej?

Answer 412

Zakłada się, że wszystkie czynności w czasie podróży służbowej pozostają w związku z pracą, chyba że pracownik swoim nagannym zachowaniem ten związek zerwie

Question 413

Czy ochrona w podróży służbowej obejmuje tylko czas wykonywania obowiązków?

Answer 413

Nie, ochrona obejmuje cały okres podróży służbowej, również czas wykonywania czynności prywatnych

Question 414

Kiedy świadczenia nie przysługują ze względu na naruszenie przepisów BHP?

Answer 414

Gdy jest to wyłączna przyczyna wypadku, spowodowana umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa

Question 415

Co to jest rażące niedbalstwo w kontekście wypadku przy pracy?

Answer 415

Sytuacja gdy człowiek o przeciętnej przezorności ocenia działanie jako ewidentnie niebezpieczne, a mimo to ignoruje następstwa własnego zachowania

Question 416

Kiedy stan nietrzeźwości powoduje utratę prawa do świadczeń?

Answer 416

Gdy przyczynił się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku (nie musi być jedyną przyczyną)

Question 417

Kto ponosi koszty badania na zawartość alkoholu?

Answer 417

Zakład zwraca koszty kierującemu na badanie, ale jeśli potwierdzi się stan nietrzeźwości - koszty ponosi ubezpieczony

Question 418

Co się dzieje w przypadku odmowy poddania się badaniu na zawartość alkoholu?

Answer 418

Następuje pozbawienie prawa do świadczeń, chyba że ubezpieczony udowodni, że miały miejsce przyczyny uniemożliwiające badanie

Question 419

Kto wchodzi w skład zespołu powypadkowego?

Answer 419

Pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy oraz społeczny inspektor pracy

Question 420

W jakim terminie należy sporządzić protokół powypadkowy?

Answer 420

Nie później niż w ciągu 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku

Question 421

Jakie trzy główne ustalenia musi zawierać protokół powypadkowy?

Answer 421

1) Czy nastąpił uraz/śmierć,
2) Czy była przyczyna zewnętrzna,
3) Czy istniał związek z pracą

Question 422

Kto zatwierdza protokół powypadkowy?

Answer 422

Pracodawca

Question 423

Kto ma prawo zgłaszać uwagi do protokołu powypadkowego?

Answer 423

Poszkodowany pracownik, a w razie wypadku śmiertelnego - pozostała po nim rodzina

Question 424

Jakie są trzy podstawowe przyczyny odmowy świadczeń przez ZUS z przyczyn formalnych?

Answer 424

1) Brak protokołu/karty wypadku,
2) Nieuznanie zdarzenia za wypadek przy pracy w dokumentacji,
3) Bezpodstawność stwierdzeń w dokumentacji

Niedostarczenie lub braki w dokumentacji

Question 425

W jakiej formie następuje odmowa przyznania świadczeń przez ZUS?

Answer 425

W drodze decyzji Zakładu

Question 426

Co robi ZUS w przypadku braków formalnych w protokole lub karcie wypadku?

Answer 426

Niezwłocznie zwraca dokumenty do uzupełnienia

Question 427

Jakie dokumenty są niezbędne do przyznania świadczeń wypadkowych?

Answer 427

Protokół powypadkowy lub karta wypadku

Question 428

Czy ZUS może odmówić świadczeń mimo uznania zdarzenia za wypadek przy pracy w protokole?

Answer 428

Tak, jeśli stwierdzi, że ustalenia w protokole są bezpodstawne

Question 429

Jaki jest termin na odwołanie od decyzji ZUS do sądu?

Answer 429

Miesiąc od dnia doręczenia decyzji

Question 430

Gdzie należy złożyć odwołanie od decyzji ZUS?

Answer 430

Do jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję (na piśmie lub do protokołu)

Question 431

Jaka jest wysokość zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego?

Answer 431

100% podstawy wymiaru

Question 432

Jak długo można pobierać zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego?

Answer 432

182 dni

Question 433

Od którego dnia niezdolności do pracy przysługuje zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego?

Answer 433

Od pierwszego dnia niezdolności do pracy

Question 434

Co stanowi podstawę wymiaru zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego?

Answer 434

Kwota będąca podstawą wymiaru składek na ubezpieczenie wypadkowe

Question 435

W jakich przypadkach nie przysługuje zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego?

Answer 435

1) Gdy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia
2) Gdy wypadek był spowodowany umyślnym naruszeniem przepisów BHP
3) Gdy do wypadku przyczynił się stan nietrzeźwości poszkodowanego

Question 436

Jaka jest minimalna wysokość renty wypadkowej dla osoby całkowicie niezdolnej do pracy?

Answer 436

80% podstawy wymiaru

Question 437

Jaka jest minimalna wysokość renty wypadkowej dla osoby częściowo niezdolnej do pracy?

Answer 437

60% podstawy wymiaru

Question 438

Ile wynosi minimalna wysokość renty wypadkowej w stosunku do najniższej renty z FUS?

Answer 438

120% kwoty najniższej odpowiedniej renty z FUS

Question 439

Czy do otrzymania renty wypadkowej wymagany jest określony staż ubezpieczeniowy?

Answer 439

Nie, renta wypadkowa przysługuje niezależnie od długości stażu ubezpieczeniowego

Question 440

Jaka jest wysokość renty dla osoby częściowo niezdolnej do pracy w stosunku do renty dla osoby całkowicie niezdolnej?

Answer 440

75% renty dla osoby całkowicie niezdolnej do pracy

Question 441

Jakie świadczenie przysługuje przy zbiegu zasiłku chorobowego z ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego?

Answer 441

Świadczenie z ubezpieczenia wypadkowego

Question 442

Jakie są możliwości przy zbiegu renty wypadkowej z emeryturą?

Answer 442

1) Renta powiększona o połowę emerytury lub
2) Emerytura powiększona o połowę renty

Question 443

Co się dzieje w przypadku zbiegu dwóch rent wypadkowych?

Answer 443

Wypłacana jest renta wyższa lub wybrana przez zainteresowanego

Question 444

Kiedy nie można łączyć renty wypadkowej z emeryturą?

Answer 444

Gdy osiągany jest przychód powodujący zawieszenie prawa do świadczeń lub zmniejszenie ich wysokości

Question 445

Co się dzieje w przypadku zbiegu renty wypadkowej z rentą z innych systemów?

Answer 445

Wypłacane jest świadczenie wyższe lub wybrane przez zainteresowanego

Question 446

Ile wynosi podstawowa wysokość jednorazowego odszkodowania za 1% uszczerbku na zdrowiu?

Answer 446

20% przeciętnego wynagrodzenia

Question 447

Co to jest stały uszczerbek na zdrowiu?

Answer 447

Naruszenie sprawności organizmu powodujące upośledzenie czynności organizmu nierokujące poprawy

Question 448

Co to jest długotrwały uszczerbek na zdrowiu?

Answer 448

Naruszenie sprawności organizmu powodujące upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający 6 miesięcy, mogące ulec poprawie

Question 449

O jaką kwotę zwiększa się odszkodowanie przy całkowitej niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji?

Answer 449

O 3,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia

Question 450

Przy jakim pogorszeniu stanu zdrowia można ubiegać się o zwiększenie jednorazowego odszkodowania?

Answer 450

Przy zwiększeniu uszczerbku co najmniej o 10 punktów procentowych

Question 451

Kiedy dokonuje się oceny stopnia uszczerbku na zdrowiu?

Answer 451

Po zakończeniu leczenia i rehabilitacji

Question 452

Jakie są warunki konieczne do przyznania jednorazowego odszkodowania?

Answer 452

1) Wypadek przy pracy potwierdzony protokołem
2) Zakończone leczenie i rehabilitacja
3) Stwierdzony uszczerbek na zdrowiu przez lekarza orzecznika
4) Związek uszczerbku z wypadkiem

Question 453

Czy jednorazowe odszkodowanie podlega miarkowaniu?

Answer 453

Nie, albo przysługuje w pełnej wysokości, albo nie przysługuje wcale

Question 454

Jak wylicza się kwotę zwiększenia odszkodowania przy pogorszeniu stanu zdrowia?

Answer 454

20% przeciętnego wynagrodzenia za każdy procent uszczerbku przewyższający poprzedni wymiar

Question 455

Na jakiej podstawie ustala się wysokość jednorazowego odszkodowania?

Answer 455

Na podstawie przeciętnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu wydania decyzji

Question 456

Jakie odszkodowanie przysługuje małżonkowi lub dziecku jako jedynemu uprawnionemu?

Answer 456

18-krotność przeciętnego wynagrodzenia

Question 457

Jakie odszkodowanie przysługuje innemu członkowi rodziny jako jedynemu uprawnionemu?

Answer 457

9-krotność przeciętnego wynagrodzenia

Question 458

O jaką kwotę zwiększa się odszkodowanie na każde kolejne dziecko?

Answer 458

3,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia

Question 459

Jakie warunki muszą spełniać rodzice aby otrzymać odszkodowanie?

Answer 459

Prowadzenie wspólnego gospodarstwa domowego ze zmarłym lub otrzymywanie od niego znaczącego wsparcia finansowego lub ustalone prawo do alimentów

Question 460

Czy małżonkowi w separacji przysługuje odszkodowanie?

Answer 460

Nie

Question 461

Jak oblicza się odszkodowanie gdy są uprawnieni z obu grup?

Answer 461

Pierwsza grupa otrzymuje swoją kwotę podstawową i zwiększenia, a każdy członek drugiej grupy otrzymuje 3,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia

Question 462

W jaki sposób dzieli się odszkodowanie między uprawnionych w danej grupie?

Answer 462

W równych częściach

Question 463

O co pomniejsza się odszkodowanie dla rodziny?

Answer 463

O kwotę jednorazowego odszkodowania wypłaconego zmarłemu za życia

Question 464

Kto należy do pierwszej grupy uprawnionych?

Answer 464

Małżonek i dzieci

Question 465

Kto należy do drugiej grupy uprawnionych?

Answer 465

Rodzice, osoby przysposabiające, macocha, ojczym oraz inne osoby spełniające warunki do renty rodzinnej

Question 466

Jakie są podstawy odpowiedzialności uzupełniającej pracodawcy?

Answer 466

1) Odpowiedzialność na zasadzie winy (art. 415 k.c.) 2) Odpowiedzialność na zasadzie ryzyka (art. 435 k.c.)

Question 467

Co musi udowodnić pracownik żądający świadczeń uzupełniających?

Answer 467

1) Odpowiedzialność pracodawcy
2) Poniesioną szkodę
3) Związek przyczynowy między wypadkiem a szkodą

Question 468

Jakie świadczenia uzupełniające może otrzymać poszkodowany?

Answer 468

1) Jednorazowe odszkodowanie za uszczerbek majątkowy
2) Zadośćuczynienie za krzywdę
3) Renta

Question 469

Co wyłącza odpowiedzialność pracodawcy na zasadzie ryzyka?

Answer 469

1) Siła wyższa
2) Wyłączna wina poszkodowanego
3) Wyłączna wina osoby trzeciej

Question 470

Jaki jest termin przedawnienia roszczeń uzupełniających?

Answer 470

3 lata od dowiedzenia się o szkodzie i osobie zobowiązanej do jej naprawienia

Question 471

Czym jest odpowiedzialność na zasadzie winy?

Answer 471

Odpowiedzialność gdy pracodawca nie dopełnił obowiązków związanych z zapewnieniem bezpiecznych i higienicznych warunków pracy

Question 472

Czym jest odpowiedzialność na zasadzie ryzyka?

Answer 472

Odpowiedzialność zakładu wprawianego w ruch za pomocą sił przyrody, niezależna od winy prowadzącego

Question 473

Co jest warunkiem uzyskania świadczeń uzupełniających?

Answer 473

Wyczerpanie świadczeń z ustawy wypadkowej

Question 474

Co to jest choroba zawodowa?

Answer 474

Choroba wymieniona w wykazie chorób zawodowych, spowodowana narażeniem zawodowym (czynnikami szkodliwymi w środowisku pracy lub sposobem wykonywania pracy)

Question 475

Jakie są dwa etapy stwierdzania choroby zawodowej?

Answer 475

1) Rozpoznanie przez lekarza
2) Decyzja państwowego inspektora sanitarnego

Question 476

Na czym polega domniemanie związku przyczynowego przy chorobie zawodowej?

Answer 476

Jeśli choroba jest w wykazie i występowało narażenie zawodowe, przyjmuje się że choroba została spowodowana pracą, chyba że udowodni się inną przyczynę

Question 477

Czym różni się choroba zawodowa od wypadku przy pracy w kontekście przyczyny zewnętrznej?

Answer 477

Przy chorobie zawodowej przyczyna zewnętrzna i praca są tożsame, przy wypadku przyczyna zewnętrzna może być niezależna od pracy

Question 478

Jakie dokumenty są podstawą wydania orzeczenia lekarskiego o chorobie zawodowej?

Answer 478

1) Wyniki badań lekarskich i pomocniczych
2) Dokumentacja medyczna
3) Dokumentacja przebiegu zatrudnienia
4) Ocena narażenia zawodowego

Question 479

Kto może odwołać się od orzeczenia lekarskiego o chorobie zawodowej i w jakim terminie?

Answer 479

Ubezpieczony może odwołać się w terminie 14 dni od otrzymania orzeczenia

Question 480

Jakie są drogi odwoławcze od decyzji inspektora sanitarnego?

Answer 480

1) Odwołanie do wojewódzkiego inspektora sanitarnego
2) Skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego

Question 481

Jakie są konsekwencje prawne umieszczenia choroby w wykazie chorób zawodowych?

Answer 481

1) Domniemanie związku z pracą
2) Tylko choroby z wykazu mogą być uznane za zawodowe

Question 482

Na czym polega dwutorowość postępowania w sprawie choroby zawodowej?

Answer 482

1) Postępowanie administracyjne przed inspektorem sanitarnym
2) Postępowanie przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych w sprawie świadczeń

Question 483

Co to jest choroba pracownicza (niezawodowa)?

Answer 483

Schorzenie spowodowane warunkami pracy, które nie znajduje się w wykazie chorób zawodowych

Question 484

Jakie są podstawy prawne odpowiedzialności pracodawcy za chorobę pracowniczą?

Answer 484

Art. 444 i 445 Kodeksu cywilnego

Question 485

Jakie świadczenia przysługują z tytułu choroby pracowniczej? (Niezawodowej)

Answer 485

1) Koszty leczenia
2) Renta przy utracie zdolności do pracy
3) Zadośćuczynienie za krzywdę
4) Koszty przekwalifikowania zawodowego

Question 486

Czym różni się choroba pracownicza od choroby zawodowej?

Answer 486

1) Brak w wykazie chorób zawodowych
2) Brak domniemania związku przyczynowego
3) Inna podstawa prawna roszczeń
4) Inny tryb dochodzenia roszczeń

Question 487

Kto wypłaca świadczenia z tytułu choroby pracowniczej?

Answer 487

Pracodawca (nie ZUS)

Question 488

Co musi udowodnić pracownik w przypadku choroby pracowniczej?

Answer 488

Związek przyczynowy między chorobą a warunkami pracy

Question 489

W jakim trybie dochodzi się roszczeń z tytułu choroby pracowniczej?

Answer 489

W trybie cywilnym (przed sądem cywilnym)

Question 490

Co stanowi ryzyko emerytalne?

Answer 490

Chroniona świadczeniem sytuacja, w której ubezpieczony po zaprzestaniu działalności zawodowej pozostaje bez środków do życia

Question 491

Jakie są dwa kluczowe elementy konstrukcji prawa do emerytury?

Answer 491

1. Zajście ryzyka (zaprzestanie pracy),
2. Spełnienie warunków nabycia prawa (wiek i staż)

Question 492

Wymień trzy rodzaje wieku emerytalnego

Answer 492

1. Powszechny wiek emerytalny,
2. Niższy wiek emerytalny,
3. Obniżony wiek emerytalny

Question 493

Jaka jest minimalna długość stażu ubezpieczeniowego wymagana dla minimalnej emerytury?

Answer 493

20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn (okresy składkowe i nieskładkowe)

Question 494

Co jest treścią ryzyka emerytalnego?

Answer 494

Prawo do zaprzestania pracy po osiągnięciu wieku emerytalnego

Question 495

Jakie są główne przesłanki ustalania wieku emerytalnego?

Answer 495

Biologiczne uwarunkowania starzenia, rozwój medycyny, postęp techniczny, kwestie ekonomiczno-demograficzne, koszty systemu

Question 496

Co było głównym celem reformy emerytalnej 1998?

Answer 496

Stworzenie zrównoważonego systemu, gdzie wysokość emerytury zależy od wkładu ubezpieczonego, oraz wprowadzenie systemu trzyfilarowego

Question 497

Jak reforma podzieliła ubezpieczonych i dlaczego?

Answer 497

Podział według daty urodzenia: przed 1949 - stary system,
1949-1968 - możliwość wyboru,
po 1968 - nowy system.

Miało to zapewnić płynne przejście między systemami

Question 498

Na czym polegała trzyfilarowość nowego systemu?

Answer 498

I filar: ZUS (obowiązkowy, repartycyjny),
II filar: OFE (początkowo obowiązkowy, kapitałowy),
III filar: dobrowolne programy emerytalne

Question 499

Jakie były najważniejsze zmiany w funkcjonowaniu systemu?

Answer 499

Wprowadzenie kont indywidualnych, podział składki na część repartycyjną i kapitałową, utworzenie OFE, nowy system wyliczania świadczeń

Question 500

Co zmieniły reformy z 2011 i 2014 roku?

Answer 500

2011: wprowadzono subkonta w ZUS;
2014: uczestnictwo w OFE stało się dobrowolne, ale zachowano podział składki

Question 501

Jak wyglądał system emerytalny przed reformą?

Answer 501

Oparty na modelu bismarckowskim, z łatwym dostępem do świadczeń, wysoką stopą zastąpienia (60-80%) i licznymi przywilejami dla grup zawodowych. Był to0 system zdefiniowanego świadczenia

Question 502

Jakie są dwie główne opcje emerytury dla urodzonych przed 1949?

Answer 502

1) Emerytura podstawowa (dłuższy staż, z gwarancją minimalnej),
2) Emerytura ze skróconym stażem (krótszy staż, bez gwarancji)
3) emerytura w niższym wieku, przy spełnieniu odpowiednich warunków

Question 503

Jakie są wymogi stażu do emerytury podstawowej?

Answer 503

20 lat dla kobiet, 25 lat dla mężczyzn; daje gwarancję emerytury minimalnej

Question 504

Z czego składa się staż ubezpieczeniowy?

Answer 504

1) Okresy składkowe (praca),
2) Okresy nieskładkowe (np. choroba, studia),
3) Okresy uzupełniające (np. praca w rolnictwie)

Question 505

Jak działa limit okresów nieskładkowych?

Answer 505

Mogą wynosić maksymalnie 1/3 okresów składkowych; np. przy 24 latach składkowych można doliczyć max. 8 lat nieskładkowych

Question 506

Jaki jest minimalny wiek emerytalny dla kobiet i mężczyzn urodzonych po 1948 r.?

Answer 506

Kobiety: 60 lat, Mężczyźni: 65 lat

Question 507

Jaki jest wymagany minimalny staż pracy aby otrzymać emeryturę minimalną?

Answer 507

Kobiety: 20 lat, Mężczyźni: 25 lat

Question 508

Jakie są główne rodzaje wcześniejszych emerytur dla osób urodzonych po 1948?

Answer 508

1. Z tytułu pracy w szczególnych warunkach,
2. Górnicza,
3. Nauczycielska,
4. Pomostowa

Question 509

Jakie są warunki emerytury nauczycielskiej?

Answer 509

30 lat składkowych (w tym 20 lat pracy nauczycielskiej) lub 25 lat (w tym 20 lat w szkolnictwie specjalnym)

Question 510

Jaki jest wymagany wiek dla emerytury pomostowej?

Answer 510

Kobiety: min. 55 lat, Mężczyźni: min. 60 lat

Question 511

Jakie są warunki otrzymania okresowej emerytury kapitałowej?

Answer 511

1. Członkostwo w OFE,
2. Ukończone 60 lat (K),
3. Prawo do emerytury powszechnej,
4. Odpowiednia wysokość środków na subkoncie ZUS (20 X wysokości dodatku pielęgnacyjnego)

Question 512

Ile lat pracy górniczej pod ziemią uprawnia do emerytury bez względu na wiek?

Answer 512

25 lat pracy górniczej pod ziemią stale i w pełnym wymiarze

Question 513

Ile lat pracy w szczególnych warunkach jest wymagane do emerytury pomostowej?

Answer 513

15 lat

Question 514

Jakie są minimalne okresy składkowe i nieskładkowe dla emerytury z gwarancją najniższej wysokości (urodzeni przed 1949)?

Answer 514

Kobiety: 20 lat, Mężczyźni: 25 lat

Question 515

Jakie są minimalne okresy składkowe i nieskładkowe dla emerytury powszechnej bez gwarancji najniższej (urodzeni przed 1949)?

Answer 515

Kobiety: 15 lat, Mężczyźni: 20 lat

Question 516

Jakie są warunki przejścia na wcześniejszą emeryturę, czyli przy nie posiadaniu wymaganego wieku, dla osób urodzonych przed 1949r.?

Answer 516

KOBIETY - 55 lat i 30 lat składkowych lub 20 lat + niezdolność do pracy;
MĘŻCZYŹNI - 60 lat i 35 lat składkowych lub 25 lat + niezdolność do pracy

Ostatnio przed wnioskiem był pracownikiem oraz w ostatnich 24 miesiącach ubezpieczenia pozostawał w stosunku pracy przez min. 6 miesięcy (chyba że ma prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy)

Osoby, które przez cały wymagany okres składkowy i nieskładkowy podlegały ubezpieczeniu z tytułu pozostawania w stosunku pracy, nie muszą spełniać powyższego warunku.

Question 517

Ile lat pracy górniczej pod ziemią uprawnia do emerytury bez względu na wiek (urodzeni przed 1949)?

Answer 517

25 lat pracy górniczej pod ziemią (stale i w pełnym wymiarze)

Question 518

Jakie są warunki emerytury górniczej w wieku 50 lat?

Answer 518

Staż: 20/25 lat (K/M), w tym minimum 15 lat pracy górniczej

Question 519

Jakie są warunki emerytury górniczej w wieku 55 lat?

Answer 519

Staż: 20/25 lat (K/M), w tym minimum 5 lat pracy górniczej

Question 520

Jaki jest podstawowy wiek emerytalny dla urodzonych przed 1949?

Answer 520

Kobiety: 60 lat, Mężczyźni: 65 lat

Question 521

Jak wylicza się podstawową emeryturę repartycyjną?

Answer 521

Suma składek i kapitału początkowego podzielona przez średnie dalsze trwanie życia

Question 522

Jakie są warunki przyznania okresowej emerytury kapitałowej dla kobiet?

Answer 522

1. Wiek 60-65 lat,
2. Środki na subkoncie min. 20-krotność dodatku pielęgnacyjnego

Question 523

Co składa się na podstawę emerytury ‘ostatecznej’?

Answer 523

Zwaloryzowane składki + kapitał początkowy + środki z subkonta

Question 524

Po jakim czasie można wnioskować o przeliczenie okresowej emerytury kapitałowej?

Answer 524

Po roku kalendarzowym dalszego podlegania ubezpieczeniu

Question 525

Kiedy przysługuje wypłata gwarantowana?

Answer 525

W przypadku śmierci emeryta przed upływem 3 lat od nabycia prawa do emerytury

Question 526

Jak wylicza się wypłatę gwarantowaną?

Answer 526

WG = S – (liczba miesięcy pobierania emerytury × S/37), gdzie S to suma środków na subkoncie

Question 527

Co dzieje się ze świadczeniem w przypadku dalszej pracy na emeryturze?

Answer 527

Zwiększa się o iloraz nowych składek i średniego dalszego trwania życia

Question 528

Kiedy można zastosować korzystniejsze tablice trwania życia?

Answer 528

Gdy tablice z dnia osiągnięcia wieku emerytalnego są korzystniejsze niż obecne

Question 529

Co to jest kapitał początkowy i jaki jest jego cel?

Answer 529

Przeliczenie okresów składkowych sprzed 1999 r. na nowy system emerytalny, zapisywane na koncie i wpływające na wysokość emerytury

Question 530

Z jakiego okresu wybiera się podstawę wymiaru do kapitału początkowego?

Answer 530

Z lat 1980-1998 (najlepsze 10 lat)

Question 531

Jakie są limity okresów nieskładkowych przy wyliczaniu kapitału początkowego?

Answer 531

Maksymalnie 1/3 okresów składkowych (wyjątek: urlop wychowawczy - do 6 lat)

Question 532

Kto z urodzonych przed 1949 może mieć wyliczony kapitał początkowy?

Answer 532

Osoba która:
1) osiągnęła wiek emerytalny po 1998,
2) złożyła wniosek po 2008,
3) ma wymagany staż,
4) kontynuowała pracę po wieku emerytalnym

Question 533

Jak liczy się okresy studiów przy kapitale początkowym?

Answer 533

Jako 1/3 sumy wszystkich okresów składkowych (przed i po 1999)

Question 534

Jaka jest wartość kwoty stałej w wyliczeniu emerytury hipotetycznej?

Answer 534

24% kwoty bazowej (100% przeciętnego wynagrodzenia z II kwartału 1998)

Question 535

Na jakie części dzieli się składka emerytalna?

Answer 535

Część repartycyjna (12,22%) i kapitałowa (7,3%)

Question 536

Jaką zmianę w systemie OFE wprowadzono w 2014 roku?

Answer 536

Wprowadzono zasadę dobrowolności członkostwa w OFE - wszyscy ubezpieczeni musieli podjąć decyzję o wyborze OFE na nowo

Question 537

Co ile lat można zmieniać decyzję o przekazywaniu składek do OFE?

Answer 537

Co 4 lata w tzw. okienku transferowym

Question 538

Kiedy jest najbliższe okienko transferowe?

Answer 538

Od 1 kwietnia do 31 lipca 2024 roku

Question 539

Co się dzieje w przypadku braku decyzji o wyborze OFE?

Answer 539

Cała składka kapitałowa (7,3%) trafia na subkonto w ZUS

Question 540

Na jakie części dzieli się składka emerytalna?

Answer 540

Część repartycyjna (12,22%) i kapitałowa (7,3%)

Question 541

Jaka jest wysokość składki na subkoncie dla osoby nienależącej do OFE?

Answer 541

7,3% podstawy wymiaru składki emerytalnej

Question 542

Jaka jest wysokość składki na subkoncie dla członka OFE?

Answer 542

4,38% podstawy wymiaru składki emerytalnej

Question 543

Ile wynosi składka przekazywana do OFE?

Answer 543

2,92% podstawy wymiaru składki emerytalnej

Question 544

Jak dzielone są środki z subkonta w przypadku śmierci ubezpieczonego?

Answer 544

Połowa środków trafia do współmałżonka (przy wspólności majątkowej), pozostała część do osób uprawnionych lub spadkobierców

Question 545

Co to jest wypłata gwarantowana?

Answer 545

Jednorazowe świadczenie dla osób uposażonych wypłacane w przypadku śmierci emeryta w ciągu 3 lat od pierwszej wypłaty emerytury (po osiągnięciu wieku 65 lat)

Question 546

Jaki jest wzór na obliczenie wypłaty gwarantowanej?

Answer 546

WG = S – (l.m. × S/37), gdzie: WG – wypłata gwarantowana; S – środki zgromadzone; l.m. – liczba miesięcy pobierania emerytury

Question 547

Co się dzieje z wypłatą gwarantowaną gdy emeryt nie wskaże osoby uposażonej?

Answer 547

Prawo do wypłaty ma współmałżonek (przy wspólności majątkowej) lub wchodzi ona w skład spadku

Question 548

Komu przysługuje 13. emerytura?

Answer 548

Osobom mającym prawo do świadczeń emerytalno-rentowych na dzień 31 marca danego roku

Question 549

Jak wysoka jest 13. emerytura?

Answer 549

Równa kwocie najniższej emerytury

Question 550

Jakie jest kryterium dochodowe przy 14. emeryturze?

Answer 550

Pełna kwota do 2900 zł brutto, powyżej - zmniejszana na zasadzie złotówka za złotówkę

Question 551

Kiedy wypłacana jest 13. emerytura?

Answer 551

W kwietniu, dla świadczeń przedemerytalnych w maju

Question 552

Kiedy wypłacana jest 14. emerytura?

Answer 552

W terminie określonym przez Radę Ministrów w rozporządzeniu

Question 553

Co się dzieje w przypadku zbiegu prawa do różnych świadczeń przy 14. emeryturze?

Answer 553

Bierze się pod uwagę sumę wszystkich przysługujących świadczeń

Question 554

Jaka jest minimalna kwota 14. emerytury?

Answer 554

Świadczenie nie jest wypłacane, jeśli wyliczona kwota jest niższa niż 50 zł

Question 555

Czy 13. i 14. emerytura podlegają potrąceniom i egzekucjom?

Answer 555

Nie, są z tego wyłączone

Question 556

Z jakiego źródła finansowane są 13. i 14. emerytura?

Answer 556

Z budżetu państwa

Question 557

Jak przyznawane są 13. i 14. emerytura?

Answer 557

Z urzędu, nie trzeba składać wniosku

Question 558

Na czym polega waloryzacja cenowa i jakie są jej konsekwencje?

Answer 558

Opiera się na wskaźniku wzrostu cen, jest tańsza dla budżetu ale prowadzi do wolniejszego wzrostu świadczeń niż płac i powstania ‘starych portfeli’

Question 559

Czym różni się waloryzacja płacowa od cenowej?

Answer 559

Waloryzacja płacowa bazuje na wzroście płac, zapewnia udział we wzroście poziomu życia, jest najkorzystniejsza dla świadczeniobiorców ale najdroższa dla budżetu

Question 560

Co to jest waloryzacja mieszana i jakie są jej zalety?

Answer 560

Łączy elementy waloryzacji cenowej i płacowej, stanowi kompromis między ochroną wartości świadczeń a możliwościami finansowymi państwa

Question 561

Jakie są główne elementy wskaźnika waloryzacji składek?

Answer 561

Wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych oraz wzrost realny sumy przypisu składek

Question 562

Jak wygląda mechanizm ustalania wskaźnika waloryzacji świadczeń?

Answer 562

Jest przedmiotem negocjacji w Radzie Dialogu Społecznego, musi uwzględniać minimum 20% realnego wzrostu płac, przy braku porozumienia decyduje Rada Ministrów

Question 563

Dlaczego wprowadzono waloryzację kwartalną składek?

Answer 563

Dla bieżącej aktualizacji wartości składek zewidencjonowanych po ostatniej waloryzacji rocznej, przy ustalaniu wysokości emerytury

Question 564

Jakie są zalety i wady waloryzacji kwotowej?

Answer 564

Zaleta: wspiera osoby z najniższymi świadczeniami; Wada: narusza zasadę zachowania proporcji między świadczeniami

Question 565

Co to jest waloryzacja kwotowo-procentowa i dlaczego jest stosowana?

Answer 565

Łączy podwyżkę procentową z gwarantowaną minimalną kwotą, stanowi kompromis między zachowaniem proporcji świadczeń a ochroną najniższych świadczeń

Question 566

Co to jest średnie dalsze trwanie życia w kontekście emerytur?

Answer 566

Parametr wyrażany w miesiącach, ustalany wspólnie dla kobiet i mężczyzn, używany do obliczania wysokości emerytury

Question 567

Jaka jest podstawowa formuła obliczania emerytury?

Answer 567

Suma zwaloryzowanych składek i kapitału początkowego oraz środków z subkonta dzielona przez średnie dalsze trwanie życia

Question 568

Dlaczego wspólne tablice dalszego trwania życia są korzystne dla kobiet?

Answer 568

Ponieważ kobiety żyją statystycznie dłużej, więc przyjęcie uśrednionej wartości zaniża ich rzeczywisty okres pobierania świadczenia

Question 569

Jakie są dwa główne czynniki powodujące wzrost emerytury przy późniejszym przejściu na emeryturę?

Answer 569

1. Dłuższy okres gromadzenia składek
2. Krótsze średnie dalsze trwanie życia w momencie przejścia na emeryturę

Question 570

Od jakich czynników zależy wysokość emerytury w systemie zdefiniowanej składki?

Answer 570

Od sumy zgromadzonych składek, długości okresu składkowego, wieku przejścia na emeryturę i wysokości zarobków

Question 571

Dlaczego system zdefiniowanej składki zachęca do późniejszego przechodzenia na emeryturę?

Answer 571

Ponieważ łączy dwa korzystne efekty: więcej zgromadzonych składek i krótsze średnie dalsze trwanie życia

Question 572

Kiedy nabywa się prawo do emerytury?

Answer 572

Z mocy prawa (ex lege) w momencie spełnienia wszystkich wymaganych warunków

Question 573

Od kiedy wypłacane jest świadczenie emerytalne?

Answer 573

Od miesiąca złożenia wniosku, nie wcześniej

Question 574

Jakie są warunki konieczne do rozpoczęcia wypłaty emerytury?

Answer 574

1. Złożenie wniosku
2. Rozwiązanie stosunku pracy
3. Zaprzestanie pobierania zasiłków chorobowych/rehabilitacyjnych

Question 575

W jakim terminie ZUS musi wydać decyzję emerytalną?

Answer 575

W ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji

Question 576

Czy prawo do emerytury się przedawnia?

Answer 576

Nie, wniosek można złożyć w dowolnym momencie

Question 577

Co się dzieje z niewypłaconym świadczeniem po śmierci uprawnionego?

Answer 577

Może być wypłacone wskazanym osobom lub wchodzi do spadku

Question 578

Czy można zrzec się prawa do emerytury?

Answer 578

Nie, jest to prawo osobiste, którego nie można się zrzec ani przenieść na inną osobę

Question 579

Co ma charakter deklaratoryjny w procesie przyznawania emerytury?

Answer 579

Decyzja ZUS - potwierdza istnienie prawa, a nie je ustanawia

Question 580

Jakie są progi zarobkowe dla wcześniejszych emerytów?

Answer 580

Pierwszy próg: 70% przeciętnego wynagrodzenia (zmniejszenie świadczenia), drugi próg: 130% (zawieszenie świadczenia)

Question 581

Kogo nie dotyczą limity zarobkowe?

Answer 581

Emerytów w wieku powszechnym (60K/65M), emerytów częściowych, inwalidów wojennych i wojskowych

Question 582

Jakie przychody są brane pod uwagę przy limitach?

Answer 582

Przychody z działalności podlegającej ubezpieczeniom społecznym: praca na etacie, zlecenia, działalność gospodarcza, zasiłki

Question 583

Od kiedy następuje wstrzymanie wypłaty świadczenia?

Answer 583

Od miesiąca wydania decyzji lub następnego miesiąca, jeśli wcześniejsze wstrzymanie nie było możliwe

Question 584

Co powoduje zmniejszenie świadczenia?

Answer 584

Przekroczenie 70% przeciętnego wynagrodzenia, ale nie więcej niż 130%

Question 585

Co powoduje zawieszenie świadczenia?

Answer 585

Przekroczenie 130% przeciętnego wynagrodzenia lub kontynuowanie zatrudnienia bez rozwiązania umowy

Question 586

Kiedy ZUS może wstrzymać wypłatę świadczenia?

Answer 586

Gdy świadczeniobiorca nie przedłoży wymaganych dokumentów, nie podda się badaniom lekarskim lub gdy powstają okoliczności uzasadniające zawieszenie

Question 587

Jaka jest kwota najniższej emerytury?

Answer 587

1588.44 zł miesięcznie

Question 588

Jaki jest wymagany staż ubezpieczeniowy dla kobiet do otrzymania minimalnej emerytury?

Answer 588

20 lat

Question 589

Jaki jest wymagany staż ubezpieczeniowy dla mężczyzn do otrzymania minimalnej emerytury?

Answer 589

25 lat

Question 590

Jaki jest wiek emerytalny dla kobiet?

Answer 590

60 lat

Question 591

Jaki jest wiek emerytalny dla mężczyzn?

Answer 591

65 lat

Question 592

Jakie są warunki otrzymania emerytury z urzędu?

Answer 592

Pobieranie renty z tytułu niezdolności do pracy oraz osiągnięcie powszechnego wieku emerytalnego

Question 593

W jakich przypadkach nie przysługuje podwyższenie do emerytury minimalnej?

Answer 593

Przy zbyt wysokim przychodzie z działalności zarobkowej, przy zbiegu z emeryturą wojskową, policyjną lub rolniczą

Question 594

Jaki warunek musi spełniać wskaźnik przy jednorazowym podwyższeniu podstawy?

Answer 594

Musi być wyższy niż 250%

Question 595

Jakie są dwie podstawowe przyczyny ustania prawa do emerytury?

Answer 595

1) ustanie któregokolwiek z warunków wymaganych do uzyskania prawa,
2) śmierć osoby uprawnionej

Question 596

Za jaki maksymalny okres wstecz można otrzymać świadczenia z depozytu po wznowieniu wypłaty?

Answer 596

Za okres nie dłuższy niż 3 lata wstecz

Question 597

Kto może odebrać świadczenie w przypadku nieobecności uprawnionego?

Answer 597

Małżonek, domownik lub inna upoważniona osoba

Question 598

Co to jest poświadczenie życia?

Answer 598

Potwierdzenie własnoręcznym podpisem dalszego istnienia prawa do pobierania świadczeń

Question 599

Kto może potwierdzić własnoręczność podpisu emeryta lub osoby upoważnionej?

Answer 599

Właściwe organy administracji rządowej lub jednostek samorządu terytorialnego

Question 600

W jakim przypadku świadczenie trafia do depozytu?

Answer 600

Gdy nie może zostać doręczone z przyczyn niezależnych od organu rentowego

Question 601

Co dzieje się ze świadczeniem w przypadku niemożności jego doręczenia?

Answer 601

Zostaje wstrzymana jego wypłata i trafia do depozytu, do czasu ustania przeszkód w doręczaniu

Question 602

Jakie są dwa systemy emerytur za pracę w warunkach szczególnych dla osób po 1948 r.?

Answer 602

System przejściowy (do 31.12.2008) i system emerytur pomostowych (po 31.12.2008)

Question 603

Jaki jest wiek emerytalny dla tancerzy i akrobatów w systemie przejściowym?

Answer 603

40 lat dla kobiet, 45 lat dla mężczyzn

Question 604

Jaki jest wiek emerytalny dla artystów chóru w systemie przejściowym?

Answer 604

50 lat dla kobiet, 55 lat dla mężczyzn

Question 605

Jakie okresy nie wliczają się do stażu pracy w warunkach szczególnych?

Answer 605

Zasiłki chorobowe, macierzyńskie, opiekuńcze, urlopy bezpłatne, wychowawcze, służba wojskowa

Question 606

Jakie warunki musi spełniać okres pracy w warunkach szczególnych?

Answer 606

Musi być wykonywana w ramach stosunku pracy, w pełnym wymiarze czasu pracy i stale

Question 607

Jakie grupy zawodowe zaliczają się do pracy w szczególnym charakterze?

Answer 607

Pracownicy kontroli państwowej, administracji celnej, nauczyciele, artyści, dziennikarze, służby mundurowe

Question 608

Co jest wymagane od członka OFE chcącego otrzymać wcześniejszą emeryturę na starych zasadach?

Answer 608

Złożenie wniosku o przekazanie środków do budżetu państwa

Question 609

Jaki staż pracy w warunkach szczególnych jest wymagany w obu systemach przejścia na wcześniejszą emeryturę?

Answer 609

Minimum 15 lat

Question 610

Jakie warunki trzeba spełnić w systemie emerytur pomostowych?

Answer 610

Wiek 55/60 lat, 15 lat pracy w warunkach szczególnych, 20/25 lat stażu ogólnego, praca po 2008 r. wymieniona w nowych wykazach

Question 611

Jakie są ogólne warunki wieku do emerytury pomostowej?

Answer 611

55 lat dla kobiet, 60 lat dla mężczyzn

Question 612

Jaki jest wymagany staż ubezpieczeniowy do emerytury pomostowej?

Answer 612

20 lat dla kobiet, 25 lat dla mężczyzn

Question 613

Od jakiej daty musi być urodzony ubezpieczony aby nabyć prawo do emerytury pomostowej?

Answer 613

Po 31 grudnia 1948 r.

Question 614

Jaki jest wymagany okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze do emerytury pomostowej?

Answer 614

Co najmniej 15 lat

Question 615

Po jakiej dacie wymagane jest wykonywanie pracy w szczególnych warunkach przy emeryturze pomostowej?

Answer 615

Po 31 grudnia 2008 r.

Question 616

Jaki jest wymagany staż pracy dla ratowników górskich przy emeryturze pomostowej?

Answer 616

Co najmniej 10 lat

Question 617

Jaki jest wiek emerytalny dla pracowników portów morskich do emerytury pomostowej?

Answer 617

55 lat (jednakowy dla kobiet i mężczyzn)

Question 618

Które grupy zawodowe wymagają orzeczenia o niezdolności do pracy przy emeryturze pomostowej?

Answer 618

Pracownicy lotnictwa, hutnicy, maszyniści pojazdów trakcyjnych

Question 619

Jaki okres pracy w warunkach szczególnych jest wymagany do otrzymania rekompensaty?

Answer 619

Co najmniej 15 lat przed 1 stycznia 2009 r.

Question 620

Kiedy składa się wniosek o rekompensatę?

Answer 620

Wraz z wnioskiem o emeryturę w powszechnym wieku emerytalnym

Question 621

Komu nie przysługuje rekompensata?

Answer 621

Osobom mającym ustalone prawo do wcześniejszej emerytury lub emerytury pomostowej

Question 622

W jakiej formie wypłacana jest rekompensata?

Answer 622

W formie dodatku do kapitału początkowego podlegającego waloryzacji

Question 623

Jakie dokumenty należy dołączyć do wniosku o rekompensatę?

Answer 623

Świadectwo pracy lub zaświadczenie potwierdzające wykonywanie pracy w szczególnych warunkach

Question 624

Co uwzględnia współczynnik X we wzorze na rekompensatę?

Answer 624

Stosunek posiadanego stażu do wymaganego, okresu pracy w warunkach szczególnych do 15 lat oraz wieku ubezpieczonego do wieku uprawniającego

Question 625

Wymień wszystkie kategorie spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych

Answer 625

1) odwołania od decyzji w sprawach ubezpieczeń społecznych,
2) odwołania w sprawach emerytur i rent,
3) odwołania w sprawach świadczeń ZUS,
4) świadczenia odszkodowawcze służb mundurowych,
5) sprawy z niewydania decyzji,
6) odwołania od orzeczeń ws. niepełnosprawności,
7) sprawy OFE,
8) sprawy emerytów z ZUS

Question 626

Jakie są terminy proceduralne w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych?

Answer 626

1) miesiąc na wniesienie odwołania od decyzji,
2) 30 dni dla ZUS na przekazanie odwołania do sądu,
3) 2 tygodnie maksymalnie od czynności wyjaśniających do rozprawy,
4) 2 miesiące dla organu rentowego na wydanie decyzji

Question 627

Co należy do właściwości sądów rejonowych w sprawach ubezpieczeniowych?

Answer 627

1) zasiłki (chorobowy, wyrównawczy, opiekuńczy, macierzyński, pogrzebowy),
2) świadczenie rehabilitacyjne,
3) odszkodowania wypadkowe,
4) sprawy o niepełnosprawność,
5) ustalenie poziomu wsparcia

Question 628

Co należy do właściwości sądów okręgowych w sprawach ubezpieczeniowych?

Answer 628

Wszystkie sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych z wyjątkiem spraw zastrzeżonych dla sądów rejonowych, w szczególności sprawy o renty, emerytury i składki

Question 629

Jakie są uprawnienia organizacji pozarządowych w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych?

Answer 629

1) wytaczanie powództw na rzecz ubezpieczonego,
2) wnoszenie odwołań od decyzji organów rentowych,
3) przystępowanie do toczącego się postępowania

• wszystko za pisemną zgodą ubezpieczonego

Question 630

Kto może być pełnomocnikiem ubezpieczonego?

Answer 630

1) adwokat lub radca prawny,
2) przedstawiciel związku zawodowego,
3) inspektor pracy,
4) pracownik zakładu pracy obecnego lub byłego,
5) przedstawiciel organizacji emerytów i rencistów

Question 631

Jaka jest ogólna zasada podziału właściwości rzeczowej w sprawach ubezpieczeniowych?

Answer 631

Do właściwości sądów okręgowych należą wszystkie sprawy z wyjątkiem tych zastrzeżonych dla sądów rejonowych

Question 632

sprawy o Jakie zasiłki należą do właściwości sądów rejonowych?

Answer 632

Zasiłek chorobowy, wyrównawczy, opiekuńczy, macierzyński, pogrzebowy

Question 633

Wymień wszystkie rodzaje spraw o odszkodowania należące do właściwości sądów rejonowych

Answer 633

1) z tytułu wypadku przy pracy rolniczej,
2) wypadku w drodze do/z pracy,
3) wypadku przy pracy,
4) choroby zawodowej,
5) wypadku/choroby związanej ze służbą mundurową

Question 634

Jakie sprawy dotyczące niepełnosprawności rozpoznają sądy rejonowe?

Answer 634

1) ustalenie niepełnosprawności lub jej stopnia,
2) ustalenie poziomu potrzeby wsparcia

Question 635

Które sprawy związane ze składkami rozpoznają sądy rejonowe?

Answer 635

Sprawy o zwolnienie z opłacenia składek według ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych

Question 636

Które sprawy emerytalno-rentowe należą do właściwości sądów okręgowych?

Answer 636

Wszystkie sprawy dotyczące emerytur i rent, z wyjątkiem spraw wyraźnie przypisanych sądom rejonowym

Question 637

Co wyznacza przedmiot sporu w sprawach ubezpieczeniowych?

Answer 637

1) zakres zaskarżonej decyzji organu rentowego,
2) granice wniesionego odwołania

Question 638

Jakie są główne ograniczenia przedmiotu sporu w sprawach ubezpieczeniowych?

Answer 638

1) można rozpatrywać tylko okoliczności z decyzji organu rentowego,
2) tylko kwestie sporne między stronami,
3) nie można podnosić kwestii nierozstrzygniętych przez organ rentowy

Question 639

Kiedy możliwe jest ponowne rozpoznanie sprawy mimo prawomocnego wyroku?

Answer 639

1) gdy organ rentowy wyda nową decyzję,
2) gdy pojawią się nowe okoliczności po uprawomocnieniu wyroku,
3) gdy nastąpi zmiana okoliczności wpływających na prawo do świadczenia

Question 640

Według jakiego stanu sąd ocenia prawidłowość decyzji?

Answer 640

Według stanu istniejącego w dacie wydania decyzji przez organ rentowy

Question 641

Co nie wiąże sądu przy rozpoznawaniu odwołania?

Answer 641

Materialnoprawna podstawa wskazana w decyzji organu rentowego

Question 642

Czego nie można żądać przed sądem ubezpieczeń społecznych?

Answer 642

Nie można żądać rozstrzygnięcia kwestii, o których organ rentowy nie decydował w zaskarżonej decyzji

Question 643

W jakich przypadkach pobiera się opłatę podstawową w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych?

Answer 643

Od apelacji,
zażalenia,
skargi kasacyjnej
i skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia

Question 644

Kto jest zwolniony z obowiązku uiszczania kosztów sądowych w sprawach ubezpieczeniowych?

Answer 644

1) strona wnosząca odwołanie,
2) inspektor pracy,
3) związki zawodowe

Question 645

Kto ponosi tymczasowo wydatki za stronę zwolnioną od kosztów sądowych?

Answer 645

Skarb Państwa

Question 646

Czy pobiera się opłaty od odwołania od decyzji organu rentowego?

Answer 646

Nie pobiera się opłat od odwołania od decyzji organu rentowego

Question 647

Czy strona musi uiścić opłatę od odwołania do sądu ubezpieczeń społecznych?

Answer 647

Nie musi uiszczać opłaty od odwołania

Question 648

Wymień podstawowe zasady koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w UE

Answer 648

1) równego traktowania,
2) jedności stosowanego ustawodawstwa,
3) zachowania praw nabytych,
4) sumowania okresów

Question 649

Jakie świadczenia podlegają koordynacji?

Answer 649

Emerytury, renty inwalidzkie i rodzinne, świadczenia wypadkowe, chorobowe, macierzyńskie, rodzinne, dla bezrobotnych, zdrowotne, pogrzebowe, przedemerytalne

Question 650

Gdzie obowiązują zasady koordynacji?

Answer 650

Państwa UE, EOG (Islandia, Liechtenstein, Norwegia), Szwajcaria

Question 651

Na czym polega zasada jedności stosowanego ustawodawstwa?

Answer 651

Osoba podlega ubezpieczeniu tylko w jednym państwie członkowskim, co zapobiega podwójnemu ubezpieczeniu lub jego brakowi

Question 652

Co gwarantuje zasada sumowania okresów?

Answer 652

Możliwość łączenia okresów ubezpieczenia z różnych państw członkowskich przy ustalaniu prawa do świadczeń

Question 653

Co to jest zbieg tytułów ubezpieczenia społecznego w UE?

Answer 653

Sytuacja gdy osoba wykonuje pracę, prowadzi działalność lub mieszka w różnych państwach członkowskich UE

Question 654

Jakie jest kryterium znacznej części pracy w państwie zamieszkania?

Answer 654

Minimum 25% czasu pracy lub dochodu

Question 655

Jak długo pracownik delegowany może pozostać w systemie państwa wysyłającego?

Answer 655

Maksymalnie 24 miesiące

Question 656

Któremu ustawodawstwu podlega osoba wykonująca jednocześnie pracę najemną i działalność gospodarczą?

Answer 656

Ustawodawstwu państwa gdzie wykonuje pracę najemną

Question 657

Co decyduje o właściwym ustawodawstwie przy pracy w kilku krajach?

Answer 657

1) miejsce zamieszkania i znaczna część pracy,
2) siedziba pracodawcy,
3) centrum zainteresowania działalności

Question 658

Jakie są główne zasady ustalania właściwego ustawodawstwa przy zbiegu tytułów?

Answer 658

1) zasada lex loci laboris, (Osoba podlega ustawodawstwu kraju, w którym faktycznie wykonuje pracę)
2) miejsce wykonywania znacznej części pracy,
3) siedziba pracodawcy lub centrum działalności

Question 659

Jakie są główne cele procedury współdziałania?

Answer 659

Zapewnienie podlegania jednemu ustawodawstwu, uniknięcie podwójnego ubezpieczenia, zapewnienie ochrony socjalnej

Question 660

Na czym polega zasada wzajemnego zaufania w procedurze współdziałania?

Answer 660

Instytucje państw członkowskich uznają wzajemnie swoje ustalenia, o ile nie zgłoszą sprzeciwu w określonym terminie

Question 661

Jakie są kluczowe elementy procedury współdziałania?

Answer 661

Wstępne ustalenie, komunikacja między instytucjami, możliwość sprzeciwu, ostateczne potwierdzenie

Question 662

Co decyduje o ostateczności ustalenia właściwego ustawodawstwa?

Answer 662

Brak sprzeciwu innych państw członkowskich w terminie 2 miesięcy od otrzymania informacji

Question 663

Jakie mechanizmy elastyczności przewiduje procedura?

Answer 663

Możliwość utrzymania dotychczasowego ustawodawstwa w okresie przejściowym, możliwość wyboru ustawodawstwa w określonych przypadkach

Question 664

Jak długo może trwać okres przejściowy przy zmianie ustawodawstwa?

Answer 664

Maksymalnie 10 lat, pod warunkiem że sytuacja osoby zainteresowanej pozostaje niezmieniona

Question 665

Na czym polega zasada pomocniczości w pomocy społecznej?

Answer 665

Wsparcie udzielane jest dopiero gdy osoba wykorzysta własne możliwości i zasoby, ale nadal nie może przezwyciężyć trudności

Question 666

Jakie są główne obszary wsparcia w pomocy społecznej?

Answer 666

Potrzeby materialne, mieszkaniowe, zdrowotne oraz problemy emocjonalne i społeczne

Question 667

Kim są partnerzy systemu pomocy społecznej?

Answer 667

Organizacje pozarządowe, kościoły, związki wyznaniowe oraz osoby fizyczne i prawne współpracujące z administracją

Question 668

Kto może korzystać z pomocy społecznej w Polsce?

Answer 668

Obywatele polscy, cudzoziemcy oraz obywatele UE i EFTA mieszkający w Polsce

Question 669

Co jest głównym celem pomocy społecznej?

Answer 669

Umożliwienie godnego życia poprzez wsparcie w przezwyciężaniu trudnych sytuacji życiowych

Question 670

Dlaczego pomoc społeczna działa w partnerstwie?

Answer 670

Aby skuteczniej docierać do potrzebujących i lepiej odpowiadać na ich realne potrzeby

Question 671

Wymień główne podmioty realizujące zadania z zakresu pomocy społecznej

Answer 671

1. Organy administracji rządowej i samorządowej
2. Organizacje społeczne i pozarządowe
3. Kościół Katolicki i inne związki wyznaniowe
4. Osoby fizyczne i prawne

Question 672

Jakie jednostki organizacyjne działają na szczeblu województwa?

Answer 672

1. Wydziały polityki społecznej urzędów wojewódzkich (administracja rządowa)
2. Regionalne ośrodki polityki społecznej (administracja samorządowa)

Question 673

Wymień wszystkie jednostki organizacyjne pomocy społecznej

Answer 673

1. Regionalne ośrodki polityki społecznej
2. Powiatowe centra pomocy rodzinie
3. Ośrodki pomocy społecznej
4. Centra usług społecznych
5. Domy pomocy społecznej
6. Placówki specjalistycznego poradnictwa
7. Ośrodki wsparcia
8. Ośrodki interwencji kryzysowej

Question 674

Jakie placówki mogą być ośrodkiem wsparcia?

Answer 674

1. Ośrodek wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi
2. Dzienny dom pomocy
3. Dom dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży
4. Schronisko dla osób bezdomnych
5. Schronisko dla osób bezdomnych z usługami opiekuńczymi
6. Klub samopomocy

Question 675

Co charakteryzuje poradnictwo specjalistyczne?

Answer 675

Jest świadczone bez względu na dochód, obejmuje poradnictwo prawne, psychologiczne i rodzinne, skierowane do osób i rodzin mających trudności lub potrzebujących wsparcia”

Question 676

Jakie są dwa główne sposoby zlecania zadań organizacjom pozarządowym?

Answer 676

1. Udzielenie dotacji na finansowanie lub dofinansowanie realizacji zadania
2. Zlecanie zadań w ramach umowy o realizację zadania publicznego

Question 677

Wymień etapy procesu zlecania zadań z zakresu pomocy społecznej

Answer 677

1. Określenie zadań i potrzeb społecznych
2. Publikacja ogłoszenia o konkursie
3. Składanie ofert
4. Wybór najlepszej oferty

Question 678

Czego nie może obejmować zlecanie realizacji zadań z zakresu pomocy społecznej?

Answer 678

1. Ustalania uprawnień do świadczeń
2. Opłacania składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne
3. Wypłaty świadczeń pieniężnych

Question 679

Jakie przykładowe zadania mogą realizować organizacje pozarządowe w ramach pomocy społecznej?

Answer 679

1. Prowadzenie świetlic środowiskowych
2. Wsparcie rodzin zastępczych
3. Organizowanie zajęć dla dzieci i młodzieży
4. Działania na rzecz osób starszych

Question 680

Jaki jest główny cel zadań pomocy społecznej?

Answer 680

Zapobieganie trudnym sytuacjom życiowym poprzez wspieranie w osiągnięciu samodzielności i integracji ze środowiskiem

Question 681

Wymień główne obszary zadań pomocy społecznej

Answer 681

1. Wsparcie bezpośrednie (świadczenia, praca socjalna)
2. Działania systemowe (infrastruktura, analiza potrzeb)

Question 682

Na czym polega wsparcie bezpośrednie w pomocy społecznej?

Answer 682

Przyznawanie świadczeń, prowadzenie pracy socjalnej, świadczenie usług opiekuńczych

Question 683

Jakie są działania systemowe pomocy społecznej?

Answer 683

Rozwój infrastruktury socjalnej, analiza zjawisk społecznych, identyfikacja potrzeb, rozwijanie nowych form pomocy

Question 684

Kto odpowiada za realizację zadań pomocy społecznej?

Answer 684

Jednostki samorządu terytorialnego oraz organy administracji rządowej w zakresie ustalonym ustawą”

Question 685

Wymień poziomy realizacji zadań pomocy społecznej

Answer 685

1. Gmina
2. Powiat
3. Województwo
4. Administracja rządowa

Question 686

Jakie są dwa podstawowe rodzaje zadań na każdym poziomie?

Answer 686

1. Zadania własne (finansowane z własnych środków)
2. Zadania zlecone (finansowane z budżetu państwa)

Question 687

Wymień główne zasady pomocy społecznej

Answer 687

1. Subsydiarności
2. Indywidualizacji
3. Godności człowieka
4. Uznaniowości
5. Współdziałania

Question 688

Co oznacza zasada subsydiarności w pomocy społecznej?

Answer 688

Pomoc powinna być udzielana na najniższym możliwym, ale odpowiednim do problemu szczeblu administracji, gdy osoba nie może samodzielnie przezwyciężyć trudności

Question 689

Na czym polega zasada indywidualizacji?

Answer 689

Każdy przypadek jest rozpatrywany indywidualnie poprzez wywiad środowiskowy i dostosowanie pomocy do konkretnej sytuacji życiowej

Question 690

Jakie są skutki nieprzestrzegania zasady współdziałania?

Answer 690

Możliwość ograniczenia lub odmowy świadczeń przy braku aktywnego uczestnictwa w rozwiązywaniu problemów, np. odmowie realizacji kontraktu socjalnego

Question 691

Dlaczego zasada uznaniowości nie oznacza dowolności decyzji?

Answer 691

Każda decyzja musi być szczegółowo uzasadniona i oparta na dokładnym rozpoznaniu stanu faktycznego, mimo pewnej swobody w podejmowaniu decyzji”

Question 692

Jakie jest kryterium dochodowe dla osoby samotnie gospodarującej?

Answer 692

1010 zł

Question 693

Jakie jest kryterium dochodowe na osobę w rodzinie?

Answer 693

823 zł

Question 694

Wymień wszystkie przesłanki trudnej sytuacji życiowej uprawniające do pomocy społecznej (15)

Answer 694

1. ubóstwo
2. sieroctwo
3. bezdomność
4. bezrobocie
5. niepełnosprawność
6. długotrwała lub ciężka choroba
7. przemoc domowa
8. potrzeba ochrony ofiar handlu ludźmi
9. potrzeba ochrony macierzyństwa lub wielodzietności
10. bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych
11. trudności w integracji cudzoziemców
12. trudności po opuszczeniu zakładu karnego
13. alkoholizm lub narkomania
14. zdarzenie losowe i sytuacja kryzysowa
15. klęska żywiołowa lub ekologiczna

Question 695

Wymień wszystkie rodzaje świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej

Answer 695

1. zasiłek stały
2. zasiłek okresowy
3. zasiłek celowy i specjalny zasiłek celowy
4. zasiłek i pożyczka na ekonomiczne usamodzielnienie
5. pomoc na usamodzielnienie oraz kontynuowanie nauki

Question 696

Jaka jest maksymalna wysokość zasiłku stałego?

Answer 696

1229 zł miesięcznie

Question 697

W jakiej wysokości przysługuje pomoc osobie usamodzielnianej na kontynuowanie nauki?

Answer 697

30% podstawy miesięcznie

Question 698

Do jakiego wieku może być przyznawana pomoc na kontynuowanie nauki?

Answer 698

Do ukończenia 25 lat

Question 699

Wymień wszystkie elementy podstawowych usług opiekuńczych

Answer 699

1. pomoc w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych
2. opieka higieniczna
3. zalecona przez lekarza pielęgnacja
4. zapewnienie kontaktów z otoczeniem

Question 700

Wymień wszystkie miejsca świadczenia usług opiekuńczych

Answer 700

1. miejsce zamieszkania
2. ośrodki wsparcia
3. rodzinne domy pomocy
4. mieszkania chronione
5. domy pomocy społecznej

Question 701

Jakie warunki musi spełnić osoba świadcząca usługi sąsiedzkie?

Answer 701

1. pełnoletność
2. nie być członkiem rodziny osoby korzystającej
3. nie być małżonkiem/wstępnym/zstępnym
4. złożyć oświadczenie o zdolności psychofizycznej
5. zamieszkiwać w najbliższej okolicy
6. ukończyć szkolenie z pierwszej pomocy
7. uzyskać akceptację osoby korzystającej
8. uzyskać akceptację organizatora

Question 702

W jakim terminie musi być wydana decyzja przy przyznaniu usług w trybie pilnym?

Answer 702

W terminie do 10 dni od rozpoczęcia świadczenia usług

Question 703

Wymień rodzaje domów pomocy społecznej

Answer 703

1. dla osób w podeszłym wieku
2. dla osób przewlekle somatycznie chorych
3. dla osób przewlekle psychicznie chorych
4. dla dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie
5. dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie
6. dla osób niepełnosprawnych fizycznie”

Question 704

Jakie są kwoty zasiłku rodzinnego w zależności od wieku dziecka?

Answer 704

1) 95 zł do 5 roku życia
2) 124 zł od 5 do 18 roku życia
3) 135 zł od 18 do 24 roku życia

Question 705

Jakie jest kryterium dochodowe na osobę w rodzinie uprawniające do zasiłku rodzinnego?

Answer 705

674 zł

Question 706

Jakie jest kryterium dochodowe gdy w rodzinie jest dziecko niepełnosprawne?

Answer 706

764 zł

Question 707

Wymień wszystkie dodatki do zasiłku rodzinnego

Answer 707

1) urodzenia dziecka
2) opieki nad dzieckiem w okresie urlopu wychowawczego
3) samotnego wychowywania dziecka
4) wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej
5) kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego
6) rozpoczęcia roku szkolnego
7) podjęcia nauki poza miejscem zamieszkania

Question 708

Do kiedy przysługuje zasiłek rodzinny?

Answer 708

1) do 18 roku życia
2) do 21 roku życia (przy nauce w szkole)
3) do 24 roku życia (przy niepełnosprawności i kontynuacji nauki)

Question 709

Wymień osoby uprawnione do zasiłku rodzinnego

Answer 709

1) rodzice/jeden rodzic/opiekun prawny
2) opiekun faktyczny dziecka (osoba faktycznie opiekującą się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka);
3) osoba ucząca się (osoba pełnoletnia ucząca się, niepozostająca na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustaleniem wyrokiem sądowym lub ugodą sądową prawa do alimentów z ich strony).

Question 710

Ile wynosi dodatek z tytułu urodzenia dziecka?

Answer 710

1000 zł jednorazowo

Question 711

Jaki jest minimalny okres zatrudnienia przed uzyskaniem prawa do dodatku wychowawczego?

Answer 711

6 miesięcy

Question 712

Jaki jest cel przyznawania zasiłku pielęgnacyjnego?

Answer 712

Częściowe pokrycie wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji

Question 713

Komu przysługuje zasiłek pielęgnacyjny?

Answer 713

1) niepełnosprawnemu dziecku
2) osobie niepełnosprawnej powyżej 16 lat ze znacznym stopniem niepełnosprawności
3) osobie po 75 roku życia
4) osobie powyżej 16 lat z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, jeśli powstała przed 21 rokiem życia

Question 714

Jaka jest wysokość zasiłku pielęgnacyjnego?

Answer 714

215,84 zł miesięcznie

Question 715

Komu nie przysługuje zasiłek pielęgnacyjny?

Answer 715

1) osobom w instytucji całodobowego utrzymania
2) osobom uprawnionym do dodatku pielęgnacyjnego
3) gdy członkom rodziny przysługują zagraniczne świadczenia pielęgnacyjne

Question 716

Do jakiego wieku musi powstać niepełnosprawność przy umiarkowanym stopniu by otrzymać zasiłek pielęgnacyjny?

Answer 716

Do ukończenia 21 roku życia

Question 717

Co się dzieje gdy osoba pobierająca zasiłek pielęgnacyjny otrzyma dodatek pielęgnacyjny?

Answer 717

ZUS pomniejsza emeryturę/rentę o kwotę odpowiadającą wysokości wypłaconego zasiłku pielęgnacyjnego i przekazuje ją na rachunek organu właściwego

Question 718

Jaka jest wysokość świadczenia pielęgnacyjnego od stycznia 2024?

Answer 718

3287 zł miesięcznie

Question 719

Do jakiego wieku dziecka można otrzymywać świadczenie pielęgnacyjne według nowych przepisów?

Answer 719

Do ukończenia 18 roku życia

Question 720

Wymień wszystkie osoby uprawnione do pobierania świadczenia pielęgnacyjnego

Answer 720

1) matka albo ojciec
2) osoby z obowiązkiem alimentacyjnym i małżonkowie
3) opiekun faktyczny dziecka
4) rodzina zastępcza, prowadzący rodzinny dom dziecka, dyrektorzy placówek opiekuńczych

Question 721

Jakie orzeczenie musi posiadać osoba wymagająca opieki?

Answer 721

Orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie o niepełnosprawności ze wskazaniami konieczności stałej opieki i współudziału opiekuna w procesie leczenia, rehabilitacji i edukacji

Question 722

O ile procent podwyższane jest świadczenie na drugie i kolejne dziecko?

Answer 722

O 100% na każde kolejne dziecko

Question 723

Jak długo przysługuje świadczenie po śmierci osoby wymagającej opieki?

Answer 723

Do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpił zgon

Question 724

Czy według nowych przepisów można łączyć świadczenie pielęgnacyjne z pracą zawodową?

Answer 724

Tak, bez żadnych ograniczeń

Question 725

Czy według nowych przepisów można pobierać świadczenie pielęgnacyjne będąc na emeryturze/rencie?

Answer 725

Tak, świadczenie przysługuje również osobom pobierającym własne świadczenia emerytalno-rentowe

Question 726

Jaka jest wysokość świadczenia rodzicielskiego?

Answer 726

1000 zł miesięcznie

Question 727

Wymień wszystkie okresy pobierania świadczenia w zależności od liczby dzieci

Answer 727

1) 52 tygodnie - jedno dziecko
2) 65 tygodni - dwoje dzieci
3) 67 tygodni - troje dzieci
4) 69 tygodni - czworo dzieci
5) 71 tygodni - pięcioro i więcej dzieci

Question 728

Do kiedy opiekun faktyczny może otrzymywać świadczenie rodzicielskie?

Answer 728

Do ukończenia przez dziecko 14 roku życia

Question 729

W jakim terminie należy złożyć wniosek aby otrzymać świadczenie od dnia porodu/przysposobienia?

Answer 729

W ciągu 3 miesięcy

Question 730

Kiedy ojciec może otrzymać świadczenie rodzicielskie?

Answer 730

1) po śmierci matki
2) gdy matka porzuci dziecko
3) gdy matka skróci okres pobierania świadczenia po wykorzystaniu min. 14 tygodni

Question 731

Do kiedy rodzina zastępcza (nie zawodowa) może otrzymywać świadczenie?

Answer 731

Do ukończenia przez dziecko 7 roku życia lub 10 roku życia w przypadku odroczenia obowiązku szkolnego

Question 732

Czy świadczenie rodzicielskie jest uzależnione od dochodu rodziny?

Answer 732

Nie, przysługuje niezależnie od dochodu

Question 733

Ile świadczeń rodzicielskich można pobierać jednocześnie przy większej liczbie dzieci?

Answer 733

Jedno świadczenie, niezależnie od liczby wychowywanych dzieci

Question 734

Jaka jest obecnie wysokość świadczenia wychowawczego?

Answer 734

800 zł miesięcznie na dziecko

Question 735

Do kiedy przysługuje świadczenie wychowawcze?

Answer 735

Do ukończenia przez dziecko 18 roku życia

Question 736

Wymień wszystkie osoby uprawnione do pobierania świadczenia wychowawczego

Answer 736

1) matka albo ojciec
2) opiekun faktyczny
3) opiekun prawny
4) dyrektor domu pomocy społecznej
5) rodzina zastępcza lub prowadzący rodzinny dom dziecka

Question 737

W jakich przypadkach świadczenie wychowawcze nie przysługuje?

Answer 737

1) dziecko w związku małżeńskim
2) dziecko w instytucji całodobowej
3) pełnoletnie dziecko ma prawo do świadczenia na własne dziecko
4) rodzina ma prawo do podobnego świadczenia za granicą

Question 738

Jak dzielone jest świadczenie w przypadku opieki naprzemiennej rodziców?

Answer 738

Po połowie kwoty dla każdego z rodziców

Question 739

Co się dzieje w przypadku marnotrawienia świadczenia?

Answer 739

Świadczenie może być przekazywane w formie rzeczowej lub w formie opłacania usług

Question 740

Jaki jest cel świadczenia wychowawczego?

Answer 740

Częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych

Question 741

Czy wysokość świadczenia zależy od dochodu rodziny?

Answer 741

Nie, świadczenie przysługuje niezależnie od dochodu

Question 742

Wymień trzy rodzaje świadczeń w programie Aktywny Rodzic

Answer 742

1) Aktywni rodzice w pracy
2) Aktywnie w żłobku
3) Aktywnie w domu

Question 743

Jaka jest wysokość świadczenia “Aktywni rodzice w pracy”?

Answer 743

1500 zł miesięcznie (1900 zł dla dziecka z niepełnosprawnością)

Question 744

Jaka jest wysokość świadczenia “Aktywnie w żłobku”?

Answer 744

Do 1500 zł miesięcznie (do 1900 zł dla dziecka z niepełnosprawnością), nie więcej niż faktyczna opłata

Question 745

Jaka jest wysokość świadczenia “Aktywnie w domu”?

Answer 745

500 zł miesięcznie

Question 746

W jakim wieku dziecka przysługują świadczenia “Aktywni rodzice w pracy” i “Aktywnie w domu”?

Answer 746

Od 12 do 35 miesiąca życia dziecka

Question 747

Do kiedy przysługuje świadczenie “Aktywnie w żłobku”?

Answer 747

Do końca roku szkolnego, w którym dziecko kończy 3 lata (lub 4 lata w szczególnych przypadkach)

Question 748

Czy można pobierać więcej niż jedno świadczenie na to samo dziecko?

Answer 748

Nie, na jedno dziecko przysługuje tylko jedno świadczenie miesięcznie

Question 749

Czym jest kwota bazowa pręży ustalaniu wysokości renty?

Answer 749

Ustalana corocznie kwota, uzależniona od przeciętnego wynagrodzenia

Question 750

Długość urlopu macierzyńskiego

Answer 750

20 gdy jedno dziecko
31 gdy dwoje dzieci
33 gdy trójka dzieci
35 gdy czwórka dzieci
37 gdy piątka dzieci

Przy jednym porodzie

Question 751

Długość urlopu macierzyńskiego

Answer 751

20 gdy jedno dziecko
31 gdy dwoje dzieci
33 gdy trójka dzieci
35 gdy czwórka dzieci
37 gdy piątka dzieci

Przy jednym porodzie

Question 752

Powody opieki nad zdrowym dzieckiem do lat 8

Answer 752

1) nieprzewidziane zamknięcie żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których Twoje dziecko uczęszcza,
2) konieczność izolacji dziecka z powodu podejrzenia o nosicielstwo choroby zakaźnej,
3) choroba niani (z którą masz zawartą umowę uaktywniającą, lub dziennego opiekuna, którzy opiekują się dzieckiem,
4) poród lub choroba Twojego małżonka lub rodzica Twojego dziecka, którzy stale opiekują się dzieckiem, a poród lub choroba uniemożliwia tę opiekę,
5) pobyt w szpitalu albo innej placówce leczniczej Twojego małżonka lub rodzica Twojego dziecka, którzy stale opiekują się dzieckiem;

Question 753

Powody opieki nad zdrowym dzieckiem do lat 8

Answer 753

1) nieprzewidziane zamknięcie żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których Twoje dziecko uczęszcza,
2) konieczność izolacji dziecka z powodu podejrzenia o nosicielstwo choroby zakaźnej,
3) choroba niani (z którą masz zawartą umowę uaktywniającą, lub dziennego opiekuna, którzy opiekują się dzieckiem,
4) poród lub choroba Twojego małżonka lub rodzica Twojego dziecka, którzy stale opiekują się dzieckiem, a poród lub choroba uniemożliwia tę opiekę,
5) pobyt w szpitalu albo innej placówce leczniczej Twojego małżonka lub rodzica Twojego dziecka, którzy stale opiekują się dzieckiem;

Question 754

Składniki kapitału początkowego (od czego zależy wysokość)

Answer 754

1. Okresy składkowe i nieskładkowe przed 1.01.1999
2. Podstawa wymiaru
3. Współczynnik p (część socjalna)

Question 755

Procenty za okresy przy liczeniu kapitału początkowego

Answer 755

• Składkowe: 1,3% podstawy wymiaru za rok
• Nieskładkowe: 0,7% podstawy wymiaru za rok
• Urlopy na dzieci: 1,3% podstawy wymiaru za rok

Question 756

Część socjalna przy liczeniu kapitału początkowego

Answer 756

• 24% kwoty bazowej (1220,89 zł)
• Kwota bazowa = przeciętne wynagrodzenie z II kwartału 1998
• Uwzględnia współczynnik p

Question 757

Wzór na współczynnik p przy liczeniu kapitału początkowego

Answer 757

p = √[(wiek ubezpieczonego-18)/(wiek emerytalny-18)] × (staż ubezpieczeniowy/wymagany staż)
- Nie może przekroczyć 100%
- Zaokrąglany do setnych części procentu

                      \_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_
                 /   wb - 18       	    sb p =            /      ─────    ×	  ───
         √     	 we - 18              ws

gdzie:
wb - wiek ubezpieczonego
we - wymagany wiek emerytalny
sb - staż ubezpieczonego
ws - wymagany staż

Question 758

Wiek emerytalny i staż przy liczeniu kapitału początkowego

Answer 758

Wiek emerytalny:
- Kobiety: 60 lat
- Mężczyźni: 65 lat

Wymagany staż:
- Kobiety: 20 lat
- Mężczyźni: 25 lat

Question 759

Obliczenie końcowe kapitału początkowego

Answer 759

1. Suma części socjalnej i kwot za okresy
2. Wynik × 209 miesięcy
   (209 = przeciętne dalsze trwanie życia dla wieku 62 lat)

Question 760

Procedura ustalenia kapitału początkowego

Answer 760

1. ZUS wydaje decyzję o kapitale początkowym
2. Możliwość odwołania do sądu okręgowego
3. Termin odwołania: 1 miesiąc od otrzymania decyzji

Question 761

czym jest podstawa wymiaru przy liczeniu kapitału początkowego

Answer 761

1. Podstawę wymiaru ustala się z 10 kolejnych lat kalendarzowych przed 1.01.1999
2. 10 lat wybiera się z ostatnich 20 lat przed 1999 r.
3. Do podstawy dolicza się:
   
   • wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy
   • zasiłki (chorobowy, macierzyński, opiekuńczy)
   • świadczenia rehabilitacyjne
   • zasiłki i dodatki wyrównawcze
4. Sposób obliczenia wskaźnika:
   
   • Dla każdego roku: (roczna podstawa wymiaru/przeciętne wynagrodzenie) × 100%
   • Średnia arytmetyczna wskaźników z 10 lat
   • Wskaźnik końcowy nie może przekroczyć 250%
5. Podstawa wymiaru = wskaźnik × kwota bazowa

Question 762

komu przysługuje 13 emerytura?

Answer 762

Dodatkowe roczne świadczenie pieniężne przysługuje osobom, które do 31 marca danego roku uzyskały prawo do poniższych świadczeń:

1) emerytury
2) renty z tytułu niezdolności do pracy, renty socjalnej, renty rodzinnej, renty
szkoleniowej
3) rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego
4) świadczenia pieniężnego przysługującego cywilnym niewidomym ofiarom działań
wojennych
5) nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego
6) świadczenia i zasiłku przedemerytalnego

nie przysługuje gdy prawo do świadczeń jest zawieszone.

Question 763

Kiedy można złożyć wniosek o przeliczenie emerytury przyznanej według nowych zasad?

Answer 763

Po upływie roku kalendarzowego jeśli nadal się pracuje, lub bezpośrednio po zakończeniu zatrudnienia

Question 764

Co się stanie jeśli po przeliczeniu emerytura będzie niższa?

Answer 764

Świadczenie będzie nadal wypłacane w dotychczasowej wysokości

Question 765

Od kiedy obowiązuje nowa wysokość emerytury po przeliczeniu?

Answer 765

Od miesiąca złożenia wniosku o przeliczenie

Question 766

Jaki procent podstawy wymiaru świadczenia dolicza się za każdy miesiąc okresu składkowego?

Answer 766

1,3% podstawy wymiaru świadczenia

Question 767

Z jakiego okresu można wybrać zarobki do przeliczenia podstawy wymiaru emerytury?

Answer 767

Z dowolnie wybranych 20 lat kalendarzowych lub z 10 kolejnych lat z ostatnich 20 lat przed złożeniem wniosku

Question 768

Co się zmieniło w przeliczaniu emerytur od 1 stycznia 2022 roku?

Answer 768

Zniesiono możliwość doliczania okresów nieskładkowych, można doliczać tylko okresy składkowe

Question 769

Jak przelicza się emeryturę według nowych zasad przy dalszym zatrudnieniu?

Answer 769

Składki zapisane na koncie po przyznaniu emerytury dzieli się przez średnie dalsze trwanie życia ustalone na dzień złożenia wniosku o przeliczenie

Question 770

Co jest potrzebne do przeliczenia kapitału początkowego?

Answer 770

Dokumenty potwierdzające aktywność zawodową sprzed 1999 roku

Question 771

Czy przeliczenie emerytury następuje automatycznie?

Answer 771

Nie, zawsze wymagany jest wniosek osoby zainteresowanej

Question 772

Kiedy wskazanie osoby uprawnionej do wypłaty gwarantowanej wymaga pisemnej zgody małżonka?

Answer 772

Gdy wskazujemy osobę nieuprawnioną do renty rodzinnej

Question 773

Sytuacje zrównane z wypadkiem przy pracy

Answer 773

1) wypadek podczas podróży służbowej
2) wypadek podczas szkolenia w zakresie powszechnie m samoobrony
3) wypadek przy wykonywaniu zadań zleconych przez organizacje związkowe