Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

ZAL? - Podstawy Prawa > Wykład 4 - Podstawy wiedzy o prawie cz. 2 > Flashcards

Wykład 4 - Podstawy wiedzy o prawie cz. 2 Flashcards

1
Q

Z czego składa się hierarchia źródeł prawa w Polsce? [6]

A
  • Konstytucja
  • ustawy
  • ratyfikowane umowy międzynarodowe
  • rozporządzenia
  • akty prawa miejscowego z ograniczeniem terytorialnym
  • akty o charakterze wewnętrznym, uchwały Rady Ministrów, zarządzenia Premiera i ministrów (nie mają charakteru powszechnie obowiązującego)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Jak zbudowany jest system prawa? [4]

A
  • Jest to uporządkowany zbiór wzajemnie powiązanych norm prawnych .
  • Ma on strukturę hierarchiczną i dzieli się na gałęzie.
  • na szczycie normy konstytucyjne
  • normy niższe nie mogą być sprzeczne z wyższymi
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Co to gałąź prawa? Jak je wyróżniamy?

A

Kompleks norm prawnych regulujących określoną dziedzinę życia społecznego. Kryteria ich podziału to przedmiot regulacji prawnej i metoda regulacji prawnej. Podział nie musi być stały

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

*** Jaki jest podział prawa według metody regulacji? [3]

A
  • cywilna - autonomia woli stron, strefa prywatna
  • karna - określone czyny są zabronione przez ustawę pod groźbą kary
  • metoda administracyjna - podporządkowanie, sfera publiczna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wymień podstawowe gałęzie prawa [6]

A
  • konstytucyjne - reguluje podstawy ustroju politycznego, ekonomicznego i społecznego
    • administracyjne - władza działalność organów państwa
    • finansowe - zasady funkcjonowania finansów publicznych (budżet, banki, podatki)
    • cywilne - prawo rzeczowe (własność itd.), prawo zobowiązań, prawo spadkowe
    • karne - jakie czyny są przestępstwami i wykroczeniami, zasady odpowiedzialności karnej
    • pracy - w stosunku pracy pracownik jest z zasady stroną słabszą od pracodawcy, szczególna chrona
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Jakie są minimalne cechy systemu prawnego? [2]

A
  • koherentność - nie mogą się pojawić normy wykluczające się
  • zupełność - dla każdej sprawy spornej podmiot może znaleźć normę pozwalającą na jej rozstrzygnięcie

Do tych cech należy dążyć, usuwając i dodając normy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Opisz system kontynentalny [5]

A
  • Europa i Ameryka Południowa
  • zasada prymatu ustawy tworzonej przez parlamenty
  • oddzielenie tworzenia i stosowania prawa
  • zakaz tworzenia prawa przez sądy
  • recepcja prawa rzymskiego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Opisz system anglosaski [4]

A
  • większość USA, UK i byłe kolonie brytyjskie
  • prymat ustawy: ustawa może uchylić każdy precedens, ale precedens nie może uchylić ustawy
  • system precendensów - sądy mogą tworzyć prawo
  • brak recepcji prawa rzymskiego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Prawo międzynarodowe publiczne a prywatne

A

Prywatne reguluje stosunki między podmiotami podlegającymi systemom prawnym różnych państw, a publiczne dotyczy stosunków międzynarodowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Jakie znasz koncepcje relacji między prawem wewnętrznym a międzynarodowym? [2]

A
  • koncepcja monistyczna - tworzą jeden porządek prawny (prymat prawa wewnętrznego, prymat prawa zewnętrznego, wariant pośredni)
  • koncepcja dualistyczna -to dwa odrębne systemy prawne obowiązujące w różnych sferach
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Jakie są wymogi formalne obowiązywania prawa? [3]

A
  • prawidłowe ustanowienie
  • właściwe ogłoszenie
  • brak uchylenia przez kompetentny organ
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Jakie są zakresy obowiązywania prawa? [3]

A
  • czasowy - od kiedy do kiedy
  • terytorialny - gdzie
  • osobowy - kogo obowiązuje
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Na czym polega stosowanie prawa?

A

Sformalizowane działanie kompetentnych organów władzy publicznej, polegające na rozstrzyganiu konkretnych i indywidualnych spraw na podstawie norm prawnych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Co to wykładnia prawa?

A

Czynności myślowe o charakterze poznawczym, zmierzające do ustalenia znaczenia i zakresu przepisu prawnego lub przepisów prawnych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Jakie znasz rodzaje wykładni prawa? [6]

A
  • językowa
  • systemowa
  • funkcjonalna
  • literalna, zwężająca, rozszerzająca
  • historyczna i komparatystyczna
  • autentyczna, legalna, sądowa i doktrynalna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Na czym polega przestrzeganie prawa?

A

Jest to postępowanie adresatów zgodne z normami prawnymi.

17
Q

Nieprzestrzeganie prawa

A

Adresat pomimo świadomości normy prawnej zachowuje się w przeciwny sposób.

18
Q

Zachowanie przeciw prawu, a obok prawa

A

Działanie przeciw prawu polega na działaniu przeciwnym do normy. Działanie obok prawa jest niezgodne z duchem prawa, a nie z normą.

19
Q

Odpowiedzialność prawna

A

Poniesienie negatywnych konsekwencji związanych z zachowaniem przeciwnym do dyspozycji wyrażonej w normie prawnej w warunkach określonych w hipotezie

20
Q

Odpowiedzialność cywilna a odpowiedzialność karna

A

Cywilna dotyczy relacji między osobami, a karna odnosi się do naruszenia prawa wobec społeczeństwa. Pierwsza zazwyczaj wiąże się z zadośćuczynieniem, a druga z karą. Jeden czyn może pociągać za sobą obie odpowiedzialności

21
Q
  • Na czym polega językowa wykładania prawa?
A

Na ustaleniu znaczenia słów, wyrażeń i zwrotów użytych w tekście przepisu prawnego, a szczególności tych nieostrych i wieloznacznych.

22
Q

*Czym są definicje legalne? Z czego korzysta się, gdy ich nie ma?

A

W definicjach legalnych ustawodawca wyjaśnia w sposób wiążący znaczenie danego pojęcia. Jeśli taką nie dysponujemy, możemy powołać się na kontekst językowy określający aktualny odpowiednik zwrotu.

23
Q
  • Czym jest wykładania systemowa? [3]
A

Pozwala na ustalenie sensu przepisu ze względu na
- obowiązywanie innego przepisu
- zasadę danej gałęzi prawa
- zasada systemu prawnego

24
Q
  • Czym jest wykładnia celowościowa?
A

Ustaleniem treści przepisu ze względu na cel, któremu służy.

25
Q
  • Jak można uzupełnić luki w prawie? [2]
A
  • analogia z ustawy - stosuje się przepis regulujący podobą sytuację
  • analogia z prawa - rozstrzygnięcie na podstawie ogólnych zasad obowiązującego prawa
26
Q

Jakie wyróżniamy znaczenia pojęcia źródła prawa?

A
  • w znaczeniu formalnym - formy w jakich wyrażone są normy prawne. Ściśle sprecyzowane, najważniejsza ustawa
  • w znaczeniu materialnym - czynniki wpływające na treść norm prawnych
  • w znaczeniu poznawczym - publikatory
27
Q

Co jest podstawowym źródłem prawa?

A

Decyzję organów państwowych tworzące prawo oraz formy, które przybierają akty tworzenia prawa

28
Q

Jak wygląda system źródeł prawa w Polsce?

A
  • Konstytucja
  • ustawy
  • ratyfikowane umowy międzynarodowe
  • rozporządzenia
  • akty prawa miejscowego z ograniczeniem terytorialnym
  • akty o charakterze wewnętrznym, uchwały RM, zarządzenia PRM i ministrów
29
Q

Na czym polega dualistyczny charakter źródeł prawa w prawie polskim? [2]

A
  • przepisy prawa powszechnie obowiązującego - obowiązujące wszystkich obywateli na terytorium państwa
  • przepisy o charakterze wewnętrznym - obowiązujące jedynie określone podmioty, np. regulaminy wewnętrzne instytucji
30
Q

Do czego służy system źródeł prawa?

A

Pełni kluczową rolę w organizacji i funkcjonowaniu państwa, zapewniając, jasność, hierarchię i porządek w tworzeniu oraz stosowaniu prawa

31
Q

Czym są i do czego służą wnioskowania prawnicze?

A

Jest to wyprowadzanie obowiązywania jednych norm prawnych z obowiązywania innych norm prawnych. Służą do uzupełniania luk w prawie.

32
Q

Jakie wyróżniamy typy wnioskowań prawniczych?

A
  • argumentum a contrario (z przeciwieństwa) - niestosowanie obowiązującej normy prawnej do sytuacji, do których nie odnosi się ona wprost
  • argumentum a simili - stosowanie normy prawnej do sytuacji podobnej do sytuacji regulowanej
  • argumentum a fortiori (z silniejszego uzasadnienia)
    + a maiori ad minus - działanie w większym zakresie implikuje dozwolenie działania w mniejszym zakresie
    + ad minori admaius - zabronione działanie w mniejszym zakresie zabrania działania w większym zakresie
  • analogia iuris - wprowadzenie normy na podstawie ogólnych zasad systemu prawnego
  • wnioskowanie instrumentalne - jeśli prawo nakazuje osiągnięcie pewnego celu, to nakazuje również zastosowanie niezbędnych do tego środków
33
Q

Czym są stosunki prawne?

A

To stosunki etyczne (regulowane przez normy). Relacje między stronami stosunku są określone przez normy prawne lub podlegają kontroli norm prawnych

34
Q

Jakie wyróżniamy rodzaje stosunków prawnych? [4]

A
  • stosunki cywilnoprawne
  • stosunki administracyjnoprawne
  • stosunki prawokarne
  • stosunki mieszane
35
Q

Czy do systemu prawa należą normy wyinterpretowane w formie wykładni?

A

Tak

36
Q

Jakie wyróżniamy rodzaje odpowiedzialności prawnej?

A
  • odpowiedzialność cywilna (kontraktowa i deliktowa) - obowiązek naprawienia wyrządzonej szkody poprzez działanie lub jego zaniechanie
  • odpowiedzialność karna - obowiązek poniesienia konsekwencji za popełnienie czynu zabronionego przez ustawę.

ZAL? - Podstawy Prawa (16 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions