Wykład 3 - Partie Polityczne

Question 1

Czym jest konstytualizacja partii politycznych?

Answer 1

Wpisanie partii do konstytucji danego państwa

Question 2

Podaj definicję partii politycznej

Answer 2

Jest to dobrowolnie zorganizowana grupa, posiadająca własny program, dążąca do pozyskania poparcia społecznego do zdobycia lub utrzymania władzy w państwie i realizacji swoich interesów

Question 3

Jakie są cechy charakterystyczne dla partii? [4]

Answer 3

• duża (w Polsce 1000 osób)
• dobrowolna (przynależność)
• formalna (partia zazwyczaj jest zarejestrowana)
• celowa (osiągnięcie władzy, odróżnienie od innych grup)

Question 4

Co wpłynęło na rozwinięcie się partii?

Answer 4

Rozpowszechnienie się prawa wyborczego i powstanie nowoczesnej demokracji powiązane ze zwiększeniem praw parlamentu. Partie zaczęły sponsorować związki zawodowe, grupy chłopów, czy kościoły.

Question 5

Czym jest system partyjny?

Answer 5

Formy i warunki współpracy lub rywalizacji partii politycznych w walce o zdobycie władzy politycznej lub w jej sprawowaniu. Interesują nas partie jak i interakcje między nimi.

Question 6

Jakie są kryteria relewancji?

Answer 6

• potencjał koalicyjny - czy jest brana pod uwagę przy tworzeniu koalicji gabinetowej
• potencjał szantażu politycznego - jej istnienie lub zachowanie wpływa na strategię innych partii

Question 7

Jakie wyróżniamy systemy partyjne ze względu na ilość?

Answer 7

• jednopartyjne
• dwupartyjne
• wielopartyjne

Question 8

Jakie wyróżniamy jakościowe typologie systemów partyjnych? [4]

Answer 8

• oparte na zasadzie konkurencji vs. niedopuszczające konkurencji
• hegemoniczne vs. zmienne
• pragmatyczne vs. zideologizowane
• rozproszenia, równowagi i nierównowagi

Question 9

Kiedy następuje zmiana systemów partyjnych?

Answer 9

• gdy dojdzie do zmiany układy powiązań między relewantnymi partiami politycznymi. Wynika z przekształceń dotyczących
• formuły tworzenia rządu
• ideologicznych, strategicznych lub wyborczych przekształceń charakteru rywalizacji między partiami politycznymi

Question 10

Jakie są przyczyny zmian systemów partyjnych? [2 + 5]

Answer 10

• zmiany makrospołeczne
  
  • osłabienie grupowej lojalności elektoratu
  • zmniejszenie się klasy robotniczej
  • tworzenie się “nowej” klasy średniej
  • “chwiejność” elektoratu
• zmiany instytucjonalne w ramach państwa
  
  • rola parlamentu, rządu, premiera
  • system wyborczy do parlamentu

Question 11

Jakie są zasadnicze funkcje partii politycznych? [3]

Answer 11

• reprezentacyjna
• wyborcza
• kontrolna