Wykład 2 - Podstawy wiedzy o prawie cz.1

Question 1

Z czego składa się norma postępowania? [3]

Answer 1

Norma postępowania składa się z:
- podmiotu
- okoliczności
- sposobu zachowania

Question 2

Czym różnią się od siebie normy konkretne i abstrakcyjne?

Answer 2

Normy konkretne odnoszą się do pojedynczego zachowania podmiotu, natomiast abstrakcyjne mówią o stałym lub wielokrotnym zachowaniu.

Question 3

Prawo materialne, formalne a ustrojowe

Answer 3

• materialne - kodeksy postępowań
• ustrojowe - prawo „naczelne”, określa organizację organów władzy publicznej
• formalne - sposób odwoływania się do organu wyższej instancji, regulacja pełnomocnictwa

Question 4

Jaka jest różnica między prawem prywatnym a publicznym?

Answer 4

• Prawo publiczne chroni interesy państwa i reguluje stosunki między jego organami, przynajmniej jedna ze stron prawa publicznego musi być organem państwa. Prawo prywatne chroni interesy prywatne i reguluje stosunki między jednostkami.
• w prawie publicznym strony nie muszą mieć równorzędnego stosunku prawnego, tak jak w prawie prywatnym

Question 5

Jakie wyróżniamy kryteria pochodzenia prawa?

Answer 5

• Prawo Boskie - prawo niezmienne, wieczne, pochodzące od absolutu
• prawo człowieka - powstałe na ramach historii i rozwoju prawa w Europie, nie powinno być poddawane czasowym opiniom
• Prawo pozytywne - konkretne zespoły norm przyjęte w państwie lub grupie państw, zależne od czasu i miejsca

Question 6

Jakie są funkcje prawa? [9]

Answer 6

• stabilizująca
• dynamizująca
• ochronna
• organizacyjna
• represyjna
• wychowawcza
• kontrolna
• dystrybutywna
• regulator konfliktów
  P. 4

Question 7

Co to akt normatywny?

Answer 7

Akt zawierający normy prawne

Question 8

Indywidualne a normatywne akty prawne

Answer 8

Normatywne akty prawne ustalają reguły zachowania adresatów o cechach generalnych i abstrakcyjnych, a indywidualne odnoszą się do konkretnych przypadków

Question 9

Co to przepis prawny?

Answer 9

• Elementarna jednostka systematyzująca aktu normatywnego i może nim być artykuł, paragraf, punkt , podpunkt, a nawet zdanie
  Każda jednostka zdaniowa aktu normatywnego

Question 10

Jak klasyfikujemy przepisy prawne? [6]

Answer 10

• bezwględnie obowiązujące (znajduje zastosowanie w każdym przypadku)
• względnie obowiązujące - strony mogą ograniczyć lub zrezygnować z egzekwowania normy
• ogólne - dotyczy wszyskich
• szczegółowe (uszczegóławia przepis ogólny)
• przepisy blankietowe
• przepisy odsyłające

Question 11

Co to norma prawna?

Answer 11

Określa reguły postępowania na podstawie przepisów prawnych, jest silnie powiązana z przepisami prawa, ponieważ rekonstruuje się ją przy ich pomocy (czasem kilku). * Przyznaje uprawnienia jednej stronie, a na drugą nakłada obowiązki odpowiadające tym uprawnieniom

Question 12

O czym mówi trójelementowa koncepcja normy prawnej?

Answer 12

• Hipoteza określa adresata normy i sytuację prawną
  Dyspozycja wskazuje wzór powinnego (nakazanego, zakazanego) zachowania się w sytuacji opisanej w hipotezie
  Sankcja określa konsekwencje niezachowania się w sposób wskazany w dyspozycji w sytuacji określonej w hipotezie

Hipoteza określa warunki, których zaistnienie powoduje przypisanie komuś odpowiedzialności lub uprawnień. Dyspozycja mówi o tym jak w takim przypadku należy się zachować, a sankcja obrazuje konsekwencje nie zastosowania się do dyspozycji.

Question 13

O czym mówi koncepcja norm sprzężonych?

Answer 13

Norma sankcjonowana określa warunki i adresata. Norma sankcjonująca nakazuje organowi skazanie osoby niepodporządkowanej do normy sankcjonowanej na określoną karę.

Question 14

jakie są rodzaje norm prawnych?

Answer 14

• generalne i indywidualne
• abstrakcyjne i konkretne
• generalne-abstrakcyjne
• indywidualne-konkretne
• kompetencyjne

Question 15

Jakie są sposoby tworzenia prawa?

Answer 15

Stanowienie i uznanie. Uznanie polega na uznaniu istniejącej normy za normę prawną przez państwo. Recepcja to szczególny rodzaj uznania normy z innego państwa

Question 16

• Jakie rodzaje norm prawnych można wyróżnić według kryterium zachowania się?

Answer 16

• zakazujące
• nakazujące
• upoważniające
• mieszane - nałożenie upoważnienia wiąże się a nałożeniem obowiązku

Question 17

• Jak możemy podzielić normy ze względu na sposób obowiązywania?

Answer 17

• dwukierunkowo bezwzględnie obowiązujące (imperatywne) - nie pozwalają stronom na odstąpienie od normy
• jednokierunkowe bezwzględnie obowiązujące (semiimperatywne) - swobodę ma tylko jedna strona, drugą obowiązuje norma
• względnie obowiązujące (dyspozytywne) - wiążą adresatów, jeśli nie postanowili inaczej

Question 18

• Czym jest zdarzenie prawne?

Answer 18

Powoduje powstanie, ustanie lub zmianę treści stosunku prawnego. Jest ujęte w hipotezie normy prawnej

Question 19

• Jakie są elementy stosunku prawnego?

Answer 19

• zdarzenie prawne
• podmioty - osoby
• przedmiot - określone zachowania mogące dotyczyć rzeczy lub dóbr o charakterze niematerialnym
• treść - wzajemne prawa i obowiązki stron

Question 20

• Czym jest stosunek prawny?

Answer 20

Stosunek społeczny uregulowany przez przepisy prawa

Question 21

• Jakie rodzaje prawa publicznego można wyróżnić?

Answer 21

• prawo publiczne międzynarodowe - reguluje stosunki między państwami lub państwami i organizacjami międzynarodowymi
• prawo unijne - obowiązuje członków unii, ma pierwszeństwo nad prawem wewnątrzpaństwowym
• prawo wewnątrzpaństwowe - obowiązuje na terenie danego państwa

Question 22

• Jakie gałęzie prawa należą do prawa publicznego? [4]

Answer 22

• prawo konstytucyjne
• prawo administracyjne
• prawo finansowe
• prawo karne

Question 23

• Jakie rodzaje prawa należą do prawa prywatnego? Czy są to gałęzie prawa?

Answer 23

• prawo cywilne
• prawo pracy

Nie, ponieważ kompleksowe regulacje odnoszące się do jednego przedmiotu zazwyczaj nie są gałęziami prawa. Można za to wyodrębnić z nich poszczególne gałęzie np. Prawo rzeczowe, prawo zobowiązań

Question 24

Na czym polegają normy indywidualne?

Answer 24

Adresat oznaczony jest nazwą indywidualną, np. Lech Wałęsa

Question 25

Czym są normy generalne?

Answer 25

Adresat wskazany jest nazwą generalną
- każdy człowiek, funkcjonariusz publiczny, żołnierz, instytucja państwowa
- prezydent RP wydaje rozporzeądzenia

Question 26

Czym są normy konkretne?

Answer 26

Dotyczą jednorazowego zachowania się adresata
- wzywa się Agatę Kozłowską od stawienia się w sądzie

Question 27

Czym są normy abstrakcyjne?

Answer 27

Dotyczą stałego lub wielokrotnego zachowania się adresata.
- każda osoba wezwana w charakterze świadka ma obowiązek stawić się i złożyć zeznania