Wykład 10 - prawo rzeczowe Flashcards

1
Q

Czym jest prawo rzeczowe?

A

Zespołęm przepisów regulujących formy prawne korzystania z rzeczy. Na ogół przybierają postać podmiotowych prawa rzeczowych jako praw majątkowych o charakterze bezwzględnym, erga omnes, chronionych w praktyce przez sądy/

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Co normuje prawo rzeczowe?

A

Powstanie, treść, zmianę i ustanie prawa własności oraz inne formy korzystania z rzeczy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

jakie są dwie główne cechy prawa rzeczowego?

A
  • dotyczy rzeczy
  • zespół norm bezwzględnie obowiązujący wobec wszystkich
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Czy złoże minerałów jest rzeczą w świetle prawa rzeczowego?

A

Nie, ale tona węgla już tak

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Jakie są grupy prawa rzeczowego?

A
  • własność
  • użytkowanie wieczyste
  • prawa rzeczowe nieograniczone
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Na czym polega zasada numerus clausus

A

W przypadku praw rzeczowych zainteresowani mogą powoływać się tylko na takie prawa rzeczowe, jakie ustawa przewiduje

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Jakie warunki muszą spełniać przedmioty aby zostać uznane za rzecz?

A
  • materialna część istniejącego świata
  • samoistny charakter
  • normy prawne nie wyłączają tych przedmiotów ze sfery stosunków cywilnoprawnych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Co wchodzi w katalog podmiotowych praw rzeczowych?

A
  • prawo własności
  • użytkowanie wieczyste
  • ograniczone prawa rzeczowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wymień rodzaje ograniczonych praw rzeczowych

A
  • użytkowanie
  • służebności gruntowe
  • służebności osobiste
  • służebność przesyłu
  • zastaw
  • własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego
  • prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej
  • hipoteka
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Jakie są rodzaje rzeczy?

A
  • w obrocie i wyłączone z obrotu
  • istniejące i przyszłe
  • oznaczone co do gatunku (rodzajowo) i co do tożsamości (indywidualnie)
  • rzeczy ruchome i nieruchome
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Dlaczego rozdział rzeczy na oznaczone co do gatunku i do tożsamości jest istotny?

A

Ponieważ przenoszenie własności zachodzi co do tożsamości, co do gatunku konieczne jest przeniesienie posiadania

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Czym różnią się nieruchomości od rzeczy ruchomych?

A

Podlegają odrębnej regulacji prawnej, niektóre umowy mogą dotyczyć tylko nieruchomości i tylko dla nich prowadzone są księgi wieczyste

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Czy urządzenia służące do doprowadzania i odprowadzania płynów, pary, gazu energii elektrycznej są częściami składowymi nieruchomości?

A

Nie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Czym są rzeczy samodzielne?

A

Mają samodzielny byt w sensie prawnym i mogą być podmiotami obrotu cywilnoprawnego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Czym są części składowe rzeczy?

A

Nie są odrębnymi rzeczami, nie mogą być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych. Nie mogą być odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Czym są rzeczy indywidualnie oznaczone?

A

Odznaczają się pewnymi cechami im tylko właściwymi (konkretny egzemplarz)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Rzeczy gatunkowo oznaczone

A

Określone przez wskazanie rodzaju rzeczy oraz ilości, miary lub ciężaru

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Czym jest własność w prawie cywilnym?

A

Najszerszym prawem osobowym do rzeczy pozwalającym właścicielowi korzystać z rzeczy i rozporządzać nią z wyłączeniem innych osób

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Co wywodzi się z prawa własności?

A

Inne formy korzystania z rzeczy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Kiedy uprawniony korzysta z maksimum uprawnień względem rzeczy?

A

Tylko w ramach prawa własności

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Jak Konstytucja odnosi się do prawa własności?

A

Państwo ma chronić własność i prawo dziedziczenia. Wywłaszczenie jest dopuszczalne jedyni wówczas, gdy jest dokonywane na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Czym jest możliwość w korzystania z rzeczy?

A

Prawo do:
- posiadania rzeczy (faktycznego władania)
- używania rzeczy w sposób, który nie polega na czerpaniu pożytków
- pobierania pożytków i innych przychodów z rzeczy
- dysponowania faktycznego rzeczą, które wyraża się w przetwarzaniu, zużyciu oraz zniszczeniu rzeczy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Co daje możliwość rozporządzenia rzeczą?

A

Prawo do:
- wyzbycia się własności rzeczy
- obciążenia rzeczy poprzez ustanowienie prawa rzeczowego ograniczonego lub dokonanie czynności dotyczących rzeczy o skutkach obligacyjnych (hipoteka, zastaw, dzierżawa, najem)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Jakie są wyznaczniki granic prawa własności?

A

Właściciel nie może korzystać z rzeczy ani rozporządzać nią w sposób sprzeczny z:
- przepisami ustaw
- zasadami współżycia społecznego
- społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Jakie są rodzaje stosunków sąsiedzkich?

A
  • ograniczające oddziaływanie na nieruchomości sąsiedzkie
  • określające sposób korzystania z przygranicznych pasów ziemi
  • przewidujące możność ustanowienia pewnych służebności
  • normujące problemu związane z granicami
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Jakie są podstawowe sposoby nabycia i utraty własności

A
  • pierwotne nabycie własności - w sposób niezależny od poprzedniego właściciela i czyichkolwiek uprawnień
  • pochodne nabycie własności - nabywca wywodzi swoje prawo z poprzedniego właściciela (sprzedaż, darowizna)
  • inne sposoby związane z upływem czasu (zasiedzenie, przemilczenie)
27
Q

Jakie są inne sposoby nabycia własności?

A
  • zawłaszczenie
  • znalezienie
  • nabycie pożytków naturalnych rzeczy
  • połączenie
  • pomieszanie
  • przeistoczenie
28
Q

Na czym polega współwłasność

A

Własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom

29
Q

Jakie są cechy współwłasności?

A
  • jedność przedmiotu
  • wielość podmiotów
  • niepodzielność wspólnego prawa - żadnemu ze współwłaścicieli nie przysługuje wyłączne prawo do fizycznie określonej części rzeczy
30
Q

Jakie wyróżniamy formy współwłasności?

A
  • w częściach ułamkowych - ułamek określa zakres uprawnień współwłaściciela w stosunkach wewnętrznych i zewnętrznych wobec współwłaścicieli
  • łączna - powstaje tylko z określonych stosunków prawnych na podstawie przepisów regulujących te stosunki
31
Q

Czym jest zniesienie współwłasności?

A

Likwidacją stosunku prawnego łączącego współwłaścicieli

32
Q

Czego może żądać każdy ze współwłaścicieli?

A

Zniesienia współwłasności w trybie umownym lub sądowym

33
Q

Jakie są sposoby zniesienia współwłasności?

A
  • przez podział rzeczy wspólnej - fizyczny
  • przez przyznanie rzeczy wspólnej jednemu ze współwłaścicieli i jednoczesnym nałożeniem obowiązku spłaty pozostałych
  • sprzedaż rzeczy wspólnej
34
Q

Czym jest posiadanie?

A

Stanem faktycznym o doniosłości prawnej

35
Q

Kto jest posiadaczem rzeczy?

A

-Ten, kto faktycznie nią włada (posiadacz samoistny)
- władający rzeczą jak użytkownik, zastawnik, najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad cudza rzeczą (posiadacz zależny)

36
Q

Jakie domniemania prawne wzmacniają ochronę posiadania?

A
  • domniemanie posiadania samoistnego
  • domniemanie ciągłości posiadania
  • domniemanie zgodności posiadania ze stanem prawnym
37
Q

Czym są ograniczone prawa rzeczowe?

A

Prawa przysługujące osobie fizycznej lub prawnej względem rzeczy będących własnością innej osoby

38
Q

Co zapewniają ograniczone prawa rzeczowe?

A

Ściśle określony zakres uprawnień względem rzeczy określony w ustawie

39
Q

Co może być przedmiotem ograniczonych praw rzeczowych?

A

Tylko rzeczy

40
Q

Jakie są przykłady ograniczonych praw rzeczowych?

A
  • użytkowanie
  • służebności gruntowe i osobiste
  • zastaw
  • hipoteka
  • własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu
  • spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego
41
Q

Jakie są źródła powstania praw rzeczowych?

A
  • umowa właściciela z osobą
  • orzeczenie sądowe
  • orzeczenie administracyjne (np. wywłaszczenie)
  • zasiedzenie (wyłącznie służebność gruntowa)
42
Q

Czy rzeczy mogą być obciążone więcej niż jednym prawem rzeczowym ograniczonym?

A

Tak

43
Q

Kiedy wygasają ograniczone prawa rzeczowe?

A
  • w wyniku czynności prawnej takiej jak zrzeczenie się ich
  • gdy przejdą na właściciela rzeczy obciążonej lub uprawniony nabędzie własność tej rzeczy
  • w prawie terminowym po upływie czasu
  • wskutek niewykonania przez 10 lat
  • z mocy wyroku sądowego uwzględniającego roszczenie właściciela o zniesienie służebności gruntowej
44
Q

Jaka zasada rządzi konkurencją ograniczonych praw rzeczowych?

A

Zasada pierwszeństwa. Najpierw ulega zaspokojeniu to prawo, któremu służy pierwszeństwo, dopiero gdy jest to niemożliwe, prawo znajdujące się na dalszym miejscu

45
Q

Jakie są cechy użytkowania?

A
  • najszersze prawo rzeczowe
  • niezbywalne
  • terminowe lub bezterminowe
  • odpłatne lub nieodpłatne
  • powstaje w drodze czynności prawnej
  • wygasa przez niewykonanie przez 10 lat
46
Q

Co jest celem służebności?

A

Zwiększenie użyteczności nieruchomości lub jej części lub zaspokojenie potrzeb określonej osoby fizycznej lub przedsiębiorstwa poprzez ograniczenie zakresu korzystania z innej nieruchomości

47
Q

Jakie są rodzaje służebności?

A
  • gruntowa
  • osobista
  • przesyłu
48
Q

Na czym polega służebność gruntowa?

A

Nieruchomość jest obciążona na rzecz właściciela nieruchomości prawem, że właściciel może korzystać w ograniczonym zakresie z nieruchomości obciążonej lub jest zobowiązany do niewykonania pewnych uprawnień

49
Q

Wobec kogo skuteczna jest służebność gruntowa?

A

Wobec wszystkich, ale nie jest poza prawem samodzielnym

50
Q

Jak powinna być wykonywania służebność gruntowa?

A

Aby jak najmniej utrudnić korzystanie z nieruchomości obciążonej

51
Q

Czym jest służebność osobista?

A

Nieruchomość jest obciążona na rzecz oznaczonej osoby fizycznej prawem, którego treść odpowiada służebności gruntowej. Różni się tym, że w służebności gruntowej osobą uprawnioną jest każdoczesny właściciel

52
Q

Czy służebność osobista może być ustanowiona na rzecz osoby prawnej?

A

Tak

53
Q

Kiedy wygasa służebność osobista?

A

Najpóźniej z chwilą śmierci uprawnionego

54
Q

Czy służebność osobista jest zbywalna?

A

NIe

55
Q

Czy można nabyć służebność osobistą przez zasiedzenie?

A

Nie

56
Q

Jakie wyróżniamy zabezpieczenia z praw zastawniczych?

A
  • osobowe - obok dłużnika głównego zobowiązaną do zapłaty pozostaje druga osoba (poręczenie)
  • rzeczowe - wierzytelność zabezpieczona jest przez określony przedmiot majątkowy
57
Q

Jakie są rodzaje zabezpieczeń rzeczowych?

A
  • hipoteka na nieruchomości
  • zastaw na rzeczy ruchomej
  • zastaw rejestrowy
58
Q

Na czym polega zastaw?

A

Właściciel jako zastawca obciąża prawem rzecz ruchomą, a czyni to wobec zastawnika. Jest przez to pozbawiony możliwości bezpośredniego korzystania z rzeczy, ale zachowuje prawo rozporządzania nią

59
Q

Jakie prawo nabywa zastawnik?

A

Prawo zaspokojenia z rzeczy nie ważne czyją jest własnością

60
Q

Na czym polega zastaw rejestrowy?

A

Jest to szczególna forma zastawu umownego, określona przepisami ustawy o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów. Umowa pod rygorem nieważności w formie pisemnej oraz wpis w rejestrze zastawów prowadzonym przez sądy rejonowe. Najczęściej jest ustanowiony w celu zabezpieczenia wierzytelności.

61
Q

Kiedy wygasa zastaw rejestrowy?

A

Wobec wygaśnięcia wierzytelności, którą zabezpiecza oraz wskutek zwrócenia rzeczy zastawcy

62
Q

Co reguluje hipoteki?

A

Ustawa o księgach wieczystych i hipotece

63
Q

Na czym polega hipoteka?

A

Ustanowiona w celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności. Wierzyciel może dochodzi zaspokojenia z nieruchomości, bez względu czyją staję się własnością i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi. Ma charakter akcesoryjny - zależy od rodzaju zabezpieczanej wierzytelności

64
Q

Co to znaczy że co do zasady obciąża nieruchomość?

A

Prawo własności, część ułamkowa nieruchomości, użytkowanie wieczyste