Wykład 10 - prawo rzeczowe Flashcards
Czym jest prawo rzeczowe?
Zespołęm przepisów regulujących formy prawne korzystania z rzeczy. Na ogół przybierają postać podmiotowych prawa rzeczowych jako praw majątkowych o charakterze bezwzględnym, erga omnes, chronionych w praktyce przez sądy/
Co normuje prawo rzeczowe?
Powstanie, treść, zmianę i ustanie prawa własności oraz inne formy korzystania z rzeczy
jakie są dwie główne cechy prawa rzeczowego?
- dotyczy rzeczy
- zespół norm bezwzględnie obowiązujący wobec wszystkich
Czy złoże minerałów jest rzeczą w świetle prawa rzeczowego?
Nie, ale tona węgla już tak
Jakie są grupy prawa rzeczowego? [3]
- własność
- użytkowanie wieczyste
- prawa rzeczowe nieograniczone
Jakie warunki muszą spełniać przedmioty aby zostać uznane za rzecz?
- materialna część istniejącego świata
- samoistny charakter
- normy prawne nie wyłączają tych przedmiotów ze sfery stosunków cywilnoprawnych
Co wchodzi w katalog podmiotowych praw rzeczowych? [3]
- prawo własności
- użytkowanie wieczyste
- ograniczone prawa rzeczowe
Wymień rodzaje ograniczonych praw rzeczowych [8]
- użytkowanie
- służebności gruntowe
- służebności osobiste
- służebność przesyłu
- zastaw
- własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego
- prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej
- hipoteka
Jakie są rodzaje rzeczy? [4]
- w obrocie i wyłączone z obrotu
- istniejące i przyszłe
- oznaczone co do gatunku (rodzajowo) i co do tożsamości (indywidualnie)
- rzeczy ruchome i nieruchome
Dlaczego rozdział rzeczy na oznaczone co do gatunku i do tożsamości jest istotny?
Ponieważ przenoszenie własności zachodzi co do tożsamości, co do gatunku konieczne jest przeniesienie posiadania
Czym różnią się nieruchomości od rzeczy ruchomych?
Nieruchomości sprowadzają się głównie do gruntów oraz budynków. Podlegają odrębnej regulacji prawnej, niektóre umowy mogą dotyczyć tylko nieruchomości i tylko dla nich prowadzone są księgi wieczyste
Czy urządzenia służące do doprowadzania i odprowadzania płynów, pary, gazu energii elektrycznej są częściami składowymi nieruchomości?
Nie
Czym są rzeczy samodzielne?
Mają samodzielny byt w sensie prawnym i mogą być podmiotami obrotu cywilnoprawnego
Czym są części składowe rzeczy?
Nie są odrębnymi rzeczami, nie mogą być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych. Nie mogą być odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości
Czym są rzeczy indywidualnie oznaczone?
Odznaczają się pewnymi cechami im tylko właściwymi (konkretny egzemplarz)
Rzeczy gatunkowo oznaczone
Określone przez wskazanie rodzaju rzeczy oraz ilości, miary lub ciężaru
Czym jest własność w prawie cywilnym?
Najszerszym prawem osobowym do rzeczy pozwalającym właścicielowi korzystać z rzeczy i rozporządzać nią z wyłączeniem innych osób
Co wywodzi się z prawa własności?
Inne formy korzystania z rzeczy
Kiedy uprawniony korzysta z maksimum uprawnień względem rzeczy?
Tylko w ramach prawa własności
Jak Konstytucja odnosi się do prawa własności?
Państwo ma chronić własność i prawo dziedziczenia. Wywłaszczenie jest dopuszczalne jedyni wówczas, gdy jest dokonywane na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem
Czym jest możliwość korzystania z rzeczy? [4]
Prawo do:
- posiadania rzeczy (faktycznego władania)
- używania rzeczy w sposób, który nie polega na czerpaniu pożytków
- pobierania pożytków i innych przychodów z rzeczy
- dysponowania faktycznego rzeczą, które wyraża się w przetwarzaniu, zużyciu oraz zniszczeniu rzeczy
Co daje możliwość rozporządzenia rzeczą? [2]
Prawo do:
- wyzbycia się własności rzeczy
- obciążenia rzeczy poprzez ustanowienie prawa rzeczowego ograniczonego lub dokonanie czynności dotyczących rzeczy o skutkach obligacyjnych (hipoteka, zastaw, dzierżawa, najem)
Jakie są podstawowe sposoby nabycia i utraty własności
- pierwotne nabycie własności - w sposób niezależny od poprzedniego właściciela i czyichkolwiek uprawnień
- pochodne nabycie własności - nabywca wywodzi swoje prawo z poprzedniego właściciela (sprzedaż, darowizna)
- inne sposoby związane z upływem czasu (zasiedzenie, przemilczenie)
Jakie są inne sposoby nabycia własności? [6]
- zawłaszczenie - wejście w posiadanie rzeczy nigdy nie posiadającej właściciela lub rzeczy porzuconej z zamiarem wyzbycia się własności
- znalezienie - znalezienie rzeczy będącej własnością kogoś innego, po terminie można nabyć własność
- nabycie pożytków naturalnych rzeczy - np. zbiór owoców z sadu
- połączenie - rzeczy należące do różnych właścicieli są połączone w sposób trwały
- pomieszanie - rzeczy ruchome są ze sobą zmieszane na sposób uniemożliwiający ponowne rozróżnienie
- przeistoczenie - wytworzenie nowej rzeczy na podstawie cudzych materiałów. Właścicielem zostaje ten, co ma większą wartość, rzecz, czy materiały
