Wybrane info z działu 1 (Bręborowicz) + tematycznie giełda Flashcards
1
Q
Komórka jajowa do momentu owulacji
A
późna profaza 1. podziału mejotycznego
2
Q
Szczyt wydzielania LH
A
36h przed owulacją
3
Q
Żywotność komórek
A
Niezapłodniona kom. jajowe: 12-24h
Plemniki: >24h (nawet >70h)
4
Q
Zapobieganie polispermii
A
Reakcja osłony - inaktywacja receptorów dla plemników na osłonce przejrzystej
Reakcja korowa - sekrecja proteaz z ziarnistości korowych kom. jajowej - modyfikacja środowiska
5
Q
3 doba rozwoju zygoty
A
morula (8-16 kom)
osiąga jamę macicy
6
Q
5-6 doba rozwoju zygoty
A
blastocysta
7
Q
Pik jakiego hormonu zaraz przed owulacją?
A
LH
8
Q
Który hormonu wzrasta po menopauzie:
A
LH
FSH
9
Q
Gdzie dochodzi do zapłodnienia?
A
bańka jajowodu
10
Q
Spadek jakiego hormonu odpowiada za krwawienie miesięczne
A
progesteron
11
Q
Rozwój wewnątrzmaciczny - podział
A
Okres przedzarodkowy - od zapłodnienia do końca 1 tyg. rozwoju
Okres zarodkowy - 8 dzień - koniec 8 tyg (56. dzień)
Okres płodowy - od 9 tyg (57. dzień) do końca 38 tyg
12
Q
pierwsze skurcze serca
A
- około 22 dnia
- początkowo 65/min, w 10tyg. 175/min
- ciśnienie waha się 40-70 mmHg
13
Q
Hemopoeza w wątrobie
A
5 tydz, od 7 miesiąca stopniowo ustaje (szpik przejmuje)
pojedyncze ogniska w wątrobie mogą być aktywne u noworodka
14
Q
Stadia rozwoju układu oddechowego
A
- Rzekomogruczołowe
- Kanalikowe
- Woreczków końcowych
- Pęcherzykowe
Około 3. dnia po urodzeniu wszystkie pęcherzyki płucne są już powietrzne.
15
Q
Rozwój części twarzowej czaszki zostaje zakończony w
A
8 tyg
16
Q
Nerka zaczyna wydalać mocz
A
12 tyg
17
Q
3 miesiąc rozwoju
A
- większość narządów i układów jest ukształtowana
- głowa stanowi połowę długości płodu
- oczy szeroko rozstawione
- powieki zamknięte
- uszy osadzone nisko
- zaczyna się wydalanie moczu
- pierwsze, niewyczuwalne ruchy
18
Q
Rozróżnienie płci jest możliwe w
A
12 tyg
19
Q
Wyczuwalne ruchy płodu
A
5 miesiąc
20
Q
Płód zaczyna słyszeć
A
6 miesiąc
21
Q
Początek wydzielania surfaktantu
A
26 tydz - możliwość przeżycia
22
Q
Płód zdolny do samodzielnego przeżycia
A
8 miesiąc
23
Q
Popłód
A
struktury morfologiczne funkcjonujące podczas ciąży i umożliwiające prawidłowy jej rozwój
- łożysko
- pępowina
- błony płodowe
24
Q
Długość pępowiny
A
około 60 cm
25
Przepływ przez łożysko pod koniec ciąży
500ml/min krwi matczynej i podobna ilość płodu
26
Gonadotropina kosmówkowa (hCG)
- wykrywalna już w 2 tyg po zapłodnieniu
- najwyższe stężenie: 60-80 dzień
- później spada, ale w połowie III trym ponownie rośnie
- wytwarzana przez kom. trofoblastu
- stymulacji ciałka żółtego do syntezy progesteronu, aż będzie on produkowany w dostatecznej ilości przez łożysko
27
Podstawowy prekursor steroidów syntetyzowanych w jednostce płodowo-łożyskowej jest
matczyny cholesterol -.> ulega w łożysku przekształceniu w pregnenolon i progesteron
28
Estron i estradiol
- powstają w łożysku w wyniku konwersji dehydroepiandrosteronu do testosteronu i androstendionu -> aromatyzacja
29
Estriol
powstaje przy udziale wątroby płodu w procesie hydroksylacji siarczanu dehydroepiandrosteronu syntetyzowanego w nadnerczach płodu lub z estronu wytwarzanego w łożysku.
30
Estrogeny podczas ciąży
- stymulują wzrost macicy
| - zwiększają syntezę białek, elementów kurczliwych i substancji bogatych energetycznie
31
Miejsce produkujące i resorbujące płyn owodniowy
- owodnia (wytwarza)
- pępowina
- skóra
- nerki
- płuca
- pp
pierwszy okres ciąży: przeważają procesy wytwarzania, później wchłaniania
32
Płuca a płyn owodniowy
- od III trymestru w skutek płytkich ruchów klt piersiowej pn wpływa i wypływa, wypłukując lipidy
- oznaczanie stężenia lecytyny i sfingomieliny (wskaźnik L/S) w wodach płodowych -> ocena stopnia płodowego rozwoju płuc
33
Wskazania do amniopunkcji
- diagnostyka prenatalna
- diagnostyka stanu dojrzałości płodu,
- badania biofizyczne nie dostarczają pewnych danych o stanie płodu
- diagnostyka konfliktu serologicznego na tle czynnika Rh
- doowodniowe stosowanie leków
- ostre wielowodzie (upuszczenie nadmiaru płynu)
- w stanach wyjątkowych - małowodzie (dopełnienie sztucznym płynem)
34
Jaka ilość krwi przechodzi przez łożysko w trzecim trymestrze ciąży?
450-600 ml/min
35
Estriol w jednostce matczyno-płodowej jest produktem
z matczynego cholesterolu
| płodu z dehydroandrostendionu
36
B-HCG- kiedy wzrost?
ciąża prawidłowa
| choroba trofoblastyczna
37
Jaki hormon podtrzymuje funkcje ciałka żółtego po zapłodnieniu
gonadotropina kosmówkowa
38
Jaki hormon wydziela ciałko żółte:
progesteron
| estradiol
39
Jaki przepływ przez część trzonu macicy w którym osadzone jest łożysko w w zaawansowanej ciąży?
450-600 ml/min
40
Zmiany objętości krwi w ciąży
średnio: 30-50%
kobiety o drobnej budowie: 20%
kobiety otyłe: nawet 100%
41
Zmiany objętości osocza
wzrost o 45%
| masa erytrocytarna tylko o 20% -> fizjologiczna niedokrwistość ciężarnych
42
Zmiany w obrębie serca w ciąży
- wzrost pojemności o 70-80ml (rozmiar o 12%)
- częstość rośnie -> przyśpiesza o 10-15 uderzeń
- wzrost pojemności minutowej -> III trym 40%
43
Przepływ krwi przez macicę
700ml/min (z tego 80% przez łożysko)
44
Zmiany predysponujące ciężarną do próchnicy
- wzmożone wydzielanie śliny
- zmiana prawidłowego zasadowego odczynu pH śliny w kierunku odczynu kwaśnego
Dziąsła stają się przerośnięte i przekrwione,
45
Zmiany w pęcherzyku żółciowym
- czas opróżniania wydłuża się
- aktywność cholinoesterazy we krwi zmniejsza o 25%
- względny zastój żółci i wzrost stężenia cholesterolu sprzyjają tworzeniu się kamieni żółciowych
46
Zmiany w nerkach i moczowodach
- zwiększają swoją długość o 1-1,5 cm (wzrost ciężaru)
- objętość miedniczek nerkowych z 10 do 60ml
- znaczne poszerzenie moczowodów, głównie moczowodu po stronie prawej -> zaleganie moczu (nawet 200ml)
47
Filtracja kłębuszkowa
Od 2 miesiąca wzrasta o 50%
48
Zmiana w składzie moczu
- glikozuria u ponad 50% (zmniejszenie tolerancji i obniżenie progu nerkowego)
- aminokwasy
- witaminy rozp w wodzie
- hh steroidowe, gonadotropina kosmówkowa
- białkomocz 200-300mg/doba (500mg już pato)
- wzrost pH do zasadowego
49
Metabolizm tarczycy
- wzrost o 10% około 16 tyg
| - wzrost o 30% w III trym
50
Przyrost masy ciała
średnio 20% (12,8kg)
51
Znaczne zmiany adaptacyjne w ciąży zachodzą w obrębie:
anatomii
metabolizmu
fizjologii
52
W czasie ciąży:
Znaczniejsze zwiększenie objętości osocza (całkowite zwiększenie objętości osocza wynosi 1100–1600 ml, co odpowiada 30–50% zwiększenia sprzed ciąży) niż elementów morfotycznych powoduje zmniejszenie hematokrytu i stężenia hemoglobiny (największe pod koniec II i na początku III trymestru).
oba prawdziwe( gdyż osocze wzrasta juz w I trym,a RBC dopiero od 20tyg., więc nie może to dotyczyć całej ciąży)
53
w ciąży jajniki nie wykazują funkcji rozrodczej
Prawda
54
w ciąży nie dochodzi do stymulacji pęcherzyków jajnikowych i do owulacji
Prawda
55
Kobieta w ciąży ma fizjologicznie więcej leukocytów:
do 15tys
56
Powiększenie piersi i zwiększenie widoczności żyłek na piersiach w ciąży to zasługa których hormonów:
estrogeny
| progesteron
57
Objawy przypuszczalne ciąży
* brak miesiączki;
* zmiany dotyczące piersi;
* nudności z wymiotami lub bez wymiotów;
* zaburzenia w oddawaniu moczu;
* zmęczenie;
* ruchy płodu
Obecność prawdopodobnych objawów ciąży, podobnie jak objawów przypuszczalnych, nie upoważnia do rozpoznania ciąży. !!!
58
Objawy prawdopodobne ciąży
* powiększenie brzucha;
* zmiany w obrębie szyjki macicy;
* dodatni wynik próby ciążowej.
59
Powiększenie brzucha rozpoczyna się w
12.-14. tygodniu ciąży i początkowo jest wynikiem zwolnienia perystaltyki i przemieszczenia jelit przez ciężarną macicę
60
objaw Hegara
Macica podczas ciąży powiększa się i rozpulchnia
61
objaw Chadwicka
W pierwszych 6-8 tygodniach ciąży ściany pochwy i powierzchnia części pochwowej szyjki macicy stają się purpurowe
62
Hormonalne testy ciążowe
- opierają się na wykryciu podjednostki beta gonadotropiny komórkowej we krwi lub w moczu
- nowoczesne testy pozwalają wykryć obecność gonadotropiny w moczu kobiety już 2 tygodnie po zapłodnieniu
63
Pewne objawy ciąży - upoważniające do jej stwierdzenia
* wysłuchanie czynności serca płodu; (stetoskopem 17-19 tydz, szczupła kobieta)
* wyczucie ruchów płodu; (III trym)
* wizualizacja płodu w badaniu ultrasonograficznym. (5 tydz po pierwszym dniu ostatniej miesiączki/3 tyg po zapłodnieniu)
64
Prawidłowy czas trwania ciąży
280 dni - licząc od pierwszego dnia ostatniej miesiączki w 28-dniowym cyklu
266 dni - od ostatniej owulacji
65
Użyteczny dla potwierdzenia wieku ciążowego pomiar w USG
- długość ciemieniowo-siedzeniowa płodu (CRL) - przed 10 tyg
- pomiar dwuciemieniowy wymiaru główki płodu (BPD) - 8-22 tydz.
- pomiaru długości kości udowej (FL) - druga połowa ciąży
- poprzecznego wymiaru móżdżku (TCD) - druga połowa ciąży
66
największe znaczenie dla prawidłowej oceny wieku ciąży
termin ostatniej miesiączki, ewentualnie skorygowany za pomocą badania USG w I trymestrze ciąży -> potem już tego nie modyfikujemy (możliwość makrosomii i hipotrofii)
67
Stopień rozwoju płodowego określa najdokładniej
USG w 1 trymestrze
68
Pewnym objawem ciąży NIE jest
zatrzymanie miesiączki
powiększenie macicy
wzrost beta hgc
ruchy płodu wyczuwalne przez matkę
są: uwidocznienie płodu w USG, wyczuwalne ruchy dziecka, wysluchanie akcji sercowej płodu dopplerem
69
Najmniejszy obwód główki płodu w którym wymiarze:
podpotyliczno-ciemieniowym
70
Badanie przedmiotowe w trakcie pierwszego badania
1. Masa ciała (wskaźnik masy ciała).
2. Ciśnienie tętnicze.
3. Badanie ogólne.
4. Badanie położnicze.
71
Badania dodatkowe w trakcie pierwszego badania
1. Morfologia krwi, badanie moczu.
2. WR, ewentualnie przeciwciała anty-HIV.
3. Badanie w kierunku wirusowego zapalenia wątroby typu B i C.
4. Grupa krwi, przeciwciała odpornościowe.
5. Stężenie glukozy we krwi na czczo.
6. Przeciwciała różyczki i toksoplazmozy.
7. Ewentualnie badania przesiewowe w celu wykrycia nieprawidłowości genetycznych.
8. USG.
9. Badanie cytologiczne.
NIE bezpośredni ani pośredni odczyn Coombsa
72
Kiedy wizyty lekarskie
Prawidłowo przebiegającej ciąża:
- I i II trym co 3-4 tyg
- III trym do 38. tyg co 2 tyg,
- później co tydzień.
73
Wskaźniki pozwalające określić jakość opieki okołoporodowej
- umieralność okołoporodowa (do 7 dni)
- umieralność niemowląt (do 1 r.ż.)
- wskaźnik małej urodzeniowej masy ciała
- umieralność matek (do 42 dnia połogu)
74
Test podwójny to:
PAPPA + wolne beta-hCG
Test PAPPA - jest badaniem przesiewowym w kierunku zespołu Downa oraz innych wad genetycznych – dostarcza też informacji o funkcji łożyska (5% fałszywie dodatnich wyników)
75
Kardiotokografia służy do:
oceny dobrostanu płodu
76
Jakie badanie prenatalne zaproponujesz pacjentce, żeby wykryć wady genetyczne w I trymestrze (w usg w 15 tyg stwierdzasz brak kości nosowej u płodu)?
amniopunkcja ( amniopunkcja późna 15-20tyg)
- najczestsze badanie
- najbezpieczniejsze
- wykrywa wady genetyczne
- mało powikłań
77
Podwyższone AFP (Alfa-fetoproteina)
- wady cewy nerwowej
- IUGR (hipotrofia wewnątrzmaciczna)
- nadciśnienie
- cukrzyca
- wytrzewienie
- zespół nerczycowy
- zarośniecie przełyku
- niedrożność jelit
78
Obniżone AFP
- aneuploidie
- zespoł Turnera
- zaśniad groniasty
- trisomie
AFP w ciąży obumarłej może być podwyższony lub obniżony
79
Wzrost beta-hCG
zesp Downa
80
Spadek beta-hCG
zesp. Pataua
| zesp. Edwardsa
81
Kiedy PTG zaleca robić KTG?
u kobiety w ciąży po terminie
82
Przesiewowych badań USG nie wykonuje się między jakimi tygodniami, wiadomo że wykonuje się je 3 razy
15-17
83
Co obejmuje diagnostyka USG w 1. trym
- w przypadku ciązy bliźniaczej oceny kosmówkowości
- oceny ryzyka wad płodu
- dokładnego ustalenie wieku ciążowego
- oceny ryzyka stanu przedrzucawkowego
NIE ryzyka rozwinięcia GDM (cukrzyca ciężarnych)
84
Jakie badanie zaproponujesz kobiecie w 12 tyg ciąży u której stwierdzono obrzęk płodu
amniopunkcję
85
Jakiej kobiecie w ciąży zalecimy diagnostykę prenatalną:
> 35rź (inwazyjne)
| każdej kobiecie w ciąży (nieinwazyjne)
86
jaką szczepionke można w ciąży:
tężec
87
kiedy profilaktycznie immunoglobuliny jak matka rh minus?
28-30 tyg
88
jakie badanie robimy w 8 tyg ciazy?
cytologia + badanie piersi
