5: Fizjologiczny połóg; powikłania połogu Flashcards
Połóg
- bezpośredni - pierwsze 24h, mogą wystąpić ostre powikłania związane z porodem i znieczuleniem
- wczesny - pierwszy tydz
- późny - do 6. tyg, procesy inwolucyjne w macicy; u niekarmiących pojawia się cykl miesiączkowy
Etapy laktacji
• etap mammogenezy - wzrostu sutka i jego rozwój
• etap laktogenezy - rozpoczęcie wydzielania mleka
• etap galaktopoezy
- utrzymanie rozpoczętej sekrecji mleka.
Regulacja hormonalna laktacji
Estrogeny: prawidłowy rozwój pęcherzyków gruczołowych i przewodów wyprowadzających
Progesteron: optymalne dojrzewanie tych struktur
Siara
- wydzielina przedmleczna
- obecna w ostatnich miesiącach ciąży i przez 2-3 dni po porodzie
- wyższe stężenie protein, witaminy A i immunoglobulin, sodu i chlorków
- niższe stężenie węglowodanów, potasu i tłuszczu w porównaniu do mleka dojrzałego
- łagodne właściwości przeczyszczające, ułatwiające wydalenie smółki
Przeciwwskazania do karmienia piersią
- rak piersi
- czynna gruźlica płuc
- ostra niewydolność krążenia i nerek
- ciężkie zapalenie obu gruczołów piersiowych
- psychozy
- niektóre leki
Zwijanie macicy
bezpośrednio po porodzie: dno macicy znajduje się na wysokości pępka lub nieco poniżej (jak w 20tyg)
po tygodniu: lekko wyczuwalna nad spojeniem łonowym (jak w 12 tyg)
po 6 tyg: osiąga zwykłą wielkość (wtedy też całkowita regeneracja endometrium)
Przyjmuje się, że każdego dnia połogu macica zmniejsza swój wymiar podłużny średnio o 1 cm.
Odchody połogowe
pierwsze dni połogu: krwiste, obecne strzępki tkankowe i doczesnowe (250g/d, woń nie charakterystyczna)
pod koniec 1 tyg: brunatne, b. płynne
pod koniec 2 tyg.:coraz jaśniejsze, do żółtych o mazistej konsystencji
pod koniec 3 tyg: białoszarawe, coraz bardziej surowicze i stopniowo całkowicie ustępują
Zakażenie połogowe
Podwyższenie temperatury powyżej 38°C stwierdzane w co najmniej czterech pomiarach, trwające przynajmniej przez dwa dni,
Zapalenie błony śluzowej macicy
- około trzeciego dnia po porodzie
- nawet do 39-40°C
- ogólne złe samopoczucie
- przyśpieszenie tętna
- bolesność macicy
- spowolnienie zwijania się macicy
- odchody są często obfite i o nieprzyjemnej woni
Późne krwawienia poporodowe
- występujące 24h po porodzie
- przyczyny: zaburzenia inwolucji miejsca łożyskowego, obecność resztek tkanki łożyskowej oraz zapalenie błony śluzowej macicy
“Nawał” mleczny
- gwałtowny przypływ pokarmu
- w 3. lub 4. dobie po porodzie
- piersi obrzmiałe, bolesne, wzrost ciepłoty i konsystencji
Zapalenie gruczołów sutkowych
- najczęściej S. aureus, gronkowiec biały, pałeczka okrężnicy, pałeczka odmieńca pospolitego
- nagły początek
- 39-40°C
- tachykardia
- podwyższona leukocytoza
- gruczoł piersiowy napięty, gorący, zaczerwieniony
- zmiana dotyczy najczęściej tylko jednego z segmentów, który w kształcie klina wierzchołkiem sięgającym` brodawki wyraźnie odcina się od reszty, nieobjętego zapaleniem, gruczołu.
Gorączkująca kobieta w połogu, tydzień po porodzie
Dokładne zbadanie pod kątem przyczyny gorączki
Co cofa się po ciąży /inwoluje
mięsień macicy (TYLKO)
Wg WHO najczęstsza przyczyna zgonów kobiet po porodzie to
krwotok poporodowy