4: anatomia położnicza, poród prawidłowy Flashcards
Otwór górny miednicy mniejszej
- ograniczony kresą graniczną
- wchód miednicy
Otwór dolny miednicy mniejszej
- ograniczony przez dolne gałęzie kości kulszowych, więzadła krzyżowo-guzowe i wierzchołek kości guzicznej
- wychód miednicy
Przestrzeń wchodu (wchód miednicy)
jest ograniczona przez dwie równoległe płaszczyzny:
górna płaszczyzna wchodu: guzki łonowe i wzgórek kości krzyżowej
dolna płaszczyzna wchodu: kresa graniczna
Przestrzeń próżni
- pod przestrzenią wchodu
- dolne ograniczenie: płaszczyzna próżni, która biegnie przez wewnętrzną powierzchnię spojenia łonowego, środek III kręgu krzyżowego i przechodzi przez panewkę stawu biodrowego
Przestrzeń cieśni
- pod przestrzenią próżni
- ograniczona od dołu przez płaszczyznę cieśni wyznaczoną przez dolny brzeg spojenia łonowego, kolce kulszowe i wierzchołek kości krzyżowej
Przestrzeń wychodu (wychód miednicy)
- pod przestrzenią cieśni
- składa się z dwóch trójkątnych, prawie do siebie prostopadłych płaszczyzn
przedni trójkąt: guzy kulszowe i łuk podłonowy
tylny: więzadła krzyżowo-guzowe i wierzchołek kości guzicznej;
podstawę obu trójkątów stanowi linia międzykolcowa.
sprzężna prawdziwa
najkrótsza odległość między wewnętrzną powierzchnią spojenia łonowego a środkiem promontorium
- > trudna do pomiaru
- > wymiar sprzężnej prawdziwej uzyskuje się po odjęciu 1,5-2 cm od wymiaru sprzężnej przekątnej.
sprzężna przekątna
odległość między dolnym brzegiem spojenia łonowego a promontorium.
Wymiar międzykolcowy
odległość między kolcami biodrowymi przednimi
prawidłowo 25-26 cm.
Wymiar międzygrzebieniowy
najbardziej wystające punkty grzebieni biodrowych
28-29 cm
Wymiar międzykrętarzowy
odległość między najbardziej odległymi punktami krętarzy większych kości udowych
31-32 cm
Sprzężna zewnętrzna
- mierzyć w pozycji na boku
- między zagłębieniem pomiędzy wyrostkami kolczystymi L3 i L4 a środkiem górnego brzegu spojenia łonowego
Różnica między wymiarem międzykolcowym a międzygrzebieniowym
- około 3cm: prawidłowa budowa
- 1-1,5cm - miednica zwężona w wymiarze prostym wchodu (miednica płaska)
- wszystkie wymiary mniejsze od norm - miednica ogólnie ścieśniona
Różnica sprzężnej zewnętrznej do sprzężnej prawdziwej
> 20cm - prawidłowa
20-19cm - prawidłowa/nieco skrócona
<19cm - skrócona
Typ gynekoidalny miednicy
- okrągły kształt wchodu, wymiar poprzeczny wchodu nieco większy od prostego;
- kość krzyżowa wygięta ku tyłowi;
- zagłębienie krzyżowo-biodrowe obszerne;
- łuk podłonowy szeroki;
- miednica w całości obszerna.
Typ antropoidalny miednicy
- eliptyczny kształt wchodu z wydłużonym wymiarem prostym;
- kość krzyżowa wąska, długa, nachylona ku tyłowi;
- zagłębienie krzyżowo-biodrowe obszerne;
- łuk podłonowy najczęściej szeroki
Typ platypeloidalny miednicy
- wchód eliptyczny z wydłużonym wymiarem poprzecznym, wymiary proste wchodu i pozostałych przestrzeni skrócone;
- kość krzyżowa nachylona ku przodowi;
- zagłębienie krzyżowo-biodrowe wąskie;
- łuk podłonowy ostry
Typ androidalny miednicy
- wchód trójkątny o podstawie zwróconej do kości krzyżowej;
- kość krzyżowa płaska, nachylona ku przodowi;
- zagłębienie krzyżowo-biodrowe wąskie;
- łuk podłonowy ostry;
- wystające kolce kulszowe
Czworoboku Michaelisa
- widoczny na plecach ciężarnej w okolicy krzyżowej
- jego wierzchołki wyznaczają następujące punkty:
wyrostek kolczysty V kręgu lędźwiowego,
szczyt szpary pośladkowej
kolce biodrowe tylne górne
szew strzałkowy
łączy obie kości ciemieniowe
biegnie od ciemiączka przedniego do tylnego
szew czołowy
pomiędzy kośćmi czołowymi
przedłużenie szwu strzałkowego;
szwy wieńcowe
prostopadłe do szwów strzałkowego i czołowego
zespalają kości czołowe z ciemieniowymi
szew węgłowy
łączy kości ciemieniowe z kością potyliczną;
ciemiączko przednio-boczne
- większe od tylno-bocznego
- w kształcie rombu
- w miejscu połączenia szwów strzałkowego i czołowego oraz obu szwów wieńcowych;
ciemiączko tylne
- w kształcie trójkąta
- podstawa: kość potyliczna
- wierzchołek: koniec szwu strzałkowego.
Obwód podpotyliczno-ciemieniowy
32 cm
od okolicy podpotylicznej do środka ciemiączka przedniego;
Obwód czołowo-potyliczny
34 cm
od gładzizny na czole do guzowatości potylicznej
Obwód bródkowo-potyliczny
35 cm
od bródki do guzowatości potylicznej
Czynniki zwiastujące poród to:
- obniżenie dna macicy - 3-4 tygodnie przed porodem obniżenie do wysokości z końca 32 tygodnia ciąży;
- wstawianie się główki do wchodu miednicy u pierwiastek
- centralizacja szyjki macicy
- dojrzewanie szyjki - staje się miękka, bardziej podatna i rozciągliwa; stwierdza się mniejszego lub większego stopnia zgładzenie i rozwieranie szyjki;
- skurcze przepowiadające - nieregularne, występujące na kilka dni przed porodem, najczęściej niebolesne;
- odejście podbarwionego krwiście czopa śluzowego.
Synklityczne ułożenie szwu strzałkowego
- w większości przypadków
- szew strzałkowy znajduje się w równej odległości pomiędzy spojeniem łonowym a promontorium
asynklityczne ułożenie szwu strzałkowego
- przeciwne do synklitycznego
- najczęściej w miednicach ścieśnionych
Obwód barków
ok. 32cm
Obwód miednicy
ok. 27cm
Położenie płodu
stosunek osi długiej płodu do długiej osi macicy i kanału rodnego; można wyróżnić położenie podłużne, poprzeczne, skośne.
Ustawienie płodu
stosunek poszczególnych części płodu do macicy;
w położeniu podłużnym jest to stosunek grzbietu płodu do macicy,
w położeniu poprzecznym i skośnym - główki:
• ustawienie I - grzbiet (główka) płodu po stronie lewej;
• ustawienie II - grzbiet (główka) płodu po stronie prawej.
Ułożenie płodu
stosunek części płodu względem siebie; najistotniejsze jest określenie stosunku główki do tułowia podczas jej przechodzenia przez kanał rodny; wyróżnia się ułożenie przygięciowe i odgięciowe.
Wstawianie się
stosunek części przodującej do linii międzykolcowej. który najczęściej określany jest w centymetrach.
Główka ustalona
swoim największym obwodem (dla danego ułożenia) znajduje się we wchodzie miednicy lub już go minęła.
skurcze Alvareza
- po 20. tygodniu ciąży
- nieskoordynowana czynność skurczowa macicy o małej amplitudzie
skurcze Braxtona Hicksa
- po 20. tygodniu ciąży
- wyższa amplituda niż Alvareza
- 1-2/h
skurcze przepowiadające
- ok. 38 tyg.
- 1 skurcz/10min
- przekraczają często próg bólu
jednostki Montevideo
ocena aktywności skurczowej macicy (suma amplitudy skurczów w ciągu 10 min)
skurcze w porodzie
1 okres porodu: 3/min
2: 5/10min
- charakter falisty (narastanie, szczytu i zanikanie)
Prawidłowy skurcz charakteryzuje się następującymi cechami:
- rozpoczyna się w okolicy ujścia macicznego jajowodów, co powoduje, że trzon kurczy się wcześniej niż dolny odcinek;
- rozkurcz następuje we wszystkich częściach macicy równocześme;
- czas trwania skurczu jest najdłuższy w obrębie dna macicy;
- amplituda skurczu zmniejsza się w kierunku od dna macicy ku dołowi.
Skala Bishopa
- ocena stopnia dojrzałości szyjki
- pięć parametrów: rozwarcie, skrócenie, zaawansowanie części przodującej, konsystencję i ułożenie szyjki w stosunku do osi pochwy
- od O do 3 punktów
- > 9pkt - szyjka dojrzała
- 11 pkt - początek porodu
Poród
- rozpoczyna się w momencie wystąpienia regularnej czynności skurczowej macicy, przynajmniej co 10 minut, powodującej skracanie i rozwieranie się szyjki macicy
- wyróżniamy cztery okresy porodu
I okres rozwierania
Od początku porodu do całkowitego rozwarcia szyjki macicy (10 cm):
- faza utajona (wolnego rozwierania) - od początku porodu do rozwarcia około 3-4 cm,
- faza aktywna (przyspieszonego rozwierania) - od 3-4 cm do całkowitego rozwarcia;
II okres wydalania
od całkowitego rozwarcia do urodzenia noworodka;
III okres łożyskowy
od urodzenia noworodka do wydalenia popłodu
IV wczesny okres poporodowy
obejmuje dwugodzinny okres ścisłego nadzoru po urodzeniu noworodka
Skurcze parte
- w drugim okresie porodu
- czynność skurczowa macicy wspomagana tłocznią brzuszną
I. akt mechanizmu porodowego
wstawianie się i ustalenie główki we wchodzie (synklityzm i asynklityzm – przedni i tylny)
II. akt mechanizmu porodowego
przejście główki przez kanał rodny (próżnię i cieśń, aż do dna miednicy, do płaszczyzny wychodu.
Przygięcie główki (I zwrot główki)
Ruch postępowy główki i całego ciała
Zwrot potylicy pod spojenie łonowe (II zwrot)
III. akt mechanizmu porodowego
Rodzenie się główki na zewnątrz
Wyrzynanie się główki (III zwrot)
IV. akt mechanizmu porodowego
Zwrot zewnętrzny główki (IV zwrot)
Poród barków i reszty ciała płodu
Pierwszy chwyt Leopolda
Ocena dna macicy
- dłonie badającego zagłębiają się krawędziami łokciowymi w powłoki obejmując dno macicy
Drugi chwyt Leopolda
Ocena dna po której stronie jest grzbiet płodu
- Obie dłonie przemieszczają się z dna miednicy na boki brzucha
Trzeci chwyt Leopolda
Ocena części przodującej – praktycznie nieprzydatny w II okresie porodu
- wykonywany gdy część przodująca znajduje się nad wchodem, zostaje ona uchwycona w sposób kleszczowy między kciuk a palec 2 i 3.
Czwarty chwyt Leopolda
Ocena części przodującej – łatwiejsza ocena części przodującej może być badaniem wewnętrznym
- wykonywany gdy część przodująca znajduje się w kanale rodnym. Odwrócenie chwytu pierwszego
Piąty chwyt Leopolda
chwyt dodatkowy, Zangemeistera) – stosowany w celu ustalenia „prominenci” główki.
Badający układa jedną rękę na spojeniu łonowym. drugą płasko na główce, jeśli ręka badająca główkę wystaje powyżej ręki leżącej na spojeniu rozpoznajemy niewspółmierność porodową dużego stopnia szybki transport o szpitala, jeśli obie ręce są na równie – niewspółmierność porodowa małego stopnia.
Opisane jak główka przechodzi przez próznie i cieśn, az do momentu urodzenia twarzoczaszki. Który to akt?
trzeci akt porodowy (“W szparze sromowej ukazują się kolejno: potylica, ciemiączko duże, czoło, twarz i bródka płodu coś jeszcze o odgięciu głowki)
jednostki Montevideo dotyczą:
Czynności skurczowej macicy
Nieosiowe wstawianie się główki dziecka wzdłuż osi MIEDNICY było to:
asynklityzm
Częścią przodującą w ułożeniu potylicowym jest:
Ciemiączko tylne (małe)
Skurcze przepowiadające - info z giełdy
- są nieregularne
- nie powodują rozszerzenia szyjki macicy
- nie ulegają nasileniu w czasie 1-2 godzinnej obserwacji
- stają się mniej dolegliwe lub ustępują po lekach uspokajających albo spazmolitykach
NIE boli w okolicy krzyżowej
Najkorzystniejsze położenie płodu na początku fizjologicznego porodu
przednie potyliczne
co to jest ustawienie płodu?
stosunek części ciała płodu do ścian macicy
Akty porodowe
- Przygięcie
- zwrot
- odgięcie
- zwrot.