week1 Flashcards
wat zijn erfelijke mutaties voor colon carcinoom?
lynch, FAP
wat zijn de klachten bij een colorectaal carcinoom?
loze aandrang, bloed in ontlasting, verandering in ontlasting patroon, diarree of obstipatie, afvallen, algehele malaise
wie benoemen de tumor?
patholoog en de KMBP (klinisch moleculair biologisch patholoog)
welke receptoren kunnen in een mamma carcinoom gebruikt worden voor gerichte hormoon therapie?
ER (estrogen), PR (progesteron), HER-2
hoe werkt immunotherapie?
binding aan PDL-1 voor blokkering, waardoor immuun reactie wel kan optreden (normaal blokkeert PDL-1 immuun reacties)
hoe ontstaan AML?
door verhoogde celdeling ontstaat een ophoping van onrijpe bloedcellen in het bloed
wat gebeurt er met de bloed aanmaak bij AML?
verdringing van normale aanmaak:
- toename witte bloedcellen
- extramedullaire lokalisatie
- vrijkomen toxische stoffen
wat zijn de klachten bij AML?
bleek, moeheid, dyspnoe, pijn op de borst –> anemie
bloedinsgneiging –> trombopenie
koorts –> infectie –> neutropenie
1ste hallmark of cancer
blijven delen:
tumor - maakt zelf groeifactoren of heeft ze niet nodig
houd cascade eiwit actief waardoor cel blijft delen
2de hallmark of cancer
remming ontwijkend:
tumor - schakelt groeiremmers uit
waarom delen tumor cellen zo snel?
omdat ze of groeiremmers ontwijkend zijn (1st hallmark) of zonder groei factoren doorgroeien of zelf groeifactoren aan maken (2nd hallmark)
3de hallmark of cancer
celdood weerstaan:
schakelt apoptose mechanisme uit
–> waardoor celdood minder waarschijnlijk of onmogelijk wordt
4de hallmark of cancer
oneindige deling:
schakelt telomeer verlenging in
waarom is oneindige delen in normale cellen niet mogelijk?
doordat de telomeren die het DNA beschermen steeds korter worden, waardoor aks ze op zijn, het DNA wordt afgebroken
5de hallmark of cancer?
vorming van nieuwe bloedvaten (angiogenese)
uit de stroma van de tumor komen endotheel groeifactoren die voor angiogenese zorgen
welke groeifactoren zorgen voor angiogenese?
HIF-alfa, VEGF, VEGF-R
wat is en doet de tumor stroma?
omgeeft de tumor
- is ondersteunend, niet neoplastisc, bindweefsel, bloedvaten, ontstekinscellen
- verzorging tumor
wat voor soort cellen bevat de stroma ?
endotheel cellen, fibroblasten, en ontstekingsellen
wat doet beavuzimab ?
voorkomt de groei van tumor (>2 mm) door verminderde bloedtoevoer
6de hallmark of cancer
invasie en metastase
- bepalen stadiering
dodelijkste eigenschappen
wat gebeurt er met epitheliale tumoren na invasie?
ondergaan EMT (epitheliale mesenchymale transitie)
wat zijn de stappen in de invasie en metastasering?
1 detachement: migratie door basaalmembraan
2 invasie: verplaatsing door ECM
3 intravasatie en angiogenese, EMT
4 embolus: transport in bloedbaan
5 extravagantie en metastatic deposit
6 kolonisatie en uitgroei - MET
7de hallmark of cancer
genoom instabiliteit en mutaties (enabeling characteristics)
tumor stopt factor binnen DNA schade reparatie –> verhoogde snelheid ophopende mutaties
8ste hallmark of cancer
tumorgevorderde ontsteking
chronische ontsteking –> tumor bevorderend
- banen en weg voor basaalmembraan
- zorgen voor aanwezigheid van bepaalde factoren
wat zijn de enabeling characteristics?
de 7de en 8ste hallmark, maken het ontstaan van tumorcellen mogelijk
waarvoor gebruiken tumoren immuun cellen?
om stroma voordelig te maken
bv. macrofagen faciliteren groeifactoren & granulocyten metastasering en invasie
9de hallmark of cancer
regulatie van energie voorziening
tumorenllen leven van de glycose via de melkzuur cyclus, omdat ze te snel groeien voor aerobe glycolyse
10th hallmark of cancer
ontsnapping aan het immuun systeem
evation –> maakt immuun systeem minder actief
wat doet de kankersurvelliance
omvang kanker last bepalen en effecten van primaire en secundaire preventie bepalen
wat is de relatieve overleving?
de ratio van overleving van een groep zieke mensen in vergelijking met een vergelijkbare groep in de normale populatie (met vergelijkbare characteristieken)
