Week 8 VO, ZO Flashcards
Wat is Falsificatie? Hoe is het ook wel bekend?
Falsificatie: vroeger bekend als münchhausen by Proxy
psychiatrische stoornis en een vorm van fysieke en/of psychicse mishandeling; symptomen of ziektes gefaked door de ouder van het kind. Ook kan er actief het kind ziek gemaakt worden. Het is in 75-90% de moeder degene die het verooorzaakt!
Hoeveel komt kindermishandeling voor? Welke vorm vooral? Hoeveel % van de meldingen door instanties bij verdenking (bv ziekenhuis)
±3% van alle kinderen in NL, ovoral emotionele verwaarlozing.
25% gemeld door instanties.
Wat zijn aanwijzingen in de anamnese voor mishandeling? Wat is verder belangrijk?
Anamnistisch niet kloppen of consistent verhaal.
Foto’s maken is van belang en goed alles opschrijven in status!
Wat zijn bij LO en beeldvorming signalen van mishandeling
Enkelvoudige breuk met meerdere blauwe plekken, meervoudige breuken in verschillende stadia van genezing, metafyse-epifyse fracturen, ribfracturen. Ook kan een fractuur atypisch zijn voor het gegeven trauma wat een signaal voor mishandeling kan zijn. Een spiraal fractuur is ook verdacht voor kindermishandeling.
Wat zijn vaak regio’s die indicatief zijn voor kindermishandeling?
Nek, oren, torso
Bij jonger dan 4 mnd blauwe plekken overal verdacht
Patronen van trauma van belang
Welke vormen kan huiselijk geweld hebben?
Vormen van huiselijk geweld:
- Vechtschiedingen
- Ouderenmishabdeling
- Kindermishandeling
- Schadelijke traditionele praktijken (eergerelateerd geweld)
- Jeugdprostitutie/Loverboys/intiem terreur/femicide
Geef enkele voorbeelden van schadelijke traditionele praktijken
o Vrouwelijke genitale verminking;
o Eerwraak in de vorm van eergeweld en eermoord (en er mee dreigen);
Hier valt iedere vorm van geestelijk of lichamelijk geweld, gepleegd vanuit een collectieve mentaliteit, in reactie op een schending van de eer van een man of een vrouw, waarvan de buitenwereld op de hoogte is of dreigt te raken, onder;
o Leven in gedwongen isolement: vrouwen die niet alleen naar buiten mogen (verborgen vrouwen);
o Huwelijkse gevangenschap: vastzitten in een religieus huwelijk (ook na echtscheiding);
o Huwelijksdwang en achterlating (in het buitenland)
Wat is het kenmerk van femicide
ernstige vorm van partnergeweld met als kenmerk een patroon van controle en dwang (bij vrouwen).
Is er een meldcode/plicht voor huiselijk geweld en kindermishandeling? Kan dat anoniem?
De meldcode houdt in dat er geen meldplicht is, maar wel de plicht om de meldcode te volgen. Dit wordt gedaan indien er een vermoeden is van verwaarlozing/mishandeling. Professionals kunnen niet anoniem melden, tenzij er gevaar dreigt. Bij twijfels over aandachtspunten kan Veilig Thuis gebeld worden voor overleg, dit kan wel anoniem.
Moeten ouders op de hoogte gesteld worden van een melding bij Veilig Thuis? Hoe zit het met beroepsgeheim?
De ouders moeten altijd op de hoogte gesteld worden van een melding voordat daadwerkelijk wordt gemeld bij het Veilig Thuis, tenzij het kind of een van de andere betrokkenen hierdoor direct gevaar loopt.
Bij vermoeden van kindermishandeling is er geen toestemming van patiënt nodig om een melding te doen bij VTRR.
Hoe wordt ontwikkeling van een kind gemonitord?
Mbv Piaget stadia, dat stelt dat ze stapsgewijs leren. Echter, de stappen kunnen in elkaar overlopen en geen vaste volgorde!
Welke fasen zijn er volgens Piaget? Vanaf welke leeftijd is dit ongeveer en wat moeten ze dan kunnen?
Sensomotorish
De sensomotorische periode is vanaf de geboorte tot twee jaar. De kinderen beginnen met het ontwikkelen van reflexen in de eerste maand. Van de eerste tot de vierde maand ontstaan de primaire en circulaire reacties, waarbij een handeling leidt tot effect. Een vinger bij de mond leidt bijvoorbeeld tot de zuigreflex en tot duimen. Bij secundaire circulaire reacties (4-8 maanden) leidt de omgeving tot effect. Bij tertiaire circulaire reacties (12-18 maanden) gaat het kind eigenschappen exploreren van een voorwerp door nieuwe handelingen. Vanaf 18-24 maanden vindt het eerste nadenken plaats, samen met mentale voorstellingen van objecten en gebeurtenissen.
Pre-operationeel
Van 2 tot zeven jaar speelt de pre-operationele periode. In dit stadium ontstaat het realisme waarin gedachten en emoties een fysische gedachtenvorm krijgen. Bij Piaget gaat het erom hoe het denken zich ontwikkelt
Concreet operationeel
Van zeven tot elf jaar zit het kind in de concreet-operationele periode. In deze periode wordt het denken logischer, flexibeler en goed georganiseerd.
Formeel operationeel
Dan volgt de formeel operationele periode waarin het kind dingen nog logischer inziet.
Objectpermanentie ontwikkelt zich tussen de zesde en tiende maand. Objectpermanentie heeft relatie met gehechtheid -> ook als ouders weg zijn dan weet het kind dat die terugkomen.
Wat is objectpermanentie? Wanneer ontwikkeld het zich?
Objectpermanentie is het vasthouden van een beeld in het geheugen, zonder dat dit beeld in werkelijkheid te zien is. Ontwikkelt tussen 6e en 10e maand.
Hoe ontwikkelt angst zich?
Angst voor bepaalde dingen is afhankelijk van leeftijd. Ex. op jonge leeftijd harde geluiden en seperatie van ouders, latere leeftijd van kind het donker, letsel, dieren etc.
Hoe wordt cognitieve ontwikkeling gemonitord?
Cognitieve ontwikkelingstheorie volgens Vygotsky: Bij Vygotsky wordt er juist veel aandacht besteed aan de omgeving en de invloed op het leren. Door het krijgen van hulp van anderen, kan er iets geleerd en bereikt worden. Een kind ontwikkelt doordat hij/zij steeds wordt geprikkeld door iets dat net buiten zijn/haar bereik ligt
Hoe verschillen Piaget en Vygotsky theorie mbt ontwikkeling van kind?
Piaget gaat meer uit van het kind en Vygotsky gaat uit van zowel de volwassenen, als het kind, als de omgeving. Daarnaast volgen kinderen volgens Piaget de ontwikkeling in stadia, maar volgens Vygotsky verloopt deze geleidelijker. Volgens Vygotsky ontwikkelen kinderen dus, omdat zij leren.
Vygotsky theorie verschilt op drie punten van die van Piaget:
1. Omgeving is van belang voor de ontwikkeling;
1. Iedereen ontwikkelt op zijn eigen manier;
1. Er is ruimte voor variatie.
Wat is IQ? Hoe veranderd dit met de leeftijd?
Het IQ (intelligentiequotiënt) is een maat van de verhouding van de mentale en chronologische leeftijd van een persoon.
Hoe ouder men wordt, hoe groter het verschil tussen mentale en chronologische leeftijd wordt.
Welke twee type intelligentie zijn er?
Crystallized intelligence is de intelligentie die iemand verworven heeft door kennis en hangt af van de opleiding en ervaring van iemand. Het neemt dan ook toe naarmate iemand meer opleiding en ervaring heeft.
Fluid intelligence is het vermogen om te redeneren en dit is aangeboren.
Hoe ontwikkelt de morele identiteit?
Volgens Kohlberg model verloopt de morele ontwikkeling wetmatig in een bepaalde volgorde. Daarnaast heeft iedereen een aangeboren gevoel van rechtvaardigheid. De morele ontwikkeling bestaat volgens Kohlberg uit drie stadia. De drie stadia zijn verdeeld in ieder twee substadia. De meeste mensen bereiken het zesde stadium niet.
1. Preconventioneel stadium:
- Obedience and punishment;
- Self-interest orientation;
Wat goed/slecht is, wordt bepaald door de directe gevolgen van het gedrag, bijvoorbeeld straf als het fout is;
2. Conventioneel stadium:
-Interpersonal accord and conformity;
-Authority and social-order maintaining orientation;
Wat goed/slecht is, wordt bepaald door de groepsnorm;
3.Postconventioneel stadium:
-Social contract orientation;
-Universal ethical principles;
Wat goed/slecht is, wordt bepaald door abstracte begrippenzoals waarheid en fairplay, er kan een discussie ontstaan
Hoeveel kcal geeft elke macronutrient per gram?
Wat is het ideale percentage van macronutrienten bij neonaten (en volwassenen)?
Macronutriënten zijn koolhydraten, eiwit en vet. Ze maken per gram respectievelijk 4, 4 en 9kcal vrij.
koolhydraten 40% (55%)
vetten 50% (35%)
eiwitten 10% (10%)
Wat zijn essentiele aminozuren, niet essentiele en semi essentiele? Wat gebeurt er bij een deficientie van essentiele aminozuren?
Essentiele aminozuren zijn aminozuren die het lichaam zelf niet kan maken, dus uit voeding gehaald moet worden. Enkele voorbeelden: leucine, isoleucine, valine, threonine, phenylalanine, tryptofaan, lysine, methonine en histidine
Semi-essentiele aminozuren zijn aminozuren die enkel onder bepaalde omstandigheden van het lichaam gemaakt kunnen worden. Prematuur geboren kinderen kunnen semi-essentiele aminozuren niet aanmaken
Deficientie essent aminozuren -> ontwikkelingsstoornis want nodig voor eiwitsynthese en ATP productie
Welke dingen moet je suppleren als flesmelk/kunstmelk wordt gegeven ipv borstvoeding? Tot wanneer moet dat?
Vitamine K en D, ijzer.
Vitamine K zorgt voor stolling die nauwelijks aanwezig is bij zuigelingen. Vitamine D zorgt voor opname van calcium en fosfor uit voeding. Ijzer is van belang voor de erytrocyten ontwikkeling (ter preventie anemie).
Bij prematuren flesvoeding met meer eiwit!
Vitamine D tot minstens 4 jaar en langer bij donkere kinderen. Vit K tot 3mnd
Wat is een gevaarlijke complicatie bij prematuren? hoe kan dit risico verminderd worden?
Kans op necrotiserende enterocolitis, een potentieel levensbedreigende darmontsteking, groter is wanneer geen moedermelk wordt gegeven.
Hoe lang mag een neonaat zonder voeding? wat is het gevaar?
Max 6h zonder voeding en minimaal 6 voedingen per 24h. Liefste zodra de baby honger krijgt “on demand”/elke 2 a 3h
gevaar is hypoglycemie
Wat is de route van geneesmiddelen normaal?
Darm -> bloedvat -> lever -> galkanaal -> feaces. First pass effect is als medicatie door de lever gaat voordat het bij de rest van het systemische circulatie komt. Dit kun je bypassen door bv IV medicatie te geven of via oromucosaal.
Wat is het verschil tussen neonaten en volwassenen mbt distributie
Neonaten hebben minder vet en meer water waardoor er een groter verdelingsvolume is voor wateroplosbare stoffen en kleiner voor hydrofobe stoffen.
Er is dus meer medicatie nodig bij neonaten als het medicijn hydrofiel is, en minder medicatie nodig als het medicijn hydrofoob is voor dezelfde spiegel.
Welk enzym is belangrijk voor omzetting medicatie? Hoe zit het bij kinderen?
CYP450 enzymen, hierbij zijn ook subenzymen van belang voornamelijk CYP3A.
Het verschil in enzymen is kwantitatief, er is nog weinig van dit enzym bij zuigelingen/neonaten waardoor de afbraak langzamer/omzetting langzamer is.
Hoe is eliminatie van medicatie bij kinderen vs volwassenen?
Renale uitscheiding is afh van de glomerulaire filtratie (niet van actieve tubulaire secretie). De nierfunctie, gemeten met inuline, is lager bij een neonaat, en veel lager bij een preterme baby waardoor de concentratievermogen, activiteit van processe en urine pH lager zijn bij volwassenen dan kinderen. De disbalans is ongeveer tot 1 jaar merkbaar.
Waarom doet men kinderobducties?
Ter bevestiging van een diagnose op bv echo of amniocentese (=vruchtwaterpunctie), vaststellen evt herhalingsrisico, genetisch onderzoek
Wat zijn meestal de oorzaken van neonaten sterfte?
Congenitale afwijkingen (respiratoir of cardiaal waarschijnlijk) of infectieuze oorzaken.
Waarom hoeven niet alle organen functioneel te zijn bij een foetus?
Zuurstof en voedingsstoffen komen over de placenta naar de baby en veel afvalstoffen worden over de placenta verwijderd. Daardoor is het niet noodzakelijk dat alle organen en systemen functioneren voor de geboorte.
Wat gebeurt er direct postpartus en wat is het belangrijkste orgaan?
Zo dienen de longen onmiddellijk na de geboorte te functioneren. In de circulatie zijn acute aanpassingen na de geboorte nodig om de longen van bloed te voorzien, alwaar zuurstof kan worden opgenomen en CO2 afgegeven
Hoe ontplooien de longen zich postpartus?
Voor de geboorte zijn de longen gevuld met vocht. Na de geboorte moeten de longen snel vullen met lucht voor gaswisseling. Dit vocht wordt geabsorbeerd door door pulmonale lymfevaten en capillairen oiv mechanische druk van thorax en atmosfeer, hormonale veranderingen. Stimuli voor de eerste ademteugen zijn kou, audiovisuele, proprioceptieve en tactiele stimuli.
Beschrijf de circulatoire veranderingen pre- en postpartus TENTAMEN!
Prepartus is de foetus verbonden met de placenta via de navelstreng. Deze heeft 2 arterien en 1 vene. De arterien gaat van de foetus naar de placenta. De vene gaat van de placenta naar de foetus. Via de ductus venosus komt het bloed in de v. cava inferior, en zo het rechteratrium in. Er is een foramen ovale tussen het rechter en linkeratrium (rechts-links shunt) waar een deel van het bloed doorheen gaat. De longen zijn prepartus nog niet functioneel waardoor deze gebypassed worden via de ductus arteriosus (fysiologische verbinding tussen a. pulmonalis en aorta), hier gaat het andere deel van het bloed doorheen.
Postpartus ontplooien de longen zich direct waarbij de vasculaire weerstand van de longen acuut daalt (a. pulmonalis weerstand daalt). De vasculaire weerstand van de systemische ciruculatie stijgt vanwege het wegvallen van de placentie (zeer lage weerstand) door het afklemmen van de navelstreng. Hierdoor verminderdt bloedstroom door ductus arteriosus. Doot de verhoogde longflow stijgt de pulmonaal veneuze retour naar het linkeratrium met verhoging van linkeratriumdruk, waardoor foramen ovale wordt dichtgedrukt.
De ductus arteriosus blijft open in utero oid prostaglandines, postpartus stijgt de zuurstofspanning waardoor de ductus zich normaalgesproken binnnen enkele dagen sluit.
Onder invloed van wat blijft ductus arteriosus open in utero (en wat is dit)? wanneer sluit deze?
Wat gebeurt er bij prematuren? hoe kan je dit oplossen?
De ductus arteriosus (shunt tussen a. pulmonalis en aorta; ) blijft open in utero onder invloed van prostaglandines. Aan het eind van de zwangerschap wordt de ductus steeds gevoeliger voor het constrictieve effect van zuurstof. Na de geboorte stijgt de zuurstofspanning in het bloed en sluit de ductus zich, normaal gesproken binnen enkele dagen na de geboorte.
Bij prematuren sluit de ductus arteriosus minder makkelijk -> Links-rechts shunt. Behandeling is Prostaglandine remmers om het te laten sluiten
Wat gebeurt er als de pulmonale weerstand onvoldoende daalt postpartus?
Pulmonale weerstand blijft hoog bij neonaat postpartum heet Persistant Pulmonary Hypertension of the Newborn (PPHN). Bij te hoge pulmonale druk zal het rechts-links shunting blijven aanhouden bij de ductus arteriosus en foramen ovale. Dit kan leidten tot cyanose, respiratorie insufficientie. Oorzaken kunnen zijn: perinatale asfyxie, infectie, longhypoplasie
Wat is de apgar score? wat is normaal?
Apgarscore bepaald de respons van neonaten postpartus, bestaande uit 5 onderdelen gescoord tussen 0 en 2 waarbij max 10 en min 0:
- Hartfrequentie
- ademhaling
- Kleur
- Spiertonus
- Reactie op prikkels
De apgar score wordt 1 en 5 min postpartum bepaald en normaal wordt boven de 7 geacht. Een lage apgarscore kan verschillende oorzaken hebben zoals perinatale asfyxie.
Wat is voornamelijk anders bij een sectio vs vaginale bevalling?
Bij vaginale partus is er hormonale en mechanische veranderingen en een complex proces. Geen mechanische druk waardoor er langer vocht in de longen blijft -> tachypneu bij neonaat.
Wat is verschil tussen neonatale en volwassen reanimatie?
het belangrijkste doel is het ontplooien van de longen en het pulmonale bloed oxygeneren. Bij noenaten is het probleem vaak respiratoir, volwassenen vaak cardiaal.
