Week 6

Question 1

metastase

Answer 1

uitzaaiing tumoren
90% van de sterfgevallen van tumoren komt door metastase
- Verstoren van vitale functies in organen
- Behandeling metastasen uiterst lastig
- Waarom bepaalde tumoren wel en andere minder en waarom uitzaaien naar bepaalde
organen is vaak niet goed bekend.

Question 2

lokale invasie

Answer 2

het doorbreken van het basale membraan. Als tumoren dat niet doen, kunnen ze niet wegglippen van de rest van de groep ergens anders opnieuw te beginnen.
Je begint met een primaire tumor welke lokaal gaat invaseren om zo door het basale membraan (kapsel van de tumor) heen te breken.

Question 3

intravasatie

Answer 3

Dan bewegen de tumorcellen zich door het weefsel, vaak naar de bloedbaan toe om daar zich te kunnen verspreiden. Dit heet intravasatie en gebeurt vaak met behulp van stromale cellen. De tumorcellen moeten nu zien te overleven in de bloedbaan, waar immuuncellen proberen de tumorcellen op te sporen en ze weg te werken.

Question 4

extravasatie

Answer 4

adat de tumorcellen op een nieuwe plaats zijn aangekomen waar ze zich willen nestelen, vindt er extravasatie plaats.
(zie plaatje)

Question 5

micrometastase en macrometastasen

Answer 5

De tumorcellen zitten in het nu nog gezonde weefsel. Dit noem je een micrometastase.
• Slechts zeer klein percentage micrometastasen overleeft in de nieuwe omgeving en groeit uit tot macrometastasen
Helaas zijn micrometastasen in een groot del van genezen verklaarde patienen in een rustende toestand aanwezig

Question 6

kolonisatie

Answer 6

Van micro naar macro metastasen
• Uitgroei van micro- naar macro metastasen moeilijkste stap in invasie-metastase proces
• Zeer inefficiÎnt proces
• Meerderheid van micrometastasen groeit nooit uit tot macrometastasen
• Bepaalde typen tumoren metastaseren bij voorkeur naar bepaalde organen, waarschijnlijk
omdat hiervoor dan de minste genetische aanpassingen nodig zijn
• Doorbloeding naar volgende orgaan

Question 7

Factoren die de plaats van metastasen bepalen

Answer 7

1. Vasculatuur en het gevangen raken van voldoende tumorcellen in de vaatbedden van bv
   de lever en longen
2. Micromilieu van het weefsel
3. Aanwezig zijn van ontstekingsmediatoren met mitogene signalen
4. Chemokinen die tumorcellen aantrekken

Question 8

Stromale cellen

Answer 8

Stromale cellen zijn de steuncellen van het lichaam. Steuncellen bekleden bijvoorbeeld de binnenwand van bloedvaten en zijn daardoor belangrijk voor de vorming van bloedvaten.

Question 9

MMP’s (Matrix metallo proteinases)

Answer 9

Matrix metallo proteinases zijn met name afkomstig van gerekruteerde
stromale cellen als macrofagen, fibroblasten en mast cellen.
MMPs verbreken verbindingen (collageen, proteoglycanen etc) tussen
cellen in een weefsel en maken zo ruimte om te bewegen te bewegen

Question 10

MT1-MMP

Answer 10

MT1-MMP is membraan gebonden en klieft verschillende substraten als
andere MMPs en adhesie moleculen
• Oa betrokken bij doorbreken BM
• Op plaats van pseudopodia of invadopodia

Question 11

EMT

Answer 11

Epitheliale-mesenchymale transitie (EMT)
•Het verliezen van genexpressie patronen van epitheelcellen en tot expressie brengen van mesenchymale expressiepatronen (die normaal alleen tijdens de embryogenese aan stonden)
•door EMT stimulerende transcriptiefactoren (EMT-TFs)

Question 12

Aantonen micrometastesen in lymfeklieren en andere weefsels

Answer 12

d.m.v. antilichamen die reageren met Cytokeratins kunnen micrometastis in het beenmerg en bloed te weergeven. Antilichamen die reageren met epitheel cel adhesion molecule (EpCAM) kan micrometastasis weergeven in lympfnodes. in elk geval is er altijd duidelijk aan te tonen met positieve cytokeratin reactie (dus epitheel cellen) in een geheel mesenchymal weefsel dat er metastasis heeft plaats gevonden.