Week 3: causaliteit Flashcards
Benoemd de relevante jurisprudentie voor CSQN Conditio sine qua non (voorwaarde zonder welke niet) en leg uit wat het inhoudt.
HR niet behandelde long infectie
Het gedrag moet redelijkerwijs een onmisbare, noodzakelijke voorwaarde voor het gevolg zijn geweest.
Alles weegt mee.
‘In beginsel als ondergrens van het causaal verband fungeert’
Causa Proxima
De naaste dichtstbijzijnde oorzaak van het gevolg als ‘de’ juridisch relevante oorzaak.
onmiddelijk en rechtstreeks gevolg passen bij deze leer
Benoem de relevante jurisprudent omtrent de relevantietheorie en geef aan wat het inhoudt.
HR dood door vrijheidsberoving.
Binnen de factoren die binnen het csqn vallen, wordt gekeken welke het meest relevant is.
De bedoeling van de wetgeving bij de desbetreffende strafrechtelijke bepaling is hierbij dus doorslaggevend, wat wil de wetgever strafbaar stellen? oorzaak die in de optiek van de wetgever voor het delict in kwestie als de meest relevante geldt.
zware mishandeling met dood ten gevolge kan als het ‘moeilijk voorzienbaar’ altijd kans heeft om de dood in te treden, maar het afbranden van een ziekenhuis valt daar niet onder
Noem de relevante jurisprudentie en leg uit wat de adequatietheorie inhoudt
HR Spoorwegovergang.
Kijken naar of het gevolg voorzienbaar was. Was het redelijkerwijs naar algemene ervaringsregels te voorzien; wat zou een gemiddeld mens doen.
Noem de relevante jurisprudentie van de leer van de redelijke toerekening (huidig criterium) en leg uit wat dit inhoudt
HR letale longembolie en HR Groninger HIV zaak.
Toerekening naar redelijkheid van een gevolg en diens gedrag. De rechter moet bezien of tussenliggende oorzaken niet van zodanige aard zijn dat het ten laste gelegde delictsgevolg niet meer aan het gedrag van de verdachte ten laste is gelegd kan worden toegerekend
Benoem de bouwstenen van de Hullu omtrent de leer van de redelijke toerekening, benoem ook eventueel de relevante jurisprudentie.
- de gedraging van de verdachte: is de verdachte de gene geweest die met zijn zeer ernistg en gevaarlijk gedrag de omstandigheden voor de uiteindelijke intreden van het gevolg heeft gecreëerd (HR bloedvergiftiging)
- de soort en mate van schuld van de verdachte: indien de gevolgen voorzienbaar waren, wordt de mate van schuld een sterke indicatie voor de aanwezigheid van causaliteit
- andere causaliteitscriteria
Voorzienbaarheid in arrest dan:
adequatietheorie
Wat houdt facetwederrechtelijkheid in?
Veelal wordt aangenomen dat de wederrechtelijkheid een specifieke, op het delict toegesneden betekenis heeft indien wederrechtelijkheid als bestanddeel is opgenomen. De betekenis hiervan is afhankelijk van de context.
Benoem relevante jurisprudentie en geef aan wat er bijzonder is aan sport en spelsituaties
HR Leestafelzooien. De spelregels bepalen de wederrechtelijkheid
HR niet behandelde Long embolie
leer van redelijke toerekening
- Verkeersongeluk → schedelbreuk en hersenkneuzing, (niet dodelijk letsel) slachtoffer dient bedrust te nemen.
- Na 12 dagen bedrust ontstaat er een bloedstolsel in zijn long en die leidt tot een longembolie en overlijdt.
- na medisch onderzoek stond vast dat de schedelbreuk niet voor de longembolie hebben gezorgd, is hier sprake van causaal verband tussen de aanrijding en de dood?
→ Het hof achtte nam causaal verband aan.
→ Verdachte ging in cassatie, HR zegt vervolgens dat er teveel tijd tussen zat en er geen sprake is van causaal verband.
Het optreden van letale longembolie na als gevolg van een botsing bekomen letsels als voormeld niet van zodanige aard is dat het overlijden van het slachtoffer redelijkerwijze niet meer als gevolg van de botsing aan de dader zou kunnen worden toegerekend.
HR Dood door door vrijheidsberoving
Relevantietheorie: dood is geen typisch gevolg van een ontvoering.
Bouwstenen de Hullu redelijke toerekening (belangrijk om te kennen)
- Het gedrag van de verdachte
- Is de verdachte de gene geweest die met zijn zeer ernstige en gevaarlijke gedrag de omstandigheden voor de uiteindelijke intreden van het gevolg heeft gecreëerd? (HR Bloedvergiftiging)
- De soort en mate van schuld van de verdachte (opzet vs schuld)
- Indien de gevolgen voorzienbaar waren, vormt de mate van schuld een sterke indicatie voor de aanwezigheid van causaliteit.
- De andere causaliteitscriteria (hierin zoek je naar een van de causaliteitscriteria die je kan gebruiken voor de toerekening)
A. Bij het ontbreken van een CSQN verband zal extra aandacht uit moeten gaan om tot redelijke toerekening te komen.
B. Voorzienbaarheid speelt een belangrijke rol: als een gevolg te voorzien was, is het redelijk om deze aan iemand toe te rekenen.
Mocht er voorzienbaarheid in het arrest staan? → adequatietheorie!
HR Niet behandelde longinfectie
Vrouw door haar vriend (verdachte) in haar nek was geschoten, hierdoor liep ze een dwarslaesie op.
Als gevolg van het beademingsapparaat krijgt ze een longinfectie. Ze weigert antibiotica die de longinfectie zou hebben genezen. Hierdoor overlijdt ze, want had geen levenslust meer.
Verdachte voert aan dat ze door haar eigen keuze is komen te overlijden.
Het Hof en HR gaan hier niet in mee, de verdachte heeft deze uitzichtloze situatie voor het slachtoffer veroorzaakt.
Het was buitengewoon hevig letsel, de HR heeft dus wel een juridisch causaal verband geconstateerd (redelijke toerekening) , ondanks dat deze er natuurkundig niet was.
→ wanneer de verdachte omstandigheden in het leven roept die het slachtoffer redelijkerwijs een beslissing dwingen te nemen, is dit redelijk toerekenbaar aan het slachtoffer. Het effect van de redelijke toerekening kan dus in beslissende mate afhangen van beslissingen van het slachtoffer.
Arrest Groninger HIV-zaak
Verdachtes infecteerde de bezoekers met hiv, maar SO hadden ook seks met elkaar -> CSQN niet zeker.
CSQN niet zeker? -> voor redelijke toerekening nodig dat:
- het gedrag onmisbare schakel kan hebben gevormd dit tot gevolg hebben geleid;
- Aannemelijk dat gevolg is veroorzaakt vanwege een gedraging in aanzienlijke mate door verdachte is veroorzaakt. Er moet o.a. gekeken worden naar de gedraging. -> objectiveren.
leg uit wat er gebeurd id bij HR Causaliteit bij nalaten shaken baby syndroom en geef de rechtsregel.
Vader en moeder veroorzaken ernstig letsel bij zoontje D. Zij schakelen geen arts in (angst voor verdenking mishandeling) “nalaten”
Baby overlijdt, oorzaak: shaken baby syndroom.
Verweer verdachte: ook als wel medisch hulp zou zijn ingeschakeld zou kind zijn overleden. Dus c.v. kan niet worden bewezen.
HR gaat hier niet in mee, strekking 2:55 en 2:57 bescherming lichamelijke gezondheid van behulp hoevende. Deze taak hadden de ouders en deze is verzaakt.
Voor aannemen c.v. tussen verdachten nalaten en de dood van de baby is niet nodig dat bewijsmateriaal uitsluit dat het slachtoffer ook bij tijdig inschakelen van medische hulp zou zijn overleden. Dit maakt dus geen verschil en kan nog steeds veroordeeld worden.
- nalaten van hulp bieden aan hulpbehoevenden kan een causaal verband opleveren met de gevolgen van het nalaten van de hulp, waarvoor degenen die hulp behoorden te bieden schuld dragen.