Week 1: opdrachten Flashcards
(i) een materieel geformuleerd delict of op een formeel geformuleerd
delict, op;
(ii) een krenkingsdelict of op een gevaarzettingsdelict, op;
(iii) een commissiedelict of op een omissiedelict en op;
(iv) een generalis of op een logische
specialis? Licht uw antwoord toe.
Formeel: handeling strafbaar
Materieel: gevolg strafbaar
Krenkingsdelict: daadwerkelijke schending of krenking rechtsgoed
Gevaarzetting: bedreigen van rechtsgoed
Commissie: doem
omissie: nalaten
Generalis: algemene wet
logische speciális: algemene wet + één bijzondere voorwaarde
Volgens De Hullu hangt de processuele bepaaldheid van het materiele strafrecht samen met het karakter van het strafrecht als sanctierecht. “Het strafrecht ‘bestaat’ vooral in concrete
strafzaken wanneer wordt onderzocht of er ook daadwerkelijk kan worden gesanctioneerd.”
- Wat bedoelt de auteur volgens u met die processuele bepaaldheid van het materiële
strafrecht? Licht uw antwoord toe.
Een materieel leerstuk krijgt invulling in het procesrecht (vorming in procesrechtelijke context)
Nassim doodt Anne met ongeboren kind:
Nassim wordt veroordeeld voor doodslag op Anne (artikel 287 Sr). De zaak loopt in hoger beroep als op 23 februari 2022 een nieuw artikellid in werking treedt: artikel 287 lid 2 Sr. Het nieuwe artikel 287 lid 2 Sr luidt als volgt: ‘Met gevangenisstraf van ten hoogste twaalf jaren of geldboete van de vijfde categorie wordtgestraft hij die het in het eerste lid bedoelde feit begaat tegen een vrucht die naar redelijkerwijs verwacht mag worden in staat is buiten het moederlichaam in leven te blijven.’
Het hof veroordeelt Nassim op 19 juli 2023 tot een gevangenisstraf van veertien jaren voor de doodslag op Anne (artikel 287 Sr) en het ongeboren kind (artikel 287 jo. 82a Sr).
Nassim gaat in cassatie bij de Hoge Raad. De raadsman van Nassim stelt in zijn cassatiemiddel dat het hof voor wat betreft het doden van het ongeboren kind ten onrechte
artikel 287 (oud) jo. 82a Sr heeft toegepast, nu op grond van artikel 1 lid 2 Sr het nieuwe artikel 287 lid 2 Sr van toepassing is.
(I) middel is voorstellen nieuw artikel o.g.v. 1 lid 2, om te kijken of dat kan zal het artikel uitgewerkt moeten worden. Eerst de beperkte materiele leer, de wetgever is niet tot een nieuw inzicht gekomen. Het feit blijft strafbaar. Oud artikel blijft van kracht. Echter als het gaat om een sanctienorm (lex mitior) dan moet de wetgever de sanctienorm zonder de beperkte materiele leer te toetsen doorvoeren zoals in het nieuwe artikel. Het nieuwe artikel is gunstiger (12 jaar inplaats van 14).
(II) Bij de vierde materiele vraag zal dit vraagstuk aan de orde komen, de straf moet gematigd worden van 14 naar 12 jaar.
Leg uit (i) waarom en op welke wijze het actief personaliteitsbeginsel beperkt moet worden
uitgelegd en (ii) doe hetzelfde voor het passief nationaliteitsbeginsel.
actief personaliteitsbeginsel (art. 7 Sr.) moet zich schuldig maken een strafbaar feit (misdrijf) en er moet sprake zijn van dubbele strafbaarheid.
passief nationaliteitsbeginsel (art. 5 Sr.) moet tegen Nederlander in het buitenland gepleegd zijn, daar strafbaar zijn en hier ook (dubbele strafbarheid) en minimaal 8 jaar op staan.
Bestudeer de feiten van de Mallorca-zaak en leg gemotiveerd uit (i) waarom Nederland geen rechtsmacht heeft op grond van het territorialiteitsbeginsel en (ii) waarom het Openbaar
ministerie op grond van zowel het (ii-a) actief- als ook het (ii-b) passief personaliteitsbeginsel
in de vervolging van de verdachte kan worden ontvangen
Om rechtsmacht te hebben op grond van het territorialiteitsbeginsel dient er te worden voldaan aan dat het materiele gedraging heeft plaatsgevonden op Nederlands grondgebied.
Op grond van het personaliteitsbeginsel zou Nederland wel rechtsmacht kunnen krijgen, aangezien de verdachten en het slachtoffer de Nederlandse nationaliteit hebben.
Het Openbaar ministerie kan op grond van zowel het actief- en het passief personaliteitsbeginsel in de vervolging de verdachten ontvangen.
Het actief personaliteitsbeginsel is van toepassing, omdat de verdachte van Nederlandse nationaliteit is, het strafbaar feit buiten Nederland heeft plaatsgevonden en de Nederlandse wet dit als een strafbaar feit (in boek 2 sr) aanmerkt. Daarnaast is er sprake van een dubbele strafbaarheidseis, omdat doodslag een misdrijf is op grond van boek 2 sr, zowel in Spanje als Nederland een strafbaar feit is.
Ook het passief personaliteitsbeginsel is van toepassing, omdat het gaat om eenieder, de verdachte in dit geval. De verdachte heeft een strafbaar feit begaan buiten Nederland en het strafbare feit was jegens Carlo Heuvelman die van Nederlandse nationaliteit is. De Nederlandse wet heeft meer dan 8 jaar op het strafbare feit gesteld. Tot slot wordt er ook voldaan aan de dubbele strafbaarheidseis/ Op basis van allebei de beginselen kunnen de verdachten door het OM naar Nederland worden gehaald voor de vervolging.
Stel dat tijdens het vooronderzoek het sterke vermoeden rijst dat de verdachte volledig
ontoerekenbaar (art. 39 Sr) zal worden geacht tijdens de latere berechting.
Geef gemotiveerd aan of die eventuele ontoerekenbaarheid van invloed is op uw
antwoord bij opdracht 7 (Mallorca-zaak)
Ontoerekenbaarheid op grond van art. 39 Sr kan worden gekenmerkt als een schulduitsluitingsgrond. Hierdoor verandert er niks aan het antwoord van vraag 7/
Als er sprake is was geweest van een rechtvaardigingsgrond, dan wordt er niet meer voldaan aan de dubbele strafbaarheidseis. Dat zou het antwoord op vraag 7 wel veranderen, want dan kan het OM niet zomaar tot vervolgen in Nederland overgaan. Als de dubbele strafbaarheidseis ontbreekt, wat het geval is als er sprake is van een rechtvaardigingsgrond, kan er geen beroep worden gedaan op het actief en passief nationaliteitsbeginsel
Neem, naast de door u bij opdracht 7 bestudeerde feiten, aan dat de hoofdverdachte in de
Mallorca-zaak een stopbevel van een Spaanse opsporingsambtenaar negeerde terwijl hij zich na het fatale gebeuren per auto uit de voeten maakte.
- Heeft Nederland ook rechtsmacht wegens het negeren van dat bevel op grond van art.
184 Sr?
De betekenis van wettelijk voorschrift zoals vermeld in art. 184 Sr doelt uitsluitend op Nederlandse Wettelijke voorschriften. Het niet voldoen aan een ambtelijk bevel krachtens een buitenlands wettelijk voorschrift is dus niet strafbaar volgens art. 184 Sr.
Hierdoor is er geen sprake van dubbele strafbaarheid, aangezien het in Nederland niet strafbaar is. Dan kan er niet worden voldaan aan het actief personaliteitsbeginsel op grond van art. 7 Sr.
Antwoord: nee, zie bovenstaande beredenering
Term wettelijk voorschrift kennen
