Week 3

Question 1

Wat is de gemiddelde sterfteleeftijd tegenwoordig?

Answer 1

78,5

Question 2

wat is de levensverwachting in goed ervaren gezondheid?

Answer 2

66

Question 3

Hoeveel procent overlijdt in NL aan kanker, HVZ en dementie?

Answer 3

Kanker: 30%
HVZ: 22%
Dementie: 10%

Question 4

Wat zijn de zes meest voorkomende chronische ziektes in NL?

Answer 4

Beroerte, hartziekte, diabetes,
longziekte/COPD, kanker en dementie.

Question 5

Curatieve overbehandeling in de laatste levensfase komt heel erg veel voor. Zo krijgt een kwart
van de stervenden op hun dag van overlijden nog preventieve medicatie. Wat zijn verklaringen hiervoor?

Answer 5

● Doen is makkelijker dan laten (geworden);
● Er kan steeds meer (innovaties);
● “Opgeven is geen optie”, teken van genegenheid (iemand niet kwijt willen);
● Het zorgsysteem is gericht op productie (het aantal verrichtingen);
● Scheiding tussen curatieve zorg (superspecialisaties) en palliatieve zorg;
● Beperkte kennis over het levenseinde en palliatieve zorg;
● Praten over het levenseinde is moeilijk en (vooralsnog) ongewoon.

Question 6

Wat is de begripsbepaling?

Answer 6

Om erachter te komen wat voor iemand belangrijk is, kun je gebruikmaken van begripsbepaling.
Hierbij ga je na wat iemands voorkeur/wens is, het bijpassende doel en de waarde.

Question 7

Waar heeft palliatieve zorg oog voor gedurende het beloop?

Answer 7

Gedurende het beloop van de ziekte of kwetsbaarheid heeft palliatieve zorg oog voor het behoud van autonomie, toegang tot informatie en keuzemogelijkheden.

Question 8

Wat is nodig voor het goed en rustig laten verlopen van de stervensfase?

Answer 8

Question 9

Wat kun je geven bij een terminaal delier?

Answer 9

Haloperidol of midazolam

Question 10

Welke soorten dehydratie bij ouderen zijn er?

Answer 10

● Isotoon (normaal natrium):
○ Komt het meest voor in de terminale fase;
● Hypertoon (verhoogd natrium):
○ Diabetes insipidus;
○ Plotseling niet meer kunnen drinken (ileus);
● Hypotoon (verlaagd natrium):
○ Bijnierschorsinsufficiëntie;
○ Gebruik diuretica.

Question 11

Waarvoor is de toediening van vocht in de stervensfase wel nuttig?

Answer 11

Sufheid, misselijkheid en myoclonieën

Question 12

Wat is vaak de oorzaak van myoclonien in de palliatieve fase?

Answer 12

Verhoogde dosering morfine

Question 13

De conclusie is dat vochttoediening in de terminale fase vrijwel nooit zinvol is, tenzij er sprake is
van…

Answer 13

Hypertone dehydratie (waardoor dorst), of als iemand bij het volle bewustzijn wil blijven

Question 14

Kan een arts de morfine ophogen om het overlijden te versnellen?

Answer 14

Nee dit is niet juist medisch handelen

Question 15

Welke vormen van palliatieve sedatie zijn er?

Answer 15

Kortdurend of intermitterend of diep en continu

Question 16

Wat zijn de zorgvuldigheidseisen van euthanasie?

Answer 16

Euthanasie kan uitgevoerd worden indien de arts:
1. De overtuiging heeft gekregen dat er sprake is van een vrijwillig en weloverwogen verzoek van de patiënt;
2. De overtuiging heeft gekregen dat er sprake is van uitzichtloos en ondraaglijk lijden van de patiënt;
3. De patiënt goed heeft ingelicht over de situatie waarin deze zich bevindt en diens vooruitzichten;
4. Met de patiënt tot de overtuiging is gekomen dat er voor de situatie waarin deze zich bevindt geen redelijke andere oplossing is;
5. Ten minste één andere, onafhankelijke arts heeft geraadpleegd, die de patiënt heeft gezien en schriftelijk diens oordeel heeft gegeven over de bovengenoemde zorgvuldigheidseisen;
6. De levensbeëindiging of hulp bij zelfdoding medisch zorgvuldig heeft uitgevoerd.

Question 17

Is euthanasie normaal medisch handelen?

Answer 17

Nee

Question 18

Wanneer is euthanasie mogelijk bij gevorderde dementie en een wilsonbekwame patiënt?

Answer 18

● Arts moet door uitingen en gedragingen patiënt ervan overtuigd zijn dat de patiënt dit nog steeds wil;
● Het moet gaan om de exacte situatie die in de wilsverklaring beschreven is.

Question 19

Wat is de CSF?

Answer 19

Clinical Frailty Scale (CSF)
Met de CSF kan je de kwetsbaarheid van ouderen inschatten. De CSF loopt van 1 (erg fit) tot 9 (terminaal).
De CSF kan door iedereen gebruikt worden. De geriater en internist ouderengeneeskunde maken gebruik van de CGA.

Question 20

Bij welke patiënten start je liever niet met dialyse?

Answer 20

● Comorbiditeit score: geschat hoog risico (>40%) hebben op overlijden in de eerste zes
maanden;
● Permanent verblijvend in een verpleeghuis;
● Patiënten met twee of meer onderstaande niet te starten;
○ > 75 jaar;
○ Hoge comorbiditeit score (bv Charlson Comorbidity Index >8);
○ Ernstige functionele beperking (bv Karnofsky score < 40);
○ Ernstige chronische ondervoeding en/of serum albumine < 25 g/l.

Question 21

Wat is de impact op de arts bij praten over de dood?

Answer 21

● Dichtbij laten komen;
● Emoties;
● Reflectie.

Question 22

Wat zijn complicaties van dialyse?

Answer 22

● Problemen met de vaattoegang (shunts en katheters):
○ Slechte aanvoer en afvoer door een stenose van de shunts of stolling van de katheters;
○ Door een katheter kan er ook een infectie ontstaan;
● Hypotensie tijdens dialyse, door:
○ Verminderde linkerventrikelfunctie;
○ Vaatreactiviteit;
○ Autonome neuropathie;
● Biocompatibiliteit: activatie van granulocyten, inflammatie en de stollingscascade;
● Ernstige atherosclerose.

Question 23

Hoe werkt peritoneaaldialyse?

Answer 23

Speciale vloeistof (dialysaat) stroomt in de buik/peritoneaalholte. Dit dialysaat blijft dan zo’n drie tot vier uur zitten. Deze vloeistof zit tegen het peritoneum aan en het peritoneum is dan een semipermeabel membraan: het bloed wisselt zijn afvalstoffen uit met de vloeistof via osmose.
Uremische toxinen gaan het bloed uit en de dialysevloeistof diffundeert het bloed in. Het vieze dialysaat wordt vervolgens uit de buik gebracht en een schoon zakje dialysaat wordt weer ingebracht.

Question 24

Op welk principe is peritoneaaldialyse gebaseerd?

Answer 24

Osmose

Question 25

Wat zijn complicaties van peritoneaal dialyse?

Answer 25

● Infecties:
○ Fecale peritonitis;
○ Huidpoort (rondom katheter door stafylokokken);
○ Peritonitis;
● Ultrafiltratie falen (de mogelijkheid van het buikvlies om te filteren is uitgeput) door:
○ Versnelde resorptie glucose: glucose wordt opgenomen door het lichaam, het werkt dus niet meer als filtraat;
● Scleroserende peritonitis: verbindweefseling buikvlies;
○ De sclerose kan ook naar je organen gaan.

Question 26

Wat is een conservatieve behandeling bij nierinsufficiëntie?

Answer 26

Achteruitgang nierfunctie vertragen met leefstijladviezen en dieet.

Question 27

Wat is proportionaliteit in onvrijwillige zorg?

Answer 27

De ernst en zwaarte van de onvrijwillige zorg moet in verhouding staan tot het doel van de verplichte zorg

Question 28

Wat is doelmatigheid in onvrijwillige zorg?

Answer 28

De onvrijwillige zorg moet geschikt zijn om het doel te bereiken.
Bijvoorbeeld als iemand door een psychose agressief is naar anderen en medicatie weigert. Om het gevaar dat diegene andere mensen gaan aanvallen kan dan dwangmedicatie gegeven worden;

Question 29

Wat is subsidiariteit in onvrijwillige zorg?

Answer 29

Er zijn geen andere, minder ingrijpende maatregelen mogelijk om hetzelfde doel te bereiken.

Question 30

Wat is de Patiënt Dignity Question (PDQ)?

Answer 30

De vraag: wat moet ik van u weten als persoon om u de best mogelijke zorg te verlenen? Denk hierbij aan cultuurverschillen en het gebruik van morfine bijvoorbeeld.

Question 31

Wat voor bijwerkingen heeft het geven van metformine bij ouderen met diabetes?

Answer 31

● Lactaatacidose;
● Vitamine B12 deficiëntie;
● Diarree.

Question 32

Wat hoort bij een standaard lab bij ouderen die zich niet lekker voelen?

Answer 32

● Hb;
● Glucose;
● TSH;
● Vitamine B12;
● Vitamine D;
● Foliumzuur;
● BSE;
● CRP.

Question 33

Wanneer is er sprake van ondervoeding bij een oudere?

Answer 33

Meer dan 6 kilo in 6 maanden

Question 34

Waarop wijst een verhoogd ureum met een normaal kreatinine?

Answer 34

Op een prerenale oorzaak zoals dehydratie

Question 35

Wat kunnen oorzaken zijn van neuropathie?

Answer 35

Diabetes
Vitamine b12 tekort

Question 36

Wat kan voorgeschreven worden tegen de pijn bij neuropathie?

Answer 36

Een TCA (nortriptyline)

Question 37

Wat dient tegen obstipatie bij morfine voorgeschreven te worden?

Answer 37

movicolon en bisacodyl