week 12 (osteoporose) Flashcards
osteoporose
oorzaken verminderde botdichtheid (5)
- osteoprorose
- osteomalacie
- metastase
- multiple myeloom
- hyperparathyreoidie
kenmerken osteoporose
- meest voorkomende metabole botziekten
- leidt tot afname van bot mineraal dichtheid (BMD) en een toegenomen fractuur risico
- verlies van botmassa
- verlies van botstruktuur
wat is osteomalacie
onvoldoende inbouw calcium
definitie osteoporose
= onbalans tussen botresorptie en botproductie
–> botombouw in spongeiuws bot is veel actiever dan in corticale boe bot
waarom hebben vertebrae eerder last van osteoporose?
daar is meer spongieus bot aanwezig
waarvoor zorgt osteoporose
fracturen mn in
- wervels
- pols
- femur
geeft pijn, morbiditeit en mortaliteit
risicofactoren osteoporose
- vrouwen > 60 en mannen > 70
- vrouwen en mannen > 50 + eerdere fractuur
- verminderde mobiliteit
- gebruik corticosteroide
- osteoporose in famillie
- laag lichaamsgewicht
wat is osteopetrose
is een toename van BMD waardoor de botten op een rontgrenfoto witter zijn
radiologie osteoporose
- de botdichtheid is afgenomen
- de cortex is dunner
- verlies secundaire bot trabeculae
compressie
= het van vorm veranderen van wervels door wervelfracturen
soorten compressie
- wedging
- biconcave (in het midden)
- pancake
meten van BMD
- DEXA
- metacarpical cortical index
= ratio tussen dikte cortex en dikte geheel bot - QCT
welke vorm hebben wervellichamen bij osteomalacie
biconcaaf
wat zijn Looser’s zones
alle zones die niet gemineraliseerd zijn, afwijkingen op foto die lijken op fracturen
DEXA
er wordt gebruikt gemaakt van 2 rontgrenstralen –> uitslag in grammen hydroxyapetiet
(L2-L4)
T-score DEXA
afwijking van de meting tov gemiddelde waarde voor jongvolwassenen
Z-score dexa
afwijking van de meting tov de gemiddelde waarde van mensen met dezelfde leeftijd en hetzelfde geslacht
wat gebeurt er met de BMD van vrouwen na menopauze
die wordt lager
scores osteoporose
osteopenie: T -1 - -2,5
osteoporose: T= < -2.5
ernstige osteoporose: T = < -2,5 + osteoporotische fractuur
beperkingen DEXA
- is 2D, gene calciumhoeveelheid diepterichting
- DEXA op plek met wervelverzakking onterecht hogere BMD
- neemt aderverkalkingen mee
klinische gevolgen osteoporose: wervelfractuur
- acute en chronische pijn
- kyphose (door inzakking)
- lengteverlies
- afname beweeglijkheid
- uitpuilen buik
- kortademigheid
- depressie
- verlies afhankelijkheid
klinische gevolgen osteoporose: heupfractuur
80% = verminderde uitvoering van 1 dagelijkste activiteit
40%–> niet meer lopen
30% –> permanent invalide
20% –> overlijden binnen 1 jaar
komt osteoporose meer voor bij mannen of vrouwen
vrouwen
gebruik corticosteroiden en osteoporose
zorgen voor remming botaanmaak door versterkte apoptose osteoblasten en osteocyten
- de kans op osteoporose hangt sterk af van de dosis
