Week 12 HC3 Therapie Van Perifeer Vaatlijden Flashcards
Wat is perifeer arterieel vaatlijden?
Een vaatvernauwing of afsluiting in de slagader naar het been.
Wat zijn klachten bij perifeer arterieel vaatlijden?
- pijn in voeten
- claudicatio intermittens -> klachten in benen door ischemie
- pijn in been bij rust -> ernstiger -> kritieke ischemie CLI
Wat zijn risicofactoren voor perifeer arterieel vaatlijden?
Mannen, leeftijd, cardiaal (hypertensie), hyperlipidemie, suikerziekte, beroerte, roken
Wat is de primaire preventie van perifeer arterieel vaatlijden?
- voorkomen van atherosclerose in de bevolking
- informatie, leefstijladviezen -> stop roken campagne
Wat is de secundaire preventie van perfieer arterieel vaatlijden?
- voorkomen van problemen van atherosclerose bij symptomatisch vaatlijden
- voorkomen van nog een ‘event‘ na het doormaken van MI of CVA
Hoe vindt er secundaire preventie van perifeer arterieel vaatlijden plaats?
Iedereen met aangetoonde atherosclerose (symptomatisch):
- krijgt statine -> cholesterolverlager -> plaque zal minder aangroeien -> minder kans op ruptuur
- krijgt clopidogrel (trombocytenaggregatieremmer) -> bij ruptuur plak, geen stolsel -> in 1x afgesloten
Hoe wordt iemand met claudicatio intermittens behandeld?
Gesuperviseerde looptherapie (GLT):
- oefensessie 30 min
- 3x per week
- tot pijngrens lopen
- 6 maanden
- stimuleert collateraalvorming (nieuwe bloedvaten maken een omweg) -> 50-70% succes
- van invaliderend naar validerend
Hoe wordt iemand met claudicatio intermittens behandeld als de GLT niet heeft geholpen?
Aanvullend onderzoek:
Waar zit de vernauwing/stenose?
- Duplex -> minst invasief -> echo -> flow door bloedvat meten -> flow in vernauwing hoger, na vernauwing lager -> zo kan je bepalen hoe erg de stenose in bloedvat is
- CT angiografie -> contrast in de aderen + je kan kalk op het bloedvat zien
- MR angiografie -> geen rongtenstraling -> veiliger
Wanneer en hoe vindt interventie plaats bij iemand met perifeer arteriaal vaatlijden?
- heeft patient claudicatio intermittens? -> looptraining -> ontslag (als het geholpen heeft) / interventie (als het niet geholpen heeft)
- heeft patient kritieke ischemie? -> interventie
Wat voor vormen van interventie zijn er voor mensen met claudicatio intermittens (bij wie GLT niet hielp) of kritieke ischemie?
- Open chirurgie -> endarteriectomie of bypass operatie
- Endovasculair -> PTA ‘dotter’ ( + stent)
Hoe werkt endarteriectomie?
‘schoonmaken’ van het bloedvat:
- verwijderen van atherosclerotische intima en media
Wanneer wordt er een bypass operatie uitgevoerd en waarom?
- vooral bij lange / complexe letsels
- heel duurzaam, maar grote operatie
Hoe werkt PTA ‘dotter’?
Met een draadje in bloedvat omhoog -> legt draadje voorbij verstopping -> schuift ballon overheen -> blaas je op -> duwt bloedvat open
Wat zijn voordelen en nadelen van een PTA ‘dotter’?
- Minder belastend, snel herstel
- Patency is laag -> na een tijdje werken ze niet meer goed
Waar wordt er naar gekeken bij een patient om te bepalen of de patient een interventie moet ondergaan?
ernst klachten: - claudicatio - kritieke ischemie Patient karakteristieken - voorgeschiedenis - leeftijd - risicofactoren Letsel karakteristieken - locatie, lengte, calcificatie