week 10

Question 1

Wat is de prevalentie van ADHD?

Answer 1

• 3-5% op basisschoolleeftijd
• 1,5% jeugdigen
• 1% volswassen

M:V 3:1

Question 2

Wat is de behandeling van ADHD?

Answer 2

Ouders

• psycho-educatie
• ouderbegeleiding (gedragstherapeutische interventies)

Kind

• psycho-educatie
• zelfregulatietraining (stop-denk-doe) (in combinatie met ouders)
• neurofeedback?
• planning- en organisatietrainingen/’serious games’?
• voedingssupplementen/eliminatiedieet?
• medicatie: methylfenidaat, dexamfetamine, atomoxetine, guanfacine, clonidine

School

• psycho-educatie
• gedragstherapeutische

Question 3

Welke structuren zijn betrokken bij het limbische systeem?

Answer 3

• amygdala
• hippocampus
• gyrus cinguli
• orbitale en mediale prefrontale schors
• dorso-mediale thalamus
• ventrale basale ganglia (nucleus accumbens)
• insulaire schors
• hypothalamus

Question 4

Via welke 2 manieren komt sensibele input het limbisch systeem binnen?

Answer 4

• direct vanuit ruggenmerg en hersenstam, deels zonder tussenkomst thalamus (geur) of schors (vnl viscerale input)
• indirect na processing in de schors (complexe informatie)

Question 5

Via welke 2 manieren gaat motorische output het limbisch systeem uit?

Answer 5

• direct via hypothalamus en (autonome) centra in ruggenmerg en hersenstam
• indirect via beinvloeding van (sub) corticale systemen

Question 6

Wat zijn de functies van de hypothalamus?

Answer 6

• endocrien (via hypofyse)
• autonome functie
• algemene functies:
  
  • slaap/waak, dag/-nachtritme, stress reacties

Question 7

Welke criteria voor diagnose depressieve stoornis?

Answer 7

1. Sombere stemming of verlies van plezier

(+ ≥ 4 andere
symptomen)

1. Schuldgevoelens
2. Slaapproblemen
3. Minder eetlust
4. Angst/ Spanningsklachten
5. Verminderde libido
6. Lichamelijke vermoeidheid
7. Suicidaliteit
8. Hypochondrie

Gedurende 14 dagen, min 5/9 symptomen

Question 8

Welke criteria diagnose depressie met melancholische kenmerken?

Answer 8

1. Anhedonie of ontbreken stemmingsreactiviteit

+

• distinct quality of mood
• dagschommeling
• vroeg ochtendontwaken (2 uur eerder dan normaal)
• psychomotore remming/agitatie
• significante anorexie/gewichtsverlies
• buitensporige schuldgevoelens

Question 9

Welke criteria diagnose depressie met psychotische kenmerken?

Answer 9

1. Hopeloosheid, anhedonie
2. Vrijwel altijd ook melancholische kenmerken
3. Stemmingscongruente wanen (schuldwaan, armoedewaan)
4. Hallucinaties zijn zeldzaam

→ onderscheid pychose en psychotische depressie: bij depressie vaak ‘ik’ die schuldig is, psychose vaak ‘zij’

Question 10

Wat is het behandelalgoritme voor depressie?

Answer 10

1. behandeling met SSRI, venlafaxine, TCA
2. CGT of IPT ( 1 en 2 in willekeurige volgorde)
3. switchen van antidepressivum: SSRI → TCA
4. Lithium additie
5. klassieke MAO-remmer
6. Electroconvulsietherapie

(niet one-size fits-all)

Question 11

Wat is de prevalentie van angststoornissen bij kinderen?

Answer 11

11%

Question 12

Welke soorten angststoornissen zijn er bij kinderen?

Answer 12

• seperatieangsstoornis
• specifieke fobie
• gegeneraliseerde angsstoornis
• sociale angststoornis
• paniekstoornis

Question 13

Wat zijn risicofactoren voor een angststoornis?

Answer 13

• genetisch (30-40%)
• geïnhibeert temperament (sterk genetisch bepaald)
• negatieve ervaringen
• sociaal vermijdende gezinnen
• angstige, overprotectieve, weinig aanmoedigende opvoedstijl
• interactie gen en omgeving (overdracht ouder op kind)

Question 14

Welke behandeling voor angststoornissen bij kinderen?

Answer 14

• eerste keus: CGT (65-70% succes + langdurig effect)
• SSRI (alleen in extreme gevallen of onvoldoende effect van CGT)

Question 15

Hoeveel mensen in NL gebruike antidepressiva?

Answer 15

1.2 miljoen

Question 16

Hoeveel % van de antidepressiva wordt door de huisarts voorgeschreven? en de psychiater

Answer 16

60-70% door huisarts
30% door psychiater

Question 17

Wat is de werkzaamheid van antidepressiva?

Answer 17

55%
(waarvan placebo effect 35%)

Question 18

Leg de monoamine theorie uit

Answer 18

• depressie ontstaat door tekort aan de neurotransmitters noradrenaline (NA) en serotonine (5-HT)

ondersteunende bevindingen:
- reserpine kan depressie veroorzaken (NA en 5-HT depletie)
- 5-HT concentratie is verlaagd bij depressieve patienten
- polymorfisme in gen dat codeert voor 5-HT re-uptake eiwit associeert met depressie

Question 19

Wat zijn belangrijke drug-targets van antidepressiva?

Answer 19

• reuptake pomp (5-HT of NA)
• remmen afbraak monoamines door enzymen (bv. MAO breekt 5-HT af)
• postsynaptisch receptoren stimuleren of remmen
• presynaptisch receptoren inhiberen die 5-HT of NA remmen (bv. a2-adrenerge receptoren en 5-HT-1B/D-receptor)

Question 20

Wat is de kern voor noradrenaline (waar komt het vandaan)?

Answer 20

locus coeruleus

Question 21

Waaruit worden noradrenaline en serotonine gemaakt?

Answer 21

tyrosine -> NA
tryptofaan -> 5-HT

Question 22

Wat is de kern voor serotonine?

Answer 22

raphe kernen

Question 23

Welke soorten antidepressiva zijn er?

Answer 23

1. klassiek (tricyclische) antidepressiva (TCAs): amitriptyline, nortriptyline, imipramine
2. selectieve serotonine re-uptake inhibitors (SSRI’s): fluoxetine, fluvoxamine, paroxetine, sertraline, citalopram
3. serotonine-noradrenaline re-uptake inhibitors (SNRI’s): venlafaxine
4. (presynaptische) alfa2 receptor antagonisten: mianserine, mirtazepine, trazodon
5. MAO-A remmers: tranylcypromine, moclobemide
6. overige antidepressiva: buprpion, ST. Janskruid etc.

Question 24

wat is de volgorde waarin artsen vaak antidepressiva voorschrijven?

Answer 24

• SRI
  
  • rustig afbouwen
• SNRI
  
  • rustig afbouwen
• TCAs
  
  • werken goed, maar vaak meer bijwerkingen
• MAO-A remmers
  
  • stevige bijwerkingen; vaak dieetaanpassingen, door aanwezigheid van tyramine in sommig voedsel

Question 25

Welke middelen hebben een sterke affiniteit met NA? en welke met 5-HT?

Answer 25

NA -> TCA’s
5-HT -> SSRI’s