Weeffouten: mens en natuur

Question 1

Kringloop

Answer 1

Wanneer een systeem een gesloten kringloop heeft, betekent dat, dat er geen grondstoffen verloren gaan, omdat die weer worden verbruikt bij een volgende stap in de krinloop (de begintoestand wordt weer bereikt na verschillende stadia).

Question 2

Eenrichtingsverkeer

Answer 2

Wanneer een kringloop niet gesloten is (en er dus grondstoffen verloren gaan).

Question 3

Resource

Answer 3

Alles wat je uit de grond of uit de lucht kunt halen: ‘natuurlijke hulpbron’ / grondstof.

Question 4

Plastic soep

Answer 4

De ophoping van kunststoffen in de zeeën en oceanen.

Question 5

Plastic eilanden

Answer 5

Als gevolg van oceaanstromen verzamelt een deel van de opgehoopte kunststoffen (plastic soep) zich op diverse plaatsen en vormt reusachtige drijvende ‘plastic eilanden’.

Question 6

Krach

Answer 6

Een massale daling van de aandelenkoersen. Een dramatische gebeurtenis. Banken, bedrijven en individuele beleggers gaan ineens failliet. Werknemers worden ontslagen.

Question 7

Positieve terugkoppeling

Answer 7

Wanneer in een systeem de gebeurtenissen elkaar steeds versterken, spreek je van positieve terugkoppeling. Het leidt tot instabiele systemen.

Question 8

Negatieve terugkoppeling

Answer 8

Wanneer de reactie op gebeurtenissen binnen een systeem steeds tegengesteld is, spreek je van negatieve terugkoppeling. Het leidt tot stabiele systemen.

Question 9

Mechanisering

Answer 9

Mechanisering is het vervangen van handmatige handelingen door het gebruik van machines. De mechanisering hangt samen met de industrialisatie.

Question 10

Industrialisatie

Answer 10

Industrialisatie is het proces van veranderingen in het productieproces door mechanisatie en de daaropvolgende veranderingen in de produktieorganisatie, zoals de invoering van het fabriekssysteem. Het betreft dus niet alleen technologische, maar ook sociale veranderingen.

Question 11

Automatisering

Answer 11

Automatisering is het vervangen van menselijke arbeid door machines of computers en computerprogramma’s. De drijfveer is economisch: de som van arbeid en grondstofverbruik is na automatisering kleiner dan daarvoor.

Question 12

Ecologische voetafdruk

Answer 12

De hoeveelheid landoppervlak die een mens of een geheel land nodig heeft om in het levensonderhoud te voorzien.

Question 13

Wereldhectares

Answer 13

Een denkbeeldige waarde, die symbolisch aangeeft hoeveel hectares nuttig land er beschikbaar zijn voor de mens (er wordt dus rekening gehouden met woestijnen, die onbruikbaar zijn en stukken land met juist een hele hoge nuttige waarde).

Question 14

Biocapaciteit

Answer 14

Voor de gehele wereld is er een oppervlakte van bijna 12 miljard wereldhectare. Dit is de beschikbare oppervlakte.

Question 15

Fair share / Eerlijk aandeel

Answer 15

Het eerlijke aandeel van de wereldhectares waarop ieder mens recht heeft.

Question 16

Roofbouw

Answer 16

Roofbouw betekent dat wij mensen meer wereldhectares gebruiken dan waar we recht op hebben. We leven op te grote voet. Als we dat niet deden hielden we het ecosysteem in stand, en ging het milieu niet ahcteruit.

Question 17

Hernieuwbare grondstoffen / Aanwasstoffen

Answer 17

Stoffen die vanzelf voortdurend aangroeien.

Question 18

Verzilting

Answer 18

Verzilting (bodemverzouting) is het geleidelijk toenemen van het zoutgehalte van bodem of water. Dat kan komen door overstromingen vanuit zee, door zoute kwel (opwelling) waarbij zeewater via de ondergrond het land binnendringt of door onzorgvuldige irrigatiemethoden.

Question 19

Earth Overshoot Day

Answer 19

De dag waarop het ‘ecologische jaarbudget’ van de mensheid op is voor het einde van het jaar (21 december 1971 was de eerste).

Question 20

Bodemdaling

Answer 20

Het dalen van bijvoorbeeld de Zeebodem van de Waddenzee door gaswinning. Als dat gebeurt is dat een catastrofe voor de natuur, want de ondiepe Waddenzee is de ‘kraamkamer van Europa’ voor tal van vogelsoorten.

Question 21

Habitatverlies

Answer 21

Het verkleinen of verdwijnen van natuurlijke omgevingen. De habitats worden opgeofferd voor steden, wegen, landbouw of recreatie. Of de biodiversiteit neemt af door onduurzaam beheer. Of ze leiden onder klimaatverandering, zure regen of landbouwgiffen.

Question 22

Plaatselijk uitgestorven

Answer 22

Wanneer een soort in een bepaald gebied (bijv. Nederland) verdwenen is. Het is dan mogelijk om exemplaren van die soort ergens anders vandaan te halen en die opnieuw in het wild uit te zetten. In Nederland is dat gebeurd met de otter.

Question 23

Wereldwijd uitgestorven

Answer 23

Als een soort wereldwijd uitgestorven is, is hij echt definitief verdwenen.

Question 24

Uitgestorven in het wild

Answer 24

Er zijn nog exemplaren over in beschermde omgevingen, bijv. in dierentuinen. Via fokprogamma’s hoopt men dan de soort in stand te houden en misschien later in het wild uit te kunnen zetten. Een risico dan is dat het oorspronkelijke gedrag van het dier verdwenen is waardoor het niet meer op een natuurlijke manier in het wild kan leven.

Question 25

Natuurlijk evenwicht

Answer 25

Natuurlijk, ecologisch of biologisch evenwicht is de toestand van een ecosysteem, waarbij de grootte van de populatie van elke soort schommelt om een bepaalde waarde. De natuur verandert voortdurend, ook zonder invloed van de mens. Soorten komen en gaan. Er is dus niet echt zoiets als een natuurlijk evenwicht.

Question 26

Uitstervingspieken

Answer 26

Een periode van massaal uitsterven (van planten en dieren). Dit is op zijn minst al 5 keer voorgekomen voor de piek die er nu is.

Question 27

Rode lijst

Answer 27

Een lijst van bedreigde of uitgestorven planten- en diersoorten. De lijst wordt wereldwijd gebruikt voor het vaststellen van beschermingsprogramma’s, en is door iedereen online te raadplegen.