W8: HC8: Zwangerschap en kraamperiode (KR) Flashcards
Wat is de DD bij een 6 weken zwangere vrouw met vaginaal bloederlies, iets krampende buikpijn en verder geen bijzonderheden?
- Fysiologisch
- Dreigende miskraam
- EUG of Molazwangerschap (EUG wil je niet missen!)
> Je wilt nu een transvaginale echo maken: waar zit de zwangerschap en is deze vitaal?
Wat kan er gezegd worden over bloedverlies in de eerste 16 weken van de zwangerschap?
- Komt voor bij 20% van de zwangeren
- 50% hiervan eindigt in miskraam = 10% van alle zwangerschappen
Wat zijn aanwijzingen voor een EUG? En risicofactoren?
RF: Tubachirurgie, fertiliteitsbehandeling, PID, eerdere EUG
- Vaginaal bloedverlies
- Buikpijn heviger en/of anders dan bij menstruatie
- Zwangerschap bij spiraal of na sterilisatie
- LO: pijn bij palpatie, peritoneale prikkeling, slingerpijn bij VT
- Positieve zwangerschapstest
- Cave: bedreigde circulatie!
Wat is een molazwangerschap en wat weet je hier verder over?
- Tumoreuze groei van placenta (na bevruchting, de embryo overlijd maar de placenta groeit extra door)
- Behoud zwangerschapssymptomen: misselijkheid, hCG stijgt door etc.
- Incidentie: 0,5 per 1000 zwangerschappen per jaar
- Diagnose tegenwoordig meestal echo (asymptomatisch)
Symptomen komen vaak later in de zwangerschap: vaginaal bloedverlies en hyperemesis gravidarum
Wat vertelt een transvaginale echo je?
Intra-uteriene vrucht (met kloppend hart) -> 95% kans dat de zwangerschap intact blijft
Geen vrucht of kloppend hart -> kleine kans op intacte zwangerschap
Waar denk je aan bij een vrouw van 32w zwanger met vaginaal bloedverlies, krampende buikpijn sinds gister en geen koorts? (dus derde trim)
- Dreigende vroeggeboorte
- Abruptio (solutio) placentae
- Placenta praevia
> Doe een VT, indien het kind komt snel hulp halen
Voel ook aan de buik; heeft iemand weeen?
Wat is het beleid bij een zwangeren (8w) die erg misselijk is, regelmatig overgeeft maar waarbij eten/drinken nog wel lukt?
Zelfzorg volgens thuisarts
- Rustig aan doen
- Kleine beetjes eten en blijven eten
- Gember kan mogelijk helpen
- Balans hervinden
Hoe vaak, wanneer en bij wie komt emesis gravidarum vaak voor?
- 50% van de zwangeren
- in 90% van de gevallen binnen 4 maanden over (fysiologisch)
- Bepaalde groepen: zwanger van tweeling, positieve familieanamnese voor zwangerschapsmisselijkheid, heel moe, eerder gehad bij zwangerschap
Beleid emesis gravidarum bij niet binnenhouden voeding
Vraag of iemand nog plast, en hoe dit eruit ziet > is er sprake van dehydratie? > probeer er achter te komen hoe ernstig het is
- Laat pt langskomen: bloeddruk en HF
Lage BD en snelle HF duiden op dehydratie - Maak een besluit
Behandeling met medicatie/anti-emetica en
kijken of er verbetering is
Anti-emetica: 1. Meclozine 2dd 12,5mg 2. Metoclopramide max 3dd 10mg
Wat is hyperemesis gravidarum?
Bij dreigende dehydratie, gewichtsverlies of onvoldoende verbetering van klachten ondanks behandeling met anti-emetica:
verwijzing gynaecologie
Wat zijn symptomen van pre-eclampsie?
- Pijn in de bovenbuik/tussen de schouderbladen
- Hoofdpijn (erger wordend, pijnstillers helpen niet)
- Visusklachten (sterretjes zien, lichtflitsen, dubbelzien)
- Misselijkheid en/of braken
- Ziek of griepachtig (zonder koorts)
- Plotseling vocht vasthouden in gezicht, handen of voeten
Tot wanneer kan pre-eclampsie optreden pp?
Tot 4 weken pp, hoe sneller pp hoe groter de kans
Welke diagnostiek voer je uit bij verdenking pre-eclampsie?
- Tensie
- Urine eiwit
> Bij verdenking doorverwijzing naar gynaecoloog voor verdere analyse
Waar denk je aan bij een 3w pp vrouw die borstvoeding geeft, sinds 2 dagen toenemend pijn rechterborst, voelt wat dikker, voeding is pijnlijk, koorts, rood gebied rond tepel?
- Je denk aan mastitis
- Dit is geen stuwing (hier mogelijk ook hoge temp, echter meestal bdz), daarnaast komt dit meer voor in de eerste weken pp, met dit termijn is matitis waarschijnlijker
- Ook mammacarcinoom moet je in je achterhoofd houden
Wat is mastitis?
- Door stase van melk in melkgangen
- Lokale, pijnlijke (niet-)infectieuze ontsteking
- Infectie vaker bij tepelkloven of acuut begin
Wat is het beleid bij mastitis?
- Stase tegengaan –> frequent voeden, begin aan aangedane zijde (stoppen zorgt voor abcedering)
- Warmtecompressen
- Pijnstilling
- Antibiotica bij: algemeen ziek zijn, koorts én tepelkloven, of geen verbetering bij afwachtend beleid (of heel acuut begin)
Advies: flucloxacilline 4x daags 500 mg
Wat zijn de 3 B’s van koorts in het kraambed?
- Borst: mastitis
- Buik > endometritis, kraamvrouwenkoorts
- Benen > trombose been
(- Billen, bij episiotomie)
Waar denk je aan bij een 26-jarige niet-borstvoeding-gevende vrouw met een pijnlijke rechterborst die ook dikker aanvoelt?
Non puerperale matitis
Denk hierbij aan mastitis carcinomatosa (mastitis is normaliter een borstvoeding probleem, bij geen borstvoeding is mastitis vreemd)
Wees dus oplettend op kanker bij een niet-pas-bevallene vrouw met pijnlijke rode borst (komt wel weinig voor!)