W8: HC8: Zwangerschap en kraamperiode (KR)

Question 1

Wat is de DD bij een 6 weken zwangere vrouw met vaginaal bloederlies, iets krampende buikpijn en verder geen bijzonderheden?

Answer 1

1. Fysiologisch
2. Dreigende miskraam
3. EUG of Molazwangerschap (EUG wil je niet missen!)

> Je wilt nu een transvaginale echo maken: waar zit de zwangerschap en is deze vitaal?

Question 2

Wat kan er gezegd worden over bloedverlies in de eerste 16 weken van de zwangerschap?

Answer 2

• Komt voor bij 20% van de zwangeren
• 50% hiervan eindigt in miskraam = 10% van alle zwangerschappen

Question 3

Wat zijn aanwijzingen voor een EUG? En risicofactoren?

Answer 3

RF: Tubachirurgie, fertiliteitsbehandeling, PID, eerdere EUG

• Vaginaal bloedverlies
• Buikpijn heviger en/of anders dan bij menstruatie
• Zwangerschap bij spiraal of na sterilisatie
• LO: pijn bij palpatie, peritoneale prikkeling, slingerpijn bij VT
• Positieve zwangerschapstest
• Cave: bedreigde circulatie!

Question 4

Wat is een molazwangerschap en wat weet je hier verder over?

Answer 4

• Tumoreuze groei van placenta (na bevruchting, de embryo overlijd maar de placenta groeit extra door)
• Behoud zwangerschapssymptomen: misselijkheid, hCG stijgt door etc.
• Incidentie: 0,5 per 1000 zwangerschappen per jaar
• Diagnose tegenwoordig meestal echo (asymptomatisch)

Symptomen komen vaak later in de zwangerschap: vaginaal bloedverlies en hyperemesis gravidarum

Question 5

Wat vertelt een transvaginale echo je?

Answer 5

Intra-uteriene vrucht (met kloppend hart) -> 95% kans dat de zwangerschap intact blijft

Geen vrucht of kloppend hart -> kleine kans op intacte zwangerschap

Question 6

Waar denk je aan bij een vrouw van 32w zwanger met vaginaal bloedverlies, krampende buikpijn sinds gister en geen koorts? (dus derde trim)

Answer 6

• Dreigende vroeggeboorte
• Abruptio (solutio) placentae
• Placenta praevia

> Doe een VT, indien het kind komt snel hulp halen
Voel ook aan de buik; heeft iemand weeen?

Question 7

Wat is het beleid bij een zwangeren (8w) die erg misselijk is, regelmatig overgeeft maar waarbij eten/drinken nog wel lukt?

Answer 7

Zelfzorg volgens thuisarts

• Rustig aan doen
• Kleine beetjes eten en blijven eten
• Gember kan mogelijk helpen
• Balans hervinden

Question 8

Hoe vaak, wanneer en bij wie komt emesis gravidarum vaak voor?

Answer 8

• 50% van de zwangeren
• in 90% van de gevallen binnen 4 maanden over (fysiologisch)
• Bepaalde groepen: zwanger van tweeling, positieve familieanamnese voor zwangerschapsmisselijkheid, heel moe, eerder gehad bij zwangerschap

Question 9

Beleid emesis gravidarum bij niet binnenhouden voeding

Answer 9

Vraag of iemand nog plast, en hoe dit eruit ziet > is er sprake van dehydratie? > probeer er achter te komen hoe ernstig het is

• Laat pt langskomen: bloeddruk en HF
  Lage BD en snelle HF duiden op dehydratie
• Maak een besluit
  Behandeling met medicatie/anti-emetica en
  kijken of er verbetering is

Anti-emetica: 1. Meclozine 2dd 12,5mg 2. Metoclopramide max 3dd 10mg

Question 10

Wat is hyperemesis gravidarum?

Answer 10

Bij dreigende dehydratie, gewichtsverlies of onvoldoende verbetering van klachten ondanks behandeling met anti-emetica:
verwijzing gynaecologie

Question 11

Wat zijn symptomen van pre-eclampsie?

Answer 11

• Pijn in de bovenbuik/tussen de schouderbladen
• Hoofdpijn (erger wordend, pijnstillers helpen niet)
• Visusklachten (sterretjes zien, lichtflitsen, dubbelzien)
• Misselijkheid en/of braken
• Ziek of griepachtig (zonder koorts)
• Plotseling vocht vasthouden in gezicht, handen of voeten

Question 12

Tot wanneer kan pre-eclampsie optreden pp?

Answer 12

Tot 4 weken pp, hoe sneller pp hoe groter de kans

Question 13

Welke diagnostiek voer je uit bij verdenking pre-eclampsie?

Answer 13

• Tensie
• Urine eiwit

> Bij verdenking doorverwijzing naar gynaecoloog voor verdere analyse

Question 14

Waar denk je aan bij een 3w pp vrouw die borstvoeding geeft, sinds 2 dagen toenemend pijn rechterborst, voelt wat dikker, voeding is pijnlijk, koorts, rood gebied rond tepel?

Answer 14

• Je denk aan mastitis
• Dit is geen stuwing (hier mogelijk ook hoge temp, echter meestal bdz), daarnaast komt dit meer voor in de eerste weken pp, met dit termijn is matitis waarschijnlijker
• Ook mammacarcinoom moet je in je achterhoofd houden

Question 15

Wat is mastitis?

Answer 15

• Door stase van melk in melkgangen
• Lokale, pijnlijke (niet-)infectieuze ontsteking
• Infectie vaker bij tepelkloven of acuut begin

Question 16

Wat is het beleid bij mastitis?

Answer 16

• Stase tegengaan –> frequent voeden, begin aan aangedane zijde (stoppen zorgt voor abcedering)
• Warmtecompressen
• Pijnstilling
• Antibiotica bij: algemeen ziek zijn, koorts én tepelkloven, of geen verbetering bij afwachtend beleid (of heel acuut begin)
  Advies: flucloxacilline 4x daags 500 mg

Question 17

Wat zijn de 3 B’s van koorts in het kraambed?

Answer 17

• Borst: mastitis
• Buik > endometritis, kraamvrouwenkoorts
• Benen > trombose been
  (- Billen, bij episiotomie)

Question 18

Waar denk je aan bij een 26-jarige niet-borstvoeding-gevende vrouw met een pijnlijke rechterborst die ook dikker aanvoelt?

Answer 18

Non puerperale matitis

Denk hierbij aan mastitis carcinomatosa (mastitis is normaliter een borstvoeding probleem, bij geen borstvoeding is mastitis vreemd)

Wees dus oplettend op kanker bij een niet-pas-bevallene vrouw met pijnlijke rode borst (komt wel weinig voor!)