W8: HC2: Intra-uteriene infectie en de gevolgen voor het kind Flashcards
Wat zijn de twee routes voor intra-uteriene infecties? Wat zijn voorbeelden van verwekkers?
Transplantair (congenitaal)
- Listeria monocytogenes
- Toxoplasmose gondii
- CMV
Opstijgend (vliezen breken) of via vagina
- GBS
- Escherichia coli
- Herpes simplex
Sinds wanneer weten we dat intra-uteriene infecties bestaan?
1941 (door rode hond hadden veel kinderen cataract)
Wat zijn de belangrijkste congenitale infecties? Wat is het acroniem?
Acroniem voor de belangrijke congenitale infecties: TORCHES
- Toxoplasmose (kattenbakken)
- Other > hiv, parvo b19 etc.
- Rubella (hiervoor vaccin)
- Cytomegalovirus (meest voorkomende congenitale infectie)
- Herpes simplex virus
Syphilis (heel weinig)
Waarop wordt een vrouw getest tijdens zwangerschap?
Syfillis, HIV, hepatitis (hier kan je iets aan doen / voorkomen)
Wat zijn kenmerken van een kind met congenitale CMV?
- Icterus
- Allemaal kleine blauwe plekjes
- Kind oogt niet heel ziek
Waar komt CMV seropositiviteit voor?
- Ivoorkust/tanzania: meest e kinderen voor 1ste jaar seropositief (ivm hygiene)
- Westen: steeds meer mensen seropositief over jaren
> In nederland heeft 70% van de vrouwen in de vruchtbare periode nog geen antistoffen tegen CMV > kans op infectie kind tijdens zwangerschap
Hoe manifesteert CMV zich klinisch? Wat is de incidentie?
- Incidentie: 0,2-1% van de pasgeborenen - congenitale CMV
- Veelal asymptomatisch
Symptomatiek:
- Prematuritas
- SGA
- Hepatosplenomegalie
- Petechiae/purpura
- Icterus
- Neurologische afwijkingen (microcephalie, hypotonie, convulsies, periventriculaire verkalkingen)
- Lab afwijkingen (trombocytopenie, geconjugeerde hyperbilirubinemie, verhoogde transaminasen)
Hoe wordt congenitale CMV gediagnostiseerd?
- PCR CMV in urine (en speeksel) > voorheen was dit een kweek (duurde veel langer)
- Ook is detectie van antistoffen mogelijk
Een positieve PCR voor de leeftijd van 21 dagen is bewijzend voor congenitale infectie (daarna kan het ook mogelijk verworven zijn)
Kan bij twijfel ook nog met het hielprik monster (wordt op dag 4-5 afgenomen) achterhaald worden. Dit is wel minder gevoelig.
Wat is de behandeling van congenitale CMV? Wanneer wordt dit gegeven?
- Ganciclovir
- Behandeling over algemeen niet, maar bijvoorbeeld wel bij neurologisch aangedaan of…
Indicatie: chorioretinitis (allemaal gele bolletjes, kan leiden tot blindheid), pneumonie
Wat is de morbiditeit/mortaliteit van congen. CMV?
- 90% is asymptomatisch, 10% is symptomatisch
- Van die 10% symptomatische is er sprake van slechthorendeheid/doofheid in 60%
- 55% van deze symptomatisch heeft een IQ van onder de 70
- En ong. 5,8% van deze kinderen overlijd
Deze kinderen kan je niet meer echt genezen.
Ook bij de aymptomatische kinderen kan er sprake zijn van slechthorendheid of doofheid (alhoewel er ogenschijnlijk dus niks aan de hand lijkt te zijn).
Welke herpes subtypes zijn er?
Type I > koortslip
Type II > herpes genitalis
HSV-2 verloopt veelal asymptomatisch (60-80%) bij adolescenten en volwassenen
Wat is de kans dat een baby ernstig ziek wordt door transmissie van HSV-2 van moeder, in 3 verschillende scenario’s?
- True primary infection > 50% wordt ernstig ziek
- Primary infection (na als eerder HSV-1) > 30% ernstig ziek (door aanwezigheid kruis-antilichamen)
- Recurrent infection > wordt ernstig ziek 2%
Kinderen worden het ziekste als moeder geen antistoffen heeft. Anders relatief kleine kans dat het kind ziek wordt omdat die ook de antistoffen meekrijgt.
Kan een iemand met een koortslip een kind infecteren?
Ja, dit is erg gevaarlijk!
Waarom verloopt nou een primaire infectie van de moeder ernstig bij een neonaat tov van een secundaire?
- Geen antistoffen
- Hogere virale load
Welke 3 vormen van klinische manifestatie van herpes bij een neonaat zijn er?
- Skin/Eye/Mouth = alleen huid en slijmvliezen voornamelijk aangedaan, verder niets, zij hoeven niet ernstig ziek te worden!
In de tweede week
- Gedissimineerde vorm: In de eerste levensweek (vanaf dag 4-5 eerste symptomen), dan kan je nog niet zo onderscheiden tussen viraal en bacterieel.
Je moet dan dus behandelen met zowel antibiotica als anti-virale middelen.
Kan echt fulminante sepsis zijn, huis 3/4 gevallen aangedaan, mogelijk hersenen aangedaan, pneumonie mogelijk, hoge mortaliteit (60%)
- CNS (meningitis/encefalitis)
In de 2-3e week
Hersenen altijd aangedaan, mortaliteit lager dan gedessimineerd, wel hogere morbiditeit/restverschijnselen door meningitis/encefalitis dit is zo in 56% van de kinderen. Ook huidafwijkingen en evt pneumonie kunnen hierbij voorkomen.
Is de huid bij een neonaat met herpes altijd aangedaan?
Nee
Diagnostiek neonatale herpes?
- Vroeger: blaasje opendrukken en op dekglaasje aanbrengen
Dit was positief bij multinucleaire reuscellen met intranuclaire insluitsels
- Tegenwoordig: met PCR (kweken) oropharynx = snel
Behandeling neonatale herpes?
Bij verdenking gelijk starten met Acyclovir
Wat zijn de algemene kenmerken van congenitale infecties (TORCHES)?
- Dysmaturiteit
Bijvoorbeeld ook dysproportionaliteit kan je hierbij zien - Microcephalie
- Hepatosplenomegalie
- Icterus
- Anemie / Thrombocytopenie
Bij welke medewerkers is de kans op CMV verhoogd?
Medewerkers van een kinderdagverblijf
Door welke verwekkers kan conjunctivitis neonatorum (hevige soepogen) ontstaan? Hoe kunnen deze worden opgelopen?
- Chlamydia trachomatis
- Neisseria gonorrhoeae
Opgelopen bij passage baringskanaal
Wat is het beeld van kinderen met een postnataal verworven infectie?
- Kreunen (teken van pneumonie ontwikkelen, hierom verhogen neonaten de druk in de longen en kreunen ze)
- Slechte perifere ciruclatie / grauw zien
- Tempratuurinstabileit (ondertemp, koorts, of toevallig net even normaal)
- Apnoes / bradycardieen
- Convulsies (meningitis!)
- Weinig / niet actief (stilletjes, willen niet meer drinken)
> Het gaat hier vooral over een combinatie van factoren. Lang niet elk kind dat kreunt heeft een infectie. Bij al twee dagen gebroken vliezen denk je hier wel al eerder aan.
Welke verwekkers zijn vaak de oorzaak van een postnatale infectie?
- Beta-hemolytische streptokok groep B > GBS (20% vrouwen gekoloniseerd)
- Escherichia coli
- Oa Listeria monocytes (minder vaak)
Vaak komen ze uit het baringskanaal, waar colonisatie van deze bacterieen is.
Hoe ziet de beta-hemolitische streptokok groep B (GBS) er microscopisch uit?
- Hemolytisch hof
- Cokken achterelkaar geplakt
Heel goed gevoelig voor penicilline
Hoe veel colonisatie en EOGBS is er in nederland?
- Prevalentie van colonisatie in NL: 21%
- Bij moeder colonisatie is de kans op baby colonisatie: 36,5%
- Risico op EOGBS(ziek zijn) in gekoloniseerde babies: 3,0%
- Proportie EOGBS cases met een maternale risico factor: 62%
Risico op EOGBS live birth in de hele populatie: 0.474 / 1000 levens geborenen (relatief weinig maar dus wel af en toe voorkomend)
Hoe presenteert GBS zich bij baby’s?
- Early onset (75%)
In de eerste levensweek: dag 0-6, 90% vanaf eerste dag
Verticale overdracht (via vagina)
Kreunen, apnoe, pneumonie, shock, sepsis, meningitis (25%)
- Late onset (25%)
Optredend tussen een week en 3 maanden
Verticale overdracht maar ook horizontaal (onvoldoende handhygiene) mogelijk
Sepsis, meningitis (75%) (meningitis bepaald meestal prognose, waardoor late vaak slechter)
Hoe ziet GBS infectie bij baby eruit op X-thorax?
Heel wit beeld: lijkt op IRDS (onvoldoende surfactant bij prematuren)
Hoe zit het met de incidnetie van GBS-ziekte in Amerika?
Voorheen in Amerika hele hoge incidentie van GBS-ziekte tov west europa
> Begonnen met kweken van alle vrouwen rond 35 weken >
Bij positief > GBS profylaxe gegeven
Hierdoor is daar in de loop van de jaren de incidentie van GBS-ziekte heel sterk afgenomen. De late onset infectie is echter gelijk gebleven, de early-onset is heel erg gedaald.
Dus profylaxe helpt alleen voor voorkomen early-onset GBS-ziekte
Toch is de incidentie van late-onset GBS-ziekte nog beduidend lager dan early-onset GBS-ziekte.
Hoeveel morbiditeit en mortaliteit zie je bij GBS-ziekte?
Mortaliteit: 5-10%
Morbiditeit: 50% (meningitis)
* Ernstig: 15-20%
* Hydrocephalus: 11%
* Epilepsie: 13%
